Relacja lekarz - pacjent
Relacja lekarz - pacjent
Barbara Szostakiewicz
Barbara Szostakiewicz
Anna Kobierska
Anna Kobierska
Przyrzeczenie Lekarskie
Przyjmuję z szacunkiem i wdzięcznością dla moich Mistrzów
nadany mi tytuł lekarza i w pełni świadomy związanych z nim
obowiązków przyrzekam:
obowiązki te sumiennie spełniać;
służyć życiu i zdrowiu ludzkiemu;
według najlepszej mej wiedzy przeciwdziałać cierpieniu i
zapobiegać chorobom, a chorym nieść pomoc bez żadnych
różnic, takich jak: rasa, religia, narodowość, poglądy
polityczne, stan majątkowy i inne, mając na celu wyłącznie
ich dobro i okazując im należny szacunek;
nie nadużywać ich zaufania i dochować tajemnicy lekarskiej
nawet po śmierci chorego;
strzec godności stanu lekarskiego i niczym jej nie splamić, a
do kolegów lekarzy odnosić się z należną im życzliwością, nie
podważając zaufania do nich, jednak postępując bezstronnie i
mając na względzie dobro chorych;
stale poszerzać swą wiedzę lekarską i podawać do
wiadomości świata lekarskiego wszystko to, co uda mi się
wynaleźć i udoskonalić.
„
„
medycyna jest bez wątpienia nauką, ale
medycyna jest bez wątpienia nauką, ale
spełnianie zawodu lekarskiego,
spełnianie zawodu lekarskiego,
opiekowanie się chorym jest i zawsze
opiekowanie się chorym jest i zawsze
było sztuką”
było sztuką”
„
„
celem artysty jest wytworzenie piękna,
celem artysty jest wytworzenie piękna,
celem lekarza jest przywrócenie piękna
celem lekarza jest przywrócenie piękna
zdrowego człowieka, bowiem wyleczony
zdrowego człowieka, bowiem wyleczony
pacjent to dla lekarza żywy obraz
pacjent to dla lekarza żywy obraz
estetyczny wywołany jego sztuką”
estetyczny wywołany jego sztuką”
Helidor Święcicki „O estetyce i medycynie” 1912r
Helidor Święcicki „O estetyce i medycynie” 1912r
.
.
Medicus desperatus
Medicus desperatus
(lekarz zdesperowany)
(lekarz zdesperowany)
Niepotrafiący się znaleźć w warunkach
Niepotrafiący się znaleźć w warunkach
wolnego rynku, tęskniący za czasami,
wolnego rynku, tęskniący za czasami,
gdy ktoś „ na górze” o wszystkim myślał
gdy ktoś „ na górze” o wszystkim myślał
i nie trzeba było się zastanawiać, ile
i nie trzeba było się zastanawiać, ile
kosztuje jakaś usługa medyczna. Lekarz
kosztuje jakaś usługa medyczna. Lekarz
zdesperowany, patrząc ze smutkiem w
zdesperowany, patrząc ze smutkiem w
okno, tęskni za czasami, gdy można
okno, tęskni za czasami, gdy można
było wypisywać skierowania na
było wypisywać skierowania na
przeróżne badania
przeróżne badania
largo manum
largo manum
, bo
, bo
„przecież służba zdrowia jest za darmo”
„przecież służba zdrowia jest za darmo”
Medicus dexter
Medicus dexter
(lekarz zręczny)
(lekarz zręczny)
Umiejący się znaleźć w nowej
Umiejący się znaleźć w nowej
rzeczywistości wolnego rynku, jest
rzeczywistości wolnego rynku, jest
przeciwieństwem bezwolnego
przeciwieństwem bezwolnego
Medicus desperatus
Medicus desperatus
. Wysublimowaną
. Wysublimowaną
jego odmianą jest
jego odmianą jest
Medicus
Medicus
oeconomicus
oeconomicus
.
.
