SAMOUCZEK

SAMOUCZEK

PRZYKŁAD

PRZYKŁAD

ROZWIĄZANIA

ROZWIĄZANIA

RAMY

RAMY

ZAPRASZAMY DO NAUKI

ZAPRASZAMY DO NAUKI

W samouczku zostało przedstawione, w jaki sposób użyć programu

W samouczku zostało przedstawione, w jaki sposób użyć programu

RAMA

RAMA

do obliczania momentów gnących, naprężeń i sił tnących na przykładzie

do obliczania momentów gnących, naprężeń i sił tnących na przykładzie

konkretnej ramy. Podczas pracy z samouczkiem dowiemy się także, jak na

konkretnej ramy. Podczas pracy z samouczkiem dowiemy się także, jak na

podstawie otrzymanych wyników otrzymać wykresy sił wewnętrznych dla

podstawie otrzymanych wyników otrzymać wykresy sił wewnętrznych dla

przykładowej ramy.

przykładowej ramy.

PORUSZANIE SIĘ PO SAMOUCZKU:

PORUSZANIE SIĘ PO SAMOUCZKU:



Każdy ekran podaje instrukcję dotyczącą jednego kroku samouczka.

Każdy ekran podaje instrukcję dotyczącą jednego kroku samouczka.



Każdy krok zawiera ilustrację pokazującą, co powinno być widoczne w

Każdy krok zawiera ilustrację pokazującą, co powinno być widoczne w

oknie programu RAMA.

oknie programu RAMA.



Wykonanie instrukcji samouczka zajmuje ok. 15 minut. Aby w dowolnej

Wykonanie instrukcji samouczka zajmuje ok. 15 minut. Aby w dowolnej

chwili przerwać ćwiczenie, w lewym dolnym rogu naciśnij przycisk.

chwili przerwać ćwiczenie, w lewym dolnym rogu naciśnij przycisk.



Aby kontynuować pracę z samouczkiem, kliknij przycisk akcji.

Aby kontynuować pracę z samouczkiem, kliknij przycisk akcji.

WPROWADZENIE

WPROWADZENIE

Rama składająca się z belki poziomej i ze słupa pionowego,

Rama składająca się z belki poziomej i ze słupa pionowego,

jednym końcem utwierdzona a drugim końcem połączona

jednym końcem utwierdzona a drugim końcem połączona

przegubowo ze ścianą, jest obciążona siłą skupioną

przegubowo ze ścianą, jest obciążona siłą skupioną

P

P

i

i

momentem

momentem

M.

M.

W zadaniu musimy wyznaczyć wartości reakcji

W zadaniu musimy wyznaczyć wartości reakcji

podporowych oraz sporządzić wykresy sił wewnętrznych.

podporowych oraz sporządzić wykresy sił wewnętrznych.

M

C

B

A

a

a / 2

h

h/

2

UTWÓRZ NOWY PLIK

UTWÓRZ NOWY PLIK

Pierwszym krokiem przy rozpoczęciu obliczania zadania jest

Pierwszym krokiem przy rozpoczęciu obliczania zadania jest

utworzenie nowego pliku lub otwarcie już istniejącego. W tym

utworzenie nowego pliku lub otwarcie już istniejącego. W tym

przypadku tworzymy całkiem nowe zadanie i w tym celu z paska

przypadku tworzymy całkiem nowe zadanie i w tym celu z paska

menu

wybieramy

menu

wybieramy

PLIK,

PLIK,

a następnie opcję

a następnie opcję

NOWY.

NOWY.

DOBÓR MATERIAŁU

DOBÓR MATERIAŁU

Po utworzeniu nowego pliku przechodzimy do określania rodzaju materiału

Po utworzeniu nowego pliku przechodzimy do określania rodzaju materiału

z jakiego będą wykonane pręty kratownicy, oraz pole przekroju

z jakiego będą wykonane pręty kratownicy, oraz pole przekroju

poszczególnych.

poszczególnych.

Aby dobrać materiał z paska

Aby dobrać materiał z paska

MENU

MENU

wybieramy

wybieramy

DODAJ

DODAJ

a następnie

a następnie

zaznaczamy opcję

zaznaczamy opcję

MATERIAŁ.

MATERIAŁ.

