Przygotowała Dominika Kecler gr.c2, s4



Badania laboratoryjne pozwalają na ocenę
prawidłowości przebiegu ciąży.



Powinno się je wykonywać nawet wtedy,
gdy nic nam nie dolega i wydaje się, że
ciąża przebiega prawidłowo.



Niektóre z badań laboratoryjnych wykonuje
się tylko jeden raz na początku ciąży (np.
oznaczenie grupy krwi lub badanie w celu
wykrycia przeciwciał różyczkowych).



Inne (np. badanie ogólne moczu,
sprawdzenie ciśnienia) powinny być
powtarzane przy okazji każdej wizyty u
lekarza.



Do badań należy się odpowiednio
przygotować: badaniom krwi poddać się na
czczo, a do badania oddać mocz poranny,
najlepiej w specjalnym plastikowym
pojemniczku, który można nabyć w aptece.



Jeśli nie masz potwierdzonej grupy krwi,
potrzebne będzie także badanie mające na
celu ustalenie grupy krwi i czynnika Rh. W
przypadku wyniku RH-, także badanie w
kierunku przeciwciał.



Poza standardowym badaniem
ginekologicznym, lekarz zleca po potwierdzeniu
ciąży zazwyczaj następujące badania:
* morfologia krwi;
* badanie ogólne moczu;
* WR (badanie serologiczne w kierunku kiły);
* badanie stężenia glukozy w surowicy krwi na
czczo;
* cytologia;



A także badania w kierunku przeciwciał:
* różyczki;
* toksoplazmozy;



7-8 tydzień ciąży:
•    badanie ginekologiczne wewnętrzne



9-10 tydzień ciąży:
•    grupa krwi i Rh
•    przeciwciała odpornościowe (anty Rh)
•    morfologia krwi
•    cytologia
•    badanie moczu
•    poziom cukru na czczo
•    WR (odczyn Wassermanna)



9-10 tydzień ciąży:
•    przeciwciała różyczki

•    przeciwciała toksoplazmozy

•    konsultacja stomatologiczna

•    przeciwciała HIV

•    pomiar ciśnienia

•    indeks wagi (BMI)

•    waga ciała

•    badanie piersi

•    ocena pH wydzieliny pochwowej

•    badanie ginekologiczne wewnętrzne



11-14 tydzień ciąży:
•    badanie moczu
•    badanie USG
•    pomiar ciśnienia
•    waga ciała
•    ocena pH wydzieliny pochwowej
•    badanie ginekologiczne wewnętrzne
•    test PAPPA-A i potrójny hCG



15-20 tydzień ciąży:
•    przeciwciała odpornościowe (anty Rh)
•    morfologia krwi
•    badanie moczu
•    HBs
•    pomiar ciśnienia
•    waga ciała
•    badanie położnicze (wysokość dna
macicy)
•    test PAPPA-A i potrójny hCG
•    ocena pH wydzieliny pochwowej



21-26 tydzień ciąży:
•    badanie moczu
•    poziom cukru po glukozie
•    przeciwciała toksoplazmozy
•    badanie USG
•    pomiar ciśnienia
•    waga ciała
•    ocena pH wydzieliny pochwowej
•    badanie położnicze (wysokość dna
macicy)
•    ocena ruchliwości płodu przez ciężarną



27-32 tydzień ciąży:
•    przeciwciała odpornościowe (anty Rh)
•    morfologia krwi
•    badanie moczu
•    badanie USG
•    pomiar ciśnienia
•    waga ciała
•    ocena pH wydzieliny pochwowej
•    badanie położnicze (wysokość dna
macicy)
•    ocena ruchliwości płodu przez ciężarną



33-37 tydzień ciąży:

•    morfologia krwi

•    badanie moczu

•    WR (odczyn Wassermanna)

•    pomiar ciśnienia

•    waga ciała

•    badanie piersi

•    ocena pH wydzieliny pochwowej

•    badanie położnicze (wysokość dna

macicy)

