Podział 

Podział 

chemicznych 

chemicznych 

czynników 

czynników 

środowiska

środowiska

Przygotowali: Duda 

Przygotowali: Duda 

Krzysztof

Krzysztof

Gałuszkiewicz Magdalena

Gałuszkiewicz Magdalena

Gerlic Agnieszka

Gerlic Agnieszka

 

 

 

 

Podstawowe pojęcia:

Podstawowe pojęcia:

 

 

Czynnik szkodliwy

Czynnik szkodliwy

 

 

Narażenie

Narażenie

 

 

Skutki narażenia

Skutki narażenia

 

 

 

 

Podział chemicznych czynników 

Podział chemicznych czynników 

środowiska 

środowiska 

toksyczne (toksyczność ostra, podostra, przewlekła),
drażniące,
żrące,
uczulające,
rakotwórcze,
mutagenne,
upośledzające funkcje rozrodcze,
neurotoksyczne

W zależności od sposobu działania na 
organizm człowieka wśród czynników 
chemicznych można wyróżnić substancje:

 

 

 

 

Czynniki chemiczne mogą oddziaływać na organizm człowieka 

Czynniki chemiczne mogą oddziaływać na organizm człowieka 

przez:

przez:

 drogi oddechowe,
 skórę,
 błony śluzowe, 
 przewód pokarmowy

Definicja trucizny jest trudna i nie została ściśle określona. 

Trucizną może być w zasadzie każda substancja w 

zależności: 

1. od dawki,
2. drogi podania. 
Działanie toksyczne trucizn zależy od wrażliwości organizmu 
uwarunkowanej szeregiem czynników konstytucjonalnych i 
nabytych.

 

 

 

 

Trucizny nieorganiczne:

Trucizny nieorganiczne:

ołów, 

ołów, 

rtęć, 

rtęć, 

mangan, 

mangan, 

kadm, 

kadm, 

cynk, 

cynk, 

chrom,

chrom,

nikiel, 

nikiel, 

arsen, 

arsen, 

fluor, 

fluor, 

disiarczek węgla.

disiarczek węgla.

 

 

 

 

Trucizny organiczne:

Trucizny organiczne:

Węglowodory 

Węglowodory 

łańcuchowe:

łańcuchowe:



benzyna,

benzyna,



n – heksan, 

n – heksan, 



tetraetylek ołowiu.

tetraetylek ołowiu.

Węglowodory 

Węglowodory 

pierścieniowe:

pierścieniowe:



benzen, 

benzen, 



toluen (metylobenzen), 

toluen (metylobenzen), 



ksylen (dimetylobenzen), 

ksylen (dimetylobenzen), 



styren (winylobenzen).

styren (winylobenzen).

Wielopierścieniowe 

Wielopierścieniowe 

węglowodory 

węglowodory 

aromatyczne (WWA):

aromatyczne (WWA):



benzo – a – piren.

benzo – a – piren.

Węglowodory chlorowane:

Węglowodory chlorowane:



chlorek i bromek metylu

chlorek i bromek metylu



tetrachlorek węgla,

tetrachlorek węgla,



trichloroetylen,

trichloroetylen,



chlorek winylu,

chlorek winylu,



polichlorowane bifenyle.

polichlorowane bifenyle.

Nitro- i aminopochodne 

Nitro- i aminopochodne 

węglowodorów 

węglowodorów 

pierścieniowych:

pierścieniowych:



Nitrobenzen,

Nitrobenzen,



Anilina (aminobenzen),

Anilina (aminobenzen),



Benzydyna,

Benzydyna,



Fenyloalanina.

Fenyloalanina.

Fenole

Fenole

 

 

 

 

Działanie drażniące 

Działanie drażniące 

na oczy, 

na oczy, 

skórę, układ oddechowy 

skórę, układ oddechowy 

wykazują :

wykazują :

amoniak,

amoniak,

formaldehyd,

formaldehyd,

kwasy:

kwasy:



chlorowowodorowy,

chlorowowodorowy,



fluorowodorowy,

fluorowodorowy,



octowy,

octowy,



siarkowy.

siarkowy.

 

 

 

 

Działanie żrące

Działanie żrące

 – toksyny 

 – toksyny 

protoplazmatyczne 

protoplazmatyczne 

Środki żrące

Środki żrące

silne kwasy nieorganiczne,

silne kwasy nieorganiczne,

silne wodorotlenki,

silne wodorotlenki,

akroleina, 

akroleina, 

aldehyd octowy i glutarowy,

aldehyd octowy i glutarowy,

amoniak,

amoniak,

azotan srebra,

azotan srebra,

bezwodnik ftalowy i 

bezwodnik ftalowy i 

maleinowy,

maleinowy,

bromiany,

bromiany,

chlorany,

chlorany,

dietyloamina i 

dietyloamina i 

etylenodiamina,

etylenodiamina,

związki fenolu

związki fenolu

fluorki,

fluorki,

formalina,

formalina,

hydrochinon,

hydrochinon,

laurylosiarczan sodu,

laurylosiarczan sodu,

nadmanganian potasu,

nadmanganian potasu,

nadtlenki,

nadtlenki,

podchloryny,

podchloryny,

toluilenodiizocyjanian,

toluilenodiizocyjanian,

trietylenotetramina.

trietylenotetramina.

 

 

 

 

 

 

Gazy:

Gazy:



tlenek węgla,

tlenek węgla,



cyjanowodór i cyjanki,

cyjanowodór i cyjanki,



gazy drażniące

gazy drażniące

 

 

Leki

Leki

 

 

Pestycydy

Pestycydy

 

 

Środki stosowane przeciw gryzoniom

Środki stosowane przeciw gryzoniom

    

    

(pochodne kumaryny)

(pochodne kumaryny)

 

 

 

 

Dziękujemy za uwagę 

Dziękujemy za uwagę 

!!!

!!!