1
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA GOSPODARKI I
PRACY
z dnia 8 grudnia 2004 r.
w sprawie statystycznej karty
wypadku przy pracy
Dziennik Ustaw z dnia 22
grudnia 2004 r. Nr 269, poz.
2672
2
CZEŚĆ I
Uwaga:
Odpowiadając na pytania: 01, 11, 28 należy zakreślić obwódką kod oraz odpowiadającą mu odpowiedź słowną np. 2-
kobieta. Odpowiadając na pytania: 02, 06, 07, 10, 12, 13, 14, 16, 17, 29 należy wpisać w kolumnie „kod lub liczba” odpowiednią
liczbę. Odpowiadając na pytania: 03, 04, 05, 08, 09, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, należy – posługując się właściwymi
klasyfikacjami – wpisać w kolumnie „kod lub liczba” odpowiedni kod lub kody, a w kolumnie „Opis” – określenie zgodne z opisem
zawartym w klasyfikacji lub własne określenie danego faktu.
Lp
.
Rodzaj informacji
Kod lub liczba
Opis
Poszkodowany
01
Płeć
1
2
mężczyzna
kobieta
02
Rok urodzenia
03
Obywatelstwo
04
Status zatrudnienia
05
Zawód wykonywany
06
Staż na zajmowanym stanowisku pracy w zakładzie pracy (w latach)
07
Godziny przepracowane od podjęcia pracy do chwili wypadku
Skutki wypadku (znane w momencie wypełniania karty)
08
Rodzaj urazu
09
Umiejscowienie urazu
10
Liczba osób poszkodowanych
11
Skutki wypadku
1
2
3
śmierć osoby poszkodowanej
ciężkie uszkodzenie ciała
inne skutki
12
Liczba dni niezdolności do pracy
13
Straty czasu pracy innych osób (w roboczogodzinach)
14
Szacunkowe straty materialne spowodowane wypadkiem – w
tys. zł, z jednym znakiem po przecinku (bez strat związanych
ze stratami czasu pracy
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
CZĘŚĆ II (UZUPEŁNIAJĄCA)
Rzeczywiste skutki wypadku zaistniałego w roku 20..........
Pieczątka pracodawcy
Z-KW
STATYSTYCZNA KARTA
WYPADKU
Numer identyfikacyjny - REGON
– przy pracy
9998
Kolejny nr statystycznej karty wypadku
w zakładzie pracy od początku roku
Liczba pracujących
(bez przeliczenia na pełny etat)
A
(liczba)
B
(kod)
– traktowanego na równi
z wypadkiem przy pracy
9999
Pieczątka pracodawcy
Z-KW
STATYSTYCZNA KARTA
WYPADKU
Numer identyfikacyjny - REGON
– przy pracy
9998
Kolejny nr statystycznej karty wypadku
w zakładzie pracy od początku roku
Liczba pracujących
(bez przeliczenia na pełny etat)
A
(liczba)
B
(kod)
– traktowanego na równi
z wypadkiem przy pracy
9999
3
Lp.
Rodzaj informacji
Kod lub liczba
Opis
Wypadek i jego przebieg
15
Położenie geograficzne miejsca wypadku
Data wypadku: rok
miesiąc (cyframi arabskimi)
16
dzień
17
Godzina wypadku (0 – 23)
18
Miejsce powstania wypadku
19 Proces pracy
20
Rodzaj miejsca wypadku
21 Czynność wykonywana przez poszkodowanego w chwili wypadku
22 Czynnik materialny związany z czynnością wykonywaną przez
poszkodowanego w chwili wypadku
23 Wydarzenie będące odchyleniem od stanu normalnego
24 Czynnik materialny związany z odchyleniem
25 Wydarzenie powodujące uraz
26 Czynnik materialny będący źródłem urazu
27 Przyczyny wypadku (należy podać wszystkie przyczyny)
Imię i nazwisko osoby wypełniającej oraz Podpis i pieczątka pracodawcy
numer telefonu
..........................................................
................................................................
..........................................................
................................................................
(miejscowość i data)
(miejscowość i data)
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
CZĘŚĆ II UZUPEŁNIAJĄCA (dokończenie)
Rzeczywiste skutki wypadku zaistniałego w roku 20..........
Lp.
