miedzynarodowy system walutowy 2

background image

Międzynarodowy

Międzynarodowy

system walutowy

system walutowy

background image

Kiedy pojawił się

Kiedy pojawił się

pieniądz?

pieniądz?

D

D

wa tysiące lat p.n.e. Ludzie nie tylko nie

wa tysiące lat p.n.e. Ludzie nie tylko nie

wiedzieli, czym są papierowe pieniądze, ale w

wiedzieli, czym są papierowe pieniądze, ale w

ogóle nie znali pieniędzy w dzisiejszym

ogóle nie znali pieniędzy w dzisiejszym

rozumieniu tego słowa. Pieniądzem było

rozumieniu tego słowa. Pieniądzem było

wszystko to, co w danej społeczności miało

wszystko to, co w danej społeczności miało

uznaną wartość (np. żywność, narzędzia,

uznaną wartość (np. żywność, narzędzia,

tkaniny, ozdoby). Stały rozwój wymiany

tkaniny, ozdoby). Stały rozwój wymiany

towarowej doprowadził do wyzwolenia w

towarowej doprowadził do wyzwolenia w

siódmym stuleciu p. n. e. Monet i prawie 1600

siódmym stuleciu p. n. e. Monet i prawie 1600

lat później, w Chinach, pieniądza papierowego.

lat później, w Chinach, pieniądza papierowego.

background image

Wymiana barterowa

Wymiana barterowa

D

D

ługie stulecia handel polegał na wymianie

ługie stulecia handel polegał na wymianie

przedmiotów.

przedmiotów.

J

J

ednym z  najbardziej rozpowszechnionych

ednym z  najbardziej rozpowszechnionych

towarów była sól. W Polsce bardzo długo

towarów była sól. W Polsce bardzo długo

używano jej jako środek płatniczy, a jedna z

używano jej jako środek płatniczy, a jedna z

dawnych kar sądowych polegała na

dawnych kar sądowych polegała na

wyegzekwowaniu od oskarżonego 300

wyegzekwowaniu od oskarżonego 300

kruszy, czyli grud soli. Najlepszym dowodem

kruszy, czyli grud soli. Najlepszym dowodem

na to, że sól odgrywała u nas rolę pieniądza,

na to, że sól odgrywała u nas rolę pieniądza,

jest powiedzenie „słono za coś płacić”.

jest powiedzenie „słono za coś płacić”.

background image

Wymiana barterowa

Wymiana barterowa

W

W

niektórych rejonach świata ludzie doszli jednak do

niektórych rejonach świata ludzie doszli jednak do

wniosku, że najwygodniejszą formą środka płatniczego

wniosku, że najwygodniejszą formą środka płatniczego

są metale. Bardzo trwałe, ze względu na małą objętość

są metale. Bardzo trwałe, ze względu na małą objętość

łatwe w transporcie i, co równie ważne, łatwo podzielne

łatwe w transporcie i, co równie ważne, łatwo podzielne

na mniejsze części doskonale nadawały się do

na mniejsze części doskonale nadawały się do

pełnienia tej funkcji. Początkowo w obiegu znajdowały

pełnienia tej funkcji. Początkowo w obiegu znajdowały

się po prostu nie obrobione bryłki metalu, żelazo oraz

się po prostu nie obrobione bryłki metalu, żelazo oraz

miedź i jej stopy, a później metale szlachetne. Przy

miedź i jej stopy, a później metale szlachetne. Przy

zakupie danego towaru trzeba było za każdym razem

zakupie danego towaru trzeba było za każdym razem

odważać wynegocjowaną ilość metalu. Tak

odważać wynegocjowaną ilość metalu. Tak

dokonywano transakcji na przykład w Egipcie,

dokonywano transakcji na przykład w Egipcie,

Babilonii, Asyrii. Zdarzało się też, że z kruszcu

Babilonii, Asyrii. Zdarzało się też, że z kruszcu

odlewano jakiś przedmioty, które pełniły funkcję środka

odlewano jakiś przedmioty, które pełniły funkcję środka

płatniczego. Mogły to być pierścienie, siekiery, dzidy.

płatniczego. Mogły to być pierścienie, siekiery, dzidy.

background image

Pierwsze pieniądze

Pierwsze pieniądze

Sprawdzanie ilości i jakości kruszcu, którym

Sprawdzanie ilości i jakości kruszcu, którym

płacono w transakcjach, było uciążliwe.

płacono w transakcjach, było uciążliwe.

Każdy, kto chciał handlować, musiał mieć

Każdy, kto chciał handlować, musiał mieć

przy sobie wagę i kowadełko, na którym

przy sobie wagę i kowadełko, na którym

w razie potrzeby ciął rozgrzany metal.

w razie potrzeby ciął rozgrzany metal.

