Jak utrzymać zaangażowanie i
zadowolenie ze związku?
Związki homoseksualne
Czy pary ludzi o tej samej płci mają podobne problemy?
Czy procesy zachodzące w parach homoseksualnych są
takie same? Czy ma znaczenie to, że oboje są do siebie
podobni?
Czy ważne jest to kim się jest, czy – z kim się jest?
Identyfikacja a preferencje
Kim jestem?
Jestem gejem/lesbijką
mężczyźni: 2,8%, kobiety – 1,4%
Przedstawiciele tej samej płci są dla mnie atrakcyjni
mężczyźni: 6,2%, kobiety – 4,4%
Co najmniej jeden kontakt seksualny z przedstawicielem tej
samej płci po 18 roku życia
Mężczyźni: 4,9%, kobiety: 4,1%.
Laumann i in., 1994
Podobieństwa i różnice
Podobieństwa:
Podobny poziom satysfakcji’
Podobne problemy
Podobny styl komunikacji
Podobne fazy związku
Różnice
Bardziej sprawiedliwy podział obowiązków domowych
Bardziej efektywne rozwiązywanie problemów
I kilka innych...
Kontekst nie jest bez znaczenia
Prywatna akceptacja:
Problemy wieku dorastania plus problemy związane z
odkryciem, zaakceptowaniem i ujawnieniem swojej
seksualności.
Trudny coming-out.
Kontekst nie jest bez znaczenia
Publiczna akceptacja:
Krytyka lub ostracyzm społeczny (48% Amerykanów
uważa homoseksualizm za moralnie naganny, 19%
lesbijek i 28% gejów spotkało się z agresją z powodu
orientacji)
Gallup Values and Beliefs Survey, 2008
Czy homoseksualizm jest
akceptowalnym alternatywnym stylem
życia?
Saad, 2007
Różnice wynikające z kontekstu
Lęk przed publicznym okazywaniem uczuć
Brak wsparcia ze strony rodziny i społeczeństwa
1/3 przyznaje, że rodzina nie zaakceptowała ich
homoseksualizmu.
Efekty dyskryminacji: stres, problemy psychiczne i mniejsze
zadowolenie ze związku
Brak wsparcia rodziny – poszukiwanie wsparcia przyjaciół i
znajomych.
Ściślejszy krąg społeczny – po rozstaniu pary
homoseksualne częściej się przyjaźnią i spotykają.
Częstotliwość kontaktów seksualnych
Seks z innym niż stały partnerem
Na początku lat 80 – tylko 36% homoseksualnych mężczyzn
uważało, że monogamia jest ważna.
Mężczyźni o identyfikacji homoseksualnej są mniej
zazdrośni.
Lesbijki są zadowolone ze swoich rzadszych kontaktów
seksualnych (w parach dwóch kobiet: zbliżenia 2 w
miesiącu, w parach hetero: 2 w tygodniu, 2005).
Źródła konfliktów
Różnice:
Pary heteroseksualne – problemy społeczne, polityka
Pary homoseksualne – zaufanie (przyjaźń z poprzednim
partnerem)
Brak różnic – władza, intymność, błędy
Rozstania
Szwecja i Norwegia: rozpad związku w ciągu 5 lat:
hetero – 13%, geje – 20%, lesbijki – 30%.
Większa liczba rozstań – mniej zewnętrznych barier
powstrzymujących
badanie
małżeństwa konkubenc
i
geje
lesbijki
Blumstein &
Schwartz, 1983
1,5
4%
14%
13%
18%
Kurdek, 2004
12
15%
19%
24%
Balsam i in.,
2008
3
3%
4%
9%
Predyktory rozwodu
Niski status społeczno-
ekonomiczny
Rasa
Proporcja kobiet do mężczyzn
Większa mobilność
Ułatwienia prawne
Praca kobiet
Niski wiek zamążpójścia
Wcześniejsze małżeństwa
Rozwód rodziców
Religia
Wspólne mieszkanie przed ślubem
Dziecko przed ślubem
Brak dzieci
Dzieci partnera
Brak podobieństwa
Neurotyzm
Unikowy styl przywiązywania się
Geny
Poziom hormonów stresu
Stresujące zdarzenia życiowe
Mało czasu spędzanego razem
Alkohol i narkotyki
Niewierność
Mniej niż 5:1
Mała satysfakcja z życia
seksualnego
Małe zadowolenie ze związku
Poziom odniesienia
PO
szczęśliwy
stabilny
PPO
nieszczęśliw
y
stabilny
Porównawczy poziom odniesienia
PO
stabilny
PPO
niestabilny
Niebezpieczeństwa tzw. „prawdziwej
miłości”
Namiętna miłość jest jedynym powodem, aby z kimś być.
Miłość powinna być idealna.
Każdy z nas ma tylko jedną prawdziwą miłość.
Prawdziwa miłość pokona wszelkie trudności.
Prawdziwa miłość pojawia się od pierwszego wejrzenia.
Romantycy na początku związku przeżywają więcej uniesień
– więcej miłości, satysfakcji i zaangażowania, ale z czasem...
Niebezpieczne przekonania
1.
Konflikty są zawsze destrukcyjne – gdybyśmy się kochali
zgadzalibyśmy się we wszystkim.
2.
Trzeba rozumieć się bez słów – jeśli ludzie się kochają,
intuicyjnie wiedzą czego pragną, jeśli muszę partnerowi
mówić czego chcę – znaczy że mnie nie kocha.
3.
