Kiedy stosować pompy
Kiedy stosować pompy
odśrodkowe, a kiedy
odśrodkowe, a kiedy
wyporowe?
wyporowe?
Kiedy stosować pompy
Kiedy stosować pompy
odśrodkowe, a kiedy
odśrodkowe, a kiedy
wyporowe?
wyporowe?
To pytanie często przewija się w rozmowach
To pytanie często przewija się w rozmowach
pomiędzy dostawcami pomp, a użytkownikami.
pomiędzy dostawcami pomp, a użytkownikami.
Pompy odśrodkowe
Pompy odśrodkowe
przeznaczone są do
przeznaczone są do
tłoczenia
tłoczenia
cieczy o niskiej lepkości
cieczy o niskiej lepkości
(np. woda,
(np. woda,
ścieki,
kwas
siarkowy).
Zapewniają
one
ścieki,
kwas
siarkowy).
Zapewniają
one
stosunkowo
stosunkowo
dużą wydajność i relatywnie niskie
dużą wydajność i relatywnie niskie
podnoszenia
podnoszenia
. Z tego powodu często używane są
. Z tego powodu często używane są
jako pompy cyrkulacyjne. W urządzeniach tego
jako pompy cyrkulacyjne. W urządzeniach tego
typu ciecz dociera do środka wirnika, który wiruje
typu ciecz dociera do środka wirnika, który wiruje
z dużą prędkością (z reguły 1450 lub 2800
z dużą prędkością (z reguły 1450 lub 2800
obr./min). Porcja cieczy przemieszcza się po
obr./min). Porcja cieczy przemieszcza się po
łopatkach wirnika od środka, po jego brzegu,
łopatkach wirnika od środka, po jego brzegu,
co powoduje nadanie dużej prędkości
co powoduje nadanie dużej prędkości
cieczy.
cieczy.
Zasadę pracy można porównać do
Zasadę pracy można porównać do
gramofonu, w którym ciecz trafia na
gramofonu, w którym ciecz trafia na
środek obrotu.
środek obrotu.
Energia kinetyczna wirników pompy
Energia kinetyczna wirników pompy
przekazywana jest cząsteczkom wody
przekazywana jest cząsteczkom wody
Charakterystyka pracy pomp
Charakterystyka pracy pomp
wirowych
wirowych
Należy zauważyć, iż w pompach
Należy zauważyć, iż w pompach
odśrodkowych wydajność pompy jest ściśle
odśrodkowych wydajność pompy jest ściśle
powiązana z wysokością podnoszenia
powiązana z wysokością podnoszenia
(ciśnieniem) cieczy. Zależność tę opisuje
(ciśnieniem) cieczy. Zależność tę opisuje
charakterystyka pracy
charakterystyka pracy
pompy Q(h). Im
pompy Q(h). Im
większa wydajność, tym niższa wysokość
większa wydajność, tym niższa wysokość
podnoszenia i odwrotnie. Najwyższe ciśnienie
podnoszenia i odwrotnie. Najwyższe ciśnienie
uzyskuje się przy zerowym przepływie cieczy.
uzyskuje się przy zerowym przepływie cieczy.
Przy wzroście lepkości cieczy następuje
Przy wzroście lepkości cieczy następuje
znaczne pogarszanie się parametrów
znaczne pogarszanie się parametrów
(zarówno wydajności, jak i wysokości
(zarówno wydajności, jak i wysokości
podnoszenia).
podnoszenia).
Pompy wyporowe
Pompy wyporowe
Pompy wyporowe
Pompy wyporowe
pracują zupełnie inaczej.
pracują zupełnie inaczej.
Dana porcja cieczy jest przenoszona od portu
Dana porcja cieczy jest przenoszona od portu
ssawnego do tłocznego. Realizowane to jest
ssawnego do tłocznego. Realizowane to jest
na różne sposoby przy różnych pompach
na różne sposoby przy różnych pompach
wyporowych (np. zębate, krzywkowe,
wyporowych (np. zębate, krzywkowe,
śrubowe, tłokowe, membranowe,
śrubowe, tłokowe, membranowe,
perystaltyczne,
perystaltyczne,
itd.). Z reguły są to pompy wolnoobrotowe,
itd.). Z reguły są to pompy wolnoobrotowe,
zapewniają stosunkowo małą wydajność,
zapewniają stosunkowo małą wydajność,
natomiast
natomiast
duże ciśnienie
duże ciśnienie
Charakterystyka pracy pomp
Charakterystyka pracy pomp
wyporowych
wyporowych
Zasadę pracy można porównać do
Zasadę pracy można porównać do
pracy łopatą – porcja medium jest
pracy łopatą – porcja medium jest
pobierana i przenoszona w inne
pobierana i przenoszona w inne
miejsce.
miejsce.