Rodzaj informacji
Kod lub liczba
Opis
28
Skutki wypadku: (znane w momencie wypełniania II części karty)
1
2
3
śmierć osoby poszkodowanej
ciężkie uszkodzenie ciała
inne skutki
29
Liczba dni niezdolności do pracy (znana w momencie wypełniania II części karty)
Imię i nazwisko osoby wypełniającej oraz Podpis i pieczątka pracodawcy
numer telefonu
..........................................................
................................................................
..........................................................
................................................................
(miejscowość i data)
(miejscowość i data)
4
Zasady sporządzania karty
statystycznej
Statystyczną kartę sporządza się:
- na podstawie zatwierdzonego protokołu ustalenia okoliczności i
przyczyn wypadku przy pracy, zwanego dalej "protokołem
powypadkowym",
- na podstawie karty wypadku, w których stwierdzono, że
wypadek jest wypadkiem przy pracy lub wypadkiem traktowanym
na równi z wypadkiem przy pracy.
Statystyczną kartę sporządza się w dwóch egzemplarzach.
Część l - sporządza się nie później niż w terminie 14 dni
roboczych od dnia, w którym został zatwierdzony protokół
powypadkowy lub w którym sporządzono kartę wypadku.
Część II, uzupełniającą - pracodawca przekazuje do urzędu
statystycznego nie później niż z upływem 6 miesięcy od dnia
zatwierdzenia protokołu powypadkowego lub od dnia
sporządzenia karty wypadku.
Statystyczną kartę przekazuje się w formie pisemnej.
Drugi egzemplarz statystycznej karty wypadku przy pracy
pracodawca przechowuje przez 10 lat w dokumentacji dotyczącej
wypadków przy pracy.
5
Idea karty statystycznej
Przyczyn
y
źródłowe
Działanie
Środowis
ko pracy
Odchyle
nie
Kontakt
Wypade
k
6
Informacje zbierane za pomocą
statystycznej karty wypadku
Podzielone są na 4 części i dotyczą:
1) pracodawcy, u którego zdarzył się wypadek
przy pracy,
2) osoby poszkodowanej,
3) skutków wypadku,
4) przebiegu i okoliczności wypadku przy pracy,
7
Dane dotyczące pracodawcy
Dane dotyczące pracodawcy zamieszcza się w
pierwszej części karty statystycznej wypadku.
Obejmują one:
pieczątkę pracodawcy,
liczbę pracujących i oznaczenia kodowe tej
liczby wpisane zgodnie z objaśnieniami do
wypełniania statystycznej karty wypadku, zawartymi
w załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra
Gospodarki i Pracy z 8 grudnia 2004 r. w sprawie
statystycznej karty wypadku przy pracy,
klasyfikację czy dany wypadek to wypadek
przy pracy, czy wypadek zrównany z wypadkiem
przy pracy,
numer identyfikacyjny – REGON,
8
Liczba pracujących (bez przeliczenia na
pełny etat).
Pracujący (bez umów zleceń) są to:
1) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy (tj. umowy o pracę,
powołania, wyboru lub mianowania) łącznie z sezonowymi i
zatrudnionymi dorywczo;
2) pracodawcy i pracujących na własny rachunek:
a) właściciele i współwłaściciele (łącznie z pomagającymi
członkami ich rodzin) jednostek prowadzących działalność
gospodarczą (z wyłączeniem wspólników spółek, którzy nie pracują
w spółce),
b) osoby pracujące na własny rachunek, np. osoby wykonujące
wolne zawody;
3) agenci pracujący na podstawie umów agencyjnych i umów na
warunkach zlecenia (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin oraz
osobami zatrudnionymi przez agentów);
4) osoby wykonujące pracę nakładczą;
5) członkowie spółdzielni produkcji rolniczej i członkowie spółdzielni
kółek rolniczych;
6) duchowni pełniących obowiązki duszpasterskie.
