ARGUMENTY W SPRAWIE POWSZECHNOŚCI SAMORZĄDU BROKERÓW UBEZPIECZENIOWYCH I REASEKRUACYJNYCH

Argument 1

BRAK USTAWOWEJ

REGULACJI

„SAMORZĄDNOŚCI

REGULACJI

„SAMORZĄDNOŚCI

BROKERSKIEJ”

Regulacje prawnoubezpieczeniowe (w szczególności

ustawa z 22 maja 2003 r. o pośrednictwie

ubezpieczeniowym, Dz.U. nr 1124, poz. 1154, ze

zm., zwana dalej ustawą o pośrednictwie) nie

zajmują się kwestią ani samorządu pośredników

ubezpieczeniowych (w szczególności – brokerów)

ani kwestią ich reprezentacji zawodowej, co należy

ocenić krytycznie.

Dla

przykładu,

ustawa

działalności

Dla

przykładu,

ustawa

działalności

ubezpieczeniowej z dn. 22 maja 2003 r. (Dz.U. nr

124, poz. 1151, ze zm.) przewidziała w odniesieniu

do zakładów ubezpieczeń

tzw. obligatoryjny

ubezpieczeniowy samorząd gospodarczy

(art.

215 – 223). Określono strukturę organizacyjną tego

samorządu (PIU), określono jego zadania i

kompetencje oraz wyposażono go w osobowość

prawną

rgument 2

SPECYFIKA PROFESJI BROKERA

UBEZPIECZENIOWEGO A POTRZEBA OKREŚLENIA

JEGO

ZAWODOWEJ

(KORPORACYJNEJ)

JEGO

ZAWODOWEJ

(KORPORACYJNEJ)

REPREZENTACJI

Zawód

brokera

ubezpieczeniowego

(także

Zawód

brokera

ubezpieczeniowego

(także

reasekuracyjnego)

–

profesja

wysoce

reasekuracyjnego)

–

profesja

wysoce

specjalistyczna, wymagająca wysokich kwalifikacji

zawodowych, głębokiej wiedzy specjalistycznej i

ogólnej oraz równie dużego doświadczenia

praktycznego. Wszystkie te atrybuty muszą być

ciągle doskonalone a kwalifikacje podnoszone,

między innymi poprzez

zintegrowany system

periodycznych szkoleń

(zob. art. 4c ustawy o

pośrednictwie).

Wydaje się, iż gwarancją zapewnienia tych

standardów

jest

standardów

jest

powszechny

samorząd

powszechny

samorząd

zawodowy

, do którego przynależność wszystkich

brokerów byłaby

obligatoryjna

Argument 3

EGZAMINY BROKERSKIE –

PAŃSTWOWE CZY SAMORZĄDOWO-

ZAWODOWE?

O ile sam wymóg składania przez kandydatów na

brokerów egzaminów brokerskich nie budzi większej

krytyki, o tyle nadanie mu wybitnie

(wyłącznie!)

państwowego charakteru nie jest rozwiązaniem

właściwym.

Wpływ samorządu brokerskiego

owe egzaminy państwowe ogranicza się jedynie do

a k u l t a t y w n e g o udziału

w pracach

Komisji Egzaminacyjnej

dwóch

o b s e r w a t o r ó

wyłonionych wspólnie przez ogólnopolskie

organizacje brokerów (art. 36 ust. 4a ustawy o

pośrednictwie).

