Rola zawodowa

Rola zawodowa

pielęgniarki

pielęgniarki

Rola zawodowa

Rola zawodowa

to szczególny rodzaj

to szczególny rodzaj

roli, jaką każdy człowiek podejmuje,

roli, jaką każdy człowiek podejmuje,

uczestnicząc w życiu społecznym.

uczestnicząc w życiu społecznym.

Charakter

roli

społecznej

jest

Charakter

roli

społecznej

jest

uwarunkowany

zajmowaniem

uwarunkowany

zajmowaniem

określonej pozycji w grupie (instytucji),

określonej pozycji w grupie (instytucji),

np. pozycją ojca w rodzinie, oddziałowej

np. pozycją ojca w rodzinie, oddziałowej

w szpitalu itp. w stosunku do każdej roli

w szpitalu itp. w stosunku do każdej roli

obowiązują określone normy społeczne

obowiązują określone normy społeczne

(zawodowe, organizacyjne), które każdy

(zawodowe, organizacyjne), które każdy

członek danej grupy adresuje zarówno

członek danej grupy adresuje zarówno

do siebie, ze względu na swoje w niej

do siebie, ze względu na swoje w niej

uczestnictwo, jak i do pozostałych

uczestnictwo, jak i do pozostałych

członków tej społeczności.

członków tej społeczności.

Rola obejmuje:

Rola obejmuje:



powinności – obowiązki,

powinności – obowiązki,



uprawnienia – prawa.

uprawnienia – prawa.

Zawód

Zawód

to wykonywanie na podstawie

to wykonywanie na podstawie

odpowiedniej wiedzy i umiejętności

odpowiedniej wiedzy i umiejętności

zespołu

czynności

społecznie

zespołu

czynności

społecznie

użytecznych,

wyodrębnionych

na

użytecznych,

wyodrębnionych

na

skutek podziału pracy, wytwarzanych

skutek podziału pracy, wytwarzanych

systematycznie i będących źródłem

systematycznie i będących źródłem

utrzymania dla pracownika i jego

utrzymania dla pracownika i jego

rodziny oraz podstawą prestiżu i

rodziny oraz podstawą prestiżu i

pozycji społecznej pracownika.

pozycji społecznej pracownika.

Zawody rozpatrywane są pod względem

Zawody rozpatrywane są pod względem

realizowanych zadań i przedmiotu

realizowanych zadań i przedmiotu

działalności klasyfikowane są w określone

działalności klasyfikowane są w określone

dziedziny i grupy zawodów.

dziedziny i grupy zawodów.

Ze względu na oczekiwania społeczne co do

Ze względu na oczekiwania społeczne co do

urzeczywistniania określonych wartości,

urzeczywistniania określonych wartości,

wyróżnić można następujące zawody:

wyróżnić można następujące zawody:

a). naukowca, nauczyciela, artysty, duchownego

a). naukowca, nauczyciela, artysty, duchownego

– zawody osób aktywnych duchowo,

– zawody osób aktywnych duchowo,

b). lekarza, pielęgniarki – zawody spełniające

b). lekarza, pielęgniarki – zawody spełniające

oczekiwania zdrowotne społeczeństwa,

oczekiwania zdrowotne społeczeństwa,

c). producentów, handlowców, bankowców –

c). producentów, handlowców, bankowców –

zawody spełniające oczekiwania ekonomiczne

zawody spełniające oczekiwania ekonomiczne

społeczeństwa, tworzące dobra materialne i

społeczeństwa, tworzące dobra materialne i

usługi.

usługi.

Efektywność pełnienia roli zależy od:

Efektywność pełnienia roli zależy od:



uwzględnienia wymogów pozycji

uwzględnienia wymogów pozycji

organizacyjnych (obowiązków i

organizacyjnych (obowiązków i

uprawnień),

uprawnień),



zinternalizowanego wzoru roli,

zinternalizowanego wzoru roli,



adekwatnego odczytania oczekiwań

adekwatnego odczytania oczekiwań

(potrzeb) partnera roli,

(potrzeb) partnera roli,



poziomu realizacji oczekiwanych

poziomu realizacji oczekiwanych

zachowań, uwarunkowanego

zachowań, uwarunkowanego

kompetencjami pracownika (umiejętności i

kompetencjami pracownika (umiejętności i

motywacje) oraz warunkami pracy.

motywacje) oraz warunkami pracy.