Medicus oeconomicus
Medicus oeconomicus
(lekarz ekonomista)
(lekarz ekonomista)
Świetnie gospodarujący, potrafiący
Świetnie gospodarujący, potrafiący
zadbać o dobra praktykę w dobrze
zadbać o dobra praktykę w dobrze
urządzonym, prywatnym gabinecie. Jest
urządzonym, prywatnym gabinecie. Jest
to lekarz, którego tajniki systemu
to lekarz, którego tajniki systemu
podatkowego nie przyprawiają o skoki
podatkowego nie przyprawiają o skoki
ciśnienia, ani na wet o migrenę. Typ ten
ciśnienia, ani na wet o migrenę. Typ ten
sprawił, że dostępność do wielu
sprawił, że dostępność do wielu
świadczeń medycznych stała się
świadczeń medycznych stała się
naprawdę powszechna. Na szczęście
naprawdę powszechna. Na szczęście
rzadką odmianą „lekarza dobrze
rzadką odmianą „lekarza dobrze
gospodarującego” jest
gospodarującego” jest
Medicus rapax
Medicus rapax
.
.
Medicus rapax
Medicus rapax
(lekarz zachłanny)
(lekarz zachłanny)
Już w trzy lata po rozpoczęciu praktyki nie
Już w trzy lata po rozpoczęciu praktyki nie
może sypiać, bo ordynator ma lepszy
może sypiać, bo ordynator ma lepszy
samochód. Chętnie dyżuruje w wolne dni, bo
samochód. Chętnie dyżuruje w wolne dni, bo
za nie więcej płacą, za to niechętnie zostaje w
za nie więcej płacą, za to niechętnie zostaje w
pracy po godzinach, bo ma akurat zajęcia w
pracy po godzinach, bo ma akurat zajęcia w
spółdzielni, prywatnym gabinecie, czy kogoś
spółdzielni, prywatnym gabinecie, czy kogoś
zastępuje za „uczciwe” – jak mówi- pieniądze.
zastępuje za „uczciwe” – jak mówi- pieniądze.
Jego dewizą jest cytat z Talmudu: „lekarz nie
Jego dewizą jest cytat z Talmudu: „lekarz nie
biorący nic nie wart nic”.
biorący nic nie wart nic”.
Medicus rapax
Medicus rapax
nie
nie
wstydzi się zapytać „za ile?” lub „co z tego
wstydzi się zapytać „za ile?” lub „co z tego
będę miał?”
będę miał?”
Medicus formica laboris
Medicus formica laboris
(lekarz pracowita mrówka)
(lekarz pracowita mrówka)
Jest typem pracoholika. Chętnie podejmuje
Jest typem pracoholika. Chętnie podejmuje
się pracy dodatkowej, „bo pacjent z daleka
się pracy dodatkowej, „bo pacjent z daleka
przyjechał”, albo „kolega zachorował i nie
przyjechał”, albo „kolega zachorował i nie
ma nikogo chętnego na dyżur”. Lekarz ten
ma nikogo chętnego na dyżur”. Lekarz ten
ceni sobie miejsce pracy i dla dobrej opinii
ceni sobie miejsce pracy i dla dobrej opinii
przychodni, kliniki, gabinetu rezygnuje z
przychodni, kliniki, gabinetu rezygnuje z
własnego wypoczynku, wolnego czasu i
własnego wypoczynku, wolnego czasu i
przyjemności. Nigdy nie pyta „dlaczego,
przyjemności. Nigdy nie pyta „dlaczego,
po co”. Uważa, że obowiązkowość i
po co”. Uważa, że obowiązkowość i
uczciwa praca są najważniejsze.
uczciwa praca są najważniejsze.
Medicus helluo librorum
Medicus helluo librorum
(lekarz mól książkowy)
(lekarz mól książkowy)
Jest specyficzną odmianą lekarza
Jest specyficzną odmianą lekarza
nauczyciela. Molowi książkowemu
nauczyciela. Molowi książkowemu
chęć posiadania nowych wiadomości,
chęć posiadania nowych wiadomości,
poszerzania wiedzy teoretycznej
poszerzania wiedzy teoretycznej
przesłania niekiedy sens medycyny –
przesłania niekiedy sens medycyny –
konieczność niesienia pomocy innym.
konieczność niesienia pomocy innym.
