Cechy niemetryczne czaszki

Antropologia

Ćw. 4.

Cechy niemetryczne

(nieciągłe,

dyskretne, epigenetyczne)

- Pierwszy opis Blumenbach [1776].
Są to cechy:
niemierzalne
dziedziczne

(mogą posłużyć do badania powiązań genetycznych

między osobnikami jednej populacji. Są wykorzystywane do badania
odległości biologicznych pomiędzy populacjami [Laughlin, Jørgensen
1956, Lane, Sublett 1972 i in.]).

Zalety:
1. mogą być opisywane nawet na materiale
niekompletnym i źle zachowanym
2. są łatwe do zaobserwowania i nie wymagają
specyficznych procedur i sprzętu

Najczęściej opisywane cechy
przyjmują jedną z czterech
form:

• niestale występujące szwy czaszkowe
• kości wstawne
• niestałe występowanie lub wielodzielność
otworów/kanałów
niekompletnego kostnienia prowadzącego do
powstanie
• niestale występujące twory kostne, st. rozwoju
niektórych cech morfologicznych

szew czołowy (sutura
metopica)
umiejscowiony pośrodku k.
czołowej, pomiędzy bregmą a
nasionem, zwykle zrasta się do 3-8
roku życia. Może być
zachowany w całości, bądź też
fragment w pobliżu nasionu

szew podoczodołowy (sutura
infraorbitalia)
Rejestrujemy jego obecność na
powierzchni kości szczękowej (mimo
że może występować także w
oczodole). Szew zachowany w
całości biegnie od krawędzi
oczodołu do otworu
podoczodołowego

wielodzielne otwory
podoczodołowe
(foramen infraorbitalia)
otwory znajdujące się na
przedniej powierzchni k.
szczękowej, pod dolną
krawędzią oczodołu,
powyżej dołu nadkłowego

liczne otwory jarzmowo-
twarzowe
(foramen
zygomaticofaciale)
otwory znajdujące się na
przedniej powierzchni k.
jarzmowej, należy
zaobserwować wielkość i
liczbę

otwór ciemieniowy
(foramen emisarium
parietale)
otwór znajdujący się na
kości ciemieniowej, blisko
szwu strzałkowego, często
parzysty

kanał kłykciowy
(canalis condylaris)
otwór kanału
występujący w dole
kłykciowym, położony
tylnio do kłykci
potylicznych, otwór
skierowany przednio-
przyśrodkowo

wielodzielny kanał nerwu
podjęzykowego
(canalis hypoglossi)
kanał nerwu podjęzykowego leży
nad kłykciem potylicznym, zwykle
pod kątem prostym do głównej
osi kłykcia.

niepełny otwór
owalny
otwór owalny otwarty
i połączony z
otworem
poszarpanym

niepełny otwór
kolcowy
otwór kolcowy
otwarty i połączony z
otworem
poszarpanym

otwór sutkowaty
(foramen
mastoideum)
otwór znajdujący się z
tyłu wyrostka
sutkowatego, zwykle na
kości skroniowej,
czasami na potylicznej,
bądź na szwie potyliczno-
sutkowym, należy
notować położenie i
liczbę

torus accusticus
wał kostny
wykształcony w
kanale
słuchowym
zewnętrznym,
stopień
zamknięcia kanału
powinien być
notowany

Document Outline