Gdańsk 2005

Gdańsk 2005

Kredyty w 

Kredyty w 

banku 

banku 

komercyjnym

komercyjnym

wykład

wykład

Gdańsk 2005

2

Kredyt bankowy



Udzielenie kredytu bankowego sprowadza się 

do  postawienia  przez  bank  do  dyspozycji 

kredytobiorcy środków pieniężnych



Kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania 

z  tych  środków  na  warunkach  określonych  w 

umowie,  zobowiązuje  się  zwrócić  te  środki 

wraz  z  odsetkami  w  terminie  określonym  w 

umowie oraz do zapłaty prowizji



Kredyty  są  udzielane  na  cele  inwestycyjne 

lub obrotowe

Gdańsk 2005

3

Rodzaje kredytów:



kredyty krótkoterminowe – udzielane 

na okres do 1 roku



kredyty średnioterminowe – 

udzielane na okres od 1 do 3 lat



kredyty długoterminowe – udzielane 

na okres powyżej 3 lat

Gdańsk 2005

4

Kredyty obrotowe



Kredyty obrotowe są udzielane na 

finansowanie bieżących potrzeb 

związanych z działalnością gospodarczą 

(eksploatacją), z zaopatrzeniem, 

produkcją, sprzedażą lub procesem 

rozliczeń pieniężnych. Przedmiotem tych 

kredytów mogą być np.: zapasy towarów 

i wyrobów gotowych, produkcja toku, 

nakłady przyszłych okresów oraz 

należności z tytułu rozliczeń z odbiorcami

Gdańsk 2005

5

Rozróżnia się kredyty obrotowe:



kredyty płatnicze (kasowe, 

przejściowe) zaciągnięte na pokrycie 
wymagalnych zobowiązań i pilnych 
płatności gotówkowych



kredyty sezonowe zaciągane na 

skup produktów sezonowych lub 
sfinansowanie gromadzonych 
zapasów przedsezonowych

Gdańsk 2005

6

Kredyty obrotowe



linia kredytowa bank przyznaje firmie transze, 

kredyt podzielony jest na części, bank udziela 

go wtedy, gdy jest gwarancja otrzymania zwrotu 

udzielonego kredytu – przedsiębiorstwo realizuje 

ściśle umowę. Limity kredytowe (transze) 

pozwalają sfinansować wiele transakcji, w 

których przedmiotem są powtarzające się 

dostawy określonego typu towary,materiały lub 

usługi. Linia kredytowa udzielana jest w 

przypadkach uzasadnionych charakterem i 

częstotliwością transakcji, bez określania w 

umowie terminów i kwot wykorzystania transz.

Gdańsk 2005

7

Kredyty inwestycyjne



Kredyty  inwestycyjne  są  udzielane  na 
finansowanie  przedsięwzięć  zmierzających 
do  odtworzenia,  modernizacji  i  zwiększania 
majątku  trwałego  przedsiębiorstw.  Mogą 
służyć  finansowaniu:  inwestycji  rzeczowych 
(zakup  sprzętu,  maszyn,  nieruchomości, 
środków 

transportu 

itp.), 

wartości 

niematerialnych  (np.  zakup  patentów, 
akcji).  Tego  typu  kredyty  są  zaliczane  do 
kredytów średnio- lub długoterminowych.

Gdańsk 2005

8

Wykorzystanie i spłata kredytu



kredyty docelowe



linia kredytowa



kredyty rolowane (konsolidacyjne) 

umowa kredytowa na spłatę 

poprzedniego kredytu



kredyty pomostowe udzielane firmie 

przed otrzymaniem kredytu 

docelowego, mające zapewnić  w 

danym momencie płynność finansową 

przedsiębiorstwa.