Medicus traditionalis seu antiquo
Medicus traditionalis seu antiquo
modo
modo
(lekarz tradycjonalista)
(lekarz tradycjonalista)
Niechętnie posługuje się nowymi
Niechętnie posługuje się nowymi
technikami medycznymi i stale
technikami medycznymi i stale
podkreśla, że żadne „enemery” nie
podkreśla, że żadne „enemery” nie
zastąpią doświadczenia lekarza. Ubiera
zastąpią doświadczenia lekarza. Ubiera
się i wysławia staromodnie. W badaniach
się i wysławia staromodnie. W badaniach
lekarskich jest skrupulatny i mimo
lekarskich jest skrupulatny i mimo
awersji do nowinek medycznych,
awersji do nowinek medycznych,
najczęściej jest dobrym diagnostą i
najczęściej jest dobrym diagnostą i
terapeutą.
terapeutą.
Medicus technicus
Medicus technicus
(lekarz stechnicyzowany)
(lekarz stechnicyzowany)
Uwielbia Internet oraz wszelkie,
Uwielbia Internet oraz wszelkie,
zwłaszcza nowoczesne, techniki
zwłaszcza nowoczesne, techniki
diagnostyczne. Chętnie kieruje chorych
diagnostyczne. Chętnie kieruje chorych
na badania radioimmunologiczne,
na badania radioimmunologiczne,
dopplerowskie, scyntygrafię, czy
dopplerowskie, scyntygrafię, czy
angiografię przy użyciu rezonansu
angiografię przy użyciu rezonansu
magnetycznego. Zna bardzo dobrze
magnetycznego. Zna bardzo dobrze
różne wyszukane testy laboratoryjne.
różne wyszukane testy laboratoryjne.
Medicus technicus
Medicus technicus
bez kompletu badań
bez kompletu badań
uzupełniających niechętnie stawia
uzupełniających niechętnie stawia
rozpoznanie.
rozpoznanie.
Medicus technicus
Medicus technicus
(lekarz stechnicyzowany)
(lekarz stechnicyzowany)
Profesor Ryszard Gryglewski z
Profesor Ryszard Gryglewski z
Uniwersytetu Jagiellońskiego
Uniwersytetu Jagiellońskiego
ostrzega, że „jeżeli lekarze
ostrzega, że „jeżeli lekarze
technicznych umiejętności i fachowej
technicznych umiejętności i fachowej
wiedzy nie dopełnią blednącą
wiedzy nie dopełnią blednącą
staroświecką Sztuką Medyczną –
staroświecką Sztuką Medyczną –
chorzy wymienią ich na
chorzy wymienią ich na
sztukmistrzów”.
sztukmistrzów”.
Medicus politicus
Medicus politicus
(lekarz polityk)
(lekarz polityk)
Był w dawnych czasach, a zwłaszcza
Był w dawnych czasach, a zwłaszcza
obecnie, postacią często spotykaną.
obecnie, postacią często spotykaną.
Nie tylko w parlamencie,
Nie tylko w parlamencie,
ministerstwie, ale także w
ministerstwie, ale także w
samorządach lekarskich działa wielu
samorządach lekarskich działa wielu
lekarzy, dla których polityka jest
lekarzy, dla których polityka jest
chlebem powszednim.
chlebem powszednim.
Jakkolwiek Rudolf Virchow,
Jakkolwiek Rudolf Virchow,
nota bene
nota bene
członek pruskiego parlamentu
członek pruskiego parlamentu
twierdził, ze „medycyna to polityka”.
twierdził, ze „medycyna to polityka”.
Medicus magister
Medicus magister
(lekarz nauczyciel)
(lekarz nauczyciel)
Ma wrodzone zdolności wychowawcze i
Ma wrodzone zdolności wychowawcze i
pedagogiczne. Śledzi fachową
pedagogiczne. Śledzi fachową
literaturę i lubi uzupełniać wiedzę
literaturę i lubi uzupełniać wiedzę
zgodnie z powiedzeniem P.M. Quitarda,
zgodnie z powiedzeniem P.M. Quitarda,
że „dopiero w chwili swej śmierci
że „dopiero w chwili swej śmierci
lekarz przestaje się uczyć”. Jest typem
lekarz przestaje się uczyć”. Jest typem
lekarza, bez udziału którego postęp
lekarza, bez udziału którego postęp
nauki i działalność uczelni medycznych
nauki i działalność uczelni medycznych
byłaby niemożliwa.
byłaby niemożliwa.
