Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Historia

• 1958 rok - pierwszy stworzony Fundusz Unijny-

Europejski Fundusz Społeczny;

• 1962 rok- Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji

Rolnej, zastąpiony w 2007 roku przez Europejskim

Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich;

• 1975 roku- Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego;
• 1993 rok- Fundusz Spójności;
• 1993

rok-

Finansowy

Instrument

Orientacji

Rybołówstwa, zastąpiony w 2007 roku przez

Europejski Fundusz Rybacki.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Grupy funduszy:

1. Fundusze strukturalne, wspierające rozwój

regionalny;

2. Fundusz Spójności oraz pozostałe fundusze

niestrukturalne, z których udziela się

pomocy finansowej dla państw

członkowskich UE oraz dla państw z poza

Wspólnoty Europejskiej;

3. Fundusze przeznaczone na realizację tzw.

programów przedakcesyjnych;

4. Inicjatywy wspólnotowe;
5. Instrumenty finansowe

.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

1.

Fundusze strukturalne

Wspiera następujące cele:

•

osoby bezrobotne;

•

rolnicy;

•

instytucje wspierania biznesu;

•

przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa;

•

jednostki samorządu terytorialnego;

•

administracja publiczna;

•

infrastruktura publiczna.

Zagania funduszy strukturalnych oraz ich cele priorytetowe i

organizację określa Rada (art. 159 TWE). Może także grupować

fundusze oraz określać ogólne zasady ich tworzenia, koordynacji

i wykorzystania.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

W celu osiągnięcia spójności ekonomicznej i

społecznej Wspólnota tworzy kilka funduszy

strukturalnych:

1. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego;
2. Europejski Fundusz Społeczny (Socjalny);
3. Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji

Rolnej (do 1 stycznia 2007 roku) oraz

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Wsparcia

Obszarów Wiejskich (od 1 stycznia 2007

roku).

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR)

Ramy działalności EFRR określa art. 160 Traktatu ustanawiającego

Wspólnotę

Europejską i koncentruje się na następujących zagadnieniach:

• rozwój i podnoszenie konkurencyjności przedsiębiorstw, w tym w

szczególności średnich i małych przedsiębiorstw;

• badania naukowe i rozwój techniczny;

• rozwój infrastruktury transportowej, telekomunikacyjnej i energetycznej;

• poprawa i ochrona środowiska, w tym rozwój wykorzystania odnawialnych

źródeł energii;

• rozwój obszarów opuszczonych i peryferyjnych;

• ochrona i poprawa środowiska;

• rozwój turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury;

• rozwój społeczeństwa informacyjnego;

• równość kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia;

• ponadnarodowa, przygraniczna i międzyregionalna współpraca w zakresie

trwałego rozwoju regionalnego i lokalnego.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Społeczny (Socjalny)

Powstał na podstawie art. 146 i 159 Traktatu

ustanawiającego Wspólnotę Europejską i obejmuje

następujące zagadnienia:

• rozwijanie i wspieranie polityki aktywnego rynku

pracy, w celu zwalczania i zapobiegania bezrobociu;

• wspieranie równych szans dla wszystkich w dostępie

do rynku pracy, ze szczególnym uwzględnieniem

osób narażonych na społeczne wykluczenie;

• wspieranie i rozwijanie: kształcenia, edukacji,

doradztwa

jako

części

polityki

rozwoju

przedsiębiorczości;

• zwiększenie dostępu i uczestnictwa kobiet na rynku

pracy.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Wsparcia Obszarów

Wiejskich

Cele, jakie stawia wsparcie rozwoju obszarów

wiejskich przez EFRROW to:

• poprawa

konkurencyjności

rolnictwa

i

leśnictwa

poprzez

wspieranie

restrukturyzacji, rozwoju i innowacji;

• poprawa środowiska naturalnego i terenów

wiejskich

poprzez

wspieranie

gospodarowania gruntami;

• poprawa jakości życia na obszarach

wiejskich oraz popieranie różnicowania

działalności gospodarczej.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

2. Fundusz Spójności i pozostałe fundusze niestrukturalne

W ramach funduszy niestrukturalnych zalicza

się:

1.

Fundusz Spójności;

2.

Europejski Fundusz Inwestycyjny;

3.

Fundusz Solidarności Unii Europejskiej;

4.

Europejski Fundusz Przystosowania do

Globalizacji;

5.

Fundusz Europejskiego Obszaru

Gospodarczego;

6.

