ANALIZA KOSZTU

BIOLOGICZNEGO

WYKONYWANEJ PRACY

wymaga oceny:

•

wielkości obciążenia fizycznego

•

obciążenia psychicznego

•

narażenia na działanie czynników

materialnego środowiska pracy

(np. czynniki

toksyczne, pyły, czynniki chorobotwórcze)

OBCIĄŻENIE

PSYCHICZNE

...to obciążenie ustroju człowieka

wynikające z odbioru informacji,

przetwarzania informacji oraz

nadawania informacji.

3 komponenty

obciążenia psychicznego



Obciążenie umysłowe



Obciążenie psychonerwowe



Obciążenie monotonią

OBCIĄŻENIE PSYCHICZNE

- 2 kierunki badań

…

wynikające ze struktury

stanowiska pracy i czynności tam

wykonywanych

(metoda szacunkowa)

II.

…

na podstawie indywidualnych

odczuć pracownika

(kwestionariusz

japoński)

Analiza obciążenia psychicznego

wynikająca ze struktury

stanowiska pracy i czynności tam

wykonywanych



Pomija się subiektywne uwarunkowania

(tj.

staż pracy, doświadczenie, przygotowanie do zawodu, wiek, płeć,

stan zdrowia, uzdolnienia)



Cel

: ujawnienie wad organizacyjnych i

technologicznych, których usunięcie może

przyczynić się do zmniejszenia obciążenia

psychicznego, a więc usprawnienia procesu pracy.



Stosuje się

metodę szacunkową

oceny

obciążenia psychicznego opartą na pomiarze

liczby informacji, podejmowania decyzji i

wykonywania czynności na danym stanowisku

METODA SZACUNKOWA

- wynika z podziału pracy umysłowej na 3

etapy:

Odbiór informacji –

którą określa się jako każdy

czynnik, dzięki któremu obiekt odbierający je może polepszyć

swoją znajomość otoczenia i bardziej sprawnie prowadzić celowe

działanie

Podejmowanie decyzji –

rozumiane jako celowy,

świadomy wybór jednego z możliwych wariantów działania,

środków lub rozwiązań jakiegoś problemu

Wykonywanie czynności –

które stanowi

element psychomotoryczny, będący wypadkową obu w/w

elementów



Obciążenie

umysłowe



Obciążenie

psychonerwowe



Obciążenie

monotonią

Odbiór

informacji

Podejmowanie

decyzji

Wykonywanie

czynności

Ocena stopnia obciążenia

w/w 3 etapów pracy umysłowej

5 stałych kryteriów:



Częstotliwość

(liczba inf./decyzji/czynności

przypadająca

na jednostkę czasu)



Zmienność

(różnorodność)



Złożoność

(stopień skomplikowania)



Dokładność

(precyzja danej pracy)



Ważność

(waga decyzji/czynności dla

zdrowia/życia…

osób/dóbr)

Ocena każdego z 3 etapów

pracy umysłowej

5cio stopniowa skala

obciążenia



1 – 25



26 – 50



51 – 75



76 – 100

Minimalne

Małe

Średnie

Duże

Bardzo duże

Do oceny obciążenia psychicznego wg metody

H. Franaszczuk i I. Gadomskiej konieczna jest

dokładna analiza pracy poprzez obserwację

ciągłą, bezpośrednią na oddziałach o profilu

zabiegowym i zachowawczym.

Uwzględniającą dyżury ranne, popołudniowe i

nocne, wykonane czynności, źródła informacji

oraz rodzaj i liczbę połączeń z innymi

osobami.

Do oceny wpływu procesów informacyjno-

decyzyjnych na wykonywanie zadań,

czynności dzielimy wg samodzielności

decyzyjnej, czyli na czynności prawie

bezdecyzyjne i czynności wymagające

podejmowania decyzji.

Ocena obciążenia

psychicznego na podstawie

szacunkowej metody H.

Franaszczuk i I. Gadomskiej

wykazała mały stopień

obciążenia pielęgniarskich

stanowisk pracy, wynikający z

jego struktury i wymagań

regulaminowych.

II.