Gdańsk 2005

9

Zabezpieczenia spłaty kredytu



kredyty zabezpieczone osobiście  

1.

weksel (własny lub trasowany)

2.

poręczenie cywilne

3.

gwarancja bankowa

4.

przystąpienie do długu

5.

przejęcie długu

Gdańsk 2005

10

Weksel jako zabezpieczenie 
kredytu



weksel własny – jest 

bezwarunkowym i pisemnym 

przyrzeczeniem zapłaty sumy 

pieniężnej w nim oznaczonej



 weksel trasowany bezwarunkowe i 

pisemne polecenie zapłaty sumy 

pieniężnej w nim określonej, ale 

skierowane przez wystawcę do osoby 

trzeciej (trasat)

Gdańsk 2005

11

Poręczenie cywilne



umowa w której jedna lub kilka osób 

zobowiązuje się względem 
wierzyciela uregulować 
zobowiązania, gdyby dłużnik tego nie 
zrobił

Gdańsk 2005

12

Gwarancja bankowa



zobowiązanie banku do wypłacenia 

wierzycielowi określonej kwoty 
pieniężnej w przypadku gdy dłużnik 
nie uregulował zobowiązania

Gdańsk 2005

13

Przystąpienie do długu



Przystąpienie do długu następuje na 

podstawie umowy lub ustawy i 
polega na przystąpieniu osoby 
trzeciej dotychczasowego 
zobowiązania dłużnika, 
odpowiedzialność obu dłużników jest 
samoistna i solidarna.

Gdańsk 2005

14

Przejęcie długu



Następuje na podstawie umowy 

między wierzycielem a przejmującym 
dług, za zgodą dotychczasowego 
dłużnika, albo umowy między 
dotychczasowym dłużnikiem a 
przejmującym dług za zgodą 
wierzyciela, w warunkach gdy osoba 
przejmująca dług jest lepiej wypłacalna 
od dotychczasowego dłużnika.

Gdańsk 2005

15

Zabezpieczenia spłaty 
kredytu



kredyty zabezpieczone rzeczowo

1.

zastaw

2.

sprzedaż z zastrzeżeniem prawa 

odkupu

3.

przelew wierzytelności

4.

blokada środków pieniężnych na 

rachunku bankowym

5.

kaucja

6.

zastaw hipoteczny 

Gdańsk 2005

16

Zastaw jako zabezpieczenie



zastaw to obciążenie ruchomości 

(meble, komputery, samochody) 
prawem na mocy którego wierzyciel 
będzie mógł dochodzić zaspokojenia 
swojej wierzytelności z tytułu 
ruchomości

Gdańsk 2005

17

Sprzedaż z zastrzeżeniem prawa 
odkupu



Jest to bezwarunkowe przeniesienie 

własności rzeczy na nabywcę, z 
zastrzeżeniem, że nabywca wyraża 
zgodę na odkupienie rzeczy przez 
zbywcę w umówionym terminie 
jednak nie dłuższym niż pięć lat. 

Gdańsk 2005

18

Przelew wierzytelności



Jest to przeniesienie wierzytelności 

na osobę trzecią najczęściej bez 
zgody dłużnika, chyba że byłoby to 
sprzeczne z umową lub właściwością 
zobowiązania.

Gdańsk 2005

19

Blokada środków pieniężnych na 
rachunku bankowym



Blokada jest stosowana gdy lokata 

środków pieniężnych jest bardziej 
opłacalna w stosunku do transakcji z 
której wynika obowiązek 
zabezpieczenia długu (lokaty 
terminowe, rachunki walutowe itp.)

Gdańsk 2005

20

Kaucja jako zabezpieczenie 
kredytu



Kaucja (środki pieniężne - gotówka, bony 
oszczędnościowe na okaziciela) jako gotówka 
jest przechowywana na odrębnym koncie; 
wraz ze złożeniem kaucji odbiorca produktów 
daje kredytodawcy pisemne upoważnienie w 
którym uprawnia go do pokrycia 
niespłaconego kredytu kupieckiego wraz z 
odsetkami bądź to z rachunku pieniężnego 
bądź przez przedstawienie bonów do wykupu 
i przejęcie środków pieniężnych z ich 
sprzedaży. 