9
Liczba pracujących
Kod
1 pracujący (osoba samozatrudniająca się, bez
pracowników)
0
2–9 pracujących (bez przeliczenia na pełny etat)
1
10–49 pracujących (bez przeliczenia na pełny etat)
2
50–249 pracujących (bez przeliczenia na pełny etat)
3
250–499 pracujących (bez przeliczenia na pełny etat)
4
500 lub więcej pracujących (bez przeliczenia na pełny
etat)
5
Nieznana liczba pracujących
9
10
Dane dotyczące poszkodowanego
Dane dotyczące poszkodowanego obejmują pkt 01–
07 karty i dotyczą jego:
płci,
roku urodzenia,
obywatelstwa,
statusu zatrudnienia,
wykonywanego zawodu,
Zawód wykonywany -
(pytanie 05), Informację o zawodzie (specjalności) wykonywanym
przez osoby poszkodowane w wypadkach przy pracy, opisujemy
pełnym kodem tego zawodu (specjalności), tj. 6 cyframi oraz
przypisanym do tego kodu określeniem słownym.
stażu na zajmowanym stanowisku pracy w
firmie,
liczby godzin przepracowanych od podjęcia
pracy do chwili wypadku.
11
Obywatelstwo i status zatrudnienia
Obywatelstwo
Kod
Obywatelstwo nieznane
0
Obywatel kraju, w którym wypadek miał miejsce
1
Obywatel z kraju UE*)
2
Obywatel spoza krajów UE
3
*) Innego niż ten, w którym wypadek miał miejsce.
Status zatrudnienia
Kod
Nieznany status
000
Osoba samozatrudniająca się
100
Pracownik zatrudniony na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze
czasu pracy
311
Pracownik zatrudniony na czas nieokreślony, w niepełnym wymiarze
czasu pracy
312
Pracownik zatrudniony na czas określony, w pełnym wymiarze czasu
pracy
321
Pracownik zatrudniony na czas określony, w niepełnym wymiarze
czasu pracy
322
Osoba współpracująca
400
Praktykant/uczeń
500
Inny status
900
12
Dane dotyczące skutków wypadku
Dane dotyczące skutków wypadku obejmują pkt 08–14 karty i
dotyczą:
rodzaju urazu;
umiejscowienia urazu;
liczby osób poszkodowanych;
skutków wypadku, czyli czy wypadek spowodował:
śmierć,
ciężkie uszkodzenia ciała,
inne skutki u poszkodowanego
liczby dni niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem;
straty czasu pracy innych osób (w roboczogodzinach);
szacunkowe straty materialne spowodowane wypadkiem,
bez strat związanych ze stratami czasu pracy (wartość
uszkodzonych
maszyn,
urządzeń,
narzędzi,
surowców,
wyrobów, budynków i ich wyposażenia).
13
Dane dotyczące rodzaju urazu i jego
umiejscowienia
Rodzaj urazu
Jeżeli wypadek spowodował więcej niż jeden rodzaj urazu
(np. wypadek komunikacyjny, który spowodować złamania i
urazy wewnętrzne) powinno się zakodować rodzaj urazu,
którego skutki dla poszkodowanego są najpoważniejsze.
Jeżeli takiego urazu nie można jednoznacznie wskazać, rodzaj
urazu należy zakwalifikować jako „liczne urazy” (kod 120 w
statystycznej karcie wypadku).
14
Rodzaj urazu
Rodzaj urazu nieznany lub nieokreślony
000
Rany i powierzchowne urazy
010
Złamania kości
020
Przemieszczenia, zwichnięcia, skręcenia i naderwania
030
Amputacje urazowe (utrata części ciała)
040
Urazy wewnętrzne
050
Oparzenia ogniem lub środkami chemicznymi, oparzenia wodą lub parą,
odmrożenia
060
Zatrucia, zakażenia
070
Tonięcie, duszenie z powodu braku tlenu
080
Skutki dźwięków, wibracji i ciśnienia
090
Skutki ekstremalnych temperatur, oświetlenia oraz promieniowania
(różne od odmrożenia)
100
Wstrząsy (ostra reakcja na stres, wstrząs urazowy)
110
Liczne urazy
120
Inny uraz
999
15
Dane dotyczące rodzaju urazu i jego
umiejscowienia
Umiejscowienie urazu
Umiejscowienie urazu (pytanie 09 w statystycznej karcie
wypadku) dotyczy podania, która część ciała doznała urazu w
wyniku wypadku przy pracy, począwszy od głowy przez szyję,
grzbiet, tułów, organy wewnętrzne i kończyny.
Podawana informacja powinna dotyczyć umiejscowienia
najpoważniejszego urazu, czyli tego którego rodzaj został
podany wcześniej.
