Żywienie sztuczne
niemowląt
Anna Stańczyk-Przyłuska
Klinika Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i
Immunologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu
Medycznego w Łodzi
Kierownik Kliniki: prof. dr hab.n.med. Krzysztof
Zeman
Żywienie sztuczne – wyłącznie w sytuacji, kiedy
karmienie naturalne nie jest możliwe
Zaleca się wyłącznie mleka dla niemowląt
produkowane przemysłowo
Nie zaleca się mleka niemodyfikowanego ani
rozcieńczonego mleka krowiego
Mleko = mieszanka mleczna
Mieszanki mleczne = mleko + dodatek skrobi lub mąki
Mleko początkowe 1- 6 mc
Mleko następne 7-12 mc
Mleko początkowe
Składniki odżywcze
Wymagane zakresy
Energia
60 - 75 kcal/100ml
Białko
2,25 - 3 g/100 kcal
Tłuszcze:
kwas linolowy
4,4 – 6,5 g/100 kcal
300 – 1200 mg/100 kcal
Węglowodany:
laktoza
7 –14 g/100 kcal
min. 3,5 g/100 kcal
Składniki mineralne:
Na mg
K mg
Cl mg
Ca mg
P mg
Mg mg
Fe mg
Zn mg
Cu μg
J μg
Se μg
na 100 kcal:
20 – 60
60 – 145
50 – 145
min. 50
25 – 90
5 – 15
0,5 – 01,5
0,5 – 01,5
20 – 80
min. 5
maks. 3
Witaminy:
A μg
D μg
K μg
E mg
C mg
B
1
μg
B
2
μg
Niacyna mg
na 100 kcal:
60 – 180
1 – 2,5
min. 4
0,51 g PUFA (kwas linolowy) i nie mniej niż
0,5/100 kcal
min. 8
min.. 40
min. 60
min. 0,8
Mleko następne
Modyfikacja mleka krowiego
zmniejszenie ilości białka i zmiana składu białka
–
zwiększenie
ilości białek
serwatkowych poprzez dodanie demineralizowanej serwatki
zmiana jakości tłuszczu
–
dodanie olejów roślinnych
bogatych w
wielo
i jednonienasycone kwasy tłuszczowe
uzupełnienie węglowodanów
laktoza
zmniejszenie zawartości składników mineralnych
(Na, K, Cl)
uzupełnienie witamin
wzbogacenie żelazem i innymi mikroelementami :
J, Zn, Se
dodanie tauryny i karnityny
do mleka początkowego
wzbogacenie mleka
w inozytol, cholinę, nukleotydy, LCPUFA,
prebiotyki
(oligosacharydy), probiotyki (Bifidobakterie)
Mleko początkowe
Bebiko1 -
oligosacharydy
Bebilon 1 -
oligosacharydy GOS/FOS = Immunofortis
Bebilon Comfort 1 -
Immunofortis, LCPUFA, dodatek skrobi
( kolki, zaparcia)
Enfamil Premium 1 -
LCPUFA
HIPP 1 BIO
HIPP 1 PLUS -
bakterie probiotyczne Lactobacillus
Humana 1
Humana 1 plus -
skrobia, dekstyna
Humana 1 plus premium z LC - PUFA -
skrobia,
dekstyna, LCPUFA
Humana 1 premium z L-PUFA -
LCPUFA
NAN 1
NAN Active 1 -
LCPUFA i Bifidobacterium lactis
Mleko następne
Bebiko 2 -
oligosacharydy
Bebiko 2R -
oligosacharydy, kleik ryżowy
Bebiko 2 Smaczny Sen -
oligosacharydy, kleik kukurydziany i kleik
ryżowy
Bebilon 2 -
oligosacharydy Immunofortis
Bebilon 2 Dobra Noc -
oligosacharydy Immunofortis, skrobia,
maltodekstryny
Bebilon Comfort 2 -
oligosacharydy Immunofortis, skrobia
Enfamil Premium 2 -
LCPUFA
HIPP 2 BIO
HIPP 2 PLUS -
bakterie probiotyczne Lactobacillus, skrobia
Humana 2
Humana 2 plus z prebiotykami -
prebiotyki
,
skrobia, dekstyna
Humana 2 plus z bananami i prebiotykami -
prebiotyki
,
skrobia, dekstyna,
dodatek bananów
(pektyny i skrobia)
Mleko następne
NAN Active 3
NAN 2
NAN 2R -
kleik ryżowy
NAN Active 2 -
LCPUFA i Bifidobacterium lactis
Mleko dla dzieci starszych
Bebiko Junior 3
Bebiko Junior 3 R
Bebiko Junior 4
Bebiko Junior 4 R