OKNO DOBORU

OKNO DOBORU

MATERIAŁU

MATERIAŁU

W oknie tym wpisujemy moduł parametry materiału, z którego została wykonana

W oknie tym wpisujemy moduł parametry materiału, z którego została wykonana

rama. W pierwszym okienku wyświetlony jest numer materiału, który wpisujemy

rama. W pierwszym okienku wyświetlony jest numer materiału, który wpisujemy

w odpowiednie miejsce w kolejnych krokach samouczka. W naszym zadaniu

w odpowiednie miejsce w kolejnych krokach samouczka. W naszym zadaniu

rama jest wykonana w całości z tego samego materiału, ale można także każdy

rama jest wykonana w całości z tego samego materiału, ale można także każdy

element ramy wykonać z różnych rodzajów materiału.

element ramy wykonać z różnych rodzajów materiału.

Więcej danych na temat parametrów potrzebnych w tym kroku, można znaleźć w POMOCY!

Więcej danych na temat parametrów potrzebnych w tym kroku, można znaleźć w POMOCY!

DODAWANIE WĘZŁÓW

DODAWANIE WĘZŁÓW

Gdy już określiliśmy rodzaj materiału i przekrój pręta, Przechodzimy

Gdy już określiliśmy rodzaj materiału i przekrój pręta, Przechodzimy

do konstruowania geometrii ramy. Zaczynamy od umiejscowienia węzłów.

do konstruowania geometrii ramy. Zaczynamy od umiejscowienia węzłów.

Przyjmujmy w myślach punkt początkowy, który umiejscawiamy w lewym

Przyjmujmy w myślach punkt początkowy, który umiejscawiamy w lewym

dolnym rogu ekranu. Od ej pory będziemy traktować jako początek układu

dolnym rogu ekranu. Od ej pory będziemy traktować jako początek układu

współrzędnych. Tak więc kolejne węzły, które będziemy dodawać będą

współrzędnych. Tak więc kolejne węzły, które będziemy dodawać będą

określone za pomocą pary współrzędnych.

określone za pomocą pary współrzędnych.

DODAWANIE WĘZŁÓW

DODAWANIE WĘZŁÓW

CD.

CD.

DODAWANIE WĘZŁÓW

DODAWANIE WĘZŁÓW

CD.

CD.

Jest to już ostatni węzeł i teraz możemy przejść do dalszego

Jest to już ostatni węzeł i teraz możemy przejść do dalszego

konstruowania ramy.

konstruowania ramy.

DODAWANIE

DODAWANIE

ELEMENTÓW

ELEMENTÓW

Aby połączyć węzły prętami na pasku

Aby połączyć węzły prętami na pasku

MENU

MENU

wybieramy

wybieramy

DODAJ

DODAJ

a następnie zaznaczamy opcję

a następnie zaznaczamy opcję

ELEMENT.

ELEMENT.

W tym kroku wpisujemy numery

W tym kroku wpisujemy numery

węzłów pomiędzy którymi będzie rozpięty element oraz numer materiału

węzłów pomiędzy którymi będzie rozpięty element oraz numer materiału

z jakiego wykonany jest dany element.

z jakiego wykonany jest dany element.

DODAWANIE

DODAWANIE

ELEMENTÓW

ELEMENTÓW

CD.

CD.

DODAWANIE PODPÓR

DODAWANIE PODPÓR

Sprawdziliśmy już wszystkie elementy kratownicy i okazało

Sprawdziliśmy już wszystkie elementy kratownicy i okazało

się, że są one poprawne. Przechodzimy teraz do następnego

się, że są one poprawne. Przechodzimy teraz do następnego

kroku, którym jest podparcie kratownicy. W tym celu z paska

kroku, którym jest podparcie kratownicy. W tym celu z paska

MENU

MENU

wybieramy

wybieramy

DODA

DODA

J

J

i zaznaczamy opcję

i zaznaczamy opcję

PODPORĘ

PODPORĘ

.

.

PODPORA PIERWSZA

PODPORA PIERWSZA

Na ekranie pojawia się nam okno

Na ekranie pojawia się nam okno

WYMUSZONE

WYMUSZONE

PRZEMIESZCZENIA

PRZEMIESZCZENIA

.

.

W oknie tym wpisujemy w którym węźle chcemy podeprzeć ramę,

W oknie tym wpisujemy w którym węźle chcemy podeprzeć ramę,

oraz charakter podpory. Tak więc wpisujemy cyfrę 1, oraz

oraz charakter podpory. Tak więc wpisujemy cyfrę 1, oraz

zaznaczamy

utwierdzenie

w

kierunkach

X

i

Y

zaznaczamy

utwierdzenie

w

kierunkach

X

i

Y

i przemieszczenia w tych kierunkach równe zero. W ten sposób

i przemieszczenia w tych kierunkach równe zero. W ten sposób

kratownica została podparta w węźle nr.3 podporą stałą. Ponieważ

kratownica została podparta w węźle nr.3 podporą stałą. Ponieważ

rama w tym miejscu jest zamocowana na stałe, więc zaznaczamy

rama w tym miejscu jest zamocowana na stałe, więc zaznaczamy

również utwierdzenie obrotu.

również utwierdzenie obrotu.