Niektórzy kupcy zaczęli więc wybijać na

Niektórzy kupcy zaczęli więc wybijać na

kawałkach metalu swoje stemple,

kawałkach metalu swoje stemple,

gwarantując w ten sposób, że mają one

gwarantując w ten sposób, że mają one

odpowiednią wagę i odlane zostały z

odpowiednią wagę i odlane zostały z

niezafałszowanego kruszcu.

niezafałszowanego kruszcu.

background image

Pierwsi byli Chińczycy

Pierwsi byli Chińczycy

Na dalekim wschodzie w Indiach i Chinach

Na dalekim wschodzie w Indiach i Chinach

dużo wcześniej, bo kilka wieków p.n.e.

dużo wcześniej, bo kilka wieków p.n.e.

mieszkańcy posługiwali się monetami w

mieszkańcy posługiwali się monetami w

postaci cienkich prostokątnych blaszek

postaci cienkich prostokątnych blaszek

srebrnych. Natomiast w Chinach podobno już

srebrnych. Natomiast w Chinach podobno już

w X wieku p.n.e. znano i posługiwano się

w X wieku p.n.e. znano i posługiwano się

drobnymi miedzianymi monetami, choć

drobnymi miedzianymi monetami, choć

pierwsze monety przypominały kształtem

pierwsze monety przypominały kształtem

narzędzia np. motyk. Przełomem było

narzędzia np. motyk. Przełomem było

wprowadzenie przez cesarza chińskiego Szy-

wprowadzenie przez cesarza chińskiego Szy-

Huang-ti w 221 r. p.n.e jednolitych okrągłych

Huang-ti w 221 r. p.n.e jednolitych okrągłych

monet z kwadratowym otworem pośrodku,

monet z kwadratowym otworem pośrodku,

wzór ten służył Chińczykom aż do 1912 roku.

wzór ten służył Chińczykom aż do 1912 roku.

background image

Pieniądz w Europie

Pieniądz w Europie

Europejskie pieniądze papierowe sięgają korzeniami

Europejskie pieniądze papierowe sięgają korzeniami

1665 roku, kiedy to szwedzki Królewski Bank Wymiany

1665 roku, kiedy to szwedzki Królewski Bank Wymiany

zaczął wydawać kwity depozytowe. Określały one ilość

zaczął wydawać kwity depozytowe. Określały one ilość

srebra, jaką obywatel umieścił w banku. Podobnych

srebra, jaką obywatel umieścił w banku. Podobnych

operacji dokonywano też w Anglii. Początkowo monety

operacji dokonywano też w Anglii. Początkowo monety

trafiły do prywatnych bankierów, którzy wydawali za

trafiły do prywatnych bankierów, którzy wydawali za

nie dokumenty zwane notami. Noty mogły służyć do

nie dokumenty zwane notami. Noty mogły służyć do

przeprowadzania wielu transakcji; oddawano nimi na

przeprowadzania wielu transakcji; oddawano nimi na

przykład długi. W każdej chwili można było pójść z

przykład długi. W każdej chwili można było pójść z

notą do banku i wymienić ją na monety o określonej

notą do banku i wymienić ją na monety o określonej

wartości. W 1694 roku parlament angielski podjął

wartości. W 1694 roku parlament angielski podjął

decyzję o założeniu Banku Anglii, który podobnie jak

decyzję o założeniu Banku Anglii, który podobnie jak

szwedzki Królewski Bank Wymiany zaczął przyjmować

szwedzki Królewski Bank Wymiany zaczął przyjmować

depozyty w złocie lub srebrze i wydawać za nie noty

depozyty w złocie lub srebrze i wydawać za nie noty

(najpierw pisane ręcznie, a od 1729 roku drukowane).

(najpierw pisane ręcznie, a od 1729 roku drukowane).

background image

Pieniądz w Europie

Pieniądz w Europie

W szybkim tempie pojawiali się bankierzy, którzy w

W szybkim tempie pojawiali się bankierzy, którzy w

zamian za kruszec wystawiali noty.

zamian za kruszec wystawiali noty.

B

B

ankierzy szybko zorientowali się, że

ankierzy szybko zorientowali się, że

prawdopodobieństwo, aby wszyscy posiadacze not

prawdopodobieństwo, aby wszyscy posiadacze not

zgłosili się w tym samym czasie po wypłatę depozytu,

zgłosili się w tym samym czasie po wypłatę depozytu,

były znikome. Niektórzy sądzili nawet, ze kwity lub

były znikome. Niektórzy sądzili nawet, ze kwity lub

noty nigdy nie zostaną przedstawione do wymiany i

noty nigdy nie zostaną przedstawione do wymiany i

będą przechodzić od właściciela do właściciela. W

będą przechodzić od właściciela do właściciela. W

kasie trzymano więc tylko pewną rezerwę pieniędzy

kasie trzymano więc tylko pewną rezerwę pieniędzy

na bieżące wypłaty, a resztę inwestowano.

na bieżące wypłaty, a resztę inwestowano.

Wypuszczano też własne noty przy okazji udzielania

Wypuszczano też własne noty przy okazji udzielania

wysoko oprocentowanych pożyczek. Wiele z nich nie

wysoko oprocentowanych pożyczek. Wiele z nich nie

miało pełnego pokrycia w złocie czy srebrze.

miało pełnego pokrycia w złocie czy srebrze.

background image

Pieniądz w Europie

Pieniądz w Europie

Wystawianie not przez wielu bankierów

Wystawianie not przez wielu bankierów

doprowadziło do licznych nadużyć i

doprowadziło do licznych nadużyć i

niewypłacalności.

niewypłacalności.

