Oferta produktów i
usług bankowych
Podział na segmenty i rodzaje
instrumentów
Oferta produktów i usług bankowych
Podstawowe pojęcia z zakresu produktów i usług
bankowych
Operacje bankowe – /W. Jaworski/ – stosunki umowne pomiędzy
bankiem i klientem, w których bank oferuje swoje usługi, a
klient jest usługobiorcą. Operacje są połączone z określonymi
świadczeniami na rzecz klienta lub na rzecz banku. Operacje
bankowe są wykonywane przy wykorzystaniu rachunku
bankowego.
Czynności bankowe:
– sensu stricte – wykonuje wyłącznie bank, określone jako
bankowe m.in. Kredyty i gwarancje bankowe, rachunki
bankowe, emisja bankowych papierów wartościowych,
– sensu largo – wykonują nie tylko banki, ale również inne
instytucje bankowe, jak np. udzielenie pożyczek
pieniężnych, operacje czekowe i wekslowe.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Podstawowe pojęcia z zakresu produktów i usług
bankowych cd.
Usługa bankowa – określone czynności, zaprojektowane i
podejmowane przez bank lub wskazany przez bank podmiot z
konglomeratu finansowego i powiązany z bankiem więzami
organizacyjno – kapitałowymi.
Czynności związane z dobraniem właściwego produktu z oferty
wstępnej banku, ustalenie wspólnie z klientem optymalnego
produktu finalnego, w dalszej kolejności czynności zawarcia
umowy sprzedaży produktu i jej realizacji.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Bankowa oferta usług – specyficzne cechy dla działalności bankowej:
1. działania typowe dla usług bankowych – polegają na
proponowaniu przez bank wykonania określonej czynności,
2. najczęściej dokonywane w drodze operacji pieniężnych –
„handlowanie pieniędzmi”, charakter pieniężny, a nie rzeczowy,
3. operacje wykonywane według standardów,
4. usługi nie mogą być magazynowane, banki są zawsze gotowe
wykonywać je na bieżąco,
5. określone są przez kwotę pieniędzy (kredyt, depozyt), rzadziej
przez ilość (zakup akcji),
6. w stosunku do poszczególnych klientów stanowią kumulację
różnych czynności w zależności od potrzeby, co powoduje, że
popyt na te usługi może ulec znacznym wahaniom (np. terminy
wypłat płacowych),
7. zakres i formy usług bankowych są w dużej mierze uzależnione od
ustaleń prawa bankowego oraz działania banku centralnego i
nadzoru bankowego.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Klasyfikacje operacji bankowych w zależności od zastosowanego
kryterium
1. Klasyczny podział:
1.1 aktywne,
1.2 pasywne,
1.3 pośredniczące,
2. Według H.J.Krumela – 5 grup typowych usług bankowych:
2.1 terminowe przyjęcie lub odstąpienie środków pieniężnych,
2.2 przejęcie ryzyka,
2.3 przechowywanie papierów wartościowych i administrowanie nimi,
2.4 obsługa obrotu płatniczego wraz z emisją papierów
wartościowych,
2.5 operacje handlowe,
3. Stosunki między bankiem a klientem:
3.1 usługi finansujące,
3.2 usługi depozytowe,
3.3 związane z obsługą obrotu płatniczego,
3.4 usługi różne.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Stosunki między bankiem a klientem:
3.1 Usługi finansujące,
3.1.1 Operacje udzielania kredytu:
1. Kredyt w rachunku bieżącym (otwartym),
2. Kredyt dyskontowy,
3. kredyt lombardowy,
4. Kredyt ratalny (w tym gotówkowy),
5. Kredyt kart kredytowych,
6. Kredyt hipoteczny,
7. Kredyt mieszkaniowy,
8. Kredyt inwestycyjny,
9. Faktoring,
10. Leasing.
Oferta produktów i usług bankowych
3.1.2 Operacje przyrzeczenia udzielenia kredytu,
1. Kredyt akceptacyjny (akcept),
2. Awal,
3. Gwarancja.
3.1.3 Operacje związane z emisją papierów wartościowych
1. Pośrednictwo w przeprowadzaniu emisji,
2. Inwestowanie w obce papiery,
3. Pośrednictwo: działalność dealerska, brokerska,
4. Sekurytyzacja,
5. Zarządzanie portfelem klienta.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
3.2 Operacje (usługi) depozytowe:
1. Przyjmowanie wkładów klientów,
2. Emisja własnych papierów wartościowych,
3. Pośrednictwo banku.
3.3 Związane z obsługą obrotu płatniczego gotówkowe
i bezgotówkowe
– obrót gotówkowy,
– obrót bezgotówkowy:
1. bankowe inkaso faktur,
2. akredytywa,
3. polecenie przelewu,
4. polecenie zapłaty,
5. czeki,
6. rozliczenie kompensacyjne i karty płatnicze,
- rozliczenia międzybankowe.