Gdańsk 2005

21

Zastaw hipoteczny



Zastaw hipoteczny polega na 

obciążeniu nieruchomości 
kontrahenta prawem, na mocy 
którego kredytodawca może 
dochodzić swojej wierzytelności z tej 
nieruchomości. Przedmiotem hipoteki 
może być nieruchomość gruntowa, 
lokalowa lub budynkowa.

Gdańsk 2005

22

Kredyt a osoba kredytobiorcy



Kredyty na sfinansowanie 

działalności gospodarczej



Kredyty konsumpcyjne

Gdańsk 2005

23

Kredyty a ich forma



kredyt w rachunku bieżącym

1.

kredyt kasowy

2.

kredyt otwarty



kredyt w rachunku kredytowym

Gdańsk 2005

24

Kredyt w rachunku bieżącym



Wiąże się on powstaniem debetu na 

rachunku bieżącym kredytobiorcy. W 
związku z tym mogą z niego 
korzystać podmioty posiadające w 
udzielającym kredyt banku rachunek 
bieżący.

Gdańsk 2005

25

Kredyt otwarty



Poprzez udzielenie tego kredytu bank 

daje kredytobiorcy upoważnienie do 

spowodowania salda debetowego na jego 

rachunku bankowym, przyjmując 

jednocześnie na siebie zobowiązania do 

zapłaty dokumentów płatniczych, na 

których bank jest wskazany jako osoba u 

której dokument ma być płatny, gdyby na 

koncie kredytobiorcy nie było pokrycia. 

Kredyt ten ma charakter odnawialny.

Gdańsk 2005

26

Kredyt kasowy



Bank daje kredytobiorcy upoważnienie 

do pobrania z rachunku bieżącego 
kwoty przekraczającej pokrycie na tym 
rachunku. Kredyt taki jest udzielany w 
związku z chwilowym brakiem gotówki 
w kasie kredytobiorcy i powinien być 
spłacony w ciągu paru najbliższych dni. 
Kredyt ten nie jest odnawialny. 

Gdańsk 2005

27

Kredyt w rachunku kredytowym



Jest to kredyt, którego uruchomienie 

następuje poprzez otwarcie dla 
kredytobiorcy wydzielonego 
rachunku kredytowego otwartego 
specjalnie w celu ewidencjonowania 
wykorzystania i spłaty kredytu. 
Kredyt w rachunku kredytowym 
może być krótko i średnio terminowy.

Gdańsk 2005

28

Kredyt a waluta kredytu



Kredyty złotowe



Kredyty w walutach obcych

Gdańsk 2005

29

Kredyty a zasady ich 
oprocentowania



Kredyty o stałym oprocentowaniu



Kredyty o zmiennym oprocentowaniu

Gdańsk 2005

30

Rozróżnia się formy 
kredytowania:



kredyty  dyskontowe  (wekslowe),  udzielane 

poprzez  wykup  (dyskonto)  weksli  przed  ich 

terminem płatności



kredyty 

akceptacyjne 

polegające 

na 

akceptowaniu  wystawionych  na  bank  weksli 

trasowanych;  bank  zobowiązuje  się  do  udzielania 

kredytu  na ich wykupienie; wykorzystanie kredytu 

akceptacyjnego  może  również  nastąpić  poprzez 

poręczenie weksla przez bank w drodze awalu



kredyty  czekowe  przeznaczone  na  pokrycie 

czeków  rozrachunkowych  gwarantowanych  przez 

bank,  w  przypadku  braku  środków  na  rachunku 

wystawcy czeku

Gdańsk 2005

31

Rozróżnia się formy 
kredytowania:



