Zespół wzmożonego
Zespół wzmożonego
ciśnienia
ciśnienia
wewnątrzczaszkowego
wewnątrzczaszkowego
Zespół wzmożonego ciśnienia
Zespół wzmożonego ciśnienia
wewnątrzczaszkowego
wewnątrzczaszkowego
Stan dynamiczny powstający w wyniku zmian
Stan dynamiczny powstający w wyniku zmian
objętościowych stosunków wewnątrzczaszkowych
objętościowych stosunków wewnątrzczaszkowych
(PMR-10%, krew w łożysku naczyniowym-2-11%,
(PMR-10%, krew w łożysku naczyniowym-2-11%,
pozostałe- tkanka mózgowa)
pozostałe- tkanka mózgowa)
Objętość płynu mózgowo-rdzeniowego:
Objętość płynu mózgowo-rdzeniowego:
wcześniaki 10-30ml, noworodki -50ml
wcześniaki 10-30ml, noworodki -50ml
Sekrecja PMR: 500ml/d
Sekrecja PMR: 500ml/d
Prawidłowe ciśnienie PMR w pozycji leżącej:
Prawidłowe ciśnienie PMR w pozycji leżącej:
noworodki 10-80mmH
noworodki 10-80mmH
2
2
O,
O,
niemowlęta i dzieci starsze 50-150mmH
niemowlęta i dzieci starsze 50-150mmH
2
2
O
O
Wzmożone ciśnienie wewnątrzczaszkowe:
Wzmożone ciśnienie wewnątrzczaszkowe:
>200mmH
>200mmH
2
2
O
O
Patomechanizm zwcw
Patomechanizm zwcw
Zaburzenia w krążeniu PMR na skutek
Zaburzenia w krążeniu PMR na skutek
upośledzenia wchłaniania lub nadmiernej
upośledzenia wchłaniania lub nadmiernej
produkcji
produkcji
Patologiczne zwiększenie objętości tkanki
Patologiczne zwiększenie objętości tkanki
mózgowej np. obrzęk mózgu
mózgowej np. obrzęk mózgu
Zaburzenia przepływu krwi w jamie czaszki
Zaburzenia przepływu krwi w jamie czaszki
Etiologia zwcw
Etiologia zwcw
Wady rozwojowe układu komorowego
Wady rozwojowe układu komorowego
Przedwczesne zarośnięcie szwów czaszkowych
Przedwczesne zarośnięcie szwów czaszkowych
Guzy mózgu i rdzenia kręgowego
Guzy mózgu i rdzenia kręgowego
Stany zapalne OUN
Stany zapalne OUN
Choroby naczyniowe UN
Choroby naczyniowe UN
Urazy czaszkowo-mózgowe
Urazy czaszkowo-mózgowe
Krwawienie wewnątrzczaszkowe
Krwawienie wewnątrzczaszkowe
Stan padaczkowy
Stan padaczkowy
Zatrucia egzogenne: metale ciężkie, tlenek węgla,
Zatrucia egzogenne: metale ciężkie, tlenek węgla,
leki nasenne
leki nasenne
Zatrucia endogenne (śpiączka wątrobowa,
Zatrucia endogenne (śpiączka wątrobowa,
mocznicowa, cukrzycowa, hipoglikemia)
mocznicowa, cukrzycowa, hipoglikemia)
Objawy kliniczne zwcw u
Objawy kliniczne zwcw u
niemowląt
niemowląt
Nadmierny przyrost obwodu głowy
Nadmierny przyrost obwodu głowy
Uwypuklenie i powiększenie ciemiączek
Uwypuklenie i powiększenie ciemiączek
Rozstęp szwów czaszkowych
Rozstęp szwów czaszkowych
Objaw „zachodzącego słońca”
Objaw „zachodzącego słońca”
Wymioty
Wymioty
Drgawki
Drgawki
Niedowłady nerwów czaszkowych
Niedowłady nerwów czaszkowych
Zespół neurologiczny gł. z obszaru tylnej
Zespół neurologiczny gł. z obszaru tylnej
jamy czaszkowej (ataksja)
jamy czaszkowej (ataksja)
Opóźnienie rozwoju psychoruchowego
Opóźnienie rozwoju psychoruchowego
Objawy kliniczne zwcw u dzieci
Objawy kliniczne zwcw u dzieci
starszych
starszych
