Ściana komórkowa:
•Zewnętrzny element otaczający komórkę roślinną.
•Ogranicza możliwość ruchu i zmiany kształtu komórki.
•W młodych rosnących komórkach roślinnych wykształca
się pierwotna ściana komórkowa – cienka, uwodniona,
elastyczna potrzebna przy wzroście komórki. Po
zakończeniu wzrostu pojawia się ściana wtórna nadające
roślinie elastyczność i wytrzymałość.
•Zarówno ściana pierwotna jak i wtórna może ulec
zdrewnieniu.
Plasmodesma – cienkie pasmo cytoplazmy
przechodzące przez kanaliki w ścianach
komórkowych i łączące sąsiednie komórki roślin.
Jądro komórkowe:
•Jest otoczone podwójną błoną.
•Zawiera informacje genetyczne o budowie
i fizjologii komórki.
•Wnętrze wypełnia sok jądrowy, w którym
zawieszone jest jąderko.
•Większość komórek zawiera jedno jądro,
ale istnieją także komórki dwujądrowe i
wielojądrowe.
Jąderko:
•Kulisty twór występujący w jądrze komórkowym.
•Zbudowane jest z białek.
•Odgrywa ważną role w procesie mitozy.
Błona jądrowa:
•Podwójna błona oddzielająca wnętrze jądra komórkowego od cytoplazmy.
•Znajdują się w niej liczne pory do transportu substancji z jądra do
cytoplazmy i odwrotnie.
Błona komórkowa:
•Znajduje się na zewnętrznej powierzchni
cytoplazmy.
•Utrzymuje integralność komórki.
•Kontroluje przemieszczanie się substancji do
wewnątrz i na zewnątrz komórki.
•Odbiera bodźce z zewnątrz i przekazuje do
wewnątrz komórki.
Mitochondrium:
•Organella uczestnicząca w oddychaniu
komórkowym.
•Otoczone dwoma błonami, błona wewnętrzna
tworzy uwypuklenia zwane grzebieniami
mitochondrialnymi.
•Wnętrze mitochondrium wypełnia bialkowa
substancja zawierająca enzymy, zwana
matriksem.
Lizosom:
•Ma postać pęcherzyków.
•Pełni funkcje trawienne – trawi makrocząsteczki
wchłonięte przez komórkę z zewnątrz lub resztki
innych organelli.
Retikulum endoplazmatyczne:
•Organellum w cytoplazmie komórek tworzące
nieregularna sieć, w kształcie kanalików,
pęcherzyków.
•Wyróżnia się retikulum gładkie i szorstkie.
•Dzieli komórkę na przedziały.
•Łączy się z błoną komórkowa i jądrową.
Aparat Golgiego:
•Organellum komórkowe otoczone pojedynczą
błoną.
•Wytwarzane są w nim substancje budujące
ścianę komórkową.
Wakuola:
•Inaczej wodniczka roślinna.
•Wydzielony obszar cytoplazmy otoczony błoną
komórkową.
•Gromadzi w swoim wnętrzu sok komórkowy –
zwierający wodę, kwasy organiczne, białka, cukry,
jony i inne substancje.
•Magazynuje wydaliny i wydzieliny.
Chloroplast:
•Jest to ciałko zieleni zawierające chlorofil –
aktywny w procesie fotosyntezy.
•Występuje u glonów i wszystkich roślin z
wyjątkiem całkowitych pasożytów.
•Ma kształt soczewkowaty, elipsoidalny.
•Otoczony jest podwójną błoną.
•Posiada bardzo rozbudowany system błon
wewnętrznych.
•Wnętrze chloroplastu wypełnia stroma,
wewnątrz której znajdują się enzymy
uczestniczące w procesie fotosyntezy.
Tkanka przewodząca
•Jest to tkanka którą woda wraz z substancjami
odżywczymi jest transportowana do wszystkich
części roślin.
•Wyróżniamy: martwy ksylen (drewno),
przewodzący wodę i sole mineralne z korzeni do
innych części rośliny; żywy floem (łyko)
przewodzący rozpuszczone produkty asymilacji z
liści w głąb rośliny.
„
nerwy liścia”- wizualizacja tkanki przewodzącej
Tkanka przewodzaca-
ksylem
Floem=łyko
Układ tkanek przewodzacych w
korzeniu
Tkanka okrywająca:
•Jest to tkanka zbudowana z grubościennych
komórek.
•Jej zadaniem jest ochrona głębiej położonych
komórek przed wysychaniem i uszkodzeniami
mechanicznymi.
•Pośredniczy w wymianie gazowej.
•Wyróżniamy: epidermę (skórkę), która pokrywa
liście i warstwę korową pokrywającą starsze pędy i
korzenie.
Epiderma
Tkanka korkowa i przetchlinka
Tkanka wzmacniająca:
•Jej podstawową funkcja jest ochrona rośliny
przed złamaniem lub rozerwaniem.
•Wyróżniamy: kolenchymę (zwarcicę)
wystepująca w intensywnie rosnących częściach
roślin; sklernenchymę (twardzicę) występującą
w częściach rośliny, które już urosły.
Tkanka miękiszowa:
•Tkanka stanowiąca większość ciała rośliny.
•Składa się z dużych, żywych komórek o
niezgrubiałych ściankach.
•Komórki tej tkanki zawierają obszerne wodniczki
oraz plastydy.
•Wyróżniamy: miękisz zasadniczy, wypełniający
przestrzeń pomiędzy innymi tkankami; miękisz
asymilacyjny złożony z komórek zawierających
liczne chloroplasty; miękisz spichrzowy
gromadzący skrobię, tłuszcze i białka oraz wodę;
miękisz przewodzący znajdujący się w
promieniach rdzeniowych pędów; miękisz
przewietrzający, który ułatwia wymianę gazów w
roślinach wodnych i unoszenie ich na wodzie;
miękisz wodonośny, który przystosowany jest do
gromadzenia wody.
Schemat budowy komórki
miękiszu
Miękisz powietrzny
Przekrój łodygi Plantago
lanceolata
Tkanka twórcza (meristem):
•Występuje w zarodkach roślin i w pewnych miejscach
roślin dojrzałych (np. stożek wzrostu korzenia i łodygi)
•Zbudowana jest z komórek dzielących się (inicjalnych)
zapoczątkowujących tkanki stałe.
Merystem apikalny
• Tkanke wzmacniajaca tworza dwa
rodzaje komorek:
• komorki zywe nazywane kolenchyma
(tzw. zwarcica), posiadajace zgrubienia
w katach komorki (kolenchyma
katowa) lub nierownomierne
zgrubienia w calej komorce
(kolenchyma platowa),
• komorki martwe nazywane
sklerenchyma (tzw. twardzica), maja
mocno, rownomiernie zgrubiale sciany.
Kolenchyma płatowa
Dziękuję za uwagę