kredyty  lombardowe  udzielane  pod 

zastaw  przedmiotów  wartościowych, 

papierów wartościowych lub towarów



kredyty  hipoteczne  udzielane  pod 

zastaw  hipoteczny  ustanowiony  na 

nieruchomości



kredyty  inkasujące  wierzytelności   

(faktoring  –  pośrednictwo)  udzielane 

pod  zastaw  wierzytelności  w  drodze 

cesji odpowiednich dokumentów

Gdańsk 2005

32

Stopa procentowa



Stopa  oprocentowania  kredytów  uwzględnia 
okres kredytowania



W  ten  sposób  bierze  się  pod  uwagę 
oczekiwania  co  do  rozwoju  sytuacji  na  rynku 
kredytowym 

w 

przyszłości 

i 

ryzyko 

kredytobiorcy



Dłuższy okres może oznaczać większe ryzyko 
operacyjne, finansowe oraz ryzyko inflacji

Gdańsk 2005

33

Umowa kredytowa zawiera:



oznaczenie stron umowy



kwotę kredytu



walutę kredytu



przeznaczenie kredytu



terminy 

postawienia 

kredytu 

do 

dyspozycji 

kredytobiorcy



terminy spłaty części kapitałowej kredytu oraz odsetek



odsetki i inne koszty płacone przez kredytobiorcę



formę zabezpieczenia



możliwość  zamiany  przez  kredytodawcę  wierzytelności 

na  tytuły  własności  (np.  akcje,  udziały)  lub  też 

umożliwienie  spłaty  kredytu  w  formie  udziałów

w zyskach firmy

Gdańsk 2005

34

Zalety korzystania z kredytu:



Zaletą 

kredytowania 

jest 

optymalne 

oddziaływanie 

na 

efektywność. 

Kredytowanie 

bowiem 

zmusza 

do 

kalkulacji  opłacalności.  Kredyt  trzeba 
spłacić w terminie wraz z odsetkami

Gdańsk 2005

35

Dokumenty wykazywane do 

otrzymania kredytu:



dokumentacja 

inwestycyjna 

(dokumentacja 

prawna, 

techniczno-ekonomiczna, 

harmonogram 

realizacji 

inwestycji)



biznesplan określa: przedsiębiorstwo, cele przedsiębiorstwa, 

sposoby  i  środki  zmierzające  do  osiągnięcia  tych  celów  w 

określonym horyzoncie czasowym



studium  wykonalności  zawiera:  opis  projektowanego 

zamierzenia,  informacje  o  dotychczasowych  wynikach 

ekonomiczno- 

finansowych, 

analizę 

SWOT, 

ocenę 

wykonalności inwestycji



analiza  ekonomiczno-finansowa  -  wskazuje  na  realną 

możliwość  spłaty  kredytu,  czyli  zdolność  kredytową 

przedsiębiorstwa



do  prawnych  zabezpieczeń  kredytów  na  działalność 

gospodarczą należą m.in.: hipoteka, zastaw, kaucja, blokada 

środków na rachunku bankowym, gwarancja bankowa spłaty 

kredytu, weksel własny in blanco

Gdańsk 2005

36

Kredyt a obligacje:

Cecha 

Kredyt

Emisja obligacji

Wielkość kapitału możliwa 
do pozyskania 

Ograniczona, zależna od 
kondycji finansowej 
przedsiębiorstwa oraz 
możliwości banku 

Nieograniczona, 
dopasowana do potrzeb 
przedsiębiorstwa 

Ustanowienie zabezpieczeń 

Konieczne, ściśle określone
i dobierane przez bank 

Niewymagalne, co daje 
możliwość swobodnego 
dysponowania majątkiem 
przez przedsiębiorstwo 

Czas niezbędny do 
pozyskania środków 

Relatywnie krótki 

Relatywnie krótki 

Formalizm 

Relatywnie duży, 
kształtowany przez prawo 
bankowe 

Relatywnie duży, 
kształtowany 
przez ustawę o obligacjach 

Uzależnienie od podmiotu 

Bardzo istotne 

Mniej istotne 

Koszt pozyskanego kapitału 
obcego 

Niski 

Wysoki