Niedrożność przewodu
pokarmowego
Niedrożność przewodu
pokarmowego
Chory, który ma silne, kurczowe
bóle brzucha wracające, co kilka
minut, wymioty
, wzdęty brzuch i nie
oddaje stolca, ma prawdopodobnie
niedrożność przewodu pokarmowego.
Niedrożność dzielimy na: niedrożność
porażenną i mechaniczną.
Niedrożność porażenna
Przyczyny:
zapalenie otrzewnej (rozlane lub
ograniczone).
po każdym otwarciu jamy
brzusznej(kilkudniowe porażenie).
krwawienie dootrzewnowe.
uraz brzucha.
Zaburzenia metaboliczne lub
neurologiczne.
Niedrożność mechaniczna
Przyczyny:
Zatkanie światła,wstrzymuje pasaż
treści jelitowej i wywołuje ciężkie
zaburzenia,lecz nie pozbawia jelit
ukrwienia.Wywołane przez
nowotwór,kamień żółciowy,zrosty w
otrzewnej,zwężenie pozapalne lub
popromienne,guz glistniczy,polip lub
ciało obce.
Obrazy radiologiczne niedrożności
mechanicznej jelit
Zadzierzgnięcie,powoduje ucisk krezki
prowadzącej naczynia jelitowe i w czasie kilku
godzin prowadzi do martwicy jelita i zapalenia
otrzewnej.Zadzierzgnięcie może być
spowodowane uwięznięciem jelita w
przepuklinie,skrętem jelita,wgłobieniem lub
uciskiem przez powrózkowaty zrost.
Wgłobienie
jelita.
Uszypułowany
polip jelita
popychany
perystaltyką
pociąga i
wgłabia jelito
Niedrożność zarostowa
Zrosty są przyczyną niedrożności u 60%
chorych przyjmowanych do szpitala z powodu
objawów niedrożności.Zrosty są spowodowane
zapaleniem otrzewnej lub przebytą wczseśniej
operacją.Wiele osób jest,dlatego wielokrotnie
operowanych.Opracowano więc zabiegi mające
zabezpieczyć przed nawrotem
niedrożności.Operacja Nobla lub Childa-
Philipsa polega na zeszyciu jelit,w
odpowiednim układzie aby zabezpieczyć jelito
przed ostrym zagięciem lub skręceniem,albo
zaciskaniem światła jelita od zewnątrz.
W krótkim czasie po zadzierzgnięciu lub zatkaniu
jelita obserwujemy następujące objawy:
wzmożona perystaltyka.
gromadzenie się nad przeszkodą treści jelitowej i
gazu.
wzmaga się ciśnienie śródjelitowe.
wskutek utraty płynów do trzeciej przestrzeni i
nasilających się wymiotów.Postępuje
zmniejszenie objętości krwi krążącej i rozwija się
wstrząs oligowolemiczny.
W pętli zadzierzgniętej,niedokrwiona ściana jelita
staje się przepuszczalna dla drobnoustrojów.Rozwija
się zapalenie otrzewnej i stan septyczny.
W dłużej trwającej niedrożności występują objawy
uszkodzenia wątroby i układu siateczkowo-
śródbłonkowego.
Powstają zaburzenia elektrolitowe.
Bóle występują w kilkuminutowych
odstępach.Bólom tym towarzyszy stawianie się jelit
czyli okresowo jelito pręży się pod wpływem
wzmożonej perystaltyki.
Stwierdza się wypuklenie brzucha ,obrone
mięśniową,opukiwaniem stwierdza się odgłos
bębenkowy.
Z badań dodatkowych.Puste zdięcie
rentgenowskie,może wykazać poziomy płynu w
jelitach.Obecność powietrza pod przeponą
świadczy o perforacji.
Badania laboratoryjne.Podwyższenie mocznika w
surowicy,podwyższenie ciężaru właściwego
moczu,kwasica,leukocytoza,spadek ciśnienia
tętniczego,tachykardia,gorączka i objawy splątania.
