Psychologiczne podstawy
edukacji wykł.2
Adam Jagiełło-Rusiłowski
arusil@ug.edu.pl
Kryteria
Psycho-
analiza
Behavio
-ryzm
Psyholo
gia
Humani-
styczna
Psycho-
logia
poznaw
cza
Socjo-
biologia
Post-
moderni
zm
Kim jest
człowiek
Prosty/zło
-żony
Interesy
Strategie
Biologia/
Doświad-
czenie
Wolność/
konieczno
ść
Czas
Stabilność
/
zmiennoś
ć
Metafora
Po co rekonstruować
koncepcje?
• Znaleźć podobieństwa i wyciągnąć
wnioski
• Ujawnić rozbieżności i podjąć próbę
integracji wiedzy dla pedagogów
• Ukazać obraz intelektualnego
potencjału psychologii wywodzącego
się z różnorodności i ścierania się
poglądów
Psychoanalityczna koncepcja
podstawowe założenie: świadomość a
zachowanie
• Kluczowe czynniki regulujące zachowanie są
biologiczne: popęd, afekt, instynkt
• Motywy zachowania leżą poza
świadomością (ludzie dorabiają
uzasadnienia)
• Sposób zaspokajania popędów zmienia się
fazowo (części ciała: oralna, analna,
falliczna, genitalna)
• Popęd jest stały, czasami dochodzi do
fiksacji
Libido i jego interesy
• Nieświadomy popęd seksualny jako
podstawowy regulator zachowania
• Realizowany poprzez obiekty, które
redukują napięcie (kateksja) – w
przyszłości używane do gratyfikacji
potrzeb
• Podmiot nie wie dlaczego wybiera
dany obiekt, ale identyfikuje go jako
źródło przyjemnosci
Złożona natura człowieka
•
Super-ego – zasada
moralności
•
Ego – realności
•
Id – nieświadoma
struktura stanowiąca
źródło energii i
funkcjonująca na
zasadzie przyjemności
(maksymalizacji
doznań
hedonistycznych)
Mechanizmy obronne
Freud/Jung
• http://www.youtube
.com/watch?
v=6a8mwidjG8s&N
R=1
• http://www.youtube
.com/watch?
v=5drUNviakdk&N
R=1
Behawiorystyczna
koncepcja człowieka
• Warunki, bodźce i reakcje – mierzalne
obiektywnie
• Reakcję uruchamia popęd, a podtrzymuje
wzmocnienie (obiekt redukujący popęd)
• Skinner: zachowanie jest odwzorowaniem
dynamiki środowiska, człowiek jest
reaktywny (sterowanie zewnętrzne poprzez
powtarzanie lub wycofanie wzmocnienia)
• Dobra rada rabina
Cechy sytuacji czy
człowieka?
• Wielokrotne powtarzanie zachowań
skutecznych prowadzi do nawyków jako
stałych form reagowania na określone cechy
sytuacji
• Człowiek jest taki jakie ma nawyki, a nawyki
są takie jakie są cechy (wymagania) sytuacji
• Zatem moralność, wolność czy godność to
cechy sytuacji nie człowieka (Skinner, 1978)
• http://www.youtube.com/watch?
v=mm5FGrQEyBY&feature=related