Wskaźniki identyfikacji roli

Wskaźniki identyfikacji roli

pielęgniarki

pielęgniarki



Rodzaj spełnianych czynności jakim jest

Rodzaj spełnianych czynności jakim jest

asystowanie człowiekowi choremu lub

asystowanie człowiekowi choremu lub

zdrowemu

w

podejmowaniu

tych

zdrowemu

w

podejmowaniu

tych

wszystkich

aktywności,

które

mają

wszystkich

aktywności,

które

mają

znaczenie dla zachowania zdrowia,

znaczenie dla zachowania zdrowia,

powrotu

do

zdrowia

albo

dla

powrotu

do

zdrowia

albo

dla

zapewnienia spokojnej śmierci, a które

zapewnienia spokojnej śmierci, a które

mógłby wykonywać sam, gdyby miał

mógłby wykonywać sam, gdyby miał

potrzebną ku temu siłę, wolę albo

potrzebną ku temu siłę, wolę albo

wiedzę;

wiedzę;

Wskaźniki identyfikacji roli

Wskaźniki identyfikacji roli

pielęgniarki

pielęgniarki



Określona wiedza zdobyta podczas

Określona wiedza zdobyta podczas

szkolnej edukacji (unaukowiona wiedza);

szkolnej edukacji (unaukowiona wiedza);



Formalizacja roli – uprawomocnienie roli

Formalizacja roli – uprawomocnienie roli

przez odpowiedni akt prawny władz

przez odpowiedni akt prawny władz

ustawodawczych państwa;

ustawodawczych państwa;



Miejsce wypełniania roli, tj. określone

Miejsce wypełniania roli, tj. określone

pomieszczenia, w których ta rola może

pomieszczenia, w których ta rola może

być pełniona, np. szpital, przychodnia

być pełniona, np. szpital, przychodnia

zdrowia, dom pielęgniarski;

zdrowia, dom pielęgniarski;

Wskaźniki identyfikacji roli

Wskaźniki identyfikacji roli

pielęgniarki

pielęgniarki



Podjęcie interwencji w nagłych

Podjęcie interwencji w nagłych

wypadkach

wymagających

wypadkach

wymagających

natychmiastowej

pomocy,

do

natychmiastowej

pomocy,

do

momentu przybycia lekarza;

momentu przybycia lekarza;



Określony ubiór, nakrycie głowy oraz

Określony ubiór, nakrycie głowy oraz

specjalne odznaki.

specjalne odznaki.

Powinności pielęgniarki

Powinności pielęgniarki

wynikające z zasad

wynikające z zasad

etycznych

etycznych



Zasada szacunku dla osoby;

Zasada szacunku dla osoby;



Zasada dobroczynności (czynienia

Zasada dobroczynności (czynienia

dobra) i niekrzywdzenia;

dobra) i niekrzywdzenia;



Zasada sprawiedliwości i

Zasada sprawiedliwości i

bezinteresowności;

bezinteresowności;



Zasada odpowiedzialności.

Zasada odpowiedzialności.

Zmiany zachodzące w roli

Zmiany zachodzące w roli

pielęgniarki

pielęgniarki

Rola pielęgniarki

W przeszłości

Współcześnie

Pielęgnowanie człowieka chorego

(głównie w szpitalu)

Pielęgnowanie w zdrowiu i chorobie

(poz, szpital)

Pomoc w zaspokajaniu potrzeb

biologiczno-fizycznych człowieka

Pomoc w zaspokajaniu wielorakich

potrzeb zdrowotnych człowieka

Wykonywanie różnych czynności

„dla” i „za” pacjenta

Współdziałanie zarówno z

człowiekiem zdrowym jak i

chorym

Wykonywanie zleceń lekarskich

Samodzielne podejmowanie

pielęgnowania w zdrowiu i

chorobie.

Wykonywanie zleceń lekarskich.

Współpraca zespołowa.