Z upływem lat coraz  więcej państw

Z upływem lat coraz  więcej państw

zastrzegało prawo emisji not tylko dla

zastrzegało prawo emisji not tylko dla

jednego banku, nazywanego bankiem

jednego banku, nazywanego bankiem

centralnym.

centralnym.

Dawne kwity i noty stają się pełnoprawnymi

Dawne kwity i noty stają się pełnoprawnymi

pieniędzmi papierowymi emitowanymi przez

pieniędzmi papierowymi emitowanymi przez

jeden bank w każdym państwie.

jeden bank w każdym państwie.

background image

Pieniądz w Ameryce

Pieniądz w Ameryce

Północnej

Północnej

W XVII wieku pojawiły się banknoty emitowane

W XVII wieku pojawiły się banknoty emitowane

nie przez banki, lecz przez władze. W 1690

nie przez banki, lecz przez władze. W 1690

roku Kolonia Zatoki Massachusetts oblegała

roku Kolonia Zatoki Massachusetts oblegała

francuską twierdzę Quebec. Żołnierzom

francuską twierdzę Quebec. Żołnierzom

obiecano żołd w postaci zdobytych łupów.

obiecano żołd w postaci zdobytych łupów.

Jednak twierdza wcale nie zamierzała paść.

Jednak twierdza wcale nie zamierzała paść.

Wtedy oblegającym wydano papierowe

Wtedy oblegającym wydano papierowe

pieniądze, obiecując, że zostaną one

pieniądze, obiecując, że zostaną one

wymienione na monety. Pomysł się sprawdził.

wymienione na monety. Pomysł się sprawdził.

W stanie Pensylwania pierwszej emisji

W stanie Pensylwania pierwszej emisji

papierowego pieniądza dokonano już w 1723

papierowego pieniądza dokonano już w 1723

roku.

roku.

background image

Pieniądz w Polsce

Pieniądz w Polsce

J

J

uż Mieszko I bił monetę srebrną nazywaną

uż Mieszko I bił monetę srebrną nazywaną

denarem. W obiegu znajdowała się jednak

denarem. W obiegu znajdowała się jednak

niewielka ich ilość. Środkami transakcji były

niewielka ich ilość. Środkami transakcji były

przede wszystkim monety obce lub towary

przede wszystkim monety obce lub towary

wymienne. Denary Mieszka I produkowano

wymienne. Denary Mieszka I produkowano

prymitywnie. Ze sklepanego na cienką

prymitywnie. Ze sklepanego na cienką

blachę srebra wycinano nożycami krążki i

blachę srebra wycinano nożycami krążki i

odbijano na nich stemple. Na jednej stronie

odbijano na nich stemple. Na jednej stronie

znajdował się rysunek kaplicy lub świątyni,

znajdował się rysunek kaplicy lub świątyni,

a na drugiej duży równoramienny krzyż.

a na drugiej duży równoramienny krzyż.

background image

Pieniądz w Polsce

Pieniądz w Polsce

Na denarach bitych przez Bolesława Chrobrego

Na denarach bitych przez Bolesława Chrobrego

pojawia się napis „Princes Polonie”. Chrobry

pojawia się napis „Princes Polonie”. Chrobry

nakazał też bicie monety, która mogła mieć

nakazał też bicie monety, która mogła mieć

związek ze zjazdem gnieźnieńskim. Na jej

związek ze zjazdem gnieźnieńskim. Na jej

odwrocie znajdujemy dwa słowa „Gnezdun

odwrocie znajdujemy dwa słowa „Gnezdun

civitas”, czyli „Gniezno gród”. Pod koniec

civitas”, czyli „Gniezno gród”. Pod koniec

panowania Bolesława Chrobrego na polskich

panowania Bolesława Chrobrego na polskich

monetach zaczęto umieszczać napis „rex”.

monetach zaczęto umieszczać napis „rex”.

Historycy wiążą ten fakt z koronacją

Historycy wiążą ten fakt z koronacją

Bolesława w 1025 roku. Denary bili też

Bolesława w 1025 roku. Denary bili też

następni polscy władcy, między innymi

następni polscy władcy, między innymi

Bolesław Śmiały i Bolesław Krzywousty.

Bolesław Śmiały i Bolesław Krzywousty.

background image

Pieniądz w Polsce

Pieniądz w Polsce

W

W

drugiej połowie XIV wieku pojawiła się

drugiej połowie XIV wieku pojawiła się

gruba moneta srebrna: grosz krakowski.

gruba moneta srebrna: grosz krakowski.

