Leki stosowane w
zakażeniach dróg
moczowych i gruźlicy
Leki stosowane w
zakażeniach dróg
moczowych i gruźlicy
I. CHINOLONY
wywodzą się z 4-chinolonu
podawane doustnie
dobrze wchłaniają się z
przewodu pokarmowego
mają szerokie spektrum
przeciwbakteryjne
punktem uchwytu jest
topoizomeraza DNA (gyraza)
– unikatowy mechanizm!
stosowane od wielu lat, obecnie
wiele pochodnych, szczególnie
fluorowe
I generacja
są stosowane głównie w
zakażeniach dróg moczowych
(obecnie coraz rzadziej, gdyż
narasta oporność, choć są
mało toksyczne)
kwas nalidyksowy
(Nevigramon),
kwas pipemidynowy
(
Palin
, Urolin),
kwas oksolinowy
Kwas nalidyksowy
II generacja –
monofluorowane
stosowane w zakażeniach
dróg moczowych, układu
oddechowego,
pokarmowego, skóry,
zakażeń przenoszonych
droga płciową
pefloksacyna (Abaktal)
ciprofloksacyna (Cifran,
Cipronex, Cipropol,
Ciprinol, Ciprobay,
Ciloxan)
norfloksacyna (Nolicin)
Ciprofloksacyna
Objawy niepożądane:
zaburzenia żołądkowo-
jelitowe
zaburzenia ze strony OUN,
wybroczyny krwawe
zapalenie ścięgien
przeciwwskazane u dzieci
gdyż hamują
wzrastanie
(działanie
chondrotoksyczne)
III i IV generacja –
wielofluorowane
lepsza tolerancja, dobra
wchłanialność i przenikanie
różny stopień toksyczności
fleroksacyna, lomefloksacyna
(Okacin - krople),
moksyfloksacyna (Avelox)
II. Pochodne chinoliny:
bakteriobójczo na bakterie
Gram(+), grzyby, pierwotniaki
zastosowanie podobnie jak
chinolony (nie układ moczowy)
chlorchinaldin (Gynalgin)
kliochinol (Viosept)
III. POCHODNE
NITROFURANU
działają
bakteriostatycznie
w stosunku do wielu
drobnoustrojów Gram (+) i
Gram (-), ponadto na wiele
pierwotniaków i grzybów
wprowadzone do wnętrza
komórki ulegają redukcji do
cytotoksycznych
metabolitów, które
uszkadzają DNA
bakteryjne !!!
są głównie stosowane w
zakażeniach układu
moczowego, przewodu
pokarmowego (lamblioza),
rzęsistkowicy, kandydozie,
niekiedy w zakażeniach skóry
są bardzo toksyczne, nie
wolno stosować u kobiet w
ciąży i niemowląt, u osób z
chorą wątrobą
nie wolno pić alkoholu w
czasie przyjmowania ani
łączyć z innymi lekami
Preparaty:
nitrofurantoina
(Furagin, Siraliden)
furazolidon (Furazolidon)
nifuroksazyd
(Nifuroksazyd)
nitrofural (Nitrofurazon -
maść)
nifuroksazyd nie wchłania się z
przewodu pokarmowego !!!!
stosowany jest w zakażeniach jelit
w przeszłości, podobnie do
Sulfaguanidyny stosowany był w
biegunkach
Nifuroksazyd
IV. POCHODNE
NITROIMIDAZOLU
wprowadzone do wnętrza
komórki ulegają redukcji i
uszkadzają DNA
bakteryjne przez
wytwarzane w komórce
metabolity nitromidazoli
działają bakteriobójczo
głownie na beztlenowe
bakterie Gram(-)
wchłaniają się dobrze z jelita,
choć często podawane są
dożylnie !!!