Medicus publicus
Medicus publicus
(lekarz nawiedzony)
(lekarz nawiedzony)
Wyżywa się w działalności
Wyżywa się w działalności
pro publico bono
pro publico bono
.
.
Podejmuje różne akcje charytatywne,
Podejmuje różne akcje charytatywne,
organizuje konferencje, działa w
organizuje konferencje, działa w
towarzystwach naukowo-społecznych. Nigdy
towarzystwach naukowo-społecznych. Nigdy
nie rezygnuje z zawodu. Takim nawiedzonym
nie rezygnuje z zawodu. Takim nawiedzonym
lekarzom zawdzięczamy, że mamy znów
lekarzom zawdzięczamy, że mamy znów
samorząd lekarski, że w wielu ośrodkach są
samorząd lekarski, że w wielu ośrodkach są
naprawdę europejskie warunki pracy, że
naprawdę europejskie warunki pracy, że
niektóre wsie są skanalizowane, miejskie
niektóre wsie są skanalizowane, miejskie
tereny uporządkowane i zazielenione.
tereny uporządkowane i zazielenione.
Medicus magnus
Medicus magnus
(lekarz wielki)
(lekarz wielki)
Stanowi wzorzec dla studentów i kolegów
Stanowi wzorzec dla studentów i kolegów
lekarzy. W tej grupie jest wielu Kawalerów
lekarzy. W tej grupie jest wielu Kawalerów
Medalu Gloria Medicinae, bo
Medalu Gloria Medicinae, bo
Medicus
Medicus
magnus
magnus
jest rzeczywiście „chwałą
jest rzeczywiście „chwałą
medycyny”, a jego „życie to ofiarna służba
medycyny”, a jego „życie to ofiarna służba
ludziom, to stale przejawiany najwyższy
ludziom, to stale przejawiany najwyższy
szacunek dla zdrowia i życia ludzkiego, to
szacunek dla zdrowia i życia ludzkiego, to
sumienne wykonywanie sztuki leczenia,
sumienne wykonywanie sztuki leczenia,
podtrzymywanie honoru i tworzenie
podtrzymywanie honoru i tworzenie
nieprzemijających wartości dla dobra
nieprzemijających wartości dla dobra
stanu lekarskiego”.
stanu lekarskiego”.
Medicus magnus
Medicus magnus
kontynuuje najszlachetniejsze tradycje
kontynuuje najszlachetniejsze tradycje
wielkich poprzedników od Hipokratesa po
wielkich poprzedników od Hipokratesa po
naszych nauczycieli.
naszych nauczycieli.
Co sprawia, że młodzi lekarze
Co sprawia, że młodzi lekarze
startujący wydawałoby się z jednego
startujący wydawałoby się z jednego
punktu, jakim jest uczelnia
punktu, jakim jest uczelnia
medyczna, tak często różnią się w
medyczna, tak często różnią się w
późniejszej praktyce?
późniejszej praktyce?