Odpowiedzialność w stosunku do

zleceniodawców (jako

podstawowa)

Odpowiedzialność w stosunku do

człowieka (jako podstawowa)

Rodzaje ról pełnione przez

Rodzaje ról pełnione przez

pielęgniarki:

pielęgniarki:



Rola

pielęgnacyjno-opiekuńcza

Rola

pielęgnacyjno-opiekuńcza

–

–

samodzielna działalność pielęgniarki polegająca

samodzielna działalność pielęgniarki polegająca

na pielęgnowaniu, tj pomocy w zaspokajaniu

na pielęgnowaniu, tj pomocy w zaspokajaniu

podstawowych potrzeb bio-psycho-społecznych;

podstawowych potrzeb bio-psycho-społecznych;



Rola ekspresyjna

Rola ekspresyjna

– obejmuje przede wszystkim

– obejmuje przede wszystkim

działania

pielęgnacyjne

zmierzające

do

działania

pielęgnacyjne

zmierzające

do

zmniejszenia

stresu

wywołanego

takimi

zmniejszenia

stresu

wywołanego

takimi

czynnikami,

jak

np.

proces

leczenia,

czynnikami,

jak

np.

proces

leczenia,

hospitalizacja. Wypełnianie tej roli polega na

hospitalizacja. Wypełnianie tej roli polega na

odpowiednim oddziaływaniu na pacjenta i na

odpowiednim oddziaływaniu na pacjenta i na

jego środowisko, a przez to wyraźne wpływanie

jego środowisko, a przez to wyraźne wpływanie

na całokształt efektów procesu leczenia;

na całokształt efektów procesu leczenia;

Rodzaje ról pełnione przez

Rodzaje ról pełnione przez

pielęgniarki:

pielęgniarki:



Rola dydaktyczno-wychowacza

Rola dydaktyczno-wychowacza

– obejmuje te

– obejmuje te

działania, które pielęgniarka podejmuje w stosunku

działania, które pielęgniarka podejmuje w stosunku

do pacjenta i jego najbliższego środowiska, a które

do pacjenta i jego najbliższego środowiska, a które

zmierzają do kształtowania jego prawidłowych

zmierzają do kształtowania jego prawidłowych

zachowań zdrowotnych;

zachowań zdrowotnych;



Rola instrumentalno-techniczna

Rola instrumentalno-techniczna

– polega na

– polega na

wykonywaniu przez pielęgniarkę różnych zabiegów

wykonywaniu przez pielęgniarkę różnych zabiegów

zleconych przez lekarza, a związanych głównie z

zleconych przez lekarza, a związanych głównie z

procesem diagnostyczno-leczniczo-rehabilitacyjnym.

procesem diagnostyczno-leczniczo-rehabilitacyjnym.

Zabiegi te mają charakter techniczny;

Zabiegi te mają charakter techniczny;



Rola

administracyjna

Rola

administracyjna

–

tj

organizacyjno-

–

tj

organizacyjno-

koordnacyjno-kontrolna, obejmuje ogół czynności

koordnacyjno-kontrolna, obejmuje ogół czynności

związanych

z

planowaniem

pracy,

jej

związanych

z

planowaniem

pracy,

jej

organizowaniem,

koordynowaniem

i

organizowaniem,

koordynowaniem

i

kontrolowaniem, a także wiele innych czynności

kontrolowaniem, a także wiele innych czynności

gospodarczych i urzędowych.

gospodarczych i urzędowych.

Z a d a n i e

Z a d a n i e

1.

1.

Oczekiwania społeczeństwa względem

Oczekiwania społeczeństwa względem

pielęgniarek – cechy dobrej pielęgniarki

pielęgniarek – cechy dobrej pielęgniarki

w opinii społecznej,

w opinii społecznej,

2.

2.

Cechy pielęgniarki odcinkowej,

Cechy pielęgniarki odcinkowej,

oddziałowej,

oddziałowej,

3.

3.

Obowiązki pielęgniarki – względem

Obowiązki pielęgniarki – względem

pacjenta, członków zespołu

pacjenta, członków zespołu

interdyscyplinarnego, przełożonych,

interdyscyplinarnego, przełożonych,

4.

4.

Prawa pielęgniarki,

Prawa pielęgniarki,

5.

5.

Wskaźniki roli zawodowej pielęgniarki.

Wskaźniki roli zawodowej pielęgniarki.