Była to najważniejsza jednostka w

Była to najważniejsza jednostka w

systemie monetarnym, wprowadzony

systemie monetarnym, wprowadzony

przez Kazimierza Wielkiego. Znajdowały

przez Kazimierza Wielkiego. Znajdowały

się  na niej napisy „Kazimirus Primus – Dei

się  na niej napisy „Kazimirus Primus – Dei

gratia Rex Polonie” („Kazimierz Pierwszy –

gratia Rex Polonie” („Kazimierz Pierwszy –

z bożej łaski król Polski”) oraz „Grossi

z bożej łaski król Polski”) oraz „Grossi

Cracovienses” („Grosz krakowski”). Na

Cracovienses” („Grosz krakowski”). Na

rewersie grosza wybito orła w koronie.

rewersie grosza wybito orła w koronie.

background image

Pieniądz w Polsce

Pieniądz w Polsce

Monetę nazwaną złotym polskim bije się

Monetę nazwaną złotym polskim bije się

dopiero od panowania Zygmunta Augusta

dopiero od panowania Zygmunta Augusta

(rok 1564). Co ciekawe, wcale nie ze złota,

(rok 1564). Co ciekawe, wcale nie ze złota,

tylko ze srebra. Złoty powrócił po pierwszej

tylko ze srebra. Złoty powrócił po pierwszej

wojnie światowej; w 1924 roku zastąpił

wojnie światowej; w 1924 roku zastąpił

markę polską. Pierwsze pieniądze papierowe

markę polską. Pierwsze pieniądze papierowe

wiążą się z powstaniem kościuszkowskim,

wiążą się z powstaniem kościuszkowskim,

kiedy to w 1794 roku wprowadzono bilety

kiedy to w 1794 roku wprowadzono bilety

skarbowe. Pieniądze papierowe emitowane

skarbowe. Pieniądze papierowe emitowane

były też przez rząd Księstwa warszawskiego,

były też przez rząd Księstwa warszawskiego,

który nadał im miano biletów kasowych.

który nadał im miano biletów kasowych.

background image

System walutowy

System walutowy

System waluty złotej (gold standard)

System waluty złotej (gold standard)

Wykształcił się on pod koniec XIX w. i

Wykształcił się on pod koniec XIX w. i

funkcjonował do wybuchu I wojny światowej

funkcjonował do wybuchu I wojny światowej

(1914 r.). pierwszy międzynarodowy

(1914 r.). pierwszy międzynarodowy

system walutowy

system walutowy

, w którym standardowa

, w którym standardowa

jednostka pieniądza jest odpowiednikiem

jednostka pieniądza jest odpowiednikiem

wartości określonej wagi

wartości określonej wagi

złota

złota

oraz, w

oraz, w

którym emitenci pieniądza gwarantują, pod

którym emitenci pieniądza gwarantują, pod

określonymi warunkami, wykupienie

określonymi warunkami, wykupienie

wydanych pieniędzy za złoto o tej wadze.

wydanych pieniędzy za złoto o tej wadze.

background image

System waluty

System waluty

złotej

złotej

Cechy:

Cechy:

Jednostka waluty narodowej każdego

Jednostka waluty narodowej każdego

uczestnika systemu miała określony parytet

uczestnika systemu miała określony parytet

(siłę nabywczą) wyznaczony w złocie, co

(siłę nabywczą) wyznaczony w złocie, co

było równoznaczne z kursem stałym;

było równoznaczne z kursem stałym;

W obiegu były waluty narodowe

W obiegu były waluty narodowe

uczestniczących krajów w pełni wymienialne

uczestniczących krajów w pełni wymienialne

na złoto (według określonego parytetu), na

na złoto (według określonego parytetu), na

waluty innych krajów z walutą wymienialną

waluty innych krajów z walutą wymienialną

(według określonego kursu parytetowego),

(według określonego kursu parytetowego),

także istniała pełna swoboda transferu złota

także istniała pełna swoboda transferu złota

w skali międzynarodowej;

w skali międzynarodowej;

background image

System waluty złotej

System waluty złotej

Władze finansowe poszczególnych

Władze finansowe poszczególnych

krajów (najczęściej banki centralne)

krajów (najczęściej banki centralne)

były zobowiązane do utrzymywania

były zobowiązane do utrzymywania

zabezpieczenia obiegu pieniężnego w

zabezpieczenia obiegu pieniężnego w

formie rezerw złota i poprzez kontrolę

formie rezerw złota i poprzez kontrolę

podaży

pieniądza,

odpowiednio

podaży

pieniądza,

odpowiednio

proporcjonalnej do zasobów złota.

proporcjonalnej do zasobów złota.

background image

System waluty sztabowo –

System waluty sztabowo –

złotej (gold bullion standard)

złotej (gold bullion standard)

Zbliżony do zasad systemu waluty złotej, z jednym

Zbliżony do zasad systemu waluty złotej, z jednym

wyjątkiem: w systemie tym określano minimalną

wyjątkiem: w systemie tym określano minimalną

sumę wymiany waluty krajowej na złoto. Była to

sumę wymiany waluty krajowej na złoto. Była to

ówczesna równowartość sztaby złota.

ówczesna równowartość sztaby złota.

Został zaproponowany w drugiej połowie lat

Został zaproponowany w drugiej połowie lat

dwudziestych XX wieku z inicjatywy Wielkiej

dwudziestych XX wieku z inicjatywy Wielkiej

Brytanii jako próba powrotu do systemu waluty

Brytanii jako próba powrotu do systemu waluty

złotej na nieco odmiennych zasadach.

złotej na nieco odmiennych zasadach.