Optymalnym rozwiązaniem byłoby (na wzór

innych

krajów)

wprowadzenie

egzaminów

innych

krajów)

wprowadzenie

egzaminów

brokerskich

jako

brokerskich

jako

egzaminów

korporacyjno-

egzaminów

korporacyjno-

samorządowych

lub – przynajmniej –

zapewnienie

samorządowi brokerskiemu większego w nich

udziału

Argument 4

REALNY UDZIAŁ ŚRODOWISKA

BROKERSKIEGO

PRACACH

BROKERSKIEGO

PRACACH

LEGISLACYJNYCH

•

De lege lata

środowisko brokerskie

(podobnie jak

całe

środowisko

pośredników

ubezpieczeniowych,

całe

środowisko

pośredników

ubezpieczeniowych,

dystrybuujące

ponad

50%

rynkowych

produktów

dystrybuujące

ponad

50%

rynkowych

produktów

ubezpieczeniowych)

pozbawione jest praktycznie

jakiegokolwiek

wpływu

legislację

jakiegokolwiek

wpływu

legislację

ubezpieczeniową oraz możliwości uczestniczenia w

procesach

tworzenia

zmiany

prawa

procesach

tworzenia

zmiany

prawa

ubezpieczeniowego

•

Udział w tych procedurach środowiska brokerskiego ma

charakter sporadyczny i

n i e f o r m a l n y

; w praktyce

zależy od arbitralnego uznania ogniw i instytucji (np.

Sejmu) procesu legislacyjnego.

•

Tymczasem takie instytucje, jak np. Rzecznik

Ubezpieczonych czy PIU mają ustawowo zagwarantowane

prerogatywy „legislacyjne”,

polegające na udzielaniu

opinii czy też obowiązku przeprowadzenia z nimi w tym

zakresie stosownych konsultacji.

•

Przyznanie środowisku brokerskiemu podobnych

uprawnień

wymagałoby

oczywiście

powołania

wymagałoby

oczywiście

powołania

funkcjonowania

ogólnokrajowego,

obligatoryjnego

funkcjonowania

ogólnokrajowego,

obligatoryjnego

samorządu brokerskiego, który byłby reprezentatywnym

podmiotem w tym zakresie.

Argument

–

POTRZEBA

JEDNEJ

OGÓLNOKRAJOWEJ

REPREZENTACJI

OGÓLNOKRAJOWEJ

REPREZENTACJI

ŚRODOWISKA BROKERSKIEGO

Obecny stan reprezentacji zawodowej środowiska

brokerskiego (podobnie jak całego środowiska

pośredników ubezpieczeniowych) można określić

jako

rozproszony i nie spełniający wymogu

całkowitej powszechności.

Z jednej strony istnieją różne stowarzyszenia

ogółu pośredników (Polska Izba Pośredników

Ubezpieczeniowych i Finansowych, Ogólnopolskie

Stowarzyszenie Pośredników Ubezpieczeniowych

oraz Polskie Towarzystwo Ubezpieczeniowe), z

drugiej zaś działa Stowarzyszenie Polskich Brokerów

Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych oraz Polska

Izba

Brokerów

Ubezpieczeniowych

Izba

Brokerów

Ubezpieczeniowych

Reasekuracyjnych.

Działają też zrzeszenia „mieszane”, np. IGUiOR, Stowarzyszenie

Ubezpieczeniowców Polskich (w stanie uśpienia) czy Stowarzyszenie na Rzecz

Bezpieczeństwa Finansowego Obywateli RP.

Argument 5 – cd.

Istotne

jest

to,

że

najbardziej

Istotne

jest

to,

że

najbardziej

reprezentatywne stowarzyszenie brokerskie

(SPBUiR) skupia zaledwie około połowę

wszystkich czynnych zawodowo brokerów, a

więc

nie ma charakteru p o w s z e c h n

e j reprezentacji

tego zawodu.

Owa

d y s p e r s j a

reprezentacji

zawodowej

znakomicie utrudnia harmonijne i

efektywne wykonywanie przez poszczególne

reprezentacje pośredników właściwych im

zadań i funkcji (np. w obszarze inicjatyw

legislacyjnych)

Argument 6

–

ZASADY ETYKI BROKERSKIEJ

– ICH EFEKTYWNE EGZEKWOWANIE WYMAGA

POWSZECHNEJ STRUKTURY SAMORZĄDOWEJ

wszystkich

krajach

rozwiniętym

rynku

wszystkich

krajach

rozwiniętym

rynku

ubezpieczeniowym środowiska pośredników (w szczególności

brokerów) mają odpowiednie zasady (a nawet kodeksy) etyki

zawodowej. Podobnie jest w odniesieniu do brokerów polskich

(Kodeks Etyki Brokerskiej czy tzw. Karta Sobieszewska, Kodeks

Etyki Ubezpieczeniowej PIU itp.).