3.4 Usługi różne.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Klasyczny podział operacji
bankowych:
Oferta produktów i usług bankowych
Rachunek bankowy – podstawowe narzędzie
ewidencjonowania wszystkich przeprowadzanych operacji
bankowych i oferowanych usług bankowych; może być
otwierany przez osoby fizyczne i osoby prawne w wybranym
przez siebie banku.
Rodzaje rachunków bankowych:
– rachunek bieżący,
– rachunek pomocniczy,
– rachunki lokat terminowych,
– rachunek skonsolidowany,
– rachunki oszczędnościowo – rozliczeniowe (ROR),
– rachunki wspólne,
– rachunek powierniczy,
– rachunki maklerskie,
– rachunek przejściowy,
– rachunek środków wyodrębnionych.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Rachunek bankowy cd.
Rachunek bieżący
– podstawowy rodzaj rachunku dla
przedsiębiorstwa, za jego pomocą następuje rozliczanie
jego działalności, rejestrowanie wpływających należności za
sprzedane towary i świadczone usługi, rozliczanie
zobowiązań wobec pracowników, kontahentów, urzędu
skarbowego.
Na rachunku mogą być wyodrębnione środki na określone
cele – np. fundusz socjalny i w jego ramach mogą być
zaciągnięte kredyty bankowe.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Rachunek bankowy cd.
Rachunek pomocniczy
– przeznaczony do przeprowadzania
rozliczeń w innym banku niż bank prowadzący rachunek
bieżący.
Rachunki lokat terminowych
– służące do gromadzenia i
przechowywania przez określony w umowie czas wolnych
środków pieniężnych przedsiębiorstwa w celu uzyskania
odsetek z lokaty.
Rachunek skonsolidowany (zintegrowany)
–
wykorzystywany przez przedsiębiorstwa posiadające
rozbudowaną sieć placówek terenowych, działający jako
rachunek zbiorczy, na który przekazywane są środki z
rachunków poszczególnych placówek przedsiębiorstwa.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Rachunek bankowy cd.
Rachunki oszczędnościowo – rozliczeniowe (ROR)
-
konta osobiste, najbardziej popularna forma rachunku dla
osób fizycznych, za pomocą którego klient korzysta z
pełnego pakietu usług bankowych.
Rachunki bankowe wspólne
– mogą być prowadzone dla
kilku osób fizycznych albo kilku jednostek samorządu
terytorialnego.
Rachunek powierniczy
– gromadzi wyłącznie środki
pieniężne powierzone posiadaczowi rachunku przez osobę
trzecią, na podstawie odrębnej umowy, której stronami są
bank i posiadacz rachunku, czyli powiernik.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Rachunek bankowy cd.
Rachunki maklerskie
– składają się z dwóch części:
rachunku depozytowego (na którym deponuje się walory
pochodzące z zakupu na rynku pierwotnym lub giełdzie)
rachunku inwestycyjnego (służącego do przechowywania
środków pieniężnych pochodzących ze sprzedaży walorów
lub przeznaczonych na zakup papierów wartościowych).
Rachunek przejściowy
– służący firmie będącej w fazie
organizacyjnej, rozpoczynającej dopiero działalność
operacyjną.
Rachunki środków wyodrębnionych
– służy do
przeprowadzania rozliczeń w określonym zakresie oraz do
gromadzenia środków pieniężnych na określony cel.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Rachunek bankowy cd.
Funkcje rachunków bankowych – wielofunkcyjność
rachunku bankowego, klasyczne funkcje:
1. depozytowa,
2. kredytowa,
3. rozliczeniowa.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Rachunek bankowy cd.
Dodatkowe funkcje rachunku bankowego (usługi cząstkowe):
1. wydawanie kart płatniczych i kredytowych,
2. zarządzanie środkami pieniężnymi,
3. udzielanie kredytów różnego rodzaju: obrotowych,
inwestycyjnych, wekslowych, konsorcjalnych i innych,
4. automatyczne inwestowanie dodatniego salda,
5. oferowanie produktów ubezpieczeniowych,
6. oferowanie usług factoringowych.
Posiadacz rachunku bankowego ma pełny dostęp do usług
bankowych.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Rachunek bankowy cd.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Rachunek bankowy cd.
Umowa rachunku bankowego
zgodnie z przepisami prawa –
Prawo bankowego art. 52.
Rozwiązanie umowy następuje po dwóch latach gdy na rachunku
nie dokonano obrotów poza dopisaniem odsetek a saldo nie
przekracza min określonego w regulaminie – Prawo bankowe
art. 60.
Rachunek posiada swój indywidualny numer wg
międzynarodowego standardu IBAN – Identyfication Bank
Account Number – składa się z trzech składowych, zawiera 26
znaków:
• dwie pierwsze znaki to 2-cyfrowa liczba kontrolna,
• kolejne osiem znaków oznacza numer oddziału banku, który
prowadzi rachunek bankowy,
• pozostałe 16 znaków to identyfikacja klienta i jego rachunku.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Oferta produktów i usług bankowych
Oferta produktów i usług
bankowych
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011