•    ocena ruchliwości płodu przez ciężarną

•    tętno płodu



38-39 tydzień ciąży:
•    badanie moczu
•    pomiar ciśnienia
•    waga ciała
•    ocena pH wydzieliny pochwowej
•    tętno płodu
•    badanie położnicze (wysokość dna
macicy)
•    ocena ruchliwości płodu przez ciężarną



po 40. tygodniu ciąży:
•    badanie moczu
•    badanie USG
•    pomiar ciśnienia
•    waga ciała
•    badanie położnicze (wysokość dna
macicy)
•    ocena ruchliwości płodu przez ciężarną
•    KTG
•    tętno płodu
•    ocena pH wydzieliny pochwowej



Przy ich pomocy bardzo wcześnie można

potwierdzić ciążę i badać jej rozwój wtedy, gdy

żadne inne metody nie mogą być jeszcze

zastosowane.



Badanie to w zaawansowanej ciąży, w większości

przypadków, pozwala na określenie płci płodu.

Wcześniej jeszcze, przy pomocy USG bada się stan

poszczególnych narządów rozwijającego się

dziecka.



Samo badanie polega na przyłożeniu odpowiedniej

sondy do powłok brzusznych, przy tym badaniu

konieczne jest wypełnienie pęcherza moczowego

(należy nieco więcej pić i wstrzymać się z

oddawaniem moczu).



Zawsze należy mieć przy sobie oryginał
badania, w razie konieczności transfuzji
krwi.
Grupę krwi oraz czynnik Rh oznacza się
również po to, aby wyeliminować konflikt
serologiczny, a jeśli do niego dojdzie, aby w
odpowiednim czasie podać przeciwciała dla
uniknięcia groźnych powikłań w rozwoju
dziecka.



Test na nosicielstwo zapalenia wątroby typu
B. Jeśli wyjdzie dodatni, tuż po urodzeniu
lekarze podadzą dziecku immunoglobulinę,
aby zapobiec zakażeniu.



Służy ocenie stanu zdrowia, wykluczeniu
anemii oraz różnego rodzaju infekcji. W
przypadku niskiej hemoglobiny lekarz zaleci
przyjmowanie preparatów
wielowitaminowych albo samego żelaza



Wynik analizy moczu pozwala prowadzącemu
ciążę sprawdzić czy nerki pracują prawidłowo
i czy nie doszło do zapalenia układu
moczowego. W razie obecności cukru pomoże
sprawdzić czy ciężarna nie cierpi na cukrzycę.



Odczyn Wassermanna – badanie krwi
służące wykryciu kiły. Wykonuje się je
dwukrotnie podczas ciąży. Zwykle ostatni
wynik trzeba wziąć ze sobą do szpitala na
czas porodu.



Badanie krwi na poziom glukozy pozwala
wykryć cukrzycę ciężarnej, która niesie za
sobą groźne w skutkach następstwa.



Między 21. a 26. tygodniem ciąży należy
wykonać takie badanie na czczo oraz po
wypiciu odpowiedniej dawki glukozy. Wynik
sprawdza się zwykle po godzinie lub dwóch
od wypicia.



Cytologia służy sprawdzeniu pod
mikroskopem nabłonka z szyjki macicy celem
wykrycia nowotworu lub jakichkolwiek
nieprawidłowości w wyglądzie komórek.



Posiew pozwala ocenić stan bakteriologiczny
pochwy i szyjki macicy. Wszelkie wykryte
drobnoustroje leczy się jeszcze w trakcie
trwania ciąży, a w szczególnych przypadkach
podaje się antybiotyk w trakcie porodu, aby
uniknąć zakażenia maluszka.



Pozwala monitorować pracę serca dziecka i

skurcze macicy. Badanie trwa około 15

minut i polega na założeniu na brzuch

mamy specjalnych pasów z czujnikami.



Prawidłowy wynik to wskazanie < 140/90.

Jeśli odbiega od normy i jest za wysokie,

natychmiast należy skontaktować się z

lekarzem prowadzącym. Może to być objaw

tzw. zatrucia ciążowego (gestozy).



