background image

Charakterystyka 

kuchni 

słowackiej

background image

W kuchni słowackiej wiele jest
sąsiedzkich zapożyczeń od Węgrów,
Czechów i Rusinów. Przeważają
dania mięsne z sosami, knedlikami i
korniszonami oraz kapustą.

background image

Podstawowymi składnikami
słowackiego wyżywienia były i są
mleko, ziemniaki i kapusta.
Z kombinacji tych produktów
przygotowywane są smaczne
pokarmy.

background image

Mleko pije się słodkie i kwaśne.
Ulubionymi produktami z mleka były i
są: maślanka, twaróg, śmietana,
bryndza (słony owczy ser) oraz sery
owcze.

background image

Do oryginalnych potraw słowackich
należą:

liczne dania mączne (kluski, knedle z 
owocami),

potrawy z baraniny i dziczyzny

oraz wariacje na temat kiszonej 
kapusty.

background image

Od Węgrów pochodzi:
♦ 

gulasz

, w tym:

bogracz

 (guláš kotlikovy)

♦ 

paprykowa zupa rybna halászlé

 

oraz zastosowanie ostrych przypraw: 

papryki i

czosnku.
Od Rusinów pochodzą 

pierogi i bliny

.

Od Czechów – 

knedliki i smażone

karpie

.

background image

Do rangi potrawy narodowej 

urosły:

♦ 

bryndzové halušky

 – drobne 

kluseczki z ciasta ziemniaczano-
mącznego podawane z bryndzą i 
okraszone smalcem ze skwarkami 
oraz śmietaną do potrawy tej do 
popicia podaje się kwaśne mleko lub 
maślankę

♦ 

strapaczki

 – kluseczki 

ziemniaczane z kapustą

background image

Bryndzové halušky - kluseczki ziemniaczane z bryndzą

background image

Słowacja może poszczycić się
niecodzienną światową ciekawostką.
Corocznie w górskiej osadzie
Turecká u podnóża 

Wielkiej Fatry

spotykają się wielbiciele klusków z
bryndzą na światowych
mistrzostwach ich gotowania i
konsumpcji.

background image

Do tradycyjnych domowych
pokarmów należą również inne 

dania

przygotowywane z ziemniaków
► placki ziemniaczane
► placki zwane 

loksze

 z różnych 

rodzajów sera owczego i kapusty. 

background image

Podczas dobrego słowackiego
obiadu nie może zabraknąć  

zup:

► kapuśniak
► zupa czosnkowa (podawana 

czasami w bochenku chleba),

► fasolowa z kiełbasą
► rosół z kury i wołowiny.

background image

Tradycyjnymi słowackimi ciastami 

► kołacze z ciasta drożdżowego
► bułeczki nadziewane powidłami, 

makiem, serem lub orzechami. 

Na  Boże Narodzenie przygotowuje
się  

szczodry placek

, na końcu

zapustów smaży się 

pączki

nadziewane powidłami. 

background image

Kołacze z serem i powidłami

background image

Z regionu 

Záhorie

 rozszerzył się

ciekawy rodzaj ciasta nazywany
► 

skalickim trdelnikiem

 w 

kształcie walca z otworem w 
środku

background image

Skalicki trdelnik 

background image

Sery w kuchni słowackiej

Z wyrobu znakomitych owczych 

serów

słynie  Liptowo:
♦ 

bryndza – 

słony, owczy ser

♦ 

oravské korbáčiký

 – coś w rodzaju 

oscypków formowanych w wiązki 
cieniutkich włókien, dostępne w wersji 
solonej lub dodatkowo wędzonej

♦ warkoczyki

background image

♦ wędzona i niewędzona parzenica
♦ oscypki.

background image

Do podstawowych potraw, 

dostępnych

w każdej restauracji w kraju, należą
m.in.:
♦ hemendeks (jajko na szynce)
♦ hovädzia polievka (rosół wołowy)
♦ vyprážený syr (smażony, panierowany 

żółty ser)

♦ rieberko (schabowy z kością)

background image

♦ rezeň (kotlet)
♦ guláš (gulasz)
♦ kura (kurczak)
♦ palačinky so zavareninou 

(naleśniki z konfiturą)

♦ zákusok (ciastko)
♦ zmrzlina (lody).

background image

Potrawy bezmięsne /
dla wegetetarian

Słowacja nie jest rajem dla wegetarian.
Nawet jeżeli potrawa figuruje pod
nagłówkiem bezmäsité jedlá (dania
bezmięsne), nie znaczy to, że nie zawiera
mięsa, a jedynie jest go znacznie mniej
niż zwykle.

background image

Najbardziej popularnym 

bezmięsnym

daniem jest:
♦ 

vypráżený syr

 - plaster sera 

zapieczony w bułce tartej, podawany 
z ziemniakami i dużą ilością sosu 
tatarskiego

♦ 

plnený lub so sunkou

 - ser 

zapieczony z szynką.

Warto zapamiętać zwrot: som vegeterián/vegeteriánka, do 

którego można dodać nejem ani mäso ani rybu (jestem 
wegetarianinem/wegetarianką, nie jem ani mięsa, ani ryb).

background image

Wódki 

Spirytualia spożywa się głównie w
górzystych częściach kraju, gdzie w
ubiegłym stuleciu po ciężkiej pracy na roli
i w lasach lud wstępował do żydowskiej
karczmy na wódkę.

background image

Charakterystyczne trunki słowackie 

to:

♦ 

owocowe palenki

, z których 

najsłynniejsze to:

 slivovica
 jałowcówka (borovička),
podprawiana ziołami Demänovka.
Do wódek ziołowych należy 

fernet

, który

zmieszany z tonikiem daje popularny
drink zwany 

bavorakiem

background image

Powodzeniem cieszy się „zdrowotna”

Becherovka

 o niezwykłym smaku,

pochodząca z czeskiego kurortu Karlowe
Wary.

background image

Piwo 

Słowacja nie posiada tak długiej tradycji
picia piwa jak Czechy, ale od 1918 roku
(czyli od ustanowienia wspólnego z
Czechami państwa) konsumpcja piwa
stale rośnie.

background image

Piwo pije się w całej Słowacji:
♦ Bratysława – 

Stein

♦ Nitra – 

Corgoň

♦ Hurbanovo – 

Zlatý bažant

♦ Topolčiany – 

Topvar

♦ Martin – 

Martiner

♦ Poprad – 

Tatran

♦ Preszów – 

Gold Fassl, Smädný Mnich

background image

Wino 

Najbardziej renomowane gatunki win to m.in.:

 Małych Karpat

♦ Limbašský silván
♦ Pezinské biele
♦ Račianska frankovka

 

z Zemplinu

♦ Nitrianské knieža
♦ Skalický rubin
,
♦ tokaje.

background image

W czasie winobrania, a więc w połowie
września, istnieje niepowtarzalna okazja
degustacji 

burčiaku

 – wytłoczonego z

winogron słodkiego soku tuż po 

pierwszej

fermentacji, który ponoć odmładza ciało,
choć bywa zdradliwy dla głowy i żołądka.

background image

Jako przekąskę do wina lub piwa
podaje się  ulubione 

słone kołacze

(ciasto z kapustą, skwarkami lub
ziemniakami).


Document Outline