Europejski Fundusz Rozwoju.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Fundusz Spójności

Zgodnie z art. 161 TWE fundusz ma wspierać

naturalnego. Do wyznaczonych priorytetów należą:

• realizację

projektów

dotyczących

środowiska

europejskie sieci transportowe;

• infrastruktura ochrony środowiska;
• połączenia kolejowe, morskie, śródlądowe;
• programy transportu multimedialnego poza sieciami

transeuropejskimi;

• zrównoważony rozwój transportu miejskiego;
• inwestycje środowiskowe (priorytety energooszczędne

oraz w zakresie energii odnawialnej).

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Inwestycyjny

Zadaniem EFI jest udzielanie gwarancji oraz

partycypacja w kapitałach przedsiębiorstw.
Powstał ze środków wniesionych przez jego
członków, przy czym 40% kapitału pochodzi
z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, 30%
z innych źródeł Wspólnoty, a 30% z banków
prywatnych i publicznych. Działalność EFI
jest nadzorowana przez Europejski Bank
Inwestycyjny.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Fundusz Solidarności Unii Europejskiej

Fundusz służy umożliwieniu szybkiej pomocy finansowej w

razie poważnych klęsk żywiołowych na terytorium państwa
członkowskiego lub kraju kandydującego. Roczna kwota
funduszu ujmowana co roku w budżecie w żadnych
okolicznościach nie może przekroczyć 1 miliarda euro.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Przystosowania do Globalizacji

Celem Funduszu jest zapewnienie dodatkowego wsparcia

pracownikom ponoszącym konsekwencje znacznych zmian
strukturalnych, które zachodzą w światowej strukturze
handlu. Chodzi o umożliwienie im powrotu do pracy.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Rozwojowy

TWE w art. 177 i następnych zakłada współpracę z

innymi państwami na rzecz ich rozwoju. Współpraca

wspiera 140 państw (szczególne stosunki z

państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku). Środki

ustanawiane są zgodnie z następującymi zasadami:

• rzetelność finansowa;
• jednostki rozliczeniowej;
• specyfikacji;
• należytego zarządzania finansami;
• przejrzystości.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

3. Fundusze przeznaczone na realizację tzw. programów
Przedakcesyjnych

Funduszy przedakcesyjnych było kilka i

korzystały z nich państwa, które ubiegały

się o członkostwo w UE. Należy wymienić:

• Program PHARE
• Program SAPARD
• Program ISPA
• Program Transeuropejskich Sieci

Transportowych (TEN-T)

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

4. Inicjatywy wspólnotowe

Są to programy bezzwrotnej pomocy finansowej na rzecz określonych

grup społecznych. Do nowych inicjatyw należą:

• JASPERS- dotyczy wsparcia dużych projektów od 25 mln euro w

sektorze środowiska oraz od 50 mln w sektorze transportu i innych

sektorach, które kwalifikują się do wsparcia z Europejskiego

Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Funduszu Spójności.

Wsparcie nie ma charakteru finansowego, ale doradczy;

• JESSICA- dotyczy wsparcia inwestycji w zakresie zróżnicowanego

rozwoju na obszarach miejskich UE; kluczowym elementem jest tu

połączenie dotacji w ramach programów na rzecz rozwoju i odnowy

obszarów miejskich;

• JEREMIE- wspiera MŚP poprzez zapewnienie mikrokredytów,

kapitału podwyższonego ryzyka, kredytów i gwarancji, a także

innowacyjnych form finansowania.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

5. Instrumenty Finansowe

Wymienia się tu kilka rodzajów pomocy:

• Instrument Finansowy Wspierania Rybołówstwa;

• Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa- świadczy

pomoc na rzecz rozwoju obszaru dobrobytu i stosunków

dobrosąsiedzkich obejmujących UE oraz tzw. kraje partnerskie;

• Instrument na rzecz Stabilności- pomoc w sytuacjach

kryzysowych oraz stabilizacji sytuacji pokryzysowych;

• Instrument Finansowania współpracy na rzecz rozwoju-

likwidacja ubóstwa w krajach i regionach partnerskich w

kontekście trwałego rozwoju i propagowania demokracji;

• Instrument Finansowy Ochrony Ludności- wspieranie i

uzupełnianie wysiłków państw członkowskich mających na celu

głównie ochronę głównie ludzi, środowiska i mienia, w tym

dziedzictwa kulturowego.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki