Gdańsk 2005
Gdańsk 2005
Kredyty w
Kredyty w
banku
banku
komercyjnym
komercyjnym
wykład
wykład
Gdańsk 2005
2
Kredyt bankowy
Udzielenie kredytu bankowego sprowadza się
do postawienia przez bank do dyspozycji
kredytobiorcy środków pieniężnych
Kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania
z tych środków na warunkach określonych w
umowie, zobowiązuje się zwrócić te środki
wraz z odsetkami w terminie określonym w
umowie oraz do zapłaty prowizji
Kredyty są udzielane na cele inwestycyjne
lub obrotowe
Gdańsk 2005
3
Rodzaje kredytów:
kredyty krótkoterminowe – udzielane
na okres do 1 roku
kredyty średnioterminowe –
udzielane na okres od 1 do 3 lat
kredyty długoterminowe – udzielane
na okres powyżej 3 lat
Gdańsk 2005
4
Kredyty obrotowe
Kredyty obrotowe są udzielane na
finansowanie bieżących potrzeb
związanych z działalnością gospodarczą
(eksploatacją), z zaopatrzeniem,
produkcją, sprzedażą lub procesem
rozliczeń pieniężnych. Przedmiotem tych
kredytów mogą być np.: zapasy towarów
i wyrobów gotowych, produkcja toku,
nakłady przyszłych okresów oraz
należności z tytułu rozliczeń z odbiorcami
Gdańsk 2005
5
Rozróżnia się kredyty obrotowe:
kredyty płatnicze (kasowe,
przejściowe) zaciągnięte na pokrycie
wymagalnych zobowiązań i pilnych
płatności gotówkowych
kredyty sezonowe zaciągane na
skup produktów sezonowych lub
sfinansowanie gromadzonych
zapasów przedsezonowych
Gdańsk 2005
6
Kredyty obrotowe
linia kredytowa bank przyznaje firmie transze,
kredyt podzielony jest na części, bank udziela
go wtedy, gdy jest gwarancja otrzymania zwrotu
udzielonego kredytu – przedsiębiorstwo realizuje
ściśle umowę. Limity kredytowe (transze)
pozwalają sfinansować wiele transakcji, w
których przedmiotem są powtarzające się
dostawy określonego typu towary,materiały lub
usługi. Linia kredytowa udzielana jest w
przypadkach uzasadnionych charakterem i
częstotliwością transakcji, bez określania w
umowie terminów i kwot wykorzystania transz.
Gdańsk 2005
7
Kredyty inwestycyjne
Kredyty inwestycyjne są udzielane na
finansowanie przedsięwzięć zmierzających
do odtworzenia, modernizacji i zwiększania
majątku trwałego przedsiębiorstw. Mogą
służyć finansowaniu: inwestycji rzeczowych
(zakup sprzętu, maszyn, nieruchomości,
środków
transportu
itp.),
wartości
niematerialnych (np. zakup patentów,
akcji). Tego typu kredyty są zaliczane do
kredytów średnio- lub długoterminowych.
Gdańsk 2005
8
Wykorzystanie i spłata kredytu
kredyty docelowe
linia kredytowa
kredyty rolowane (konsolidacyjne)
umowa kredytowa na spłatę
poprzedniego kredytu
kredyty pomostowe udzielane firmie
przed otrzymaniem kredytu
docelowego, mające zapewnić w
danym momencie płynność finansową
przedsiębiorstwa.
Gdańsk 2005
9
Zabezpieczenia spłaty kredytu
kredyty zabezpieczone osobiście
1.
weksel (własny lub trasowany)
2.
poręczenie cywilne
3.
gwarancja bankowa
4.
przystąpienie do długu
5.
przejęcie długu
Gdańsk 2005
10
Weksel jako zabezpieczenie
kredytu
weksel własny – jest
bezwarunkowym i pisemnym
przyrzeczeniem zapłaty sumy
pieniężnej w nim oznaczonej
weksel trasowany bezwarunkowe i
pisemne polecenie zapłaty sumy
pieniężnej w nim określonej, ale
skierowane przez wystawcę do osoby
trzeciej (trasat)
Gdańsk 2005
11
Poręczenie cywilne
umowa w której jedna lub kilka osób
zobowiązuje się względem
wierzyciela uregulować
zobowiązania, gdyby dłużnik tego nie
zrobił
Gdańsk 2005
12
Gwarancja bankowa
zobowiązanie banku do wypłacenia
wierzycielowi określonej kwoty
pieniężnej w przypadku gdy dłużnik
nie uregulował zobowiązania
Gdańsk 2005
13
Przystąpienie do długu
Przystąpienie do długu następuje na
podstawie umowy lub ustawy i
polega na przystąpieniu osoby
trzeciej dotychczasowego
zobowiązania dłużnika,
odpowiedzialność obu dłużników jest
samoistna i solidarna.
Gdańsk 2005
14
Przejęcie długu
Następuje na podstawie umowy
między wierzycielem a przejmującym
dług, za zgodą dotychczasowego
dłużnika, albo umowy między
dotychczasowym dłużnikiem a
przejmującym dług za zgodą
wierzyciela, w warunkach gdy osoba
przejmująca dług jest lepiej wypłacalna
od dotychczasowego dłużnika.
Gdańsk 2005
15
Zabezpieczenia spłaty
kredytu
kredyty zabezpieczone rzeczowo
1.
zastaw
2.
sprzedaż z zastrzeżeniem prawa
odkupu
3.
przelew wierzytelności
4.
blokada środków pieniężnych na
rachunku bankowym
5.
kaucja
6.
zastaw hipoteczny
Gdańsk 2005
16
Zastaw jako zabezpieczenie
zastaw to obciążenie ruchomości
(meble, komputery, samochody)
prawem na mocy którego wierzyciel
będzie mógł dochodzić zaspokojenia
swojej wierzytelności z tytułu
ruchomości
Gdańsk 2005
17
Sprzedaż z zastrzeżeniem prawa
odkupu
Jest to bezwarunkowe przeniesienie
własności rzeczy na nabywcę, z
zastrzeżeniem, że nabywca wyraża
zgodę na odkupienie rzeczy przez
zbywcę w umówionym terminie
jednak nie dłuższym niż pięć lat.
Gdańsk 2005
18
Przelew wierzytelności
Jest to przeniesienie wierzytelności
na osobę trzecią najczęściej bez
zgody dłużnika, chyba że byłoby to
sprzeczne z umową lub właściwością
zobowiązania.
Gdańsk 2005
19
Blokada środków pieniężnych na
rachunku bankowym
Blokada jest stosowana gdy lokata
środków pieniężnych jest bardziej
opłacalna w stosunku do transakcji z
której wynika obowiązek
zabezpieczenia długu (lokaty
terminowe, rachunki walutowe itp.)
Gdańsk 2005
20
Kaucja jako zabezpieczenie
kredytu
Kaucja (środki pieniężne - gotówka, bony
oszczędnościowe na okaziciela) jako gotówka
jest przechowywana na odrębnym koncie;
wraz ze złożeniem kaucji odbiorca produktów
daje kredytodawcy pisemne upoważnienie w
którym uprawnia go do pokrycia
niespłaconego kredytu kupieckiego wraz z
odsetkami bądź to z rachunku pieniężnego
bądź przez przedstawienie bonów do wykupu
i przejęcie środków pieniężnych z ich
sprzedaży.
Gdańsk 2005
21
Zastaw hipoteczny
Zastaw hipoteczny polega na
obciążeniu nieruchomości
kontrahenta prawem, na mocy
którego kredytodawca może
dochodzić swojej wierzytelności z tej
nieruchomości. Przedmiotem hipoteki
może być nieruchomość gruntowa,
lokalowa lub budynkowa.
Gdańsk 2005
22
Kredyt a osoba kredytobiorcy
Kredyty na sfinansowanie
działalności gospodarczej
Kredyty konsumpcyjne
Gdańsk 2005
23
Kredyty a ich forma
kredyt w rachunku bieżącym
1.
kredyt kasowy
2.
kredyt otwarty
kredyt w rachunku kredytowym
Gdańsk 2005
24
Kredyt w rachunku bieżącym
Wiąże się on powstaniem debetu na
rachunku bieżącym kredytobiorcy. W
związku z tym mogą z niego
korzystać podmioty posiadające w
udzielającym kredyt banku rachunek
bieżący.
Gdańsk 2005
25
Kredyt otwarty
Poprzez udzielenie tego kredytu bank
daje kredytobiorcy upoważnienie do
spowodowania salda debetowego na jego
rachunku bankowym, przyjmując
jednocześnie na siebie zobowiązania do
zapłaty dokumentów płatniczych, na
których bank jest wskazany jako osoba u
której dokument ma być płatny, gdyby na
koncie kredytobiorcy nie było pokrycia.
Kredyt ten ma charakter odnawialny.
Gdańsk 2005
26
Kredyt kasowy
Bank daje kredytobiorcy upoważnienie
do pobrania z rachunku bieżącego
kwoty przekraczającej pokrycie na tym
rachunku. Kredyt taki jest udzielany w
związku z chwilowym brakiem gotówki
w kasie kredytobiorcy i powinien być
spłacony w ciągu paru najbliższych dni.
Kredyt ten nie jest odnawialny.
Gdańsk 2005
27
Kredyt w rachunku kredytowym
Jest to kredyt, którego uruchomienie
następuje poprzez otwarcie dla
kredytobiorcy wydzielonego
rachunku kredytowego otwartego
specjalnie w celu ewidencjonowania
wykorzystania i spłaty kredytu.