Ocena obciążenia psychicznego na

podstawie indywidualnych odczuć

pracownika.



Analizuje obciążenia psychiczne na

podstawie subiektywnego odczucia

zmęczenia w zakresie 3 objawów:



Aktywności



Motywacji



Projekcji zmęczenia psychicznego



Kwestionariusz japoński

Kwestionariusz japoński

– 3 części:



– w której są pytania dotyczące

spadku lub wzrostu aktywności



– pytania dotyczące motywacji



– pytania dotyczące projekcji

zmęczenia psychicznego

Kwestionariusz japoński

- 5-stopniowa skala

samopoczucia:



0 - zdecydowanie nie



1 - raczej nie



2 - nie wiem +/-



3 - raczej tak



4 - zdecydowanie tak



Pytania skupione są

wokół zagadnień

A, B

i C.

Wskaźnikiem

ogólnego zmęczenia

jest suma punktów

uzyskana w całym

kwestionariuszu przez

każdą z badanych

osób podzielona przez

maksymalną liczbę

punktów i pomnożona

przez 100%.

OBCIĄŻENIE –

NARAŻENIA NA

CZYNNIKI

ŚRODOWISKA PRACY

W środowisku pracy na pielęgniarskich stanowiskach

istnieje wiele czynników niebezpiecznych i

szkodliwych (uciążliwych), które występują w

procesie pracy oraz są związane z warunkami i

wymogami pracy.



Niebezpieczny czynnik

–

oddziaływanie na pracującą

pielęgniarkę powoduje uraz/ zatrucie



Szkodliwy

(uciążliwy)

czynnik

–

niemierzalny, powoduje zmęczenie,

objawy przeciążenia lub chorobę

Grupy czynników obciążających

pielęgniarkę



Fizyczne



Chemiczne



Biologiczne



Społeczne środowisko pracy

Fizyczne

czynniki:



Hałas



Wibracja



Infradźwięki



Ultradźwięki



Temperatura powietrza



Wilgotność i ruch powietrza



Jonizacja powietrza



Oświetlenie



Promieniowanie

(jonizujące, laserowe,

nadfioletowe, podczerwone, pole elektromagnetyczne)

POWIETRZE



Termoregulacja powinna odbywać się przez

sam ukł. krążenia (bez uruchamiania

aparatu wydzielania potu i parowania)



Temperatura pomieszczenia powinna być

dostosowana do rodzaju wykonywanej pracy



Praca w brudnych, niewietrzonych

pomieszczeniach wywołuje uczucie

dyskomfortu fizycznego, niezadowolenia,

spada jakość i wzrasta zagrożenie

wypadkowe.

PROMIENIOWANIE

JONIZUJĄCE



Zmiany zwyrodnieniowe w komórkach



Zaburzenia procesów metabolicznych



Zasady ochrony:



Kontrola indywidualnych dawek



Badania wstępne i okresowe

ULTRADŹWIĘKI

powyżej 16kHz



Zahamowanie rozwoju płodu



Zmniejszenie odporności



Obumieranie komórek



Działanie teratogenne



Zmniejszenie możliwości reprodukcji

PROMIENIOWANIE

ULTRAFIOLETOWE



Promieniowanie:



Ostre

– oparzenia



Przewlekłe

– uszkodzenie genów,

immunosupresja

upośledzająca

eliminację

tworzących się

komórek

nowotworowych, proces

starzenia się skóry

OŚWIETLENIE



Determinuje możliwości odbioru informacji wzrokowej



Zadaniem dobrego oświetlenia jest zapewnienie

wymaganej ostrości widzenia, szybkości postrzegania

i odpowiedniej akomodacji = możliwość wykonywania

pracy bezbłędnie, bez nadmiernego zmęczenia



Optymalne warunki oświetlenia to:



Dostatecznie intensywne



Równomiernie rozproszone



Nie oślepiające wzroku bezpośrednim i odbitym blaskiem



Źródło światła sztucznego powinno być z lewej strony lub z

przodu



Źródło światła sztucznego nie może dawać kontrastu (cieni)

