Wymagania
dotyczące maszyn
i innych urządzeń
technicznych
Wymagania dotyczące
maszyn
•Niedopuszczalne jest
wyposażanie stanowisk pracy w
maszyny i inne urządzenia
techniczne, które nie spełniają
wymagań dotyczących oceny
zgodności określonych w
odrębnych przepisach. Tak stanowi
aktualnie art. 217 Kodeksu pracy.
Wymagania dotyczące
maszyn
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z
dnia 30 października 2002 r. w sprawie
minimalnych wymagań dotyczących
bezpieczeństwa i higieny pracy w
zakresie użytkowania maszyn przez
pracowników podczas pracy (
Dz. U. 2002, Nr 191, poz. 1596
) ze zm.
(Dz. U. z 2003 r., nr 178, poz. 1745)
stanowi, że maszyny nabyte przed 1 stycznia
2003 powinny być w terminie do 1 stycznia
2006 dostosowane do wymagań tego
rozporządzenia.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30
października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań
dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie
użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy
Dz. U. 2002, Nr 191, poz. 1596
) ze zm. (Dz. U. z 2003
r., nr 178, poz. 1745)
Ww. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, oprócz minimalnych
wymagań bezpieczeństwa odnoszących się do wszystkich
maszyn, a dotyczących:
elementów i układów sterowania,
•
uruchamiania i zatrzymywania,
•
ochrony przed spadającymi lub odpadającymi elementami
oraz emitowanymi gazami, pyłami i innymi czynnikami
szkodliwymi,
•
ryzykiem pożaru, wybuchu oraz przewrócenia się maszyn,
•
oznakowania
• określa także wymagania dotyczące organizacji pracy
związanej z użytkowaniem maszyn i innych urządzeń
technicznych.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października
2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących
bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania
maszyn przez pracowników podczas pracy (
Dz. U. 2002, Nr 191, poz. 1596
) ze zm. (Dz. U. z 2003 r., nr
178, poz. 1745)
•
W rozporządzeniu tym określono również
szczegółowe minimalne wymagania dotyczące
wybranych grup maszyn, między innymi
stosowanych do prac załadunkowo –
rozładunkowych, a mianowicie do:
• podnoszenia ładunków i ludzi - platformy
załadowcze,
•
przemieszczania ładunków – np.: wózki
jezdniowe podnośnikowe.
• Aspekty te, w odniesieniu do środków
transportowych stosowanych do przemieszczania i
podnoszenia ładunków ujmują szczegółowiej:
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca
2002 r. w sprawie rodzajów urządzeń
technicznych podlegających dozorowi
technicznemu (Dz. U. Nr 120, poz. 1021), z
późniejszymi zmianami;
•
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10
maja 2002 w sprawie bezpieczeństwa i higieny
pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z
napędem silnikowym (Dz. U. nr 70, poz. 650), z
późniejszymi zmianami (Dz. U. 2003 nr 65 poz.
603)
Inne rozporzadzenia:
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca
2001 r. w sprawie trybu sprawdzania
kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i
konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. nr
79, poz. 849, z dnia 31 lipca 2001 r.), z
późniejszymi zmianami
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i
Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 r.
w sprawie warunków technicznych dozoru
technicznego w zakresie eksploatacji
niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz.
U. 2003 nr 193, poz.1890)
Ww. rozporządzeniach mowa
jest, iż:
• 1) przy obsłudze jezdniowych wózków
podnośnikowych z mechanicznym napędem
podnoszenia wymagane jest posiadanie
kwalifikacji.