To ocena biochemicznych parametrów krwi
matki i parametrów ultrasonograficznych
płodu. Jest to badanie przesiewowe głównie
w kierunku zespołu Downa, zespołu
Edwarda i zespołu Patau u płodu.



Badanie krwi matki pod kątem oceny ryzyka
urodzenia dziecka z aberracją chromosomową
(zespół Downa, zespół Edwardsa) lub otwartą
wadą ośrodkowego układu nerwowego



Są zalecane w uzasadnionych
przypadkach:
- 11-14 tydzień ciąży – amniopunkcja oraz
biopsja

kosmówki

- 15-20 tydzień ciąży – amniopunkcja

- 18-20 tydzień ciąży – fetoskopia
- 21-26 tydzień ciąży – kardocenteza



Badanie wód płodowych. Polega na
pobraniu płynu owodniowego i badaniu
genetycznym zawartych w nim komórek
płodu. Na wynik czeka się około miesiąca.
Badanie pozwalające wykryć zespół Downa,
uszkodzenia układu nerwowego oraz
hemofilię.



Amniopunkcji poddają się zazwyczaj

Pacjentki, które:



- urodzą dziecko po ukończeniu 35. roku życia



- urodziły dziecko z jakąś wadą wrodzoną



- mają lub miały krewnych dotkniętych wadą

wrodzoną



- same mają lub miały taką wadę



- związały się z partnerem z wadą wrodzoną.



Przed przystąpieniem do badania konieczne

jest opróżnienie pęcherza moczowego.

Pacjentka otrzymuje znieczulenie miejscowe



Przebieg badania



Pacjentka siada na fotelu ginekologicznym lub kozetce.
Amniopunkcję wykonuje się pod kontrolą USG, które
lokalizuje zbiornik płynu owodniowego z daleka od
płodu i łożyska.



Po odkażeniu skóry w wybranym miejscu lekarz
nakłuwa przez powłoki brzucha ciężarnej jajo płodowe
igłą punkcyjną i pobiera płyn owodniowy do strzykawki.
Do analizy potrzebne jest około 20 ml tego płynu.



Podczas nakłuwania Pacjentka powinna sygnalizować
lekarzowi wszelkie nagłe dolegliwości, jak np. ból. Na
koniec w miejscu nakłucia lekarz zakłada jałowy
opatrunek.



Po badaniu, jeszcze przez kilka godzin, Pacjentka
powinna pozostać pod obserwacją lekarską.
Sporadyczne są niewielkie krwawienia z rany po
nakłuciu.



Badanie polega na pobraniu wycinka błony
otaczającej zarodek. Pomaga wykryć
genetyczny zanik mięśni czy niedokrwistość
sierpowatą.



Wykonanie biopsji kosmówki:



Biopsja kosmówki polega na pobraniu małej próbki

tkanki z rozwijającego sie łożyska, które ma te

same geny, co dziecko. Na początku wykonywane

jest badanie USG, w celu ustalenia pozycji dziecka

i łożyska. Następnie pobiera sie tkankę. Możliwe

są dwa sposoby pobrania tkanki. Lekarz

zdecyduje, która metoda będzie najbardziej

odpowiednia w danej sytuacji, uzależniając jej

wybór od pozycji łożyska i dziecka. W większości

przypadków CVS jest wykonywane przez powłoki

brzuszne.



Badanie polegające na analizie krwi
pępowinowej. Krew pobiera się z naczyń
pępowiny przez powłoki brzuszne matki.
Badanie wykrywa niektóre choroby genetyczne
dziecka.



OPIS BADANIA



Kordocenteza wykonywana jest w warunkach pełnej

aseptyki, na sali operacyjnej, w znieczuleniu

miejscowym lub ogólnym. Przed wykonaniem nakłucia

konieczne jest wykonanie badania

ultrasonograficznego celem określenia wielkości i

położenia płodu i lokalizacji łożyska.