16
Umiejscowienie urazu
Umiejscowienie urazu
Kod
Umiejscowienie urazu nieznane lub nieokreślone
00
Głowa
Czaszka, mózg, z naczyniami krwionośnymi
11
Twarz
12
Oko, oczy
13
Ucho, uszy
14
Ząb, zęby
15
Głowa, liczne miejsca
18
Głowa, miejsca niewymienione lub nieznane
19
17
Położenie geograficzne miejsca wypadku (pytanie
15) – wpisać miejscowość, kod wpisuje US.
Miejsce powstania wypadku (pytanie 18) to
miejsce, w którym przebywał poszkodowany w chwili
wypadku (może to być zarówno pomieszczenie pracy
jak i inne miejsce).
Proces pracy (pytanie 19) to podstawowy rodzaj
pracy wykonywanej przez poszkodowanego w czasie,
kiedy wypadek miał miejsce.
Rodzaj miejsca wypadku (pytanie 20) określa
miejsce zdarzenia ze względu na lokalizację
stanowiska pracy w zakładzie pracy lub poza nim.
18
Statystyczny model wypadku
Przyjęty statystyczny model wypadku przy pracy
wyróżnia 2 fazy, mianowicie:
fazę przedwypadkową,
fazę wypadku.
19
Faza przedwypadkowa
W fazie przedwypadkowej należy określić:
miejsce powstania wypadku (pytanie 18),
wykonywany przez poszkodowanego proces pracy
(pytanie 19),
rodzaj miejsca wypadku (pytanie 20),
czynność wykonywaną przez poszkodowanego w
chwili wypadku (pytanie 21),
czynnik materialny związany z czynnością
wykonywaną przez poszkodowanego w chwili wypadku
(pytanie 22).
20
Miejsce powstania wypadku
Miejsce powstania wypadku
Kod
Brak danych
00
Miejsca produkcji przemysłowej
Miejsce produkcji
011
Miejsce konserwacji i napraw
012
Miejsce magazynowania
013
Inne, niewymienione lub nieznane miejsca w tej grupie
019
Biura, placówki naukowe i szkoły, zakłady usługowe
Biuro, biblioteka, sala konferencyjna itp.
041
Placówka naukowa, szkoła, przedszkole
042
Miejsce handlu
043
itd.
21
Miejsce powstania wypadku – pyt. 18
Wypadek pracownika remontującego salę wykładową w szkole:
Teren budowy – obiekt
remontowany
Placówka naukowa, szkoła
przedszkole
Wypadek pracownika usuwającego azbest w supermarkecie:
Teren budowy – obiekt
remontowany
Miejsce handlu
Wypadek pracownika w hali produkcyjnej podczas naprawy lub
konserwacji maszyny:
Miejsce konserwacji i
napraw
Miejsce produkcji
Wypadek pracownika w warsztacie naprawczym samochodów:
Miejsce konserwacji i
napraw
Zakład usługowy
22
Wykonywany przez poszkodowanego proces
pracy (pyt. 19)
To podstawowy rodzaj pracy wykonywanej w czasie kiedy miał
miejsce wypadek.
Procesu pracy nie należy mylić z działalnością przedsiębiorstwa ani z
zawodem poszkodowanego.
Określając kategorię procesu pracy, należy znaleźć taką, która
możliwie najlepiej charakteryzuje zadanie realizowane przez
poszkodowanego w chwili wypadku.
Produkcja, wytwarzanie, przetwarzanie magazynowanie (kod 11-19).
Są to wszystkie prace:
- w wyniku których powstaje wyrób
- oraz te związane z jego przechowywaniem, łącznie z załadunkiem i
wyładunkiem.
23
Wykonywany przez poszkodowanego proces
pracy
to podstawowy rodzaj pracy wykonywanej przez
poszkodowanego w czasie, kiedy wypadek miał miejsce
.
Proces pracy
Kod
Brak informacji
00
Produkcja, przetwarzanie, magazynowanie
Produkcja, przetwarzanie
11
Magazynowanie
12
Inne, niewymienione lub nieokreślone prace w tej grupie
19
Wydobycie i prace ziemne, prace budowlane
Wydobycie i prace ziemne
21
Budowanie nowych budynków
22
Budowanie infrastruktury, np. dróg, mostów, tam, portów itp.
