Planowanie

pracy

pedagogiczn

ej w

przedszkolu

Plan

1.Pojęcie planowania i

prakseologiczne prawidłowości
planu pracy wychowawczo-
dydaktycznej w
przedszkolu.

2.Warunki skutecznego planowania

pracy wychowawczo dydaktycznej
w przedszkolu.

3.Rodzaje planów.

4. Plany miesięczne.
5. Ramowy rozkład dnia
w przedszkolu.
6. Konstruowanie scenariuszy
zajęć wychowawczo-
dydaktycznych w
przedszkolu.

1. Pojęcie planowania i
prakseologiczne prawidłowości
planu pracy wychowawczo-
dydaktycznej w przedszkolu.

Planowanie pracy nauczyciela

i racjonalna jej organizacja

warunek powodzenia i skuteczność

Program wychowania przedszkolnego,
zawarte w nim cele i treści edukacyjne
wyznaczają kierunek praktycznej pracy
wychowawczo- dydaktycznej
przedszkola.
Najwyraźniejszy element
właściwie, poprawnie pod względem
merytorycznym zaplanowana
działalność wychowawczo- dydaktyczna
placówki.

Podejmowane przez nauczyciela
czynności zmierzające do
konkretyzowania założeń
programowych muszą mieć
charakter celowy i planowy

służy dobrej organizacji
ekonomicznemu gospodarowaniu

czasem

sprzyja przewidywalności osiąganych

efektów

przyczynia się do zwiększonego udziału

świadomości w procesie poprawy
rzeczywistości edukacyjnej

Planowość

:

 pozytywnie wpływa na podnoszenie

jakości pracy przedszkola oraz
nabywanych przez dzieci kompetencji

Plan to zdecydowanie i
umiejętnie postawiony cel.

Planowanie jest opisem
zamierzonych działań
nauczyciela.

Planowanie

polega na:

 przemyślanym przewidywaniu przebiegu

i rezultatu pracy wychowawczo-
dydaktyczno- wychowawczej

 przygotowaniu zarysu czynności

nauczyciela i dzieci

 konkretnym wyszczególnieniu zadań, które

mają być wykonane w określonych
terminach

 doborze osób odpowiedzialnych za

wykonanie zadań

Planowanie pozwala

na:

 doborze celów, metod, form

i środków
dydaktycznych

 ocenie rezultatów działania

• wnikliwą
• dokładną
• twórczą

pracę nauczyciela i
dzieci

Prakseologiczne

właściwości planu

• cele i zadania
• konkretność
• ekonomiczność
• operatywność
• elastyczność
• przejrzystość
• zrozumiałość
• zgodność

Planowanie chroni nauczyciela
od chaotyczności w
działaniu, nadaje jemu jednolity i
uporządkowany charakter

Plan

dokument regulujący działania pracowników przedszkola
w zakresie organizowania pracy pedagogicznej z dziećmi.

Dokument

wynika z
zapisów
statutowych
placówki

jest tworzony
przez jej
pracowników
na podstawie
programu
wychowania
przedszkolnego

treść idee-
konsultowane
z
przedstawicielami
rodziców

Funkcje planowania:

• dobór oraz integrowanie zadań i treści zawartych

w poszczególnych działach programu

• konkretyzacja tych zadań i treści
• samokontrola realizacji zamierzeń

wychowawczych

• ciągłość i systematyczność pracy wychowawczej
• koordynacja działania zespołu pracowników

przedszkola

2. Warunki skutecznego
planowania pracy
wychowawczo- dydaktycznej
w przedszkolu

Plan pracy wychowawczo- dydaktycznej w przedszkolu musi
spełniać następujące warunki:

