Fundusze UE jako instrumenty prowadzenia wspólnej polityki

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Historia

• 1958 rok - pierwszy stworzony Fundusz Unijny-

Europejski Fundusz Społeczny;

• 1962 rok- Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji

Rolnej, zastąpiony w 2007 roku przez Europejskim

Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich;

• 1975 roku- Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego;
• 1993 rok- Fundusz Spójności;
• 1993

rok-

Finansowy

Instrument

Orientacji

Rybołówstwa, zastąpiony w 2007 roku przez

Europejski Fundusz Rybacki.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Grupy funduszy:

1. Fundusze strukturalne, wspierające rozwój

regionalny;

2. Fundusz Spójności oraz pozostałe fundusze

niestrukturalne, z których udziela się

pomocy finansowej dla państw

członkowskich UE oraz dla państw z poza

Wspólnoty Europejskiej;

3. Fundusze przeznaczone na realizację tzw.

programów przedakcesyjnych;

4. Inicjatywy wspólnotowe;
5. Instrumenty finansowe

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Fundusze strukturalne

Wspiera następujące cele:

•

osoby bezrobotne;

•

rolnicy;

•

instytucje wspierania biznesu;

•

przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa;

•

jednostki samorządu terytorialnego;

•

administracja publiczna;

•

infrastruktura publiczna.

Zagania funduszy strukturalnych oraz ich cele priorytetowe i

organizację określa Rada (art. 159 TWE). Może także grupować

fundusze oraz określać ogólne zasady ich tworzenia, koordynacji

i wykorzystania.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

W celu osiągnięcia spójności ekonomicznej i

społecznej Wspólnota tworzy kilka funduszy

strukturalnych:

1. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego;
2. Europejski Fundusz Społeczny (Socjalny);
3. Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji

Rolnej (do 1 stycznia 2007 roku) oraz

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Wsparcia

Obszarów Wiejskich (od 1 stycznia 2007

roku).

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR)

Ramy działalności EFRR określa art. 160 Traktatu ustanawiającego

Wspólnotę

Europejską i koncentruje się na następujących zagadnieniach:

• rozwój i podnoszenie konkurencyjności przedsiębiorstw, w tym w

szczególności średnich i małych przedsiębiorstw;

• badania naukowe i rozwój techniczny;

• rozwój infrastruktury transportowej, telekomunikacyjnej i energetycznej;

• poprawa i ochrona środowiska, w tym rozwój wykorzystania odnawialnych

źródeł energii;

• rozwój obszarów opuszczonych i peryferyjnych;

• ochrona i poprawa środowiska;

• rozwój turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury;

• rozwój społeczeństwa informacyjnego;

• równość kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia;

• ponadnarodowa, przygraniczna i międzyregionalna współpraca w zakresie

trwałego rozwoju regionalnego i lokalnego.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Społeczny (Socjalny)

Powstał na podstawie art. 146 i 159 Traktatu

ustanawiającego Wspólnotę Europejską i obejmuje

następujące zagadnienia:

• rozwijanie i wspieranie polityki aktywnego rynku

pracy, w celu zwalczania i zapobiegania bezrobociu;

• wspieranie równych szans dla wszystkich w dostępie

do rynku pracy, ze szczególnym uwzględnieniem

osób narażonych na społeczne wykluczenie;

• wspieranie i rozwijanie: kształcenia, edukacji,

doradztwa

jako

części

polityki

rozwoju

przedsiębiorczości;

• zwiększenie dostępu i uczestnictwa kobiet na rynku

pracy.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Wsparcia Obszarów

Wiejskich

Cele, jakie stawia wsparcie rozwoju obszarów

wiejskich przez EFRROW to:

• poprawa

konkurencyjności

rolnictwa

leśnictwa

poprzez

wspieranie

restrukturyzacji, rozwoju i innowacji;

• poprawa środowiska naturalnego i terenów

wiejskich

poprzez

wspieranie

gospodarowania gruntami;

• poprawa jakości życia na obszarach

wiejskich oraz popieranie różnicowania

działalności gospodarczej.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

2. Fundusz Spójności i pozostałe fundusze niestrukturalne

W ramach funduszy niestrukturalnych zalicza

się:

Fundusz Spójności;

Europejski Fundusz Inwestycyjny;

Fundusz Solidarności Unii Europejskiej;

Europejski Fundusz Przystosowania do

Globalizacji;

Fundusz Europejskiego Obszaru

Gospodarczego;

Europejski Fundusz Rozwoju.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Fundusz Spójności

Zgodnie z art. 161 TWE fundusz ma wspierać

naturalnego. Do wyznaczonych priorytetów należą:

• realizację

projektów

dotyczących

środowiska

europejskie sieci transportowe;

• infrastruktura ochrony środowiska;
• połączenia kolejowe, morskie, śródlądowe;
• programy transportu multimedialnego poza sieciami

transeuropejskimi;

• zrównoważony rozwój transportu miejskiego;
• inwestycje środowiskowe (priorytety energooszczędne

oraz w zakresie energii odnawialnej).