Czas jaki mija od pierwszych objawów
do znacznego pogorszenia stanu
ogólnego w niedrożności z
zatkania,wynosi kilka dni,natomiast w
zadzierzgnięciu tylko kilka godzin.
Leczenie
Zasadniczo im wcześniej operacja będzie
wykonana,tym większe są szanse na
dobry wynik.Jeśli jednak nastąpi wyrazna
ulga i ustaną bóle,to można operacje
odroczyć.Aby wykonać dodatkowe
badania i lepiej przygotować chorego.
Operacja ma na celu:odtworzenie
drożności jelita,usunięcie toksycznej
treści i usunięcie odcinka który uległ
martwicy.
Konieczna jest ocena odwodnienia, podawanie
płynów i elektrolitów.
Wprowadzamy do żołądka zgłębnik w celu odsysania
treści jelitowej.Co daje ulgę i zabezpiecza chorego
przed wymiotami w czasie znieczulenia ogólnego.
Stosuje się zgłębniki sięgające w głąb jelita.Służą one
do opróżniania jelit z toksycznej zawartości.
Podajemy antybiotyki o szerokim spektrum działania.
Cewnikowanie pęcherza moczowego (ocena diurezy).
W okresie pooperacyjnym chory
wymaga troskliwej opieki,wielu
przetoczeń,kontrolowania stężenia
elektrolitów oraz funkcji nerek,wątroby i
krążenia.Rozdęte jelita uległy
uszkodzeniu czynnościowemu i nie
należy spodziewać się prawidłowej
perystaltyki przed upływem tygodnia od
operacji.
Ciała obce w przewodzie
pokarmowym
Grupy ryzyka stanowią
dzieci,alkoholicy,chorzy z zaburzeniami
umysłowymi,posiadacze protez
zębowych oraz więzniowie.
Ciała obce w przełyku.
uczucie obecności ciała obcego w gardle
lub klatce piersiowej.
zaniepokojenie.
wymioty
duszność lub kaszel.
ból przy połykaniu.
Należy wykonać pośrednią lub bezpośrednią
laryngoskopię.Badanie radiologiczne może być
pomocne w umiejscowieniu ciała obcego
wychwytującego promienie rentgenowskie (np.
monety).Odma śródpiersia lub obecność
powietrza w tkankach miękkich wskazują na
przedziurawienie.Endoskopia jest pomocna w
ustaleniu położenia i może mieć jednocześnie
wartość leczniczą.
Leczenie
Monety najlepiej usuwać za pomocą
endoskopu, lub z użyciem cewnika Foleya pod
kontrolą fluoroskopową.
Bateryjki guzikowe z użyciem endoskopu jak
najszybciej,gdyż są przyczyną korozji
chemicznej i przedziurawienia przełyku.
Przedmioty ostre muszą być usuwane
endoskopowo.
Zatkania pokarmem mogą być leczone
wyczekująco,lub endoskopowo.
Ciało obce umiejscowione
poza przełykiem
Jeśli ciało obce przedostanie się z
przełyku do żołądka, to w 95% wydalane
jest na zewnątrz bez powikłań.Ciało
obce poza przełykiem nie daje objawów
do czasu wystąpienia perforacji lub
zaklinowania. Gdy to nastąpi, u chorego
pojawiają się objawy zapalenia
otrzewnej lub niedrożności.W celu
umiejscowienia należy wykonać badanie
radiologiczne.
Ciała obce o ostrych brzegach należy usunąć
endoskopowo z żołądka, gdyż grożą
przedziurawieniem jelita.Gdy ciało obce znajdzie
się poza odzwiernikiem,konieczna jest
konsultacja chirurgiczna.
Inne ciała obce mogą być usuwane w trybie
ambulatoryjnym.Należy badać stolce pod kątem
obecności ciała obcego.Zazwyczaj pojawia się po
48-72 h.Jeśli ciało obce nie zostanie wydalone w
ciągu tygodnia,należy podjąć leczenie
chirurgiczne.