są dość toksyczne, nie
wolno u kobiet w ciąży i
niemowląt
nie wolno pić alkoholu w
czasie przyjmowania ani
łączyć z innymi lekami
są skuteczne w leczeniu
zakażeń beztlenowcami i
pierwotniakami (lamblie,
rzęsistek pochwowy,
ameby), także w anginie
Plaut-Vincenta
Preparaty:
metronidazol
(Metronidazol, Metrosept,
Gynalgin+chlorchinaldin)
tynidazol (Tinidazolum)
Metronidazol
Leki przeciwgruźlicze
GRUŹLICA
do połowy XX wieku diagnoza
„gruźlica" była niemal równoznaczna
z wyrokiem śmierci, a jedyny sposób
leczenia (raczej zaleczania) tej
wszechobecnej plagi polegał na
wielomiesięcznym, niekiedy
wieloletnim, pobycie w sanatorium
dziś gruźlica nie stanowi
zagrożenia dla ludzkiego
życia, nadal jest to
jednak bardzo groźna
choroba
Prątki gruźlicy – Pałeczki
kwasooporne -
Mycobacterium
tuberculosis
zdjęcia z mikroskopu scanningowego
Prątki gruźlicy –
Mycobacterium
tuberculosis
mikroskop
optyczny
- pow. 1000x
ZDJĘCIE RTG OSOBY
CHOREJ NA GRUŹLICĘ
Przed leczeniem 1 miesiąc
po
leczeniu
DODATNI WYNIK PRÓBY
TUBERKULINOWEJ
Prątki gruźlicy –
Pałeczki kwasooporne
mała wrażliwość na leki i
odkażające środki chemiczne
leki nazywane są
TUBERKULOSTATYKAMI
często leki mają bardzo
wąski zakres działania
1. Kwas
p-aminosalicylowy
(PAS)
jeden z najstarszych leków
p/gruźliczych (1946)
obecnie rzadko stosowany,
ponieważ jest źle
tolerowany przez chorych
preparat: PAS-Natrium
(sole lepiej rozpuszczalne)
Hydrazydy i amidy
2. Izoniazyd (INH)
również bakteriobójczo !!! –
hamuje syntezę kwasu
mikolowego
podstawowy lek p/gruźliczy
działanie psychoanaleptyczne
mało toksyczny
stosowany jest we wszystkich
postaciach gruźlicy płucnej i
pozapłucnej
Preparat: Isoniazidum – p.o.
3. pirazynamid (PZA)
- działa w środowisku kwaśnym
i na prątki w makrofagach;
może powodować gorączkę,
skórne alergie, nadwrażliwość
na światło
4. etionamid (TH)
– średnio toksyczny, ale prątki
łatwo się na niego uodparniają
- stosowany głownie z innymi
lekami np. antybiotykami
Antybiotyki
5. Ryfampicyna (RMP)
antybiotyk półsyntetyczny
działający na bakterie
Gram(+) i Gram(-),
również prątki gruźlicy
szybkość eliminacji
zwiększają np.
barbiturany
mało toksyczna ale silny
induktor enzymów
mikrosomalnych!!!
Preparaty:
Rifampicin – p.o.,
Rifamazid (+INH) – p.o.
6. streptomycyna - aminoglikozyd
7. kapreomycyna (KM)– polipeptyd; w
leczeniu skojarzonym (Capastat)
8. cykloseryna (CS) – najbardziej
toksyczna, w ciężkich przypadkach;
syntetyczna
Pochodne
etylenobutenu
9. Etambutol (EMB)
- lek syntetyczny, stosowany
wyłącznie z innymi lekami
-
dość toksyczny
-
nie wolno prowadzić pojazdów
mechanicznych (zaburzenia
rozpoznawania barw – brak Zn)
Ponadto:
10. Chinolony
fluorowane
np. lewofloksacyna lub
moksyfloksacyna
Etykiety
zapałczane
– Gruźlica
bydła niszczy
twoje
zdrowie!
Leki podstawowe:
izoniazyd,
etambutol, ryfampicyna
Leki zastępcze:
streptomycyna,
PAS, wiomycyna, cykloseryna,
kanamycyna, pirazynamid i inne
Zasada leczenia:
1. Leczenie intensywne
2-3 mies.
4 - lekowe – ryfampicyna + INH +
PZA + etambutol lub streptomycyna
2. Leczenie podtrzymujące
2 - lekowe – ryfampicyna +
izoniazyd (2x w tygodniu)
