Z CZEGO ZBUDOWANA
Z CZEGO ZBUDOWANA
JEST ZIEMIA?
JEST ZIEMIA?
PRZYRODA
PRZYRODA
KLASA 6
KLASA 6
ZIEMIA - BŁĘKITNA
ZIEMIA - BŁĘKITNA
PLANETA
PLANETA
WARSTWY ZIEMI
WARSTWY ZIEMI
JĄDRO + PŁASZCZ + SKORUPA
JĄDRO ZIEMI
JĄDRO ZIEMI
•
ma kulisty kształt,
•
jego średnica wynosi 3470 km,
•
panuje w nim ogromne ciśnienie
•
i wysoka temperatura – ok. 6500 stopni
Celsjusza,
•
ciężar właściwy jądra Ziemi wynosi 5515
/
,
•
czyniąc ją najgęstszą planetą w Układzie
Słonecznym,
•
wyróżniamy w nim jądro wewnętrzne i jądro
zewnętrzne.
PŁASZCZ ZIEMI
PŁASZCZ ZIEMI
•
jego grubość ocenia się na 2900 km;
•
ciśnienie jest niższe niż w jądrze;
•
temperatura wynosi ok. 3000 stopni
C;
•
w płaszczu rozróżnia się dwie
warstwy –
•
płaszcz górny i płaszcz dolny.
SKORUPA ZIEMSKA
SKORUPA ZIEMSKA
•
jest zewnętrzną powłoką Ziemi;
•
jest stosunkowo cienka – średnia
grubość wynosi ok. 35 km.
•
Warto wiedzieć, że najgłębsza kopalnia
świata,
•
która znajduje się w Afryce Południowej,
•
sięga w głąb skorupy ziemskiej do
około 4km.
Z JAKICH
Z JAKICH
PIERWIASTKÓW CHEMICZNYCH
PIERWIASTKÓW CHEMICZNYCH
ZBUDOWANA JEST ZIEMIA?
ZBUDOWANA JEST ZIEMIA?
•
Najwięcej wiemy o skorupie ziemskiej,
•
w której wyodrębniono różne substancje,
•
a wśród nich 92 proste substancje zwane
•
PIERWIASTKAMI CHEMICZNYMI.
•
Każdy pierwiastek ma swoją nazwę.
•
Informacje o składzie płaszcza Ziemi
•
dostarczają m.in. erupcje, czyli wybuchy
wulkanów.
WULKAN PODCZAS ERUPCJI
WULKAN PODCZAS ERUPCJI
(SCHEMAT)
(SCHEMAT)
WIDOK Z
ZEWNĄTRZ
WIDOK W PRZEKROJU
- WNĘTRZE WULKANU
Wulkan Stromboli podczas
Wulkan Stromboli podczas
erupcji
erupcji
Erupcja wulkanu Mount
Erupcja wulkanu Mount
Redoubt
Redoubt
PIERWIASTKI CHEMICZNE
PIERWIASTKI CHEMICZNE
W ZIEMI
W ZIEMI
•
Płaszcz Ziemi tworzą
prawdopodobnie: tlen, krzem,
magnez, żelazo i glin.
•
Jądro Ziemi jest niedostępne do
bezpośrednich badań.
•
Prawdopodobnie jest zbudowane
głównie z żelaza i niklu.
SKŁAD CHEMICZNY
SKŁAD CHEMICZNY
SKORUPY ZIEMSKIEJ
SKORUPY ZIEMSKIEJ
Glin
8%
Krzem
27%
Tlen
48%
Żelazo
5%
Wapń
4%
Inne
2%
Magnez
2%
Sód
2%
Potas
2%
Pierwiastki
chemiczne są
rozmieszczone nierównomiernie
w skorupie ziemskiej
Pierwiastki mogą się
łączyć ze sobą tworząc
związki chemiczne
ZŁOTO, SREBRO, PLATYNA
ZŁOTO, SREBRO, PLATYNA
KRZEM I GLIN
KRZEM I GLIN
(ALUMINIUM)
(ALUMINIUM)
MAGNEZ, ŻELAZO, WAPŃ
MAGNEZ, ŻELAZO, WAPŃ
SÓD, POTAS, SIARKA,
SÓD, POTAS, SIARKA,
NIKIEL
NIKIEL
METALE
METALE
•
To pierwiastki mające w normalnych
warunkach:
•
stały stan skupienia,
•
metaliczny połysk,
•
są kowalne,
•
przewodzą prąd i ciepło.
•
Wykonuje się z nich folie, druty,
•
blachy, rury, i inne wyroby.
•
Są nimi np.: żelazo, miedź, magnez, nikiel,
•
glin, złoto, wapń, sód, potas.
NIEMETALE
NIEMETALE
•
to pierwiastki o innych właściwościach
niż metale,
•
są twarde i kruche,
•
źle przewodzą prąd elektryczny i
ciepło.
•
Są nimi także pierwiastki, które
•
w normalnych warunkach są gazami.
•
Niemetalami są np.: krzem, węgiel,
•
siarka, tlen, chlor.
WYKONAJ
WYKONAJ
DOŚWIADCZENIE
DOŚWIADCZENIE
•
Do grubego drutu dziewiarskiego
(aluminiowego albo stalowego)
umocowanego w statywie
•
przylep za pomocą parafiny – w równych
•
odległościach, np. co 1 cm – cztery
spinacze biurowe.
•
Pierwszy spinacz umocuj w odległości ok.4
cm od końca drutu.
•
Ogrzewaj koniec drutu w płomieniu świecy.
•
Zauważ, że najpierw odpadnie spinacz, a
potem kolejno następne.
•
Dlaczego tak się dzieje?
WNIOSKI
WNIOSKI
•
Na podstawie przeprowadzonego
doświadczenia można wysnuć wniosek,
•
że metalowy drut przewodzi ciepło.
•
Dlatego też z metali, które bardzo dobrze
przewodzą ciepło, wykonuje się np.
•
grzejniki centralnego ogrzewania,
•
garnki kuchenne, stalowe kotły i inne
•
różnorodne urządzenia grzewcze.
KONIEC
KONIEC
ZAPRASZAM NA NASTĘPNĄ
CIEKAWĄ LEKCJĘ PRZYRODY