•

Egzekwowanie standardów etycznych

danego zawodu

(np. zawodu lekarza czy zawodów prawniczych) nie byłoby i nie

jest efektywne bez powszechnej i obligatoryjnej formuły

„samorządności” danej profesji czy zawodu.

•

Egzekutorem owych standardów etycznych jest właśnie

samorząd.

Dopóki samorząd brokerski nie będzie

zrzeszeniem

powszechnym

(obligatoryjnym)

zrzeszeniem

powszechnym

(obligatoryjnym)

egzekwowanie standardów etycznych tego zawodu

będzie ułomne, nieefektywne, a niekiedy nawet

niemożliwe

(np. w odniesieniu do brokerów niezrzeszonych).

rgument 7

–

ORGANIZACJA I KOORDYNACJA

JEDNOLITEGO SYSTEMU SZKOLEŃ

(PODNOSZENIA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)

•

Zarówno

Dyrektywa

sprawie

Zarówno

Dyrektywa

sprawie

Pośrednictwa Ubezpieczeniowego z 9 XII 2002 r.,

jak

polska

ustawa

pośrednictwie

jak

polska

ustawa

pośrednictwie

ubezpieczeniowym nakłada na brokerów (także

agentów)

obowiązek stałego doskonalenia

zawodowego

(zob. art. 4c).

•

Sposób, zakres i formę tych szkoleń określa

lege

lata

lege

lata

Minister

Finansów

drodze

Minister

Finansów

drodze

rozporządzenia

(art. 4c ust. 3).

•

Tego rodzaju rozwiązanie zasługuje na

krytykę

. Praktycznie minimalizuje kompetencje

samorządu pośredników (zwłaszcza brokerów) w

tej istotnej dla całego zawodu dziedzinie.

Argument 7 – cd.

•

Wydaje się, że

obszar tzw. doskonalenia

zawodowego brokerów powinien być w

gestii samorządu brokerskiego

, a nie

instytucji państwowych (MINISTRA FINANSÓW

czy

KOMISJI

NADZORU

FINANSOWEGO),

czy

KOMISJI

NADZORU

FINANSOWEGO),

podobnie

jak

zostało

rozwiązane

podobnie

jak

zostało

rozwiązane

funkcjonowaniu innych samorządów i korporacji

(np. w odniesieniu do lekarzy, notariuszy,

radców prawnych i podobnych zawodów).

•

Aby jednak owe zadania w zakresie

doskonalenia

zawodowego

brokerów

doskonalenia

zawodowego

brokerów

powierzyć samorządowi

(lub przynajmniej

zapewnić mu większe prerogatywy w tym

zakresie) –

samorząd brokerów musi być

powszechny i obligatoryjny dla wszystkich

wykonujących zawód brokera

rgument

UPROSZCZENIE,

UJEDNOLICENIE

I STANDARYZACJA WARUNKÓW

UBEZPIECZENIA OC BROKERÓW

Z mocy ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym

brokerzy ubezpieczeniowi i reasekuracyjni (a także

multiagenci) podlegają ubezpieczeniu OC w ustalonych

przez ustawę limitach (zob. art. 22 ust. 1-4). Jest to

więc

ubezpieczenie

obowiązkowe

ubezpieczenie

obowiązkowe

którego

szczegółowy zakres w drodze rozporządzenia określa

Minister Finansów, mający obowiązek zasięgnięcia

opinii

ogólnopolskich

organizacji

pośredników

opinii

ogólnopolskich

organizacji

pośredników

ubezpieczeniowych oraz PIU.