W porównaniu z systemem walutowo-złotym

W porównaniu z systemem walutowo-złotym

najistotniejszą różnicą było to, że w obiegu

najistotniejszą różnicą było to, że w obiegu

krajowym pieniądz przestał być praktycznie

krajowym pieniądz przestał być praktycznie

wymienialny na złoto, było ono natomiast nadal

wymienialny na złoto, było ono natomiast nadal

używane do bilansowania obrotów gospodarczych.

używane do bilansowania obrotów gospodarczych.

background image

System waluty sztabowo –

System waluty sztabowo –

złotej (gold bullion standard)

złotej (gold bullion standard)

System waluty złotej był systemem walutowym powszechnie

System waluty złotej był systemem walutowym powszechnie

używanym przez większość państw aż do początku I wojny

używanym przez większość państw aż do początku I wojny

światowej. Jednakże został on porzucony, aby dać

światowej. Jednakże został on porzucony, aby dać

władzom możliwość wprowadzenia na rynek waluty nie

władzom możliwość wprowadzenia na rynek waluty nie

mającej pokrycia w złocie (banknoty), która miała

mającej pokrycia w złocie (banknoty), która miała

posłużyć im do finansowania wojny. W tym systemie

posłużyć im do finansowania wojny. W tym systemie

standardowa jednostka pieniądza była odpowiednikiem

standardowa jednostka pieniądza była odpowiednikiem

wartości określonej wagi złota, a emitenci pieniądza

wartości określonej wagi złota, a emitenci pieniądza

gwarantowali, pod określonymi warunkami, wykupienie

gwarantowali, pod określonymi warunkami, wykupienie

wydanych pieniędzy za złoto o tej wadze. Jednakże w

wydanych pieniędzy za złoto o tej wadze. Jednakże w

przypadku systemu waluty sztabowo-złotej banki nie były

przypadku systemu waluty sztabowo-złotej banki nie były

zobowiązane do wymiany pieniędzy na złoto. Z uwagi na

zobowiązane do wymiany pieniędzy na złoto. Z uwagi na

fakt, że dla większości obywateli złoto było nieosiągalne,

fakt, że dla większości obywateli złoto było nieosiągalne,

koniecznością stało się posługiwanie banknotami.

koniecznością stało się posługiwanie banknotami.

background image

System waluty dewizowo –

System waluty dewizowo –

złotej (gold exchange standard)

złotej (gold exchange standard)

Drugi – obok systemu waluty sztabowo-

Drugi – obok systemu waluty sztabowo-

złotej – system stosowany w okresie

złotej – system stosowany w okresie

międzywojennym i później w wielu

międzywojennym i później w wielu

krajach do roku 1971. Założono w

krajach do roku 1971. Założono w

nim, że waluta danego kraju (np.

nim, że waluta danego kraju (np.

dolar kanadyjski) jest wymienialna na

dolar kanadyjski) jest wymienialna na

złoto, ale wcześniej jest potrzebna jej

złoto, ale wcześniej jest potrzebna jej

wymiana na inną walutę wymienialną

wymiana na inną walutę wymienialną

na złoto (głównie na USD).

na złoto (głównie na USD).

background image

Konsekwencje

Konsekwencje

stosowania 2 systemów

stosowania 2 systemów

Spadek znaczenia złota jako pieniądza

Spadek znaczenia złota jako pieniądza

międzynarodowego (demonetaryzacja złota);

międzynarodowego (demonetaryzacja złota);

Zwiększenie wahań bieżącego kursu rynkowego

Zwiększenie wahań bieżącego kursu rynkowego

walut oraz dewiz;

walut oraz dewiz;

Zwiększenie swobody władz państwowych w

Zwiększenie swobody władz państwowych w

kształtowaniu polityki fiskalnej i pieniężnej;

kształtowaniu polityki fiskalnej i pieniężnej;

Zwiększenie wpływu efektów polityki

Zwiększenie wpływu efektów polityki

makroekonomicznej na kształtowanie sytuacji

makroekonomicznej na kształtowanie sytuacji

gospodarczej i politycznej w poszczególnych

gospodarczej i politycznej w poszczególnych

krajach i na świecie;

krajach i na świecie;

Zwiększanie się różnic pomiędzy siłą nabywczą

Zwiększanie się różnic pomiędzy siłą nabywczą

różnych walut.

różnych walut.

background image

System z Bretton Woods

System z Bretton Woods

W lipcu 1944 r., na międzynarodowej

W lipcu 1944 r., na międzynarodowej

konferencji w Bretton Woods

konferencji w Bretton Woods

utworzono Międzynarodowy Fundusz

utworzono Międzynarodowy Fundusz

Walutowy i Międzynarodowy Bank

Walutowy i Międzynarodowy Bank

Odbudowy i Rozwoju (Bank

Odbudowy i Rozwoju (Bank

Światowy). W drodze umowy

Światowy). W drodze umowy

międzynarodowej wprowadzono

międzynarodowej wprowadzono

system międzynarodowego pieniądza

system międzynarodowego pieniądza

background image

System z Bretton Woods

System z Bretton Woods

Cele:

Cele:

Przywrócenie wymienialności walut;

Przywrócenie wymienialności walut;

Stabilizacja kursów walut;

Stabilizacja kursów walut;

Stworzenie w ten sposób istotnych

Stworzenie w ten sposób istotnych

przesłanek szybkiego, swobodnego

przesłanek szybkiego, swobodnego

korzystnego rozwoju

korzystnego rozwoju

międzynarodowych powiązań

międzynarodowych powiązań

gospodarczych.

gospodarczych.