„
„
Wartości takie jak najwyższy szacunek dla
Wartości takie jak najwyższy szacunek dla
zdrowia i życia ludzkiego, uczciwość,
zdrowia i życia ludzkiego, uczciwość,
poświęcenie, życzliwość, wrażliwość,
poświęcenie, życzliwość, wrażliwość,
cierpliwość, chęć służenia i oddania drugiemu
cierpliwość, chęć służenia i oddania drugiemu
człowiekowi, szacunek dla ludzkiego cierpienia,
człowiekowi, szacunek dla ludzkiego cierpienia,
dbanie o najwyższą jakość usług, czy widzenie
dbanie o najwyższą jakość usług, czy widzenie
w drugim człowieku swego bliźniego, a nie
w drugim człowieku swego bliźniego, a nie
przypadku chorobowego. Wartości te nie
przypadku chorobowego. Wartości te nie
mieszczą się bezpośrednio w słowach
mieszczą się bezpośrednio w słowach
przysięgi, nie są ujęte żadnymi kodeksami
przysięgi, nie są ujęte żadnymi kodeksami
etycznymi, czy nakazami prawa. Dyrygentem
etycznymi, czy nakazami prawa. Dyrygentem
tych wartości jest ludzkie sumienie, a mieszczą
tych wartości jest ludzkie sumienie, a mieszczą
się one nie w granicach wiedzy, którą zdobywa
się one nie w granicach wiedzy, którą zdobywa
się przy użyciu podręczników, wykładów czy
się przy użyciu podręczników, wykładów czy
komputera, ale w wartościach aksjologicznych
komputera, ale w wartościach aksjologicznych
decydujących o wartości człowieka, o wartości
decydujących o wartości człowieka, o wartości
lekarza”.
lekarza”.
„
„
Medycyny można się nauczyć,
Medycyny można się nauczyć,
lekarzem trzeba się urodzić”
lekarzem trzeba się urodzić”
W. Kollath
W. Kollath
Ocena lekarza przez chorego.
Ocena lekarza przez chorego.
Możliwość łatwego kontaktu z
Możliwość łatwego kontaktu z
lekarzem
lekarzem
Gabinet
Gabinet
Ogólny wygląd lekarza
Ogólny wygląd lekarza
Zachowanie lekarza (grzeczność i
Zachowanie lekarza (grzeczność i
szacunek dla chorego, punktualność)
szacunek dla chorego, punktualność)
„
„
Lekarz musi odznaczać się dostojną
Lekarz musi odznaczać się dostojną
prezencją; powinien mieć zdrowy wygląd
prezencją; powinien mieć zdrowy wygląd
człowieka dobrze odżywionego,
człowieka dobrze odżywionego,
odpowiednio do swego zawodu; większość
odpowiednio do swego zawodu; większość
ludzi bowiem uważa, iż ci wszyscy, którzy
ludzi bowiem uważa, iż ci wszyscy, którzy
sami cieleśnie nie są w porządku, nie mogą
sami cieleśnie nie są w porządku, nie mogą
się dobrze troszczyć o innych. Dalej lekarz
się dobrze troszczyć o innych. Dalej lekarz
powinien dbać o czystość swojej osoby,
powinien dbać o czystość swojej osoby,
nosić schludne szaty oraz używać olejków o
nosić schludne szaty oraz używać olejków o
miłej woni i naturalnym zapachu”
miłej woni i naturalnym zapachu”
Sposób prowadzenia rozmowy tj.
Sposób prowadzenia rozmowy tj.
zbieranie wywiadu – zachowanie
zbieranie wywiadu – zachowanie
prywatności, zgoda chorego na
prywatności, zgoda chorego na
badanie.
badanie.
Sposób badania chorego, unikanie
Sposób badania chorego, unikanie
bólu i przykrości.
bólu i przykrości.
Styl pracy – dobry styl komunikacji z
Styl pracy – dobry styl komunikacji z
chorym
chorym
Współpraca z innymi lekarzami
Współpraca z innymi lekarzami
Pomoc z załatwianiu formalności
Pomoc z załatwianiu formalności
Empatia – tak, ale najważniejsze jest
Empatia – tak, ale najważniejsze jest
zrozumienie, uwaga i prawidłowe
zrozumienie, uwaga i prawidłowe
wykonanie obowiązków.
wykonanie obowiązków.
Amerykanie mówią: urocza osoba
Amerykanie mówią: urocza osoba
może być złym lekarzem a oschły
może być złym lekarzem a oschły
doktor może być doskonałym
doktor może być doskonałym
fachowcem.
fachowcem.
I dlatego na pytanie, czy chory musi
I dlatego na pytanie, czy chory musi
lubić swojego lekarza odpowiadają:
lubić swojego lekarza odpowiadają:
to pomaga, ale nie jest konieczne.
to pomaga, ale nie jest konieczne.
KONIECZNE w stosunkach lekarz-
KONIECZNE w stosunkach lekarz-
pacjent jest ZAUFANIE.
pacjent jest ZAUFANIE.