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Inwestycyjny

Zadaniem EFI jest udzielanie gwarancji oraz

partycypacja w kapitałach przedsiębiorstw.
Powstał ze środków wniesionych przez jego
członków, przy czym 40% kapitału pochodzi
z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, 30%
z innych źródeł Wspólnoty, a 30% z banków
prywatnych i publicznych. Działalność EFI
jest nadzorowana przez Europejski Bank
Inwestycyjny.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Fundusz Solidarności Unii Europejskiej

Fundusz służy umożliwieniu szybkiej pomocy finansowej w

razie poważnych klęsk żywiołowych na terytorium państwa
członkowskiego lub kraju kandydującego. Roczna kwota
funduszu ujmowana co roku w budżecie w żadnych
okolicznościach nie może przekroczyć 1 miliarda euro.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Przystosowania do Globalizacji

Celem Funduszu jest zapewnienie dodatkowego wsparcia

pracownikom ponoszącym konsekwencje znacznych zmian
strukturalnych, które zachodzą w światowej strukturze
handlu. Chodzi o umożliwienie im powrotu do pracy.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

Europejski Fundusz Rozwojowy

TWE w art. 177 i następnych zakłada współpracę z

innymi państwami na rzecz ich rozwoju. Współpraca

wspiera 140 państw (szczególne stosunki z

państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku). Środki

ustanawiane są zgodnie z następującymi zasadami:

• rzetelność finansowa;
• jednostki rozliczeniowej;
• specyfikacji;
• należytego zarządzania finansami;
• przejrzystości.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

3. Fundusze przeznaczone na realizację tzw. programów
Przedakcesyjnych

Funduszy przedakcesyjnych było kilka i

korzystały z nich państwa, które ubiegały

się o członkostwo w UE. Należy wymienić:

• Program PHARE
• Program SAPARD
• Program ISPA
• Program Transeuropejskich Sieci

Transportowych (TEN-T)

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

4. Inicjatywy wspólnotowe

Są to programy bezzwrotnej pomocy finansowej na rzecz określonych

grup społecznych. Do nowych inicjatyw należą:

• JASPERS- dotyczy wsparcia dużych projektów od 25 mln euro w

sektorze środowiska oraz od 50 mln w sektorze transportu i innych

sektorach, które kwalifikują się do wsparcia z Europejskiego

Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Funduszu Spójności.

Wsparcie nie ma charakteru finansowego, ale doradczy;

• JESSICA- dotyczy wsparcia inwestycji w zakresie zróżnicowanego

rozwoju na obszarach miejskich UE; kluczowym elementem jest tu

połączenie dotacji w ramach programów na rzecz rozwoju i odnowy

obszarów miejskich;

• JEREMIE- wspiera MŚP poprzez zapewnienie mikrokredytów,

kapitału podwyższonego ryzyka, kredytów i gwarancji, a także

innowacyjnych form finansowania.

Fundusze UE jako

instrumenty prowadzenia

wspólnej polityki

5. Instrumenty Finansowe

Wymienia się tu kilka rodzajów pomocy:

• Instrument Finansowy Wspierania Rybołówstwa;

• Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa- świadczy

pomoc na rzecz rozwoju obszaru dobrobytu i stosunków

dobrosąsiedzkich obejmujących UE oraz tzw. kraje partnerskie;

• Instrument na rzecz Stabilności- pomoc w sytuacjach

kryzysowych oraz stabilizacji sytuacji pokryzysowych;

• Instrument Finansowania współpracy na rzecz rozwoju-

likwidacja ubóstwa w krajach i regionach partnerskich w

kontekście trwałego rozwoju i propagowania demokracji;

• Instrument Finansowy Ochrony Ludności- wspieranie i

uzupełnianie wysiłków państw członkowskich mających na celu

głównie ochronę głównie ludzi, środowiska i mienia, w tym

dziedzictwa kulturowego.

Document Outline