Układ białokrwinkowy

 

 

 

Krew

osocze 54 %

elementy morfotyczne 46 %

leukocyty

erytrocytypłytki krwi (trombocyty)

granulocyty

agranulocyty

obojętnochłonne
(neutrofile) zasadochłonne

(bazofile)

kwasochłonne
(eozynofile)

monocyty

limfocyty

B

T

Th - pomocnicze

Tc - cytotoksyczne

Ts - supresorowe

 

 

Przegląd populacji leukocytów

Monocyty/makrofagi

 

Średnica monocytu waha się od 15 do 20 μm. Komórka ma kształt 
zazwyczaj okrągły. Owalne lub częściej nerkowate jądro otoczone szerokim 
pasem cytoplazmy bez ziarnistości, cytoplazma zawiera liczne ziarnistości  
( mniej widoczne w mikroskopie świetlnym)

Monocyty po przejściu ze szpiku do krwi przebywają w niej krótko i 
przechodzą do tkanek jako makrofagi. Żyją do 4 dni.
We krwi stanowią około 2 – 8 % krwinek białych

 

 

Monocyty/makrofagi

Do procesów, w których biorą udział monocyty zaliczamy:

-  fagocytoza  (obrona  przeciwbakteryjna,  przeciwwirusowa, 
przeciwnowotworowa,  a  także  w  eliminacji  starych  komórek  w 
śledzionie)

- chemotaksja
- diapedeza
- prezentacja antygenu limfocytom
-  regulacja  układu  immunologicznego  -  wydzielanie  wielu  cytokin 
(obok limfocytów jest to jedno z głównych źródeł cytokin)
- udział w reakcjach zapalnych
- cytotoksyczność

 

 

Granulocyty obojętnochłonne (neutrofile)

 

Średnica neutrofila waha się od 12 do 15 μm. Komórka ma kształt 
zazwyczaj  okrągły,  jądro  pałeczkowate  (postać  młodsza)  lub 
segmentowane  (postać  dojrzała)  otoczone  jest  barwnikooporną 
cytoplazmą.  Segmentacja  jądra  może  być  różna.  Najczęściej  jądro 
składa się z 2 – 5 płatów.

Po  opuszczeniu  szpiku  utrzymują  się  we  krwi  niecały  dzień,  po 
czym mogą               przeniknąć do tkanek, w których żyją przez 1 - 
2 dni.

We krwi stanowią około 50 – 70 % krwinek białych

 

 

Granulocyty obojętnochłonne (neutrofile)

Do procesów, w których biorą udział neutrofile zaliczamy:

- chemotaksja

- fagocytoza (gł. bakterie)

- diapedeza
- regulacja układu immunologicznego - wydzielanie cytokin
- udział w reakcjach zapalnych

 

 

Granulocyty kwasochłonne (eozynofile)

Średnica eozynofila waha się od 10 do 15 μm. Komórka ma kształt 
zazwyczaj                                  okrągły,  jądro  najczęściej  dwupłatowe  jest 
otoczone  cytoplazmą  z  licznymi  ziarnistościami  barwiącymi  się  w 
rozmazie na kolor pomarańczowy.

 

Po opuszczeniu szpiku utrzymują się we krwi od 3 do 8 godzin, po 
czym mogą           przenikać do tkanek, gdzie żyją przez 1 - 2 dni.
We krwi stanowią około 1 – 4 % krwinek białych

 

 

Granulocyty kwasochłonne (eozynofile)

Do procesów, w których biorą udział eozynofile zaliczamy:

- chemotaksja

- fagocytoza

- diapedeza
- udział w reakcjach zapalnych i alergicznych
- cytotoksyczność w stosunku do pasożytów

 

 

Granulocyty zasadochłonne (bazofile)

Średnica  bazofila  waha  się  od  10  do  14  μm.  Komórka  ma  kształt 
zazwyczaj okrągły,            jądro najczęściej dwupłatowe otoczone 
jest  cytoplazmą  z  licznymi  ziarnistościami  barwiącymi  się  w 
rozmazie na kolor granatowy.

 

Po  opuszczeniu  szpiku  utrzymują  się  we  krwi  niecały  dzień,  po 
czym mogą           przenikać do tkanek, gdzie żyją przez kilka dni.
We krwi stanowią około 0,1 – 0,6 % krwinek białych

Najważniejszą  rolą  bazofilów  jest  udział  w  reakcjach  zapalnych  i 
alergicznych. Pod wpływem alergenów i antygenów związanych z 
przeciwciałami  IgE  dochodzi  w  komórce  do  reakcji  degranulacji, 
czyli  uwolnienia  z  ziarnistości  licznych  substancji  nazywanych 
mediatorami zapalenia (np. histamina)

 

 

Limfocyty

Średnica limfocytów waha się w granicach 5 – 9 μm. Komórka ma 
kształt  zazwyczaj  okrągły,  a  duże  jądro  zajmuje  znaczną  część 
komórki.

 

We krwi stanowią około 20 – 40 % krwinek białych

Limfocyty  dzielą  się  na  limfocyty  B  i  limfocyty  T  (odporność 
swoista).  Podział  ten  dotyczy  odmiennej  funkcji  tych  komórek. 
Morfologicznie  są  nierozróżnialne.  Należy  pamiętać,  że  do 
limfocytów należą również komórki NK (odporność nieswoista).

Limfocyty  B  (bone  marrow)  dojrzewają  w  szpiku,  a  limfocyty  T 
(thymus) dojrzewają w grasicy.

 

 

Limfocyty B

Stanowią około 16 % limfocytów krwi obwodowej. 

 

Do 

charakterystycznych 

dla 

limfocytów 

B 

cząsteczek 

powierzchniowych  obok                receptora  immunoglobulinowego 
(BCR)  należą  CD19  i  CD20.  BCR  jest                  przeciwciałem 
związanym z błoną komórkową i cząsteczkami przenoszącymi           
  sygnał aktywujący do wnętrza komórki. 

W  wyniku  aktywacji  produkują  znaczne  ilości  przeciwciał.  Po 
otrzymaniu  sygnału  aktywującego  różnicują  się  w  komórki 
plazmatyczne (plazmocyty) zdolne do wytwarzania nawet 2 tysięcy 
przeciwciał  na  sekundę.  Plazmocyt  zwiększa  swoje  rozmiary, 
głównie  poprzez  powiększenie  powierzchni  cytoplazmy,  co 
związane  jest  z  intensywnymi  procesami  syntezy  cząsteczek 
immunoglobulinowych.

Wykazują  ekspresję  zarówno  cząsteczek  MHC  klasy  I,  jak  i  MHC 
klasy II (należą do komórek prezentujących antygen). 

 

 

Komórki NK (natular killer)

Średnica  komórki  NK  wynosi  kilkanaście  μm.  Morfologicznie 
określane są jako                duże ziarniste limfocyty (large granular 
lymphocytes,  LGL),  gdyż  charakterystyczne  dla  tych  komórek  (co 
odróżnia  je  od  pozostałych  limfocytów  obok  wielkości  komórki)  są 
liczne 

azurofilne 

ziarna 

cytoplazmatyczne. 

Do 

cech 

charakterystycznych  należy  również  nerkowate  jądro  i  niski 
stosunek jądrowo-cytoplazmatyczny.

Stanowią średnio 10% limfocytów krwi obwodowej człowieka. 

 

Fenotypowo są określane jako limfocyty CD3

-

, CD16

+

. CD56

+