Ciąża pozamaciczna
Rafał Rzepka
Katedra i Klinika
Położnictwa i Perinatologii
PAM w Szczecinie
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
2
Ciążą pozamaciczna
definicja
• Graviditas extrauterina vel
ectopica
• Zagnieżdżenie zapłodnionej
komórki jajowej poza jamą trzonu
macicy
• Częstość występowania 1-3%
• II przyczyna zgonów w położnictwie
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
3
Ciążą pozamaciczna
lokalizacja
• 95% ciąża jajowodowa
– Ciąża w bańkowa – 78%
– Ciąża cieśniowa – 12%
– Ciąża w strzępkach jajowodu – 5%
– Ciąża w śródściennej części jajowodu – 2-3%
• Ciąża brzuszna - ~1%
• Ciąża jajnikowa - ~1%
• Ciąża szyjkowa - ~0,5%
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
4
Ciążą pozamaciczna
lokalizacja
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
5
Ciążą pozamaciczna
przyczyny
• PID (pelvic inflammatory disease) – zespół zapalenia
miednicy mniejszej
6-krotny wzrost ryzyka
• Endomtrioza
• Operacje jajowodu
• Techniki wspomaganego rozrodu
• Stan po operacjach jamy brzusznej
• Ciąża pozamaciczna w wywiadzie
10-krotny wzrost ryzyka
• wieloródki
• Wiek, wzrost ryzyka po 35 roku życia
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
6
Przebieg choroby
• Ostry
– Objawy wynikające z pęknięcia
jajowodu, krwawienia do jamy
otrzewnowej, wstrząsu krwotocznego
• Przewlekły
– Objawy subiektywne ciąży, objawy
niewielkiego podrażnienia otrzewnej
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
7
Objawy kliniczne
• Ciąże pozamaciczną należy
podejrzewać
– Wywiad zwiększonego ryzyka CP
– Zatrzymanie miesiączki
– Nieprawidłowy wzrost macicy
– Plamienie z dróg rodnych
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
8
Objawy kliniczne
• Ból podbrzusza
• Objawy podrażnienia otrzewnej:
– Nudności, wymioty, ból brzucha, parcie
na stolec i inne
• Ból lewego barku – podrażnienie
nerwu przeponowego
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
9
Badanie ginekologiczne
• TM nieco większy od normalnego
• Przydatki bez zmian lub
• Miękki, słabo ograniczony, bolesny
guz przydatków
• Obniżenie zatoki Douglasa
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
10
Objawy pęknięcia ciąży
pozamacicznej
• Ostry brzuch
• Ból barku
• Objawy wstrząsu
• Badanie ginekologiczne
– Obniżona, żywo bolesna zatoka
Douglasa
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
11
Diagnostyka ciąży ektopowej
• Rozpoznanie ciąży
– Test ciążowy lub stężenie -hCG
• Określenie rodzaju ciąży
– stężenie -hCG co 48godzin
– Stężenie progesteronu
– Badanie USG TV
– Punkcja zatoki Douglasa
– Laparoscopia
– Laparotomia
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
12
Diagnostyka biochemiczna
• Stężenie -hCG co 48godzin
– Ciąża wewnątrzmaciczna podwojenie
stężenia
– Ciąża pozamaciczna mniejszy wzrost
stężenia
• Stężenie progesteronu
– Ciąża wewnątrzmaciczna>25ng/ml,
– Ciąża pozamaciczna<5ng/ml
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
13
Diagnostyka obrazowa
• USG TV
– Przy stężeniu -hCG >1800mIU/ml w jamie macicy
widoczny jest pęcherzyk ciążowy
• CIĄŻA POZAMACICZA
– Brak pęcherzyka ciążowego w jamie macicy
– Pseudopęcherzyk ciążowy w jamie macicy
– Pęcherzyk ciążowy poza macicą
– Poszerzenie światła jajowodu
–
BRAK OBJAWÓW
• Badaniem można potwierdzić wystąpienie ciąży
pozamacicznej zaś nie można wykluczyć jej
istnienia
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
14
Punkcja zatoki Douglasa
• Zabieg diagnostyczny
mający na celu
wykluczenie
krwawienia do jamy
brzusznej
• Pozytywny wynik
kuldocentezy jest
wskazaniem do
leczenia operacyjnego
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
15
Laparoskopia
• Najlepsza metoda
diagnostyczno-lecznicza
• Leczenie
– Liniowa salpingostomia
– Częściowa resekcja jajowodu
– Salpingektomia całkowita
– Salpingocenteza
(Metotrexat, stężona
glukoza)
Ciąża pozamaciczna - Rafał R
zepka
16
Zachowawcze leczenie ciąży
pozamacicznej
• Wskazania
– Stężenie -hCG
<5000ng/ml
– Średnica GS<4cm
– Stężenie
progesteronu
<5ng/ml
– Brak tętna
zarodka
• Korzyści:
– Zachowana
drożność jajowodu
– Mniejszy koszt
leczenia
• Leki
– Metotreksat 1mg/kg
m.c
– Kwas folinowy
0,1mg/kg m.c