Kredyt w rachunku kredytowym
może być krótko i średnio terminowy.
Gdańsk 2005
28
Kredyt a waluta kredytu
Kredyty złotowe
Kredyty w walutach obcych
Gdańsk 2005
29
Kredyty a zasady ich
oprocentowania
Kredyty o stałym oprocentowaniu
Kredyty o zmiennym oprocentowaniu
Gdańsk 2005
30
Rozróżnia się formy
kredytowania:
kredyty dyskontowe (wekslowe), udzielane
poprzez wykup (dyskonto) weksli przed ich
terminem płatności
kredyty
akceptacyjne
polegające
na
akceptowaniu wystawionych na bank weksli
trasowanych; bank zobowiązuje się do udzielania
kredytu na ich wykupienie; wykorzystanie kredytu
akceptacyjnego może również nastąpić poprzez
poręczenie weksla przez bank w drodze awalu
kredyty czekowe przeznaczone na pokrycie
czeków rozrachunkowych gwarantowanych przez
bank, w przypadku braku środków na rachunku
wystawcy czeku
Gdańsk 2005
31
Rozróżnia się formy
kredytowania:
kredyty lombardowe udzielane pod
zastaw przedmiotów wartościowych,
papierów wartościowych lub towarów
kredyty hipoteczne udzielane pod
zastaw hipoteczny ustanowiony na
nieruchomości
kredyty inkasujące wierzytelności
(faktoring – pośrednictwo) udzielane
pod zastaw wierzytelności w drodze
cesji odpowiednich dokumentów
Gdańsk 2005
32
Stopa procentowa
Stopa oprocentowania kredytów uwzględnia
okres kredytowania
W ten sposób bierze się pod uwagę
oczekiwania co do rozwoju sytuacji na rynku
kredytowym
w
przyszłości
i
ryzyko
kredytobiorcy
Dłuższy okres może oznaczać większe ryzyko
operacyjne, finansowe oraz ryzyko inflacji
Gdańsk 2005
33
Umowa kredytowa zawiera:
oznaczenie stron umowy
kwotę kredytu
walutę kredytu
przeznaczenie kredytu
terminy
postawienia
kredytu
do
dyspozycji
kredytobiorcy
terminy spłaty części kapitałowej kredytu oraz odsetek
odsetki i inne koszty płacone przez kredytobiorcę
formę zabezpieczenia
możliwość zamiany przez kredytodawcę wierzytelności
na tytuły własności (np. akcje, udziały) lub też
umożliwienie spłaty kredytu w formie udziałów
w zyskach firmy
Gdańsk 2005
34
Zalety korzystania z kredytu:
Zaletą
kredytowania
jest
optymalne
oddziaływanie
na
efektywność.
Kredytowanie
bowiem
zmusza
do
kalkulacji opłacalności. Kredyt trzeba
spłacić w terminie wraz z odsetkami
Gdańsk 2005
35
Dokumenty wykazywane do
otrzymania kredytu:
dokumentacja
inwestycyjna
(dokumentacja
prawna,
techniczno-ekonomiczna,
harmonogram
realizacji
inwestycji)
biznesplan określa: przedsiębiorstwo, cele przedsiębiorstwa,
sposoby i środki zmierzające do osiągnięcia tych celów w
określonym horyzoncie czasowym
studium wykonalności zawiera: opis projektowanego
zamierzenia, informacje o dotychczasowych wynikach
ekonomiczno-
finansowych,
analizę
SWOT,
ocenę
wykonalności inwestycji
analiza ekonomiczno-finansowa - wskazuje na realną
możliwość spłaty kredytu, czyli zdolność kredytową
przedsiębiorstwa
do prawnych zabezpieczeń kredytów na działalność
gospodarczą należą m.in.: hipoteka, zastaw, kaucja, blokada
środków na rachunku bankowym, gwarancja bankowa spłaty
kredytu, weksel własny in blanco
Gdańsk 2005
36
Kredyt a obligacje:
Cecha
Kredyt
Emisja obligacji
Wielkość kapitału możliwa
do pozyskania
Ograniczona, zależna od
kondycji finansowej
przedsiębiorstwa oraz
możliwości banku
Nieograniczona,
dopasowana do potrzeb
przedsiębiorstwa
Ustanowienie zabezpieczeń
Konieczne, ściśle określone
i dobierane przez bank
Niewymagalne, co daje
możliwość swobodnego
dysponowania majątkiem
przez przedsiębiorstwo
Czas niezbędny do
pozyskania środków
Relatywnie krótki
Relatywnie krótki
Formalizm
Relatywnie duży,
kształtowany przez prawo
bankowe
Relatywnie duży,
kształtowany
przez ustawę o obligacjach
Uzależnienie od podmiotu
Bardzo istotne
Mniej istotne
Koszt pozyskanego kapitału
obcego
Niski
Wysoki