• powinien być jednolity cele ogólne i cele

operacyjne wyznaczone przez program
wychowania przedszkolnego

• wielostronny uwzględnienie różnych stron

życia w przedszkolu i różnych zadań do
wykonywania przez uczniów

• realny wyraźne, jasno sformułowane zadania,

uwzględniać możliwości dzieci oraz dobrze
wyposażoną bazę placówki

• nie może być przeładowany oraz

stawiać nadmiernych wymagań

• zadania powinny być w nim

należycie rozłożone

• należy uwzględniać budżet czasu

dzieci

Plan pracy wychowawczo-
dydaktycznej w przedszkolu
ustala:

Skuteczne planowanie

• obszary aktywności dziecięcej i czas

przeznaczony na ich realizację

• uszczegóławia hasła programowe,

dostosowując ich zakres i formę do warunków,
w jakich przebiega proces wychowawczo-
dydaktyczny

twórczy
moment

poszerza
wiedzę

rozwija
myślenie,
inicjatywę,
pomysłowość

3. Rodzaje planów w

przedszkolu

Planowanie uwzględnianie różnych
perspektyw czasowych.
Jeśli mamy długotrwałą koncepcję
funkcjonowania placówki, można
mówić o wieloletnim planie
pracy przedszkola, strategii jego
rozwoju, wizji przyszłości i misji, jaką
ma do spełnienia.

Wieloletni plan pracy

przedszkola

tworzy

dyrektor

przedszkola

wraz

z

pracownikami

określa funkcje
i zadania

określa
główne
cele
działalno
ści

specyfika
funkcjonowan
ia w
środowisku

przewiduje
rozwój
uwzględniają
cy przemiany
demograficzn
e

zmiany w
infrastrukturze
(wyglądzie
i
wyposażeniu)

polityka
kadrowa

uwzględnia
opracowan
e
koncepcje
nowatorski
ch
rozwiązań

pozykiw
a-ne
źródło
finansow
a-nia

Długoletni plan funkcjonowania i
rozwoju przedszkola stanowi
podstawę do tworzenia przez dyrekcję
planu rocznego.

poddawany
pod
dyskusję
pracowniko
m
przedszkola

Plan roczny

zatwierdzony przez
członków Rady
Pedagogicznej
przedszkola

Plan roczny:

Idea może wynikać z:

• opracowany jest na podstawie

ubiegłorocznych doświadczeń

• służy dalszej optymalizacji pracy przedszkola
• musi mu przyświecać idea

aktualnych
tendencji
w polityce
oświatowej

potrzeb
środowiska
lokalnego

ze
zmian w
rozwoju
dzieci

Idea

-

jej realizacja przyczyni się do poprawy

całokształtu edukacji przedszkolnej.

Struktura planu

rocznego

1. Cele priorytetowe w danym roku szkolnym.
2. Cele główne, ogólne i operacyjne, oczekiwane rezultaty,

przewidywane efekty.

3. Kryteria sukcesu (mierzenie postępu w osiąganiu

celów).

4. Sposoby i kalendarz monitoringu.
5. Operacje osiągania celów- wyznaczające formy i środki,

przydział zadań, ustalone terminy.

6. Sposoby ewaluacji i mierzenia jakości pracy

przedszkola.

7. Składniki planowania
 plan pracy Rady Pedagogicznej
 plan doskonalenia zawodowego

nauczycieli, zawierający formy
dokształcania zewnętrznego oraz
doskonalenia

 plan współpracy ze środowiskiem i

promocji przedszkola

 plan współpracy z rodzicami

Roczny plan pracy

opracowany

zatwierdzony (Rada Pedagogiczna) na
koniec roku poprzedzającego ten rok szkolny

4. Plany miesięczne pracy wychowawczo-

dydaktycznej w przedszkolu.

Plany miesięczne z poszczególnymi grupami dzieci.