Ludzie się nie zmieniają – jeśli partner zrobi coś złego,
będzie tak już zawsze.
4.
Seks powinien być fantastyczny za każdym razem – jak
ludzie się kochają są zawsze gotowi i chętni do zbliżenia.
5.
Kobiety są z Wenus, mężczyźni są z Marsa – nie można
zrozumieć partnera płci przeciwnej.
6.
Idealne związki po prostu niektórym się zdarzają – nie
trzeba pracować nad związkiem, bo albo jest dobry, albo
nie.
Przeznaczenie czy praca?
Przeznaczenie
ludzie albo do siebie pasują i
będą idealną parą, albo nie – i
wtedy nic nie da się zrobić.
Rozwój
szczęśliwy związek jest
efektem pracy. Dobra relacja
rozwija się stopniowo.
Knee i inni
2 typy przekonań na temat związku:
Przeznaczenie czy praca
?
Gdy pojawią się problemy:
Zwolennicy podejścia „rozwojowego” pozostają
zaangażowani w związek, są nastawieni optymistycznie.
Wierzą, że wszystko da się naprawić, że partner się
poprawi.
Zwolennicy „przeznaczenia” stają się wrodzy i tracą
zainteresowanie związkiem.
Te przekonania są stabilne, ale mogą zmieniać się na skutek
zdobycia wiedzy lub wglądu.
Zaangażowanie
Ludzie inaczej patrzą na swój związek, jeśli są w niego
zaangażowani.
Raczej „my” niż „ja”
Agnew i in., 1998, Aron i in., 1991, 2004
efekt odniesienia do siebie (self-refference effect)
ja
ja
ja
on
on
on
Pozytywne iluzje
Idealizowanie partnera, atrybucje na korzyść: wady są
nieznaczne, błędy trywialne, wykroczenia zapominane.
Spostrzeganie własnego związku jako lepszego od innych
związki ludzi, którzy są o tym przekonani rzeczywiście są lepsze
i trwalsze
Gagne & Lydon, 2003; Murray i in., 1996; Rusbult i in., 2000
Odrzucenie alternatywnych możliwości
Na poziomie uwagi –
zaangażowani nie widzą
atrakcyjnych osób płci
przeciwnej poza partnerem,
niezaangażowani monitorują
otoczenie.
Na poziomie oceny – atrakcyjni
są na świecie, ale... nie są tacy
atrakcyjni.
Miller, 1997, 2008; Simpson, 1990
Efekt Michała Anioła
Wspierający partner pozwala
nam zbliżyć się do ja-idealnego
Dobry związek stymuluje rozwój
Ludzie są bardziej
zaangażowani w związek, który
pomaga im w samorealizacji
Rusbult i in. 2005; Drigotas, 2002
Zaangażowanie to także:
Zdolność do poświęceń - zaangażowani są skłonni do
poświęcania własnych interesów dla partnera i związku.
Wybaczanie - zaangażowani są bardziej skłonni wybaczyć
partnerowi zdradę. Wybaczenie przyspiesza leczenie ran.
Zabawa - ludzie są zaangażowani w związek, jeśli dobrze
się razem bawią. Są wtedy bardziej ze związku zadowoleni i
związek trwa dłużej.
Van Lange i in., 1997; Whitton i in., 2007; Bono i in., 2008; Strong & Aron, 2006
Akomodacja
Umiejętność i chęć kontrolowania impulsów emocjonalnych
związanych z reakcją na wykroczenia partnera.
Nie odgryzać się, nie mścić, reagować konstruktywnie.
Tolerować zły nastrój partnera, nieuzasadniony krytycyzm,
bezmyślność.
Kiedy robią tak oboje partnerzy, związek jest szczęśliwy.
Akomodacja wymaga aktywnego hamowania – ludzie są
mniej skłonni, aby to robić kiedy są zmęczeni, zestresowani,
rozproszeni.
Akomodacja łatwiej przychodzi ludziom o wysokiej
ugodowości i małej unikowości.
Rusbult i inni, 1998, 2001; Finkel & Campbell, 2001; Perunovic & Holmes, 2008
Zasady bycia w związku
Autonomia – nie bądź zaborczy *
Podobieństwo – bądź podobny
Wsparcie – wzmacniaj samoocenę partnera
Otwartość – bądź otwarty *
Wierność – bądź lojalny
Wspólnota – spędzaj czas z partnerem
Równość – bądź fair, nie wykorzystuj partnera *
Magia – bądź romantyczny ^
Leslie Baxter, 1986, za: Miller i Perlman, 2009
Jak utrzymać dobry związek
Pozytywne podejście
Otwartość
Zapewnienie o zaangażowaniu
Wspólni przyjaciele i znajomi
Dzielenie się obowiązkami
Wspólne spędzanie czasu
Wsparcie
Rozwiązywanie konfliktów
Unikanie
Humor
Stafford, 2003
Recepta na zadowolenie ze związku
1.
Doceń partnera
2.
Wyraź to
3.
Powtórz
Miller & Perlman, 2009
Czyli...
Znajdź właściwego partnera
Uznaj, że związek jest priorytetem
Nie oczekuj wiecznych uniesień
Komunikuj wprost swoje potrzeby
Nie bądź małostkowy/a – odpuszczaj drobne
błędy, daj kredyt zaufania
Kontroluj emocje i słowa
Staraj się
Dbaj o związek póki to ma sens, jeśli pojawia się
problemy spróbuj je aktywnie rozwiązać, jeśli się
nie da – rozstań się z szacunkiem.