W efekcie ubezpieczenia te zawierane są przez

poszczególnych brokerów w różnych zakładach

ubezpieczeń, na różniących się często OWU i za różną

cenę (składkę). Jest to więc

system obowiązkowego

ubezpieczenia nieskoordynowany, niejednolity,

często chaotyczny.

Argument 8 – cd.

• Wiele do życzenia pozostawia też

cena tego

ubezpieczenia

, zwłaszcza z punktu widzenia

brokerów – osób fizycznych, dla których jest to

system „drogi”.

• Wydaje się, iż

wskazane byłoby wykorzystywanie

w tym zakresie (sprawdzonej przez inne korporacje)

formuły

umowy

generalnej

zawieranej

pomiędzy

stowarzyszeniem

brokerów

wybranym zakładem ubezpieczeń

• Byłby to system tańszy, bardziej elastyczny i bardziej

jednolity, co nie jest bez znaczenia dla potencjalnych

poszkodowanych,

oczekujących

jednolitych

standardów ochrony.

• Formułę taką jednak można wdrożyć w życie

wyłącznie przy powszechnej „samorządności” danego

zawodu (w tym wypadku – brokerów).

Argument 9

JEDNOLITA I ZGODNA

REPREZENTACJA ŚRODOWISKA BROKERSKIEGO

WOBEC INSTYTUCJI I OSÓB TRZECICH

Środowisko zawodowe brokerów ma

rozliczne zadania, funkcje oraz interesy w

stosunkach zewnętrznych. Chodzi nie tylko

reprezentację tych interesów wobec

zakładów

ubezpieczeń

zakładów

ubezpieczeń

(sprawy

porozumień

kurtażowych,

stawek

porozumień

kurtażowych,

stawek

prowizyjnych)

ale także wobec instytucji

organów

(PIU,

Rzecznika

(PIU,

Rzecznika

Ubezpieczonych, KNF-u)

nie wspominając

o innych środowiskach

(np. naukowych,

mediach,

środowiska

konsumenckie,

mediach,

środowiska

konsumenckie,

środowisko agentów itp.).

Argument 9

– cd

Reprezentacja

tych zadań i interesów

środowiska brokerskiego

powinna być jeśli

nie

jednolita,

przynajmniej

nie

jednolita,

przynajmniej

„współbrzmiąca” i reprezentatywna dla

całego

środowiska

brokerskiego

całego

środowiska

brokerskiego

Naturalnym reprezentantem i wyrazicielem

tych zawodowych interesów powinien być

samorząd brokerski

Jeśli nie będzie miał on charakteru

powszechnego i obligatoryjnego – nie będzie

mógł reprezentatywnie wyrażać owych

interesów i postaw brokerów jako całości.

Argument 10

SAMORZĄD BROKERSKI JAKO

FORUM MEDIACJI I ROZWIĄZYWANIA

KONFLIKTÓW

W praktyce brokerskiej – podobnie jak w innych

specyficznych dziedzinach aktywności zawodowej –

zdarzają się rozliczne konflikty interesów, niedozwolone

działania konkurencyjne a nawet spory.

Delikatna

materia tych problemów nie zawsze nadaje się do

rozstrzygnięć spornych (sądowych).

Samorząd zawodowy mógłby stanowić właściwe

forum do rozwiązywania tych spraw, mediacji i

działań profilaktycznych.

Oczywiście, rozwiązanie

takie wymagałoby formuły samorządności powszechnej,

która mogłaby wypracować odpowiednie procedury i

mechanizmy np. mediacyjne.

Możliwe byłoby nawet utworzenie w ramach struktur

samorządowych

odpowiednich

samorządowych

odpowiednich

mediatorów

lub

odpowiednika sądów polubownych

z udziałem osób

godnych zaufania i reprezentujących bardzo wysoki

poziom fachowości i wysokie standardy etyczne.

Document Outline