23
Przebudowywanie, naprawa, rozbudowywanie, konserwacja obiektów
budowlanych i infrastruktury
24
Prace rozbiórkowe i wyburzeniowe
25
Inne, niewymienione lub nieokreślone prace w tej grupie
29
24
Jednostka lokalna zakładu pracy jest to zorganizowana całość (zakład,
oddział, filia itp.) położona w miejscu zidentyfikowanym odrębnym adresem,
pod którym lub z którego jest prowadzona działalność co najmniej przez jedną
osobę pracującą, przy czym:
1) zakłady samodzielnie bilansujące zlokalizowane pod jednym adresem są
odrębnymi jednostkami lokalnymi;
2) objęte odrębną rejestracją prawną organizacyjne części podmiotów są
jednostkami lokalnymi;
3) jednostki prowadzące działalność w zakresie transportu są jednostkami
lokalnymi według miejsc, z których są wydawane polecenia lub jest
organizowana praca;
4) jednostki prowadzące działalność w zakresie budownictwa są jednostkami
lokalnymi według miejsc, w których są przyjmowane zlecenia na
wykonawstwo robót budowlanych i pomocniczych albo są wykonywane prace
zarządu, albo jest prowadzona organizacja pracy budowlanej i pomocniczej;
place realizacji poszczególnych budów nie są jednostkami lokalnymi;
5) sprzedaż obwoźna, obnośna oraz punkt sprzedaży detalicznej bez stałej
lokalizacji, jak również prowadzenie usług wyłącznie u klienta jest jedną
jednostką lokalną w miejscu zamieszkania osoby fizycznej, miejscu siedziby
osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej.
Rodzaj miejsca wypadku
do pytania 20
25
Rodzaj miejsca wypadku
do pytania 20
Ogólna charakterystyka miejsca wypadku
Kod
Nieokreślone miejsce wypadku
00
Miejsce w jednostce lokalnej zakładu pracy
10
Miejsce poza jednostką lokalną zakładu pracy
11
Inne miejsce wypadku
12
26
Czynność wykonywaną przez poszkodowanego w chwili
wypadku
(pytanie 21),
to czynność wykonywana przez poszkodowanego w sposób zamierzony,
bezpośrednio przed wypadkiem
Czynność wykonywana przez poszkodowanego w chwili wypadku
Kod
Brak informacji
00
Obsługiwanie maszyn
Uruchamianie/zatrzymywanie maszyn
11
Podawanie/odbieranie materiałów, półwyrobów, wyrobów itp.
12
Nadzorowanie i inne czynności związane z pracą oraz przemieszczaniem się maszyny
13
Inne, niewymienione lub nieznane czynności w tej grupie
14
Prace narzędziami ręcznymi
Prace narzędziami niezmechanizowanymi
21
Prace narzędziami zmechanizowanymi
22
Inne, niewymienione lub nieznane prace w tej grupie
29
Kierowanie/jazda środkami transportu/obsługa ruchomych maszyn i innych
urządzeń
Kierowanie środkami transportu lub obsługiwanie maszyn i innych urządzeń
ruchomych, z własnym napędem
31
Kierowanie środkami transportu lub obsługiwanie maszyn i innych urządzeń
ruchomych, bez napędu własnego
32
Jazda środkami transportu w roli pasażera
33
27
Źródło urazu
Źródło urazu
to obiekt, z
którym kontakt
stał się przyczyną
urazu (fizycznego
lub psychicznego)
W przypadku wystąpienia kilku czynników
materialnych stanowiących źródło urazu powinien
zostać zarejestrowany czynnik powodujący
najpoważniejsze obrażenia.
28
Czynnik materialny związany z czynnością wykonywaną przez
poszkodowanego w chwili wypadku (pytanie 22) to maszyna,
narzędzie lub inny obiekt, używany przez poszkodowanego w chwili,
gdy uległ on wypadkowi.
Czynnik materialny związany z odchyleniem (pytanie 24) to
maszyna, narzędzie, inny obiekt lub czynnik środowiska, który ma
bezpośredni związek z wydarzeniem będącym odchyleniem od stanu
normalnego. Jeśli z odchyleniem jest związanych kilka czynników
materialnych, to wówczas musi być wskazany ostatni z tych
czynników materialnych.
Czynnik materialny będący źródłem urazu (pytanie 26) to
maszyna, narzędzie, inny obiekt lub czynnik środowiska, z którym
kontakt stał się przyczyną urazu (fizycznego lub psychicznego).