W teoretycznych (idealnych) warunkach wydajność
W teoretycznych (idealnych) warunkach wydajność
pompy (przy stałych obrotach) powinna być niezależna
pompy (przy stałych obrotach) powinna być niezależna
od ciśnienia pracy. W rzeczywistości jednak nie daje się
od ciśnienia pracy. W rzeczywistości jednak nie daje się
w pełni mechanicznie oddzielić komory ssawnej od
w pełni mechanicznie oddzielić komory ssawnej od
tłocznej (przede wszystkim z uwagi na konieczność
tłocznej (przede wszystkim z uwagi na konieczność
ruchu elementów wewnętrznych pompy), co powoduje
ruchu elementów wewnętrznych pompy), co powoduje
pewny spadek wydajności przy wzroście ciśnienia, gdyż
pewny spadek wydajności przy wzroście ciśnienia, gdyż
część pompowanej cieczy jest „mielona” w pompie
część pompowanej cieczy jest „mielona” w pompie
(wraca z komory łocznej do komory ssawnej). Im
(wraca z komory łocznej do komory ssawnej). Im
większa lepkość cieczy, tym przepływ wsteczny jest
większa lepkość cieczy, tym przepływ wsteczny jest
mniejszy.
mniejszy.
Trzeba wyraźnie zaznaczyć, iż
Trzeba wyraźnie zaznaczyć, iż
pompy
pompy
wyporowe
wyporowe
zapewniają ciśnienie jakie
zapewniają ciśnienie jakie
jest odbierane od instalacji. Tzn. jeżeli
jest odbierane od instalacji. Tzn. jeżeli
instalacja
na
rurociągu
tłocznym
instalacja
na
rurociągu
tłocznym
wymaga 2 bar, to pompa zapewni te 2
wymaga 2 bar, to pompa zapewni te 2
bar, ale jeśli ta sama instalacja wymaga
bar, ale jeśli ta sama instalacja wymaga
6 bar – ta sama pompa może zapewnić
6 bar – ta sama pompa może zapewnić
6 bar. Oczywiście, o ile pozwala na to jej
6 bar. Oczywiście, o ile pozwala na to jej
konstrukcja i moc silnika.
konstrukcja i moc silnika.
Dlatego też przy pompach wyporowych
Dlatego też przy pompach wyporowych
należy raczej mówić o ciśnieniu
należy raczej mówić o ciśnieniu
maksymalnym (dopuszczalnym).
maksymalnym (dopuszczalnym).
Główną zaletą pomp wyporowych jest
Główną zaletą pomp wyporowych jest
możliwość stosowania ich do budowania
możliwość stosowania ich do budowania
bardzo dokładnych instalacji dozowania,
bardzo dokładnych instalacji dozowania,
gdyż zmiany warunków pracy instalacji mają
gdyż zmiany warunków pracy instalacji mają
mały wpływ na wydajność pompy.
mały wpływ na wydajność pompy.
Pompy zębate -
Pompy zębate -
są często stosowane do
są często stosowane do
tłoczenia olejów. Taka sama pompa użyta
tłoczenia olejów. Taka sama pompa użyta
do
do
wody może nie zapewnić wymaganych
wody może nie zapewnić wymaganych
parametrów (z uwagi na przepływ wsteczny)
parametrów (z uwagi na przepływ wsteczny)
–
–
wydajności i ciśnienia. Natomiast można
wydajności i ciśnienia. Natomiast można
wyprodukować pompę tego samego typu o
wyprodukować pompę tego samego typu o
innych tolerancjach wewnętrznych, która
innych tolerancjach wewnętrznych, która
będzie pracowała z wodą.
będzie pracowała z wodą.
Podsumowując:
Podsumowując:
Pompy odśrodkowe
Pompy odśrodkowe
stosujemy do:
stosujemy do:
cieczy o niskiej lepkości,
cieczy o niskiej lepkości,
dla dużych wydajności,
dla dużych wydajności,
dla niskich wysokości podnoszenia,
dla niskich wysokości podnoszenia,
Pompy wyporowe
Pompy wyporowe
stosujemy do:
stosujemy do:
cieczy o średniej i dużej lepkości,
cieczy o średniej i dużej lepkości,
dla niskich wydajności,
dla niskich wydajności,
dla dużych wysokości podnoszenia,
dla dużych wysokości podnoszenia,
do instalacji dozowania.
do instalacji dozowania.