background image

System z Bretton Woods

System z Bretton Woods

Zasady:

Zasady:

Złoto głównym środkiem rezerwowym i płatniczym;

Złoto głównym środkiem rezerwowym i płatniczym;

Parytety wymienialnych walut narodowych

Parytety wymienialnych walut narodowych

określone w złocie lub USD; - 1 uncja złota=35USD

określone w złocie lub USD; - 1 uncja złota=35USD

– dla przykładu w r. 1999 – za 1 uncję ponad

– dla przykładu w r. 1999 – za 1 uncję ponad

600USD

600USD

Kursy bieżące wymienialnych walut narodowych

Kursy bieżące wymienialnych walut narodowych

mogą wahać się

mogą wahać się

1% od kursu parytetowego

1% od kursu parytetowego

(interwencja władz monetarnych);

(interwencja władz monetarnych);

W przypadku trudności płatniczych i konieczności

W przypadku trudności płatniczych i konieczności

zmiany kursu waluty poszczególne kraje

zmiany kursu waluty poszczególne kraje

członkowskie mają możliwość skorzystania ze

członkowskie mają możliwość skorzystania ze

specjalnych kredytów MFW.

specjalnych kredytów MFW.

background image

System z Bretton Woods

System z Bretton Woods

-

-

upadek

upadek

-

Spadek znaczenia dolara – umacnianie się

Spadek znaczenia dolara – umacnianie się

takich państw jak Niemcy czy Japonia

takich państw jak Niemcy czy Japonia

-

Osłabienie dolara w stosunku do marki czy

Osłabienie dolara w stosunku do marki czy

jena spowodowały żądania banków

jena spowodowały żądania banków

centralnych do wymiany dolara na złoto

centralnych do wymiany dolara na złoto

-

Wzrosło przemysłowe wykorzystanie złota

Wzrosło przemysłowe wykorzystanie złota

-

Skutek – szybki wzrost ceny rynkowej złota

Skutek – szybki wzrost ceny rynkowej złota

W 1971r rząd Richarda Nxona zawiesił

W 1971r rząd Richarda Nxona zawiesił

wymienialność dolara na złoto.

wymienialność dolara na złoto.

background image

System wielodewizowy

System wielodewizowy

-

Wprowadzony przez działania MFW od 1973 .

Wprowadzony przez działania MFW od 1973 .

-

Rozdzielność rynku złota od rynku walutowego chociaż nadal

Rozdzielność rynku złota od rynku walutowego chociaż nadal

utrzymuje się rezerwy złota

utrzymuje się rezerwy złota

-

zwiększenie stabilności finansowej – kryzys jednej waluty, nawet

zwiększenie stabilności finansowej – kryzys jednej waluty, nawet

dominującej, nie powoduje zachwiania całego systemu

dominującej, nie powoduje zachwiania całego systemu

-

Kursy walutowe odzwierciedlają układ potencjałów gospodarczych

Kursy walutowe odzwierciedlają układ potencjałów gospodarczych

poszczególnych państw i ich pozycje na rynkach

poszczególnych państw i ich pozycje na rynkach

międzynarodowych

międzynarodowych

MFW ustalił zasady:

MFW ustalił zasady:

-

każdy kraj członkowski powinien powstrzymać się od manipulacji

każdy kraj członkowski powinien powstrzymać się od manipulacji

kursami walutowymi i systemem walutowym, jeżeli mogłoby to

kursami walutowymi i systemem walutowym, jeżeli mogłoby to

utrudnić procesy dostosowawcze w zakresie równowagi

utrudnić procesy dostosowawcze w zakresie równowagi

zewnętrznej lub zapewnić danemu krajowi niesprawiedliwą

zewnętrznej lub zapewnić danemu krajowi niesprawiedliwą

przewagę konkurencyjną nad innymi krajami,

przewagę konkurencyjną nad innymi krajami,

-

każdy

każdy

kraj powinien dokonywać interwencji na rynku walut w

kraj powinien dokonywać interwencji na rynku walut w

celu zapobieżenia chaosowi, który polega np. na

celu zapobieżenia chaosowi, który polega np. na

krótkookresowych wahaniach

krótkookresowych wahaniach

background image

System walutowy w

System walutowy w

Polsce

Polsce

Wymienialność polskiego złotego wprowadzono w ramach planu

Wymienialność polskiego złotego wprowadzono w ramach planu

Balcerowicza 01.01.1990roku. Była to tylko wymienialność wewnętrzna

Balcerowicza 01.01.1990roku. Była to tylko wymienialność wewnętrzna

ograniczona do rezydentów krajowych i obrotów bieżących z zagranicą.

ograniczona do rezydentów krajowych i obrotów bieżących z zagranicą.

Postanowiono, że wywóz i przywóz polskiego złotego jest zabroniony.

Postanowiono, że wywóz i przywóz polskiego złotego jest zabroniony.

Wcześniej istniała gospodarka nakazowo-rozdzielcza. Istniało więc

Wcześniej istniała gospodarka nakazowo-rozdzielcza. Istniało więc

rozdzielnictwo waluty. Kursy były jedynie przelicznikami, służyły do

rozdzielnictwo waluty. Kursy były jedynie przelicznikami, służyły do

ewidencji.

ewidencji.