PODPORA DRUGA

PODPORA DRUGA

Aby umiejscowić podporę drugą postępujemy

Aby umiejscowić podporę drugą postępujemy

analogicznie jak przy wpisywaniu podpory pierwszej, z

analogicznie jak przy wpisywaniu podpory pierwszej, z

tą różnicą, że w oknie numeru węzła wpisujemy cyfrę 5.

tą różnicą, że w oknie numeru węzła wpisujemy cyfrę 5.

DODAWANIE OBCIĄŻEŃ

DODAWANIE OBCIĄŻEŃ

Podpory są już umiejscowione, a więc pozostało nam już tylko

Podpory są już umiejscowione, a więc pozostało nam już tylko

obciążenie belki siłami. W zadaniu występują dwie siły skupione

obciążenie belki siłami. W zadaniu występują dwie siły skupione

o różnej wartości. Aby je odpowiednio przyłożyć do ramy

o różnej wartości. Aby je odpowiednio przyłożyć do ramy

skorzystamy z funkcji

skorzystamy z funkcji

DODAJ

DODAJ

z paska

z paska

MENU

MENU

oraz opcji

oraz opcji

SIŁĘ.

SIŁĘ.

SIŁA PIERWSZA

SIŁA PIERWSZA

Pierwszą siłą, którą przykładamy do ramy jest siła skupiona działająca

Pierwszą siłą, którą przykładamy do ramy jest siła skupiona działająca

w kierunku osi Y. W programie

w kierunku osi Y. W programie

RAMA

RAMA

przyjęty jest kartezjański układ

przyjęty jest kartezjański układ

współrzędnych i zgodnie z nim wpisujemy wartość siły pierwszej. Znak

współrzędnych i zgodnie z nim wpisujemy wartość siły pierwszej. Znak

minus przy wartości siły oznacza, że siła skierowana jest w dół.

minus przy wartości siły oznacza, że siła skierowana jest w dół.

SIŁA DRUGA

SIŁA DRUGA

Drugą siłą, którą musimy przyłożyć do ramy jest moment

Drugą siłą, którą musimy przyłożyć do ramy jest moment

skupiony w węźle numer 2. Aby poprawnie zamocować moment

skupiony w węźle numer 2. Aby poprawnie zamocować moment

skupiony, musimy w okienku

skupiony, musimy w okienku

Wartość momentu,

Wartość momentu,

wpisać z

wpisać z

odpowiednim znakiem podaną w zadaniu wartość.

odpowiednim znakiem podaną w zadaniu wartość.

WIDOK RAMY

WIDOK RAMY

Jeżeli już wprowadziliśmy parametry ostatniej siły i zatwierdziliśmy

Jeżeli już wprowadziliśmy parametry ostatniej siły i zatwierdziliśmy

je przyciskiem

je przyciskiem

OK

OK

.

.

, pojawi nam się na ekranie gotowa rama.

, pojawi nam się na ekranie gotowa rama.

Możemy teraz sprawdzić, czy jej kształt jest zgodny z założonym

Możemy teraz sprawdzić, czy jej kształt jest zgodny z założonym

w zadaniu. Jeżeli nie, to wprowadzamy korekty za pomocą funkcji

w zadaniu. Jeżeli nie, to wprowadzamy korekty za pomocą funkcji

ZMIEŃ

ZMIEŃ

lub

lub

USUŃ

USUŃ

z paska

z paska

MENU

MENU

.

.

DANE OBLICZENIOWE

DANE OBLICZENIOWE

Jest to ostatnia chwila,

Jest to ostatnia chwila,

kiedy to możemy sprawdzić

kiedy to możemy sprawdzić

poprawność

danych

poprawność

danych

wprowadzonych przez nas

wprowadzonych przez nas

podczas

poprzednich

podczas

poprzednich

kroków samouczka.

kroków samouczka.