PATERNALIZM CZY PARTNERSWO
PATERNALIZM CZY PARTNERSWO
Kodeks Etyki Lekarskiej
Kodeks Etyki Lekarskiej
Art.16 Lekarz może nie informować pacjenta o
Art.16 Lekarz może nie informować pacjenta o
stanie jego zdrowia bądź o leczeniu, jeśli pacjent
stanie jego zdrowia bądź o leczeniu, jeśli pacjent
wyraża takie życzenie. Informowanie rodziny lub
wyraża takie życzenie. Informowanie rodziny lub
innych osób powinno być uzgodnione z chorym.
innych osób powinno być uzgodnione z chorym.
Art.17 W razie niepomyślnej dla chorego prognozy,
Art.17 W razie niepomyślnej dla chorego prognozy,
lekarz powinien poinformować o niej chorego z
lekarz powinien poinformować o niej chorego z
taktem i ostrożnością. Wiadomość o rozpoznaniu i
taktem i ostrożnością. Wiadomość o rozpoznaniu i
złym rokowaniu może nie zostać choremu
złym rokowaniu może nie zostać choremu
przekazana tylko w przypadku, jeśli lekarz jest
przekazana tylko w przypadku, jeśli lekarz jest
głęboko przekonany, iż jej ujawnienie spowoduje
głęboko przekonany, iż jej ujawnienie spowoduje
bardzo poważne cierpienie chorego lub inne
bardzo poważne cierpienie chorego lub inne
niekorzystne dla zdrowia następstwa; jednak na
niekorzystne dla zdrowia następstwa; jednak na
wyraźne żądanie pacjenta lekarz powinien udzielić
wyraźne żądanie pacjenta lekarz powinien udzielić
pełnej informacji
pełnej informacji
Karta Praw Pacjenta
Karta Praw Pacjenta
Pacjent ma prawo do:
Pacjent ma prawo do:
uzyskania od lekarza przystępnej informacji o swoim
uzyskania od lekarza przystępnej informacji o swoim
stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz
stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz
możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych,
możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych,
dających się przewidzieć następstwach ich
dających się przewidzieć następstwach ich
zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz
zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz
rokowaniu - art. 31 ust. 1,
rokowaniu - art. 31 ust. 1,
zażądania od lekarza informacji o swoim stanie zdrowia
zażądania od lekarza informacji o swoim stanie zdrowia
i o rokowaniu wówczas, gdy sądzi, że lekarz ogranicza
i o rokowaniu wówczas, gdy sądzi, że lekarz ogranicza
mu informację z uwagi na jego dobro - art. 31 ust. 4,
mu informację z uwagi na jego dobro - art. 31 ust. 4,
decydowania o osobach, którym lekarz może udzielać
decydowania o osobach, którym lekarz może udzielać
informacji, o których mowa w pkt 3 - art. 31 ust. 2,
informacji, o których mowa w pkt 3 - art. 31 ust. 2,
wyrażenia żądania aby lekarz nie udzielał mu
wyrażenia żądania aby lekarz nie udzielał mu
informacji, o których mowa w pkt 3 - art. 31 ust. 3,
informacji, o których mowa w pkt 3 - art. 31 ust. 3,
Dla dobrych relacji chory – lekarz
Dla dobrych relacji chory – lekarz
wielu ludzi potrzebuje lekarza, który:
wielu ludzi potrzebuje lekarza, który:
Będzie miał czas na rozmowę i
Będzie miał czas na rozmowę i
odpowiedź na wszystkie pytania
odpowiedź na wszystkie pytania
chorego;
chorego;
Będzie rozumiał, że informacje o
Będzie rozumiał, że informacje o
chorobie są podstawową częścią
chorobie są podstawową częścią
decyzji o sposobie leczenia.
decyzji o sposobie leczenia.
Etapy postępowania
Etapy postępowania
lekarskiego w onkologii
lekarskiego w onkologii
1.
1.
Diagnostyka
Diagnostyka
a.
a.