W tym celu spełnione powinny być warunki takie

jak:

znajomość przez nauczycieli aktualnego programu

wychowania przedszkolnego

ścisła współpraca i porozumienie personelu przedszkola,

obu nauczycieli pracujących w systemie zmianowym z

daną grupą wiekową dzieci

uwzględnienie perspektywy czasowej: dziennej,

tygodniowej, miesięcznej, rocznej

uwzględnienie kalendarza świąt, imprez i uroczystości

dokonanie krytycznej oceny realizacji planu z

poprzedniego roku (czego nie dało się osiągnąć, dlaczego,

co uczynić?)

 uświadomienie sobie, jakimi pomocami dysponuje

przedszkole (np. taśmoteka filmowa, płytoteka,
programy RTV itp.)

 opracowanie wykazu tematów systemowych

(kompleksowych) jako elementów integrujących treści
edukacyjne z wszystkich obszarów jako czynników
organizujących wielostronną aktywność dziecięcą.

 refleksyjne podejście nauczyciela przy wykorzystaniu

szerokiego wachlarza możliwości metodycznych

Kryteria planu miesięcznego:

 celowość (odpowiada celom w programie

wychowania przedszkolnego, który
stanowi swoistą bazę do tworzenia
planu).

Charakter celów

postulatywny

operacyjny

lub

do czego
będziemy
dążyć w toku
ich realizacji

co będzie wynikiem
końcowym po
wykonaniu
zaplanowanych
działań

• wykonalność uwzględnia realia np. pogodowe

(charakterystyczne dla danej pory roku), materialne

(warunki przedszkola), ideologiczne (zgodne z

przekonaniami nauczyciela), mentalnościowe (zgodne z

upodobaniami dzieci, rodziców, szerszego środowiska

społecznego), finansowe i inne ,których świadomość

przyczyni się do umożliwienia pewnej realizacji

założonych zamierzeń

• wewnętrzna zgodność- podporządkowujący treści

założonym celom, przewidujący właściwe środki

dydaktyczne, zapewniający logiczną całość zadań w

poszczególnych tygodniach pracy

• operatywny, elastyczny, otwarty- stwarzający możliwość

koniecznych zmian, pozwalający na dostosowanie się

do niespodziewanych sytuacji, uwzględniający

kreatywność dziecka, inicjatywy rodziców

• ograniczony pod względem zbyt szczegółowego

określania zadań, pozostawiający swobodę

interpretacyjną, dobór środków dydaktycznych.

• określony czasowo- wynikający ze szczegółowego

harmonogramu planu rocznego, zawierający
harmonogram wewnętrzny (tygodnie, dni,
części dnia pobytu dzieci w przedszkolu)

• kompletny- zawierający (aneks) elementy niezbędne

do realizacji zamierzeń dydaktycznych (np. treści
wierszy, opowiadań, zagadek, piosenek, kart pracy,
szablony prac plastycznych, nagrania
magnetofonowe, płyty CD z programami
edukacyjnymi itp.)

Plan miesięczny

ma różny
układ

wiąże treści
wychowawcze i
treści kształcenia

ułatwia
integrację treści
z różnych
dziedzin
programu

Integrowanie treści wychowawczych przy planowaniu
ma uwzględniać dziecko

Nauczyciel konstruując

plan:

• czerpie pomysły z najbliższego otoczenia dziecka

- dom rodzinny
- szkoła
- grupy rówieśnicze
- przyroda
- zwierzęta
- okolica
- zdarzenia z życia dziecka
- wycieczki
- imprezy i uroczystości szkolne
- kalendarz pogody
- spotkania z ciekawymi ludźmi
- sposoby obchodzenia świąt

Strona pierwsza, planu
miesięcznego powinna
obejmować:

• tytuł obejmujący informację jakiego miesiąca (roku

szkolnego) i grupy wiekowej dotyczy np.
Plan pracy wychowawczo- dydaktycznej na miesiąc luty
(w roku 2010/2011) dla grupy III- dzieci pięcioletnich

• tematykę kompleksową (tematy systemowe) na

poszczególne tygodnie danego miesiąca wraz z
podanymi konkretnymi datami trwania tych tygodni np.