KONTRAST I

DOBÓR BARW



Działanie psychologiczne



Wywołują określone stany

uczuciowe



Tworzenie nastroju

HAŁAS



Najbardziej uciążliwy czynnik



Działa szkodliwie na słuch i ogólnie na

ustrój



Obniża sprawność pracy



Utrudnia precyzyjność wielu czynności



Czynnik rzadko występujący w pracy

pielęgniarskiej, występuje na oddziałach

noworodkowych i dziecięcych – wskazana

jest rotacja na tych stanowiskach

Chemiczne

czynniki



Związki chemiczne wykorzystywane w terapii,

diagnostyce, zapobieganiu zakażeniom

wewnątrzszpitalnym



Podział:



W zależności od rodzaju działania na

organizm

(toksyczne, duszące, alergizujące,

rakotwórcze, mutagenne, teratogenne, embriotoksyczne)



W zależności od drogi wchłaniania

(przez skórę i błony śluzowe, drogi oddechowe, przewód

pokarmowy)

Biologiczne

czynniki



Mikroorganizmy

(bakterie, riketsje, wirusy, grzyby,

pierwotniaki)



Wytwarzane przez nie substancje

(toksyny,

alergeny)



Makroorganizmy



I wytwarzane przez nie wielo- i

małocząsteczkowe zw. organiczne



Epidemiologia – najbardziej

niebezpieczne są aerozole biologiczne w

postaci pyłów bakteryjnych powstających

po wyschnięciu śluzu i śliny. Mogą być

źródłem szerzenia się chorób zakaźnych

przenoszonych drogą kropelkową.



W pomieszczeniach szpitalnych powinno

się obliczać wskaźnik stopnia

bakteryjnego zanieczyszczenia

powietrza.



Wskaźnikiem stopnia zanieczyszczenia

powietrza może być mikroflora całkowita

lub gronkowiec złocisty.

Biologiczne czynniki

Alergie



Dróg oddechowych



Zanieczyszczenie mikologiczne powietrza

(grzyby i ich metabolity)



Antybiotyki



zmiany skórne + alergie dróg oddechowych



Kontaktowe



Środki dezynfekcyjne



Metale



Gumy

(pokrzywka kontaktowa, reakcja anafilaktyczna, nieżyt błon śluzowych nosa,

duszność, nieżyt spojówek, alergia pokarmowa)



Cytostatyki

(wpływ karcynogenny, zaburzenia funkcji reprodukcyjnych, w tym

zaburzenia płodności i występowanie wad wrodzonych u potomstwa oraz efekt toksyczny w postaci

uszkodzenia wątroby, nerek i skóry oraz zwiększonej zapadalności na choroby krwi i układu

krwiotwórczego)

Biologiczne czynniki

Zakażenia hepatotropowymi

wirusami HBV i/lub HCV oraz AIDS



Ryzyko zakażenia zależy od: częstości

występowania zakażeń krwiopochodnych w

populacji ogólnej, liczby cząstek wirusa

znajdujących się we krwi osoby zakażonej,

częstości narażenia danej osoby na niebezpieczne

procedury i czynności oraz rodzaju ekspozycji.



Bezpieczeństwo pielęgniarek:



Skrupulatne przestrzeganie zasad postępowania z

materiałem zakaźnym



Pamiętanie (!) że każdy płyn ustrojowy chorego może być

zakaźny



WZW jest najważniejszym czynnikiem

ryzyka zawodowego pracowników

służby zdrowia



WZW B prawdopodobnie jest

najczęstszą chorobą zakaźną związaną

z miejscem pracy



Pacjent z HIV



napięcie emocjonalne

pielęgniarki



wyczerpanie psychiczne



Wiedza (samokształcenie,

samodoskonalenie) o HIV



profesjonalna opieka i poczucie

bezpieczeństwa pielęgniarki

Zaburzenia rozrodcze

czynniki ryzyka

Lp.