Staranny wywiad i ustosunkowanie się do
Staranny wywiad i ustosunkowanie się do
objawów, także do objawów
objawów, także do objawów
wskazujących na chorobę z innej
wskazujących na chorobę z innej
specjalności niż nasza; nie można
specjalności niż nasza; nie można
zakładać, że chory sam pójdzie do innego
zakładać, że chory sam pójdzie do innego
lekarza – należy go tam skierować.
lekarza – należy go tam skierować.
b.
b.
Dyskusja z pacjentem o konieczności
Dyskusja z pacjentem o konieczności
wykonania badań i o ewentualnym
wykonania badań i o ewentualnym
zagrożeniu
zagrożeniu
Etapy postępowania
Etapy postępowania
lekarskiego w onkologii
lekarskiego w onkologii
2.
2.
Leczenie choroby zasadniczej
Leczenie choroby zasadniczej
3.
3.
Obserwacja po leczeniu (niepokój
Obserwacja po leczeniu (niepokój
chorego o dalsze losy)
chorego o dalsze losy)
4.
4.
Leczenie powikłań
Leczenie powikłań
5.
5.
Postępowanie w przypadku
Postępowanie w przypadku
nawrotów
nawrotów
6.
6.
Okres terminalny (lęk, ból, depresja)
Okres terminalny (lęk, ból, depresja)
Nie ma generalnej recepty na lekarza
Nie ma generalnej recepty na lekarza
idealnego
idealnego
„ …
„ …
część faktyczna sztuki leczenia
część faktyczna sztuki leczenia
jest ściśle zespolona ze zdobyczami
jest ściśle zespolona ze zdobyczami
nauki (…) część etyczna wypływa
nauki (…) część etyczna wypływa
więcej z uczucia, niż z myśli i jej
więcej z uczucia, niż z myśli i jej
zmiany są ściśle związane z ogólnymi
zmiany są ściśle związane z ogólnymi
etycznymi ideałami ludzkości…”
etycznymi ideałami ludzkości…”
W. Biegański
W. Biegański
„
„
Ludzie będą płacić lekarzowi za
Ludzie będą płacić lekarzowi za
wiedzę, za serce zostają mu winni”.
wiedzę, za serce zostają mu winni”.
Seneka
Seneka
„
„
Będąc lekarzem, czyli wykonując i zawód i
Będąc lekarzem, czyli wykonując i zawód i
uprawiając sztukę leczenia, i mając
uprawiając sztukę leczenia, i mając
powołanie służenia innym, tylko swoją
powołanie służenia innym, tylko swoją
wiedzę możemy sprzedać. Serce możemy
wiedzę możemy sprzedać. Serce możemy
tylko podarować. A wtedy zgodnie z
tylko podarować. A wtedy zgodnie z
hinduską maksymą ‘gdy nie możesz zostać
hinduską maksymą ‘gdy nie możesz zostać
królem, zostań lekarzem’, sztuka leczenia w
królem, zostań lekarzem’, sztuka leczenia w
połączeniu z darem serca będzie prawdziwie
połączeniu z darem serca będzie prawdziwie
królewskim darem. Darowanym przez
królewskim darem. Darowanym przez
każdego, nawet najgorzej opłacanego
każdego, nawet najgorzej opłacanego
lekarza od złożenia Przysięgi Hipokratesa,
lekarza od złożenia Przysięgi Hipokratesa,
przez 12 miesięcy w roku, przez 7 dni w
przez 12 miesięcy w roku, przez 7 dni w
tygodniu o każdej godzinie. Bo lekarzem
tygodniu o każdej godzinie. Bo lekarzem
zostaje się już na zawsze od chwili zaślubin z
zostaje się już na zawsze od chwili zaślubin z
medycyną po kres życia”.
medycyną po kres życia”.
ACS zwraca się do chorych, by
ACS zwraca się do chorych, by
pamiętali, że doktor to także
pamiętali, że doktor to także
człowiek i że bardzo niewielu może
człowiek i że bardzo niewielu może
spełniać kryteria tego idealnego
spełniać kryteria tego idealnego
obrazu jaki niektórzy ludzie mają o
obrazu jaki niektórzy ludzie mają o
lekarzach.
lekarzach.