- 1 tydzień (od 1 do 5 lutego) - ,, Poznajemy zwierzęta

świata”

- 2 tydzień (od 8 do 12 lutego) - ,, Gromadzimy informacje

o Polsce”

- 3 tydzień (od 15 do 19 lutego) - ,,Uczymy się dbać o

swoje zdrowie”

- 4 tydzień (od 22 do 26 lutego)- ,, Zmieniamy wystrój sali
przedszkolnej”

• adekwatne do realizowanej tematyki treści z

podstawy programowej

• adekwatne do realizowanej tematyki treści

z wykorzystywanego w pracy
programu wychowania przedszkolnego (autor,
autorzy, tytuł, miejsce i rok wydania,
wydawnictwo, strona cytatu) zatytułowane jako
,, Zamierzenia wychowawczo-
dydaktyczne”.

• autora planu- nazwisko nauczycielki grupy
• pieczątkę przedszkola i akceptację dyrekcji (data

akceptacji, podpis i pieczątka dyrektora
placówki)

Główna część planu, czyli rozkład
materiału może mieć postać
tabelaryczną np.

Tydzie

ń

miesi

ąca i

jego

temat

y-ka

kompl

e-

ksowa

Dzi

eń

Tyg

o-

dni

a

Obsz

ar

eduk

a-

cyjny

Sposo

by

realiza

cji

treści

progra

-

mowyc

h

Środki

dydaktyczne

Oczeki

wa-ne

kompe

te-ncje

dzieci

Uwa

gi

Kart

y

prac

y

dla

dzie

ci

Pomoc

e (z

poda-

niem

numer

u

załączn

i-ka z

ane-

ksu)

Litera

-tura

pomo-

cnicza

Za realizację planu odpowiadają nauczyciele
danej grupy, które muszą z sobą w tym
zakresie zgodnie współpracować.
Plan miesięczny jest punktem wyjścia do
opracowania planu dnia oraz scenariuszy
zajęć obowiązkowych.

5.

Ramowy rozkład dnia w przedszkolu

Zapis w podstawie programowej reguluje organizację czasu
i pobytu dzieci w przedszkolu w rozliczeniu
tygodniowym:

1) Co najmniej 1/5 czasu przeznaczyć na zabawę
(swobodna zabawa dzieci przy niewielkim udziale
nauczyciela)
2) Co najmniej 1/5 czasu (w przypadku młodszych
dzieci 1/4 czasu) dzieci spędzają w ogrodzie
przedszkolnym, na boisku itp. (organizowane są tam
gry i zabawy ruchowe, zajęcia sportowe, obserwacje
przyrodnicze, prace gospodarcze, porządkowe i
ogrodnicze itd.)

Kluczowymi punktami regulującymi proces wychowania
przedszkolnego w ramowym rozkładzie są:

3) Najwyżej 1/5 czasu zajmują różnego rodzaju
zajęcia dydaktyczne, realizowane według wybranego
programu wychowania przedszkolnego.
4) Pozostały czas – 2/5 czasu, nauczyciel może
dowolnie zagospodarować (czynności opiekuńcze,
samoobsługowe, organizacyjne i inne)

• schodzenie się dzieci, czynności opiekuńczo-

higieniczne

• zajęcia indywidualne i w małych grupach,

swobodna działalność dzieci

• gimnastyka poranna
• czynności organizacyjno- porządkowe i higieniczne
• śniadanie
• zajęcia obowiązkowe (czas trwania zależy od grupy

wiekowej)

• zabawa dowolna
• pobyt w ogrodzie (spacer w pobliżu)
• obiad
• odpoczynek
• podwieczorek
• zajęcia dowolne, zabawy na świeżym

powietrzu

• rozchodzenie się dzieci do domu

Dokładne rozplanowanie dnia zależy od:
- godzin otworzenia przedszkola
-innej formy wychowania przedszkolnego
-podziału dzieci na grupy wiekowe jednorodne lub

mieszane wiekowo

6.00- 17.00 godziny pracy przedszkola

Przykład ramowego

rozkładu dnia w

przedszkolu

Godziny Czynności dzieci i nauczyciela

- grupa młodsza

Czynności dzieci

i

nauczyciela- grupa

starsza

7.00-

8.30

Schodzenie się dzieci do

przedszkola- powitanie.