29
Czynnik materialny będący źródłem urazu
pyt. 26
Czynnik materialny będący źródłem urazu należy
określić
na
podstawie
wcześniej
dobrze
zidentyfikowanego wydarzenia powodującego uraz.
W znacznym stopniu ułatwi to zidentyfikowanie źródła urazu.
Wszystkie 3 czynniki materialne:
•
związany
z
czynnością
wykonywaną
przez
poszkodowanego w chwili wypadku,
• związany z odchyleniem,
• będący źródłem urazu,
mają wspólną klasyfikację i w zależnościom zaistniałego
wypadku mogą mieć miejsce takie sytuacje, że:
będą to 3 różne czynniki,
będzie to jeden czynnik, który powinniście wpisać
kodami w pytaniach 22, 24 i 26,
będą to 2 czynniki jednakowe, a trzeci inny,
Może zaistnieć sytuacja, że któryś z czynników nie wystąpi.
30
Czynnik materialny
- związany z czynnością wykonywaną przez poszkodowanego w chwili wypadku ,
- związany z odchyleniem,
- będący źródłem urazu
Czynnik materialny
Kod
Czynnik materialny nie występuje lub brak informacji
Czynnik materialny nie występuje
00.01
Brak informacji
00.02
Budynki, konstrukcje i ich elementy, powierzchnie – na poziomie gruntu (wewnątrz lub
na zewnątrz, stałe lub ruchome, tymczasowe)
Budynki, konstrukcje i ich elementy – drzwi, ściany, okna, przepierzenia itp.
01.01
Powierzchnie poziome na poziomie gruntu – stałe (np. podłogi, podłoże wewnątrz i na zewnątrz,
teren gospodarstwa rolnego, obszary sportowe itp.)
01.02
Powierzchnie poziome na poziomie gruntu – ruchome lub tymczasowe (np. kładka, ruchomy
chodnik itp.)
01.03
Inny, niewymieniony lub nieokreślony czynnik w tej grupie
01.99
Budynki, konstrukcje i ich elementy, powierzchnie – nad poziomem gruntu (wewnątrz
lub na zewnątrz, stacjonarne lub ruchome, tymczasowe)
Budynki i ich elementy na wysokości – stałe (np. dachy, tarasy, drzwi i okna, schody, platformy
itp.)
02.01
Konstrukcje, powierzchnie nad poziomem gruntu – stacjonarne (np. przejścia, pomosty, stałe
drabiny, pylony, rusztowania itp.)
02.02
Obiekty, konstrukcje nad wodą (np. platformy wiertnicze, rusztowania na barkach
itp.)
02.05
Inny, niewymieniony lub nieokreślony czynnik w tej grupie
02.99
31
Wydarzenie będące odchyleniem od stanu normalnego (pytanie 23) to wydarzenie
niezgodne z właściwym przebiegiem procesu pracy, które wywołało wypadek.
Jeżeli wypadek nastąpił w wyniku szeregu następujących po sobie wydarzeń, to
powinno zostać zarejestrowane ostatnie z tych wydarzeń.
Wydarzenie będące odchyleniem od stanu normalnego
Kod
Brak informacji
00
Odchylenia związane z elektrycznością, wybuch, pożar
Odchylenie związane z elektrycznością, np. uszkodzenie wyposażenia –
prowadzące
11
do kontaktu pośredniego
12
Odchylenie związane z elektrycznością, np. uszkodzenie wyposażenia –
prowadzące do kontaktu bezpośredniego
13
Wybuch
14
Pożar, zapłon
19
Inne, niewymienione lub nieokreślone odchylenie w tej grupie
Wyrzut, wyciek, emisja substancji szkodliwych
21
Wypadnięcie, wysypanie, wyrzut substancji w stanie stałym
22
Przelew, wyciek, sączenie się, przepływ, rozbryzgiwanie, rozpylanie płynów
23
Emisja par i gazów
24
Emisja pyłów, dymów, cząstek
29
Ruchy ciała bez wysiłku fizycznego (prowadzące na ogół do urazów
zewnętrznych)
Wejście na ostry przedmiot
61
32
Wydarzenie powodujące uraz (pytanie 25) opisuje, w jaki sposób poszkodowany
doznał urazu (fizycznego lub psychicznego) spowodowanego przez czynnik
materialny
Wydarzenie powodujące uraz
Kod
Kontakt z prądem elektrycznym, temperaturą, niebezpiecznymi
substancjami i preparatami chemicznymi
Pośredni kontakt z łukiem spawalniczym, iskrą, błyskawicą
11
Kontakt z elektrycznością przez dotyk bezpośredni
12