Po odkażeniu skóry badający wprowadza przez powłoki

brzuszne specjalną igłę punkcyjną i kontrolując obraz

ultrasonograficzny, nakłuwa naczynia pępowinowe,

najczęściej w okolicy przyczepu łożyskowego. Po

uzyskaniu dostatecznej ilości krwi badający usuwa igłę,

a w miejscu nakłucia powłok zakłada jałowy opatrunek.



MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU



Z badaniem tym wiąże się ryzyko infekcji

wewnątrzmacicznej, krwawienia, a także uszkodzenia

struktur płodu.



Biopsja tkanek płodu. Fetoskopię wykonuje
się pomiędzy 18 a 20. tygodniem ciąży.
Wprowadzenie fiberoendoskopu pozwala na
oglądanie płodu i pobranie fragmentów
tkanek, najczęściej skóry lub wątroby lub
próbek krwi. Ryzyko wywołania poronienia
szacuje się na ok 5%, trwałe uszkodzenie
ściany owodni połączone z wyciekiem płynu
owodniowego na 4%.



Właściwe odżywianie ma wpływ na stan
rozwijającego się dziecka.



Przyrost wagi powinien wynosić od 8 -12 kg.
I trymestrze 0 -1 kg
II trymestrze 3 - 5 kg
III trymestrze 5 -6 kg



Zapotrzebowanie kaloryczne wzrasta u
kobiety w miarę rozwoju ciąży.



W pierwszej połowie ciąży zapotrzebowanie
wzrasta 7-8% normalnego zapotrzebowania z
przed ciąży ( np. 2600 -2800 kalorii) to
zwiększa się o 300 kal.



W drugiej połowie ciąży sytuacja zmienia się,
gdyż płód rośnie bardzo szybko, ok. 2/3 idzie
na potrzeby matki, a 1/3 na potrzeby dziecka.



Nieprawidłowe odżywiania może być

przyczyną wad rozwojowych,

przedwczesnych porodów, tzw. Zatrucia

ciążowego, niskiej wagi urodzinowej dziecka

z objawami stanów niedoborowych

(niedokrwistość, krzywica, brak odporności).



U matki nieprawidłowe odżywianie może być

przyczyną niedokrwistości, próchnicy zębów,

odwapnienia kości, ogólnego wyczerpania

organizmu i podatności na infekcje.



Powszechnie wiadomo, że prawidłowy rozwój

organizmu uwarunkowany jest dostarczeniem

mu podstawowych składników pokarmowych

tzn. białka, tłuszczu, węglowodanów, czyli

materiału budulcowego energetycznego oraz

witamin, soli mineralnych pierwiastków

śladowych.



Zawierać większą ilość składników budulcowych

tj.

- białka pełnowartościowego (mleko 1-2 szklanki

może to być kefir, jogurt, zsiadłe mleko) sery,

wędliny, jajka, mięso, ryby, drób;

- białka roślinne: chleb wieloziarnisty, kasze,

mąka, warzywa w tym suche strączkowe, owoce.



Ograniczyć spożywanie słodyczy (węglowodany)
i tłuszcze pochodzenia zwierzęcego (słonina,
tłusty boczek i wędliny).



Wskazane spożywanie masła bogatego w wit. A
i D, poza tym zawarte w serach, mięsie, drobiu,
rybach; stosować oleje roślinne najlepiej oliwek;



Zawierać mikroelementy: szczególnie



wapń zawarty w mleku i jego przetworach i

rybach; fosfor: w mleku, podrobach, mięsie,

jajach;



magnez: w szpinaku, pietruszce, szczypiorku,

kaszy gryczanej, żółtych serach, mleku;



żelazo: w jajkach, orzechach, rodzynkach,

zielonych warzywach, szczególnie w brokułach

strączkowych.



Unikać produktów nieświeżych, konserw,
ostrych przypraw oraz jedzenia przed snem.
Posiłki należy spożywać częściej w małych
ilościach.



Ograniczyć spożywanie soli.