Indywidualne

rozmowy, praca korekcyjno-

wyrównawcza, stymulująca,

profilaktyczna. Zabawy swobodne

w kącikach zainteresowań-

zabawy indywidualne i grupowe.

Zabawy rozwijające

zainteresowania. Zadania

edukacyjne.

Schodzenie się dzieci

do przedszkola-

powitanie.

Indywidualna

realizacja zadań

edukacyjnych.

Zabawy swobodne

w kącikach

zainteresowań-

zabawy indywidualne

i grupowe.

Praca

kompensacyjno-

stymulująca rozwój

dzieci. Zabawy

rozwijające

zainteresowania.

8.30- 8-

45

Ćwiczenia

poranne, zabawy

ruchowe

ze śpiewem,

zabawy

integracyjne,

elementy

gimnastyki ogólno-

rozwojowej.

Ćwiczenia poranne,

zabawy ruchowe ze

śpiewem, zabawy

integracyjne, gimnastyka

ogólno- rozwojowa.

8.45-

9.15

Przygotowanie do

śniadania,

czynności

higieniczno-

porządkowe.

ŚNIADANIE

Przygotowanie do

śniadania, czynności

higieniczno- porządkowe.

ŚNIADANIE

9.15-

9.30

Czynności

porządkowe

Czynności porządkowe

9.30-

11.00

Realizacja zadań

edukacyjnych w

różnych sferach

aktywności dziecka

przyrodniczej,

rozwijania mowy i

myślenia,

przygotowania do

nauki czytania i

pisania edukacji

matematycznej,

muzycznej,

kulturowo-

estetycznej i

zdrowotnej.

Zajęcia organizowane

przez nauczyciela z

poszczególnych obszarów

edukacji: przyrodniczej,

rozwijania mowy i myślenia,

przygotowania do nauki

czytania i pisania, edukacji

matematycznej, muzycznej,

kulturowo estetycznej i

zdrowotnej.

11:00-

12.15

Spacery i zabawy

swobodne w

ogrodzie. Zabawy

ruchowe

w ogrodzie

przedszkolnym.

Gry terenowe.

Wycieczki.

Zajęcia dodatkowe:

rytmika, język angielski,

zajęcia taneczne,

logopedyczne, korektywa.

Spacery, wycieczki i

zabawy ruchowe w

ogrodzie przedszkolnym.

12.15-

12.45

Czynności

higieniczno-

porządkowe,

przygotowanie

do obiadu.

OBIAD

Czynności

higieniczne w

łazience, praca

dyżurnych,

przygotowanie do

obiadu.

OBIAD

12.45-

13.00

Czynności

porządkowe w

sali, zabiegi

higieniczne-

mycie zębów,

przygotowanie

się do

odpoczynku.

Czynności

porządkowe w

sali. Zabiegi

higieniczne- mycie

zębów.

13.00-

14.15

ODPOCZYNEK

DZIECI-

leżakowanie.

Przygotowanie

do

podwieczorku.

Czynności

organizacyjno-

porządkowe.

Odpoczynek dzieci-

relaksacja przy

muzyce, słuchanie

opowiadania,

zabawy i ćwiczenia

w grupach,

uwzględniające

zainteresowania.

14.15-

14.30

PODWIECZORE

K

PODWIECZOREK

14.30-

17.00

Zabawy

doskonalące i

rozwijające

kompetencje

dzieci,

wiadomości

i

umiejętności.

Zajęcia

indywidualne

korekcyjno-

wyrównawcze.

Zabawy w

kącikach

zainteresowań,

rysowanie,

majsterkowanie,

zabawy i gry

językowe, prace

porządkowe w

sali. Zabawy

ruchowe w

ogrodzie

przedszkolnym.

Zabawy doskonalące

i rozwijające

kompetencje dzieci,

wiadomości

i umiejętności, gry

towarzyskie.

Zajęcia

indywidualne

korekcyjno-

wyrównawcze.

