Infekcja HIV

i choroba AIDS oraz

inne zagrożenia

zdrowotne

u osób uzależnionych

Dr n.med. Grażyna

Cholewińska

Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

Oddział Dla Narkomanów z HIV/AIDS

W oparciu o Terapię Metadonową

Choroby występujące

u osób uzależnionych

od substancji

psychoaktywnych

Uzależnienie – istota zjawiska

Uzależnienie

jest chorobą złożoną:

prowadzi do wielu szkód

• somatycznych
• psychicznych
• moralnych
• społecznych

a nie leczona – grozi śmiercią.

Oddziaływania

• Do osób jeszcze nie uzależnionych

-profilaktyka
-edukacja zdrowotna
-pomoc kryzysowa

• Do osób

uzależnionych, nie zakażonych

-bad. przesiewowe
-bad. profilaktyczne i kontrolne
-szczepienia profilaktyczne
-punkty konsultacyjne

• Do osób

uzależnionych i chorych

na: inf.HIV, AIDS,

zakażenie HBV, HCV, HDV, Tbc, STI’s, posocznice i in.

-

redukcja szkód zdrowotnych

-leczenie
-przewlekła opieka

Wielodyscyplinarny zespół

• Lekarz psychiatra, ch. zakaźne, inny
• Pielęgniarka doświadczona w

narkomanii

• Terapeuta uzależnień
• Psycholog
• Pracownik socjalny OPS
• Prawnik
• Policja Dz.prewencji
• Stowarzyszenia wolontariusze
• Rodzina pacjenta

Choroby współistniejące z

uzależnieniem

• Problemy zdrowotne związane z

uzależnieniem od substancji
psychoaktywnych najczęściej

są zależne

od dożylnej drogi ich przyjmowania

• Zakażenia przenoszone w związku z

wielokrotnym używaniem igieł i
strzykawek stanowią w naszym kraju
istotny problem w epidemiologii
chorób zakaźnych

Choroby współistniejące z

uzależnieniem

• Problemy psychiatryczne

• Problemy somatyczne

Choroby współistniejące

• Problemy somatyczne

- zależne od infekcji związanych z

dożylnym przyjmowaniem

- inne np. infekcje

drogą

seksualną

infekcje

oddechowe

urazy

- problem ciąży i porodu

Wirusowe zapalenie

wątroby

HBV
HCV

inne

Wirusowe zapalenie wątroby

(wzw)

• HAV – choroba „brudnych rąk”

• HBV – zakażenie krwiopochodne, sex
• HCV – zakażenie krwiopochodne

• HDV – towarzyszy HBV
• HGV – zakażenie krwiopochodne

Warunki sprzyjające wzw u

narkomanów

• Używanie zakażonych igieł/strzykawek

• Zakażony „towar”

• Złe warunki higieniczne i sanitarne

• Zamieszkiwanie w dużych

zbiorowościach

• Brak informacji o drogach i skutkach

zakażenia HBV, HCV

WZW

Konsekwencje ostrego WZW:

• Przewlekłe wirusowe zapalenie

wątroby(70%)

• Marskość wątroby (40-50%)

• Rak wątroby (10 – 25%)

WZW – zadania

• Edukacja, informacja o HAV, HBV, HCV

• Wykonywanie badań przesiewowych
(HBsAg, anty-HBs, anty-HCV)

• Wczesne wykrywanie WZW, możliwość

skierowania do ośrodka

specjalistycznego

• Szczepienia profilakt. (HAV,HBV)

Nie

ma profilaktyki HCV

• Programy Redukcji Szkód Zdrowotnych

Ciężkie zakażenia bakteryjne

Zakażenia bakteryjne

• Ropnie, ropowice skóry w miejscu po

wkłuciach

• Zapalenie górnych i dolnych dróg

oddechowych

• Posocznica – uogólnione zakażenia

bakteryjne

• Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

• Bakteryjne zapalenie wsierdzia

Stan

nieprzytomności

i

ograniczonej świadomości

Stan ograniczonej

świadomości

Stany z ograniczoną świadomością u

narkomanów

• Wysoka gorączka
• Zapalenie opon m-rdzeniowych i mózgu
• Stan po napadzie padaczkowym
• Choroby neurologiczne
• Przerzuty nowotworowe do mózgu
• Niedotlenienie
• Skrajne wyniszczenie
• Odwodnienie ( zab. elektrolitowe)
• Encefalopatia w przebiegu niewyd. wątroby
• Stan po zatruciu lekami
• Choroby psychiczne

Gruźlica

Gruźlica u osób uzależnionych

• Warunki sprzyjające Tbc wśród

narkomanów:

-wędrówki po kraju
-niedożywienie, oziębienie
-przebywanie w dużych

skupiskach

-późne rozpoznanie choroby
-brak dyscypliny w leczeniu
-towarzysząca infekcja HIV

Zadania

• Profilaktyka zakażeń dróg oddechowych

• RTG klatki piersiowej

• Wczesna diagnostyka Tbc

• Nadzorowanie przyjmowania leków wg.

systemu DOT

• Redukcja przyczyn niepowodzenia

leczenia

Choroba zakrzepowa żył

Padaczka

Padaczka

• Przyczyny padaczki u narkomanów;
-

działanie środków odurzających

- urazy głowy
-alkoholizm
-organiczne zmiany w OUN

• Brak systematyczności w leczeniu

padaczki

Choroby skóry

Choroby

przenoszone drogą płciową

Choroby przenoszone drogą

płciową

• HIV

• HPV- onkogenne subtypy- HPV11,

16,18

• Opryszczka zwykła
• Wirusowe zapalenie wątroby
• Kłykciny kończyste
• Rzeżączka

• Kiła

• Wrzód weneryczny
• Świerzb, wszawica łonowa
• Rzęsistkowica
• Zakażenie drożdżakowe

Choroby przenoszone drogą płciową

zadania

• Identyfikacja osoby chorej – rozmowa

indywidualna

• Skierowanie do specjalisty

• Badania przesiewowe : kiła, HPV, HIV

• Kontrola przyjmowania leków

• Edukacja zakresie ChPDP i bezpiecznego

seksu

• Profilaktyka i leczenie partnerów
• Rozdawnictwo prezerwatyw

Ciąża/poród

noworodek

Ciąża, poród, połóg w populacji

narkomanek

• Większość ciężarnych narkomanek nic nie wie o

negatywnym wpływie na płód nadużywanych substancji

odurzających

• Ciężarne zgłaszają się do lekarza zbyt późno

• Ryzyko powikłań położniczych

-brak dbałości o ciążę i dziecko

-niedobory i niedożywienie

-choroby przenoszone drogą płciową

-bezpośredni szkodliwy wpływ na płód substancji odurzających

Narkotyki – a ciąża

• Nagłe odstawienie

używanych

dotychczas opiatów u kobiet ciężarnych
jest również niebezpieczne i może się
zakończyć wewnątrzmacicznym
obumarciem płodu

• Objawy głodu

u noworodka

• Kobieta w zaawansowanym

uzależnieniu podczas ciąży i karmienia

powinna być włączona w program
metadonowy

• M. jest „bezpieczny” dla płodu i matki