Szlak Orlich
Gniazd
Jest to najstarszy szlak jurajski. Jego początki
sięgają roku 1927, kiedy to w czasopiśmie Ziemia
Stanisław Leszczyński zaproponował utworzenie
szlaku turystycznego prowadzącego przez
najwyższe wzniesienia Wyżyny Krakowsko-
Częstochowskiej. W rezultacie tego w 1930 r.
wytyczony został czerwony szlak przechodzący
łukiem przez północno-zachodnie okolice Krakowa,
Wyżynę Krakowską, Grzbiet Tęczyński i wracający
do Krakowa. Dzieło to podjął Kazimierz Sosnowski,
który w 1948 r. zaproponował swój projekt szlaku
w piśmie Ziemia. W 1950 r. szlak został wytyczony
w kolorze czerwonym. Do dziś istnieje z jedynie
niewielkimi zmianami na niektórych odcinkach.
Opisany i utworzony przez Kazimierza
Sosnowskiego na Wyżynie Krakowsko-
Częstochowskiej szlak turystyczny nosi
nazwę Szlaku Orlich Gniazd. Swoją
poetycką nazwę zawdzięcza malowniczo
położonym ruinom dawnych zamków
nazywanych Orlimi Gniazdami ze
względu na swe usytuowanie na
wysokich skałach dochodzących do 20-
30 m wysokości. Szlak składa się
głównie z ruin zamków i strażnic.
W XIV wieku panujący Król Kazimierz III
Wielki podjął się zadania stworzenia
systemu obronnego zabezpieczającego
granice, ważniejsze szlaki handlowe i
zaludnione obszary Małopolski. Co
najmniej kilkanaście twierdz powstało
właśnie na Jurze Krakowsko-
Częstochowskiej z konieczności obrony
handlowego traktu z Krakowa do
Wielkopolski, jak i pobliskiej granicy
państwa. Szlak przebiega przez
województwa małopolskie i śląskie.
Szlak Orlich Gniazd biegnie w kierunku od
Krakowa do Częstochowy i liczy ok. 163 km
długości, prowadzi przez:
• Wawel
• Ojców
• Pieskowa Skała
• Rabsztyn
• Bydlin
• Smoleń
• Pilica
• Ogrodzieniec
• Morsko
• Bobolice
• Mirów
• Olsztyn (koło Częstochowy)
• Jasna Góra
Wawel
Zamek na Wawelu, położony nad Wisłą w
Krakowie jest najważniejszą rezydencją
królewską, symbolem i pomnikiem polskiej
historii i kultury.
Pierwszy zamek wzniesiono na Wzgórzu
Wawelskim już w XI wieku. Przez ponad
500 lat, do czasu przeniesienia stolicy do
Warszawy, Wawel był główną siedzibą
władców Polski. Za panowania Jagiellonów
zespół romańskich budowli przebudowano
na piękną renesansową rezydencję.
Katedra
Katedra na Wawelu
Wawel
Wawel
Wawel
Zamek w Ojcowie
Zamek w Ojcowie, położony na terenie
Ojcowskiego Parku Narodowego, w
centrum Ojcowa, był zamkiem
warownym wzniesionym przez
Kazimierza Wielkiego w II połowie XIV
wieku. Obecnie zachowały się jedynie
jego ruiny.
Ojców
Dziedziniec zamkowy
Ojców
Pieskowa Skała
Jednym z bardziej znanych „gniazd” jest zamek
Pieskowa Skała. Był to zamek królewski,
później prywatny, jeden z najcenniejszych
renesansowych zabytków polskiej architektury,
położony na skalistym cyplu skalnym nad
doliną Prądnika. Zamek, pierwotnie gotycki,
wybudowany został w połowie XIV wieku przez
Kazimierza Wielkiego, na miejscu
wcześniejszej budowli drewnianej. Obecnie
znajduje się tam muzeum, oddział
Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu.
Pieskowa Skała
Pieskowa Skała
Pieskowa Skała
Pieskowa Skała
Ogród francuski
Rabsztyn
Twórcą murowanego zamku był
Kazimierz Wielki. Zamek zajmował
wysoki cypel skalny i była to typowa
gotycka budowla na planie
nieregularnym wzniesiona z
kamienia wapiennego z użyciem
cegły. Jego najważniejszą częścią
była czterokondygnacyjna wieża tzw.
donżon miejsce ostatniej obrony.