Bóle głowy
Bóle głowy
Wymioty często poranne, chlustające
Wymioty często poranne, chlustające
Objawy ogniskowe
Objawy ogniskowe
Osłabienie ostrości wzroku
Osłabienie ostrości wzroku
Niedowłady nerwów czaszkowych
Niedowłady nerwów czaszkowych
Podwójne widzenie
Podwójne widzenie
Drgawki
Drgawki
Tarcza zastoinowa na dnie oka
Tarcza zastoinowa na dnie oka
Ilościowe zaburzenia świadomości
Ilościowe zaburzenia świadomości
Wahania tętna i ciśnienia tętniczego krwi
Wahania tętna i ciśnienia tętniczego krwi
Badania diagnostyczne
Badania diagnostyczne
Badanie okulistyczne
Badanie okulistyczne
Badania neuroobrazowe
Badania neuroobrazowe
Badanie PMR (nakłucie lędźwiowe, dokomorowe,
Badanie PMR (nakłucie lędźwiowe, dokomorowe,
przestrzeni podwardówkowej)
przestrzeni podwardówkowej)
Badania laboratoryjne: koagulogram
Badania laboratoryjne: koagulogram
Wgłobienie
Wgłobienie
Przemieszczenie części mózgu na skutek ucisku poza
Przemieszczenie części mózgu na skutek ucisku poza
wcięcie namiotu:
wcięcie namiotu:
Wgłobienie płata skroniowego pod namiot
Wgłobienie płata skroniowego pod namiot
móżdżku
móżdżku
(początkowo rozszerzenie źrenicy po stronie
(początkowo rozszerzenie źrenicy po stronie
ucisku, następnie porażenie połowicze, oftalmoplegia,
ucisku, następnie porażenie połowicze, oftalmoplegia,
oddech Cheyne’a-Stokesa, porażenie czterokończynowe,
oddech Cheyne’a-Stokesa, porażenie czterokończynowe,
szerokie, sztywne źrenice, zaburzenia oddychania, zgon
szerokie, sztywne źrenice, zaburzenia oddychania, zgon
Wgłobienie części środkowej mózgu pod namiot
Wgłobienie części środkowej mózgu pod namiot
mózgu
mózgu
(zaburzenia oddychania, małe źrenice, wzmożone
(zaburzenia oddychania, małe źrenice, wzmożone
napięcie mięśni, obustronny Babiński, oddech Cheyne’a-
napięcie mięśni, obustronny Babiński, oddech Cheyne’a-
Stokesa, sztywność z odkorowania, żrenice sztywne,
Stokesa, sztywność z odkorowania, żrenice sztywne,
szerokie, odmóżdzeniowe ułożenie ciała)
szerokie, odmóżdzeniowe ułożenie ciała)
Rzekomy guz mózgu, łagodne
Rzekomy guz mózgu, łagodne
nadciśnienie wewnątrzczaszkowe
nadciśnienie wewnątrzczaszkowe
Objawy subiektywne i obiektywne zwcw z
Objawy subiektywne i obiektywne zwcw z
wyjątkiem zaburzeń świadomości
wyjątkiem zaburzeń świadomości
Brak wyraźnych nieprawidłowości w badaniu
Brak wyraźnych nieprawidłowości w badaniu
neurologicznym
neurologicznym
Tarcza zastoinowa na dnia oka
Tarcza zastoinowa na dnia oka
Podwyższone ciśnienie PMR
Podwyższone ciśnienie PMR
Brak poszerzenia układu komorowego w TK, MR
Brak poszerzenia układu komorowego w TK, MR
Etiologia
Etiologia
Zaburzenia wewnątrzwydzielnicze (otyłość, terapia
Zaburzenia wewnątrzwydzielnicze (otyłość, terapia
sterydowa, niewydolność nadnerczy, zaburzenia
sterydowa, niewydolność nadnerczy, zaburzenia
miesiączkowania, ciąża, antykoncepcja hormonalna,
miesiączkowania, ciąża, antykoncepcja hormonalna,