Rodzaj zaburzenia

Czynniki ryzyka

Zaburzenia miesiączkowania, wydłużenie

cyklu lub jego brak, bolesne,

bezowulacyjne cykle

•

Duży wysiłek fizyczny

•

Stres zawodowy

•

Praca zmianowa

•

Środki chemiczne (rtęć, formaldehydy)

•

Rozpuszczalniki organiczne

•

Leki (cytostatyki, leki steroidowe)

Wydłużenie czasu oczekiwania na ciążę;

niepłodność

•

Duży wysiłek fizyczny

•

Praca zmianowa

•

Nikiel, rtęć

•

Gazy do narkozy wziewnej

•

Rozpuszczalniki organiczne

•

Leki (cytostatyki)

•

Gazy do sterylizacji

Poronienia samoistne

•

Praca zmianowa, w tym nocna

•

Narażenie na gazy do narkozy wziewnej

•

Gazy i płyny do sterylizacji

•

Rozpuszczalniki organiczne, formaldehyd, rtęć

•

Promieniowanie X

•

Elektroterapia krotko- i mikrofalowa

•

Obsługa rezonansu magnetycznego o częstotliwości sieciowej

Ciąża pozamaciczna

•

Narażenie na cytostatyki

Wady wrodzone płodu

•

Duży wysiłek fizyczny

•

Narażenie na rozpuszczalniki, cytostatyki

•

Narażenie na gazy do narkozy wziewnej

•

Nikiel

•

Promieniowanie jonizujące

•

Infekcje wirusowe

•

toksoplazmoza

•

Niektóre leki przeciwwirusowe

Hipotrofia i niska masa urodzeniowa

dziecka

•

Duży wysiłek fizyczny

•

Praca zmianowa

•

Stres zawodowy

•

Wydłużony czas pracy

•

Gazy do narkozy wziewnej

•

Promieniowanie X

Przyspieszona menopauza

•

Bardzo duży wysiłek fizyczny

•

Stres zawodowy

•

Promieniowanie jonizujące

•

Pole elektro magnetyczne o częstotliwości sieciowej

Lp.

Rodzaj

zaburzenia

Czynniki ryzyka

Zaburzenia

miesiączkowania,

wydłużenie cyklu lub

jego brak, bolesne,

bezowulacyjne cykle

•

Duży wysiłek fizyczny

•

Stres zawodowy

•

Praca zmianowa

•

Środki chemiczne (rtęć, formaldehydy)

•

Rozpuszczalniki organiczne

•

Leki (cytostatyki, leki steroidowe)

Wydłużenie czasu

oczekiwania na ciążę;

niepłodność

•

Duży wysiłek fizyczny

•

Praca zmianowa

•

Nikiel, rtęć

•

Gazy do narkozy wziewnej

•

Rozpuszczalniki organiczne

•

Leki (cytostatyki)

•

Gazy do sterylizacji

Poronienia samoistne

•

Praca zmianowa, w tym nocna

•

Narażenie na gazy do narkozy wziewnej

•

Gazy i płyny do sterylizacji

•

Rozpuszczalniki organiczne, formaldehyd, rtęć

•

Promieniowanie X

•

Elektroterapia krotko- i mikrofalowa

•

Obsługa rezonansu magnetycznego o częstotliwości

sieciowej

Ciąża

pozamaciczna

•

Narażenie na cytostatyki

Wady wrodzone

płodu

•

Duży wysiłek fizyczny

•

Narażenie na rozpuszczalniki, cytostatyki

•

Narażenie na gazy do narkozy wziewnej

•

Nikiel

•

Promieniowanie jonizujące

•

Infekcje wirusowe

•

toksoplazmoza

•

Niektóre leki przeciwwirusowe

Hipotrofia i niska

masa urodzeniowa

dziecka

•

Duży wysiłek fizyczny

•

Praca zmianowa

•

Stres zawodowy

•

Wydłużony czas pracy

•

Gazy do narkozy wziewnej

•

Promieniowanie X

Przyspieszona

menopauza

•

Bardzo duży wysiłek fizyczny

•

Stres zawodowy

•

Promieniowanie jonizujące

•

Pole elektro magnetyczne o częstotliwości

sieciowej

DZIĘKUJĘ ^^

MARTYNA PRZYBYŁ

Pielęgniarstwo SUM II rok

Gr. IX

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35