Rabsztyn
Rabsztyn
Rabsztyn
Rabsztyn
Bydlin
Zamek Bydlin powstał w XIV
wieku, a budowniczym zamku
był prawdopodobnie Niemierza
herbu Strzała lub jego ojciec
Pełka. Do dzisiaj zachowały się
jedynie resztki murów i fosy
Bydlin
Bydlin
Bydlin
Bydlin
Bydlin
Smoleń
Najbardziej prawdopodobnym fundatorem
murowanej budowli jest kasztelan radomski
Jan z Pilczy herbu Topor.
Najprawdopodobniej ok. połowy XIV wieku
wzniesiono wieże i budynek mieszkalny,
otoczone murem (tzw. górny zamek), a w
XV wieku dziedzińce dolne.
Współcześnie zachowały się mury obronne
zamków dolnych z dwiema bramami, mury
zamku górnego oraz wieża zamku górnego
do wysokości 16 m
.
Smoleń
Smoleń
Smoleń
Smoleń
Ogrodzieniec
Zamek Ogrodzieniec został wzniesiony w
XIV-XV wieku przez ród rycerski
Włodków Sulimczyków. XVI wieku zamek
przebudowano i przekształcono w
renesansową rezydencję gdy
właścicielami jego zostali krakowscy
Bonerowie. Zamek leży na najwyższym
wzniesieniu Wyżyny Krakowsko-
Częstochowskiej - Górze Zamkowej
wznoszącej się na 515,5 m n.p.m. Ruiny
leżą na "Szlaku Orlich Gniazd", są
udostępnione do zwiedzania.
Ogrodzieniec
Ogrodzieniec
Ogrodzieniec
Ogrodzieniec
Ogrodzieniec
Ogrodzieniec
Ogrodzieniec
Bobolice
Królewski Zamek Bobolice został zbudowany przez
Kazimierza Wielkiego najprawdopodobniej ok.
1350-1352 roku, w miejscu, w którym wcześniej
istniał drewniany zamek zbójecki. Należał do
systemu obronnego broniącego zachodniej granicy
państwa od strony Śląska, nazywanego „Orlimi
Gniazdami”. Leży na stromym, skalistym wzgórzu
(360 m n.p.m.). Do naszych czasów ocalała jedynie
górna część warowni.
Bobolice
Bobolice
Bobolice
Bobolice
Mirów
Mirów
W XIV wieku na wapiennej skale, w
miejscu wcześniejszego, drewniano-
ziemnego grodu zbudowana została
murowana, gotycka strażnica. Należała
ona wówczas do rycerzy Koziegłów
herbu Lis. Strażnicę bardzo szybko
rozbudowano do zamku.
Do współczesnych czasów zachowały się
fragmenty ścian, wieży mieszkalnej i
wysokich baszt.
Mirów
Mirów
Mirów
Mirów
zamek w
Mirowie
W Bobolice i Mirów to ruiny bliźniaczych
zamków stojących w oddaleniu zaledwie
1,5 km. Należą one do najbardziej
romantycznych orlich gniazd. Do urody
samych ruin dodać należy towarzyszące
im skały o niesamowitych kształtach,
genialne wkomponowanie zamków w
otaczające skały i strzelistość murów
zamkowych. Z okien jednego zamku widać
drugi.
Olsztyn
Nie wiadomo kto i kiedy zbudował tu
pierwszy zamek. Na pewno jest jednym z
najstarszych na Jurze. Zamek murowany
postawił Kazimierz Wielki. Być może
kazał zburzyć poprzedni zamek, albo
przebudował go od podstaw.
Ta jedna z największych i najbardziej
warownych fortec na dawnym pograniczu
śląsko-polskim jest dzisiaj jednym z
najbardziej uroczych Orlich Gniazd. Położona
na wysokim wzgórzu, góruje nad wsią,
otoczona ostańcami. Najciekawszy jest
zespół skałek na wschodnim zboczu,
nazwany Cyrkiem i ciągnący się szerokim
łukiem. Ze wzgórza zamkowego można
podziwiać panoramę Olsztyna, za którym
złocą się piaski mini pustyni.
Olsztyn
Olsztyn
Olsztyn
Olsztyn
Jasna Góra
Początki istnienia klasztoru sięgają roku
1382, kiedy to książę Władysław Opolczyk
sprowadził paulinów z Węgier do dawnego
kościoła parafialnego na mocy dekretu
książęcego z 9 sierpnia tego samego roku
oraz dokonał fundacji klasztoru. Nazwa
Jasna Góra została nadana klasztorowi
przez węgierskich paulinów na pamiątkę
macierzystego klasztoru św. Wawrzyńca
na Jasnej Górze w Budzie.
Jasna Góra
Jasna Góra
Jasna Góra
Jasna Góra