1

KOMÓRKA PODSTAWOWĄ

STRUKTURĄ

ORGANIZMÓW

2

Z czego zbudowane są

żywe organizmy?

3

Z czego zbudowane są żywe organizmy

?

Organizmy zarówno roślinne jak i zwierzęce, cechuje ogromna
różnorodność
kształtów, kolorów i wymiarów. Pomimo różnic w budowie
zewnętrznej niepozorna trawa zbudowana jest z takich samych
elementów jak potężny dąb, a w ciele kota odnaleźć można
struktury identyczne jak u konia. Badając
wnętrze liścia rośliny lub fragment nabłonka z nosa z łatwością
można wyróżnić poszczególne

komórki.

Komórki są tak małe , że

można je zobaczyć
dopiero pod mikroskopem.

4

 Jak zbudowana jest komórka?

Komórki mają skomplikowaną budowę
wewnętrzną.

Przebiegają w nich

procesy życiowe.

A)

ściana komórkowa,

B)

plasmodesma,

C

)

błona komórkowa,

D)

chloroplast,

E)

błona

tylakoidu,

F

)

mitochondrium, G)
lizosom,

H)

aparat

Golgiego,

I)

wakuola,

J

) retikulum

endoplazmatyczne
gładkie,

K

) retikulum

endoplazmatyczne
szorstkie,

L)

jądro,

M)

błona jądrowa,

N)

otwór w błonie
jądrowej,

O)

jąderko.

5

Komórka roślinna

6

Komórka
zwierzęca

Komórki zwierzęce są bardzo zróżnicowane pod względem
kształtu i wielkości. Ich kształt może się zmieniać , ponieważ nie
mają one ściany komórkowej. Komórki zwierzęce nie mają
chloroplastów i nie są zdolne do przeprowadzania procesu
fotosyntezy. Pod tym względem świat roślin przewyższa
możliwości
Świata zwierząt.

7

Skąd komórka czerpie energię?

Do podziału komórek i przebiegu w nich procesów życiowych
potrzebna jest energia. Powstaje ona w

organellach

zwanych

mitochondriami.

Proces wytwarzania energii w mitochondriach , to

odychanie

wewnątrzkomórkowe .

Podczas oddychania komórkowego

substancje pokarmowe z udziałem tlenu zamieniają się w energię.

MITOCHONDRIA

8

Chloroplasty producentem żywności

Chloroplasty przypominają w komórkach roślinnych fabrykę, w
której dwutlenek węgla i woda z udziałem światła słonecznego
zamieniane są na substancje pokarmowe. Proces ten nosi nazwę

fotosyntezy.

chloroplasty

Chloroplasty

9

10

W przebiegu fotosyntezy wyróżnia się dwie fazy: fazę jasną (energia
słoneczna pochłaniana jest przez chlorofil - w wyniku fosforylacji
fotosyntetycznej powstaje ATP, a u roślin wyższych w tej fazie następuje
redukcja NADP+ i rozpad wody) i fazę ciemną (wbudowanie CO2 do
związków organicznych i powstanie glukozy - proces ten zachodzi z
wykorzystaniem energii zgromadzonej w ATP). Fotosynteza, proces
syntezy prostych związków organicznych (węglowodanów) z dwutlenku
węgla i wody przebiegający dzięki wykorzystaniu energii świetlnej
pochłanianej przezbarwniki asymilacyjne.
Fotosynteza zachodzi według ogólnego równania: 6 CO2 + 6H2O +
energia świetlna = C6H12O6 + 6O2.
Najważniejszym barwnikiem asymilacyjnym jest chlorofil a, pochłaniający
światło czerwone i fioletowe. Organizmy zdolne do przeprowadzania
fotosyntezy określane są jako fotoautotrofy Należą do nich rośliny zielone
zawierające w swych komórkach barwniki asymilacyjne oraz niektóre
bakterie wyposażone w tzw. bakteriochlorofil.
Głównym miejscem fotosyntezy u roślin naczyniowych są liście lecz także
zielone łodygi inne zielone części rośliny.
Fotosynteza stanowi podstawę życia na Ziemi dostarczając tlenu i
ogromnych ilości związków organicznych. Fotosynteza odbywa się na
lądach i w wodach, a jej intensywność zależy od natężenia światła,
zawartości dwutlenku węgla i zaopatrzenia w wodę, a także temperatury
otoczenia.

FOTOSYNTEZA

11

Równanie fotosyntezy

DWUTLENEK WĘGLA + WODA +

ENERGIA

TLEN + GLUKOZA

Fotosynteza, to proces syntezy prostych związków
organicznych (węglowodanów) z dwutlenku węgla i wody
przebiegający dzięki wykorzystaniu energii świetlnej
pochłanianej przez barwniki asymilacyjne- chlorofil.
Fotosynteza stanowi podstawę życia na Ziemi dostarczając
tlenu i ogromnych ilości związków organicznych

12

Rośliny nazywamy

organizmami

samożywnymi

,

ponieważ

budują swoje ciało, korzystając z wody i tlenu zawartego w
powietrzu.

13

ZAPAMIĘTAJ

•Organizmy żywe zbudowane są z komórek

•Komórki roślinne i zwierzęce mają podobny plan
budowy, posiadają

•błonę komórkową, cytoplazmę, jądro komórkowe,
mitochondria.

•Tylko komórki roślinne mają chloroplasty. W
chloroplastach zachodzi proces fotosyntezy.

•Tylko komórki roślinne otoczone są ścianą
komórkową.

•Komórki roślinne mogą gromadzić produkowane
przez siebie substancje w postaci materiałów
zapasowych.

•W komórkach roślinnych występują wodniczki
zawierające sok komórkowy.