niedoczynność przytarczyc, niedoczynność i
niedoczynność przytarczyc, niedoczynność i
nadczynność tarczycy)
nadczynność tarczycy)
Choroby układowe (sarkoidoza, toczeń trzewny,
Choroby układowe (sarkoidoza, toczeń trzewny,
choroba Behceta)
choroba Behceta)
Schorzenia krwi (anemia z niedoboru żelaza, anemia
Schorzenia krwi (anemia z niedoboru żelaza, anemia
makrocytarna)
makrocytarna)
Zatrucia egzogenne (tetracykliny, metale ciężkie)
Zatrucia egzogenne (tetracykliny, metale ciężkie)
Hiperwitaminoza A, D
Hiperwitaminoza A, D
Przewlekłe stany zapalne (zapalenie zatok
Przewlekłe stany zapalne (zapalenie zatok
przynosowych, ucha środkowego i wyrostka
przynosowych, ucha środkowego i wyrostka
sutkowatego)
sutkowatego)
Idiopatyczne
Idiopatyczne
Leczenie
Leczenie
Leczenie choroby podstawowej
Leczenie choroby podstawowej
Eliminacja czynników usposabiających
Eliminacja czynników usposabiających
Leczenie przeciwobrzękowe (kortykosterydy,
Leczenie przeciwobrzękowe (kortykosterydy,
mannitol, ew. nakłucie lędźwiowe)
mannitol, ew. nakłucie lędźwiowe)
Leczenie neurochirurgiczne
Leczenie neurochirurgiczne
Wodogłowie
Wodogłowie
Poszerzenie przestrzeni płynowych czaszki
Poszerzenie przestrzeni płynowych czaszki
spowodowane zaburzeniem równowagi między
spowodowane zaburzeniem równowagi między
tworzeniem a wchłanianiem PMR
tworzeniem a wchłanianiem PMR
Objawy zespołu wzmożonego ciśnienia
Objawy zespołu wzmożonego ciśnienia
wewnątrzczaszkowego u dzieci z niezarośniętymi
wewnątrzczaszkowego u dzieci z niezarośniętymi
szwami
szwami
Podział wodogłowia: wrodzone (0-3mż) i nabyte
Podział wodogłowia: wrodzone (0-3mż) i nabyte
Czynne, postępujące wodogłowie daje objawy
Czynne, postępujące wodogłowie daje objawy
wzmożonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego
wzmożonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego
Wodogłowie
Wodogłowie
Przyczyny:
Przyczyny:
Wady rozwojowe OUN (zarośnięcie lub zwężenie
Wady rozwojowe OUN (zarośnięcie lub zwężenie
wodociągu mózgu, zespół Arnolda-Chiari’ego,
wodociągu mózgu, zespół Arnolda-Chiari’ego,
zespół Dandy-Walkera, torbiele wrodzone,
zespół Dandy-Walkera, torbiele wrodzone,
przepukliny oponowo-rdzeniowe, niedorozwój
przepukliny oponowo-rdzeniowe, niedorozwój
kosmków pajęczynówki)
kosmków pajęczynówki)
Zakażenie wewnątrzłonowe TORCH, zapalenie
Zakażenie wewnątrzłonowe TORCH, zapalenie
opon mózgowo-rdzeniowych, nowotwory
opon mózgowo-rdzeniowych, nowotwory
wrodzone, krwawienia wewnątrzczaszkowe
wrodzone, krwawienia wewnątrzczaszkowe
Wodogłowie- leczenie
Wodogłowie- leczenie
Układy zastawkowe drenujące
Układy zastawkowe drenujące
Drenaż zewnętrzny (np. zbiornik Rickhama)
Drenaż zewnętrzny (np. zbiornik Rickhama)
Powikłania związane z układami drenującymi
Powikłania związane z układami drenującymi
Infekcje
Infekcje
Zespoły przedrenowania
Zespoły przedrenowania
Niedrożność układu zastawkowego
Niedrożność układu zastawkowego