01.01.1990 roku wprowadzono kurs na poziomie 1$ USD= 9500 starych

01.01.1990 roku wprowadzono kurs na poziomie 1$ USD= 9500 starych

złotych. Był to poziom zbliżony do kursu czarnorynkowego. Czarny rynek

złotych. Był to poziom zbliżony do kursu czarnorynkowego. Czarny rynek

przestał więc istnieć. Był to kurs stały w stosunku do dolara czyli tzw. kurs

przestał więc istnieć. Był to kurs stały w stosunku do dolara czyli tzw. kurs

centralny.

centralny.

Od 17 maja 1991 roku przeprowadzono dewaluację złotówki (1$=11000zł).

Od 17 maja 1991 roku przeprowadzono dewaluację złotówki (1$=11000zł).

Wprowadzono ustalanie kursu w stosunku do wiązki (koszyka) 5 walut- dolar

Wprowadzono ustalanie kursu w stosunku do wiązki (koszyka) 5 walut- dolar

USD (45%), marka niemiecka (35%), funt (10%), frank szwajcarski (5%),

USD (45%), marka niemiecka (35%), funt (10%), frank szwajcarski (5%),

frank francuski (5%).

frank francuski (5%).

Od 14 października 1991 roku wprowadzono tzw. kurs stały pełzający czyli

Od 14 października 1991 roku wprowadzono tzw. kurs stały pełzający czyli

crawling peg. Wprowadzono zasadę że złotówka będzie ulegała miesięcznie

crawling peg. Wprowadzono zasadę że złotówka będzie ulegała miesięcznie

deprecjacji o 1,8%- zasada codziennej dewaluacji. Zasadę stałego obniżania

deprecjacji o 1,8%- zasada codziennej dewaluacji. Zasadę stałego obniżania

wartości złotówki zmieniano najpierw do 1% a 26.02 1998r. podano, że

wartości złotówki zmieniano najpierw do 1% a 26.02 1998r. podano, że

złotówka będzie ulegała deprecjacji 0,8% miesięcznie.

złotówka będzie ulegała deprecjacji 0,8% miesięcznie.

background image

System walutowy w

System walutowy w

Polsce

Polsce

16 maja 1995roku- przeprowadzono tzw. częściowe upłynnienie

16 maja 1995roku- przeprowadzono tzw. częściowe upłynnienie

kursu walutowego polskiego złotego. Przedział wahań wokół

kursu walutowego polskiego złotego. Przedział wahań wokół

kursu centralnego rozszerzono z pierwotnych +2, -2 % do +7,-

kursu centralnego rozszerzono z pierwotnych +2, -2 % do +7,-

7%. Bank Centralny mógł jednak interweniować znacznie

7%. Bank Centralny mógł jednak interweniować znacznie

szybciej nawet gdy odchylenie było np. +3(-3)%.Utrzymano

szybciej nawet gdy odchylenie było np. +3(-3)%.Utrzymano

zasadę dewaluacji złotówki .Od końca lutego 1998r. pasmo

zasadę dewaluacji złotówki .Od końca lutego 1998r. pasmo

wahań rozszerzono na +10(-10)%

wahań rozszerzono na +10(-10)%

Od 01.01.1995 r. Polska wprowadziła istotne zmiany w prawie

Od 01.01.1995 r. Polska wprowadziła istotne zmiany w prawie

dewizowym. Zadeklarowano wolę przyjęcia przez Polskę

dewizowym. Zadeklarowano wolę przyjęcia przez Polskę

wymienialności waluty wg. standardów MFW (wymienialności

wymienialności waluty wg. standardów MFW (wymienialności

zewnętrznej). Po 1995r. próbuje się liberalizować prawo

zewnętrznej). Po 1995r. próbuje się liberalizować prawo

dewizowe w zakresie obrotów kapitałowych. Obcokrajowcy

dewizowe w zakresie obrotów kapitałowych. Obcokrajowcy

otrzymali zezwolenie na zakup bonów skarbowych , akcji i

otrzymali zezwolenie na zakup bonów skarbowych , akcji i

obligacji notowanych na polskiej giełdzie.(nie otrzymali jeszcze

obligacji notowanych na polskiej giełdzie.(nie otrzymali jeszcze

prawa otrzymania rachunków dewizowych w bankach

prawa otrzymania rachunków dewizowych w bankach

polskich).Prawo dewizowe wprowadza też pewne udogodnienia

polskich).Prawo dewizowe wprowadza też pewne udogodnienia

w zakresie obrotu zagranicznymi papierami wartościowymi.

w zakresie obrotu zagranicznymi papierami wartościowymi.

background image

Europejski System

Europejski System

Walutowy

Walutowy

Europejski System Walutowy

Europejski System Walutowy

powstał w

powstał w

odpowiedzi na reakcję krajów europejskich,

odpowiedzi na reakcję krajów europejskich,

które postanowiły zawężyć pasmo wahań

które postanowiły zawężyć pasmo wahań

między ich własnymi walutami. Najpierw

między ich własnymi walutami. Najpierw

został stworzony tzw. wąż walutowy, a

został stworzony tzw. wąż walutowy, a

następnie w wyniku rozwoju systemu

następnie w wyniku rozwoju systemu

międzynarodowych płynnych kursów

międzynarodowych płynnych kursów

walutowych postanowiono wprowadzić

walutowych postanowiono wprowadzić

dalsze regulacje i ustanowiono Europejski

dalsze regulacje i ustanowiono Europejski

System Walutowy (ESW), oparty na stałych

System Walutowy (ESW), oparty na stałych

kursach walutowych.