Zabawy w kącikach –

zainteresowań,

prace użyteczno-

porządkowe w

sali.

Zabawy ruchowe-

w ogrodzie

przedszkolnym.

Podstawa programowa
realizowana podczas zajęć
obowiązkowych, grupowych i
indywidualnych

Pierwsze 5 godzin pobytu
dziecka w przedszkolu

Zajęcia obowiązkowe nawiązują do
różnych form aktywności dzieci oraz do
treści programowych ujętych w 15
obszarach edukacyjnych.

Formy aktywności

dzieci:

•

ruchowa

•

zabawowa

•

plastyczna

•

muzyczna

W tygodniowym rozkładzie prowadzone są zajęcia z:

-

rytmiki

-gimnastyki korekcyjnej

Nauczyciel przeprowadza diagnozę
rozwoju dziecka, planuje i prowadzi w
pracy indywidualnej zajęcia wyrównawczo-
korekcyjne

I- sza część dnia przed śniadaniem
III- cia część dnia po podwieczorku

W przedszkolach prowadzone są zajęcia
dodatkowe typu:
•nauka języka obcego
•tańce towarzyskie
•zabawy w teatr
•zajęcia plastyczne
•zajęcia ceramiczne

opłacane przez rodziców

Wiele propozycji opracowania scenariuszy zajęć w przedszkolu.
Scenariusze zajęć w przedszkolu

6. Konstruowanie scenariuszy zajęć
wychowawczo- dydaktycznych w
przedszkolu

różnią się od siebie w zasadniczy sposób

Przykładowy schemat

scenariusza zajęć w

przedszkolu:

1. Tytuł- obszar edukacyjny, grupa dzieci np.

Scenariusz zintegrowanych zajęć przygotowujących
do nauki czytania z dziećmi pięcioletnimi

2. Data
3. Hasło programowe- ujęte w cudzysłów, jako cytat

z wykorzystywanego przez nauczyciela
programu wychowania przedszkolnego, fragment
cytowanego programu ma dotyczyć realizowanych w
toku zajęć treści edukacyjnych, uwzględniamy
stronę, z której treści zostały zaczerpnięte.

4. Temat zajęcia- ujęty w ciekawą, literacką formę
5. Cele zajęć: ogólne i operacyjne

6. Metody pracy- przykładowo w ujęciu M. Kwiatowskiej

(jeżeli zastosujemy inny podział metod, należałoby

wskazać autora przyjętej klasyfikacji)

7. Formy pracy- przykładowo w ujęciu M. Kwiatowskiej

(jeżeli zastosuje się inny podział form, należy wskazać

autora).

8. Środki dydaktyczne
• służące dzieciom (papier, nożyczki, klej, itp.)
• przeznaczone dla nauczyciela (ilustracje, pianino, itp.)
9. Organizacja zajęć- układ stolików, określanie tego, co

zostanie powieszone na tablicy, usadzenie dzieci.

10.Czas trwania zajęć- dostosowany do wieku i

możliwość percepcyjnych dzieci oraz charakteru

zajęć.

11.Przebieg zajęć- opisowy, ujęty w punktach lub

tabelaryczny np.

Częś

ć

zajęc

ia

Czas

trwan

ia (w

min)

Przebieg zajęć

Obszar

edukacyj

ny

(według

wykonyw

a-nego

program

u)

Środki

dyda-

ktyczn

e

Przewi-

dywane

osiągni

ę-cia

Uwagi

Czynnoś

ci

nauczyc

iela

Czynnoś

ci dzieci

W toku przebiegu zajęć

uwzględniamy:

12. Wykaz załączników do scenariusza (np.
ponumerowane karty pracy, treść opowiadań, zagadek, itp.)

• część wprowadzającą czynności organizacyjne,

porządkujące, zaciekawienie tematem,
uświadomienie celu

• część właściwą (realizacja zadań programowych)
• część końcową (relaksacyjna, podsumowanie,

próby oceny)