Kontakt z płomieniem lub gorącym/płonącym obiektem/środowiskiem
13
Zderzenie z/uderzenie w nieruchomy obiekt
Pionowe
31
Poziome
32
Uderzenie przez obiekt w ruchu
Uderzenie przez wyrzucony obiekt
41
Uderzenie przez spadający obiekt
42
Uderzenie przez kołyszący się obiekt
43
Uderzenie przez obracający się, poruszający się, transportowany obiekt, włączając
pojazdy
44
Kolizja z poruszającym się obiektem, włączając pojazdy (poszkodowany poruszał
się), kolizja z osobą
45
Obciążenie fizyczne lub psychiczne
Obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego
71
Oddziaływanie promieniowania, hałasu, światła, ciśnienia
72
33
Przyczyny wypadku (pytanie 27) są to wszelkie braki i nieprawidłowości, które
bezpośrednio lub pośrednio przyczyniły się do powstania wypadku, związane z
czynnikami materialnymi (technicznymi), z ogólną organizacją pracy w zakładzie lub
organizacją stanowiska pracy oraz związane z pracownikiem
Przyczyny wypadku
Kod
Niewłaściwy stan czynnika materialnego
Wady konstrukcyjne lub niewłaściwe rozwiązania techniczne i
ergonomiczne czynnika materialnego
Wady konstrukcyjne czynnika materialnego będące źródłem zagrożenia
001
Niewłaściwe wykonanie czynnika materialnego
Zastosowanie materiałów zastępczych
021
Wady materiałowe czynnika materialnego
Ukryte wady materiałowe czynnika materialnego
041
Niewłaściwa eksploatacja czynnika materialnego
Nadmierna eksploatacja czynnika materialnego
061
Niewłaściwa ogólna organizacja pracy
Nieprawidłowy podział pracy lub rozplanowanie zadań
101
Niewłaściwa organizacja stanowiska pracy
Niewłaściwe usytuowanie urządzeń na stanowisku pracy
121
Niewłaściwe samowolne zachowanie się pracownika
Wykonywanie pracy niewchodzącej w zakres obowiązków pracownika
181
34
Przykład 1
Pracownik przechodząc po podłodze potknął się o
leżący na drodze wąż i uderzył głową w stół.
Działanie
(czasownik)
Czynnik związany z
działaniem
(rzeczownik)
Faza 1
Pytanie 21 – czynność
wykonywana przez
poszkodowanego w chwili
wypadku:
Chodzenie – kod 61
Pytanie 22 – czynnik materialny
związany z czynnością
wykonywaną przez
poszkodowanego w chwili
wypadku:
Podłoga – kod 0102
Pytanie 23 – wydarzenie będące
odchyleniem od stanu
normalnego:
Potknięcie się – kod 52
Faza 2
Pytanie 24 – czynnik materialny
związany z odchyleniem :
Wąż – kod 0402
Faza 3
Pytanie 25 – wydarzenie
powodujące uraz:
Uderzenie o stół – kod 31
Pytanie 26 – czynnik materialny
będący źródłem urazu :
Stół – kod 1701
35
Przykład 2
Naczynie ciśnieniowe eksplodowało w zakładzie i stojący w
pomieszczeniu pracownik został uderzony przez część
zawalającej się ściany.
Działanie
(czasownik)
Czynnik związany z
działaniem
(rzeczownik)
Faza 1
Pytanie 21 – czynność
wykonywana przez
poszkodowanego w chwili
wypadku:
Obecność – kod 70
Pytanie 22 – czynnik materialny
związany z czynnością
wykonywaną przez
poszkodowanego w chwili
wypadku:
budynek – kod 0101
Pytanie 23 – wydarzenie będące
odchyleniem od stanu
normalnego:
Wybuch – kod 13
Faza 2
Pytanie 24 – czynnik materialny
związany z odchyleniem :
Ściana – kod 0101
Faza 3
Pytanie 25 – wydarzenie
powodujące uraz:
Uderzenie przez część ściany
– kod 41
Pytanie 26 – czynnik materialny
będący źródłem urazu :
Część ściany – kod 0101
36
Przykład 3
Poszkodowany w zakładzie stolarki budowlanej przerzynał wzdłużnie tarcicę na
pilarce tarczowej do drewna. W chwili wypadku upuścił deskę, którą zamierzał
położyć na stole obrabiarki celem jej przecięcia. Deska uderzyła go w stopę co
spowodowało, że pracownik pochylił się a jego prawa ręka zetknęła się z zębami
piły (źle zabezpieczonej osłoną) powodując przecięcie kciuka.