Jeżeli okazuje się, że nie

Jeżeli okazuje się, że nie

wszystko jest w porządku

wszystko jest w porządku

to

możemy

wprowadzić

to

możemy

wprowadzić

korektę za pomocą funkcji

korektę za pomocą funkcji

DODAJ

DODAJ

,

,

ZMIEŃ

ZMIEŃ

i

i

USUŃ

USUŃ

.

.

Jeżeli wszystko jest

Jeżeli wszystko jest

w

porządku

to

w

porządku

to

przechodzimy dalej.

przechodzimy dalej.

OBLICZENIA

OBLICZENIA

Poprawność

wprowadzonych

parametrów

jest

Poprawność

wprowadzonych

parametrów

jest

sprawdzona i przechodzimy do obliczeń. Z paska

sprawdzona i przechodzimy do obliczeń. Z paska

MENU

MENU

wybieramy

wybieramy

OBLICZENIA

OBLICZENIA

i zaznaczamy funkcję

i zaznaczamy funkcję

OBLICZ

OBLICZ

.

.

Program automatycznie wykonuje wszystkie obliczenia.

Program automatycznie wykonuje wszystkie obliczenia.

STATYSTYKA

STATYSTYKA

Funkcja ta pozwala nam podejrzeć wszystkie dane

Funkcja ta pozwala nam podejrzeć wszystkie dane

statystyczne dotyczące kratownicy.

statystyczne dotyczące kratownicy.

WYNIKI OBLICZEŃ

WYNIKI OBLICZEŃ

Dzięki

funkcji

Dzięki

funkcji

WYNIKI

OBLICZEŃ

WYNIKI

OBLICZEŃ

,

,

możemy

zobaczyć

możemy

zobaczyć

komplet

wyników

komplet

wyników

dotyczących zadania. Są

dotyczących zadania. Są

tam przemieszczenia i

tam przemieszczenia i

naprężenia

wszystkich

naprężenia

wszystkich

węzłów kratownicy.

węzłów kratownicy.

WYKRESY

WYKRESY

W dalszej części samouczka dowiemy

W dalszej części samouczka dowiemy

się w jaki sposób możemy wyświetlić

się w jaki sposób możemy wyświetlić

wykresy sił wewnętrznych w programie

wykresy sił wewnętrznych w programie

RAMA.

RAMA.

JAK WYŚWIETLAĆ

JAK WYŚWIETLAĆ

WYKRESY?

WYKRESY?

Aby wyświetlić wykresy sił wewnętrznych ramy i linię

Aby wyświetlić wykresy sił wewnętrznych ramy i linię

ugięcia ramy skorzystamy z funkcji

ugięcia ramy skorzystamy z funkcji

WIDOK

WIDOK

na pasku menu. Po

na pasku menu. Po

uaktywnieniu funkcji

uaktywnieniu funkcji

WIDOK

WIDOK

rozwinie się nam pasek na którym

rozwinie się nam pasek na którym

możemy wybrać interesującą nas opcję. W kolejnych

możemy wybrać interesującą nas opcję. W kolejnych

posunięciach będziemy wybierać

posunięciach będziemy wybierać

UGIĘCIE BELKI, WYKRES

UGIĘCIE BELKI, WYKRES

SIŁ TNĄCYCH ORAZ WYKRES MOMENTÓW GNĄCYCH.

SIŁ TNĄCYCH ORAZ WYKRES MOMENTÓW GNĄCYCH.

WYKRES UGIĘCIA

WYKRES UGIĘCIA

BELKI

BELKI

WYKRES SIŁ TNĄCYCH

WYKRES SIŁ TNĄCYCH

WYKRES

WYKRES

MOMENTÓW

MOMENTÓW

GNĄCYCH

GNĄCYCH

WYKRES

WYKRES

SIŁ

SIŁ

NORMALNYCH

NORMALNYCH

ZAPISYWANIE

ZAPISYWANIE

Pozostało nam już tylko zapisanie utworzonego pliku. W tym celu

Pozostało nam już tylko zapisanie utworzonego pliku. W tym celu

z paska

z paska

MENU

MENU

wybieramy

wybieramy

PLIK

PLIK

i zaznaczamy opcję

i zaznaczamy opcję

ZAPISZ JAKO

ZAPISZ JAKO

.

.

W wyświetlonym oknie wpisujemy nazwę, pod którą chcielibyśmy

W wyświetlonym oknie wpisujemy nazwę, pod którą chcielibyśmy

zapisać nasze zadanie.

zapisać nasze zadanie.

Po wpisaniu nazwy klikamy przycisk

Po wpisaniu nazwy klikamy przycisk

ZAPISZ

ZAPISZ

.

.