background image

Psychologiczne podstawy 

edukacji wykł.2

Adam Jagiełło-Rusiłowski

arusil@ug.edu.pl

background image

Kryteria

Psycho-

analiza

Behavio

-ryzm

Psyholo

gia

Humani-

styczna

Psycho-

logia 

poznaw

cza

Socjo-

biologia

Post-

moderni

zm

Kim jest 

człowiek
Prosty/zło

-żony
Interesy
Strategie
Biologia/

Doświad-

czenie
Wolność/

konieczno

ść
Czas
Stabilność

/

zmiennoś

ć
Metafora

background image

Po co rekonstruować 

koncepcje?

• Znaleźć podobieństwa i wyciągnąć 

wnioski

• Ujawnić rozbieżności i podjąć próbę 

integracji wiedzy dla pedagogów

• Ukazać obraz intelektualnego 

potencjału psychologii wywodzącego 
się z różnorodności i ścierania się 
poglądów

background image

Psychoanalityczna koncepcja

podstawowe założenie: świadomość a 

zachowanie

• Kluczowe czynniki regulujące zachowanie są 

biologiczne: popęd, afekt, instynkt

• Motywy zachowania leżą poza 

świadomością (ludzie dorabiają 
uzasadnienia)

• Sposób zaspokajania popędów zmienia się 

fazowo (części ciała: oralna, analna, 
falliczna, genitalna)

• Popęd jest stały, czasami dochodzi do 

fiksacji

background image

Libido i jego interesy

• Nieświadomy popęd seksualny jako 

podstawowy regulator zachowania

• Realizowany poprzez obiekty, które 

redukują napięcie (kateksja) – w 
przyszłości używane do gratyfikacji 
potrzeb

• Podmiot nie wie dlaczego wybiera 

dany obiekt, ale identyfikuje go jako 
źródło przyjemnosci

background image

Złożona natura człowieka

Super-ego – zasada 
moralności

Ego – realności

Id – nieświadoma 
struktura stanowiąca 
źródło energii i 
funkcjonująca na 
zasadzie przyjemności 
(maksymalizacji 
doznań 
hedonistycznych)

background image

Mechanizmy obronne

background image

Freud/Jung

• http://www.youtube

.com/watch?
v=6a8mwidjG8s&N
R=1

• http://www.youtube

.com/watch?
v=5drUNviakdk&N
R=1

background image

Behawiorystyczna 

koncepcja człowieka

• Warunki, bodźce i reakcje – mierzalne 

obiektywnie

• Reakcję uruchamia popęd, a podtrzymuje 

wzmocnienie (obiekt redukujący popęd)

• Skinner: zachowanie jest odwzorowaniem 

dynamiki środowiska, człowiek jest 
reaktywny (sterowanie zewnętrzne poprzez 
powtarzanie lub wycofanie wzmocnienia)

• Dobra rada rabina

background image

Cechy sytuacji czy 

człowieka?

• Wielokrotne powtarzanie zachowań 

skutecznych prowadzi do nawyków jako 
stałych form reagowania na określone cechy 
sytuacji

• Człowiek jest taki jakie ma nawyki, a nawyki 

są takie jakie są cechy (wymagania) sytuacji

• Zatem moralność, wolność czy godność to 

cechy sytuacji nie człowieka (Skinner, 1978)

• http://www.youtube.com/watch?

v=mm5FGrQEyBY&feature=related 


Document Outline