Działanie
(czasownik)
Czynnik związany z
działaniem
(rzeczownik)
Faza 1
Pytanie 21 – czynność
wykonywana przez
poszkodowanego w chwili
wypadku:
Obsługa maszyn-podawanie
materiału – kod 12
Pytanie 22 – czynnik materialny
związany z czynnością
wykonywaną przez
poszkodowanego w chwili
wypadku:
Ładunek przemieszczany
ręcznie - deska – kod 1412
Pytanie 23 – wydarzenie będące
odchyleniem od stanu
normalnego:
Nieskoordynowane
niewłaściwe ruchy – kod 64
Faza 2
Pytanie 24 – czynnik materialny
związany z odchyleniem :
Ładunek przemieszczany
ręcznie - kod 1412
Faza 3
Pytanie 25 – wydarzenie
powodujące uraz:
Kontakt z czynnikiem ostrym
– piła tarczową – kod 51
Pytanie 26 – czynnik materialny
będący źródłem urazu :
Pilarka – kod 1011
37
Przykład 4
Poszkodowany obsługiwał wyrówniarkę do drewna. Podnosił i przemieszczał
kawałki drewna oraz wkładał je do maszyny. Upuścił kawałek drewna, które
uderzyło go w stopę a prawa ręka pochwycona została przez niewłaściwie
osłonięty wał uszkadzając palec ręki.
Działanie
(czasownik)
Czynnik związany z
działaniem
(rzeczownik)
Faza 1
Pytanie 21 – czynność
wykonywana przez
poszkodowanego w chwili
wypadku:
Podawanie materiału do
maszyny – kod 12
Pytanie 22 – czynnik materialny
związany z czynnością
wykonywaną przez
poszkodowanego w chwili
wypadku:
Wyrówniarka – kod 1010
Pytanie 23 – wydarzenie będące
odchyleniem od stanu
normalnego:
Nieskoordynowany ruch – kod
64
Faza 2
Pytanie 24 – czynnik materialny
związany z odchyleniem :
Osłona wału nożowego – kod
1601
Faza 3
Pytanie 25 – wydarzenie
powodujące uraz:
Kontakt z wałem strugarki –
kod 51
Pytanie 26 – czynnik materialny
będący źródłem urazu :
Wał nożowy strugarki – kod
1010
38
Przykład 5
Pracownik w sklepie wielkopowierzchniowym przy pomocy wózka z napędem silnikowym
wykonywał prace związane z ustawianiem pustych palet w wyznaczonym miejscu. Po
podjechaniu do palet i hamowaniu, wózek gwałtownie się zatrzymał w wyniku czego lewa
ręka pracownika ześlizgnęła się z kierownicy i pracownik uderzył 3 jej palcem w bok
kierownicy wózka, co spowodowało pęknięcie stawu w palcu. Podczas badania wózka
stwierdzono konieczność wymiany tłoczka rozdzielacza przekładni, który powodował płynny
podjazd wózka do palet.
Działanie
(czasownik)
Czynnik związany z
działaniem
(rzeczownik)
Faza 1
Pytanie 21 – czynność
wykonywana przez
poszkodowanego w chwili
wypadku:
kierowanie środkiem
transportu z własnym
napędem – kod 31
Pytanie 22 – czynnik materialny
związany z czynnością
wykonywaną przez
poszkodowanego w chwili
wypadku:
wózek transportowy – kod 1104
Pytanie 23 – wydarzenie będące
odchyleniem od stanu
normalnego:
utrata kontroli nad środkiem
transportu – kod 42
Faza 2
Pytanie 24 – czynnik materialny
związany z odchyleniem :
hamulec wózka, który uległ
uszkodzeniu – kod 1403
Faza 3
Pytanie 25 – wydarzenie
powodujące uraz:
uderzenie palcem w bok
kierownicy wózka – kod 32
Pytanie 26 – czynnik materialny
będący źródłem urazu :
kierownica wózka – kod 1403