do obsługi wózka może być dopuszczony
pracownik, który:
– ukończył 18 lat;
– uzyskał uprawnienia operatora;
– odbył szkolenie stanowiskowe na danym wózku i
zapoznał się z instrukcją obsługi wózka
opracowaną przez producenta lub dostawcę;
– uzyskał imienne zezwolenie do obsługi wózka
wystawione przez pracodawcę, ważne na terenie
zakładu pracy tego pracodawcy;
przed przekazaniem wózka do
użytkowania, pracodawca
powinien:
• zapewnić kontrolę stanu technicznego wózka, a w
szczególności należy sprawdzić:
prawidłowość działania układu kierowniczego, hamulcowego
i napędowego, mechanizmów podnoszenia oraz osprzętu
•
sprawność oświetlenia i sygnalizacji, prawidłowość działania
urządzeń pomiarowo-kontrolnych oraz elementów i
urządzeń zabezpieczających kierowcę i osoby
współuczestniczące w czynnościach transportowych
• wyniki przeprowadzonej kontroli zapisać w dokumentach
eksploatacyjnych wózka;
wystąpić do właściwej jednostki urzędu dozoru
technicznego w sprawie uzyskania pozwolenia na
eksploatację;
niedopuszczalne jest:
• niedopuszczalne jest eksploatowanie wózka
niesprawnego lub bez odpowiedniego
osprzętu albo bez zezwolenia właściwej
jednostki urzędu dozoru technicznego;
• niedopuszczalne jest eksploatowanie wózka
bez przeglądów konserwacyjnych, które
powinny być przeprowadzane przez
konserwatora o sprawdzonych
kwalifikacjach i nie rzadziej niż w terminach
określonych przez producenta.
niedopuszczalne jest:
• używanie wózków w miejscach o nawierzchni i jej
nachyleniu nie odpowiadającym warunkom
określonym w dokumentacji techniczno-ruchowej
wózka,
używanie wózków w miejscach nieoświetlonych,
chyba że wózek jest wyposażony w odpowiednie
światła,
obciążanie wózka ponad jego dopuszczalną
ładowność,
używania wózków do pchania innych pojazdów lub do
ciągnięcia wózków doczepnych, jeżeli ich liczba lub
masa ładunku przekraczają dopuszczalne wielkości
określone przez producenta,
używanie wózków w warunkach niestabilnego lub
śliskiego podłoża uniemożliwiającego bezpieczne
manewrowanie transportowanym ładunkiem.
Platformy załadowcze
2) przy obsłudze platform załadowczych, które są
urządzeniami podlegającymi dozorowi technicznemu
ograniczonemu, nie jest wymagane sprawdzenie
kwalifikacji operatora platformy. Przed przystąpieniem
do eksploatacji należy wystąpić do właściwej jednostki
dozoru technicznego o zezwolenie na eksploatację. Do
obsługi platformy załadowczej może być dopuszczona
osoba znająca instrukcję eksploatacji platformy
opracowaną przez producenta, stanowiskową instrukcję
obsługi opracowaną przez pracodawcę oraz po
przeszkoleniu stanowiskowym w praktycznej obsłudze
danej platformy. Niedopuszczalna jest eksploatacja
platformy w niewłaściwym stanie technicznym, bez
zezwolenia wydanego przez właściwą jednostkę dozoru
technicznego lub bez przeglądu konserwacyjnego.
Pracodawca powinien
zapewnić:
• aby maszyny i urządzenia narażone na
działanie warunków powodujących
pogorszenie ich stanu technicznego, co
może spowodować powstawanie sytuacji
niebezpiecznych, poddane były:
okresowej kontroli, a także badaniom;
• specjalnej kontroli w przypadku
możliwości pogorszenia bezpieczeństwa
związanego z maszyną, a będącego
wynikiem:
• prac modyfikacyjnych,
•
zjawisk przyrodniczych,
•
wydłużonego czasu postoju maszyny,
•
niebezpiecznych uszkodzeń oraz
wypadków przy pracy.
• Kontroli tych dokonują jednostki działające na
podstawie odrębnych przepisów albo osoby
upoważnione przez pracodawcę i posiadające
odpowiednie kwalifikacje.
Wyniki tych kontroli rejestruje się i przechowuje, do
dyspozycji zainteresowanych organów, zwłaszcza
nadzoru i kontroli warunków pracy, przez okres 5 lat od
dnia zakończenia tych kontroli, o ile odrębne przepisy
nie stanowią inaczej.
Dokument potwierdzający przeprowadzenie ostatniej
kontroli maszyny powinien być dostępny w miejscu
użytkowania maszyny, jeśli jest ona użytkowana poza
terenem zakładu pracy.
W przypadku stwierdzenia w czasie pracy uszkodzenia
maszyny lub innego urządzenia technicznego należy je
niezwłocznie unieruchomić i odłączyć dopływ energii.
Dokonywanie napraw i czynności konserwacyjnych
sprzętu zmechanizowanego będącego w ruchu jest
zabronione.