kursach walutowych.

background image

Europejski System

Europejski System

Walutowy

Walutowy

Cele ESW:

Cele ESW:

stworzenie obszaru stabilności monetarnej, która

stworzenie obszaru stabilności monetarnej, która

regulowałaby sytuację gospodarczą i polityczną

regulowałaby sytuację gospodarczą i polityczną

w ramach Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej

w ramach Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej

uniknięcie wpływu na gospodarki państw z niską

uniknięcie wpływu na gospodarki państw z niską

inflacją konkurencyjnych dewaluacji

inflacją konkurencyjnych dewaluacji

przeprowadzanych przez kraje z wyższą inflacją

przeprowadzanych przez kraje z wyższą inflacją

wprowadzenie zewnętrznego czynnika, który

wprowadzenie zewnętrznego czynnika, który

dyscyplinowałby związki zawodowe lub

dyscyplinowałby związki zawodowe lub

wzmacniał wiarygodność polityki antyinflacyjnej

wzmacniał wiarygodność polityki antyinflacyjnej

w krajach z wysoką inflacją

w krajach z wysoką inflacją

background image

Europejski System

Europejski System

Walutowy

Walutowy

Najważniejsze trzy elementy ESW

Najważniejsze trzy elementy ESW

to:

to:

Mechanizm Kursów Walutowych (ERM) mający

Mechanizm Kursów Walutowych (ERM) mający

na celu redukcję wahań między kursami walut

na celu redukcję wahań między kursami walut

krajowych Wspólnoty Europejskiej ( 6 członków

krajowych Wspólnoty Europejskiej ( 6 członków

UE)

UE)

Wspólna waluta ECU - European Currency Unit -

Wspólna waluta ECU - European Currency Unit -

waluta bezgotówkowa, składająca się z koszyka

waluta bezgotówkowa, składająca się z koszyka

9 walut krajów EWG, później w 1999 zastąpiona

9 walut krajów EWG, później w 1999 zastąpiona

przez EURO

przez EURO

Mechanizm interwencyjno - kredytowy banków

Mechanizm interwencyjno - kredytowy banków

centralnych - dostarczania kredytu krajom

centralnych - dostarczania kredytu krajom

mającym trudności z bilansem płatniczym

mającym trudności z bilansem płatniczym

( wszystkie państwa członkowskie UE)

( wszystkie państwa członkowskie UE)

background image

Europejski System

Europejski System

Walutowy

Walutowy

Najważniejsze trzy elementy ESW

Najważniejsze trzy elementy ESW

to:

to:

Mechanizm Kursów Walutowych (ERM) mający

Mechanizm Kursów Walutowych (ERM) mający

na celu redukcję wahań między kursami walut

na celu redukcję wahań między kursami walut

krajowych Wspólnoty Europejskiej ( 6 członków

krajowych Wspólnoty Europejskiej ( 6 członków

UE)

UE)

Wspólna waluta ECU - European Currency Unit -

Wspólna waluta ECU - European Currency Unit -

waluta bezgotówkowa, składająca się z koszyka

waluta bezgotówkowa, składająca się z koszyka

9 walut krajów EWG, później w 1999 zastąpiona

9 walut krajów EWG, później w 1999 zastąpiona

przez EURO

przez EURO

Mechanizm interwencyjno - kredytowy banków

Mechanizm interwencyjno - kredytowy banków

centralnych - dostarczania kredytu krajom

centralnych - dostarczania kredytu krajom

mającym trudności z bilansem płatniczym

mającym trudności z bilansem płatniczym

( wszystkie państwa członkowskie UE)

( wszystkie państwa członkowskie UE)


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Międzynarodowy system walutowy 2
międzynarodowy system walutowy (9 stron) S2NSGSZ3Q3SVQZDO2XRJVGFRYPADXE7P4N3LJSA
miedzynarodowy system walutowy
MGO LW WK 012 Międzynarodowy system walutowy
Waluta międzynarodowa i międzynarodowe systemy walutowe, międzynarodowe stosunki finansowe
MFW, Inne, Nauka, Nauka - Studia, Ekonomia, Międzynarodowy system walutowy, Materiały do nauki z net
Międzynarodowy system walutowy, Collegium Civitas, Miedzynarodowe stosunki gospodarcze MSG
miedzynarodowe systemy walutowe, [Finanse]
FINANSE MIĘDZYNARODOWE Międzynarodowy system walutowy i finansowy
Międzynarodowy system walutowy
międzynarodowy system walutowy, Inne, Nauka, Nauka - Studia, Ekonomia, Międzynarodowy system walutow
Wymienialność walut i Międzynarodowy System Walutowy, WSFIZ, III semestr, MSW
Międzynarodowy system walutowy, Studia, Zarządzanie, Handel i inwestycje zagraniczne
Ekonomia międzynarodowa, Międzynarodowy system walutowy

więcej podobnych podstron