Bebilon Junior 3
Bebilon Junior 4
HIPP 3 BIO
HIPP 3 Plus
Humana 3 R o smaku jabłkowym z prebiotykami
Humana 3 R z bananami i prebiotykami
NAN 3
NAN 3R
NAN Active 3
Mleko dla dzieci starszych
Nestle Junior
Nestle Junior bifidus
Nestle Junior R
Lecznicze mleko dla niemowląt
Bebiko 1 RTF -
wzbogacone w Fe
Bebilon AR
- mączka z ziaren chlebowca
Bebilon BMF -
wzmacniacz pokarmu kobiecego –
enzymatyczny hydrolizat
kazeiny i białek serwatkowch
1 torebka /
50 ml mleka
Enfamil AR -
skrobia ryżowa
Humana HN z prebiotykami -
błonnik i zmniejszona ilość
laktozy
i tłuszczu
Humana MCT-
średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe,
obniżona zawartość laktozy
Milupa Basic, cystalic, PKU
Phenyl Free
Mleko dla dzieci urodzonych przedwcześnie
lub z niską masą ciała
Alprem
Alprem z LCPUFA
Bebilon Nenatal Premium
Zasady żywienia niemowląt
Pierwsze 10 dni życia
1 dzień – 10 ml/ porcję
Codziennie o 10 ml więcej
Ustalenie zapotrzebowania kalorycznego dziecka
Masa ciała x współczynnik zapotrzebowania
kalorycznego
0 - 6 m-ca życia = 108 kcal/kg cc
7- 12 m-ca życia = 96 kcal/kg cc
W pierwszych 5 mc-ach życia posiłki
równokaloryczne
Zasady żywienia niemowląt
Zapotrzebowanie płynowe
Noworodek 80-100 ml/kg/ dobę
Niemowlęta z cc < 10 kg – 100-150 ml/kg/dobę
Niemowlęta z cc > 10 kg – 1000ml + 50 ml/ każdy kg cc
Schemat żywienia uzupełniającego– maj 2007
1- 4 mc
pokarm matki
5- 6 mc pokarm matki + zupa jarzynowa z dodatkiem
kleik lub kaszka glutenowa (2- 3 g na 100 ml)
7 – 9 mc pokarm matki + kaszki bezglutenowe lub
glutenowe + zupa jarzynowa z kleikiem
glutenowym i mięsem lub rybą + sok owocowy lub
przecier + ½ żółtka co 2-gi dzień
10 mc pokarm matki + kaszki bezglutenowe i glutenowe
+ zupy jarzynowe, jarzyny, mięso, ryby + soki
i przeciery owocowe + ½ żółtka codziennie +
pieczywo, biszkopty, sucharki
11-12 mc pokarm matki + zupy jarzynowe, jarzyny, mięso,
ryby +soki, przeciery owocowe + całe jajko 3- 4 x w
tygodni + produkty mleczne
Hipoteza „okienka tolerancji”
(window of tolerance)
4-6 m-c życia dziecka optymalne
warunki do rozwoju tolerancji
wobec antygenów pokarmowych
Schemat żywienia sztucznego– maj 2007
1- 4 mc mleko początkowe
5 mc mleko początkowe + zupa jarzynowa +
sok / przecier owocowy
6 mc mleko początkowe + zupa jarzynowa z
mięsem
lub rybą i dodatkiem kleiku glutenowego (2-3
g na
100ml) + przecier / sok owocowy
7 mc mleko następne z dodatkiem kaszki
glutenowej
lub kleiku bezglutenowego + zupa jarzynowa
z
mięsem lub rybą + sok / przecier owocowy +
deser mleczno-owocowy + ½ żółtka co 2-gi
dzień
8 mc mleko następne z dodatkiem kaszki
glutenowej
lub bezglutenowego kleiku + zupa jarzynowa
z
mięsem lub rybą + sok / przecier owocowy +
deser mleczno-owocowy + ½ żółtka co 2-gi
dzień
Schemat żywienia sztucznego - maj 2007
9 mc mleko następne z dodatkiem kaszki glutenowej
i kaszki bezglutenowe + zupa jarzynowa z
mięsem lub rybą + sok / przecier owocowy +
deser mleczno-owocowy + ½ żółtka + biszkopty
10 mc mleczny posiłek z produktami zbożowymi + zupa
jarzynowa z mięsem lub rybą + sok, owoce + ½ żółtka
+ biszkopty
11-12 mc mleczny posiłek z produktami zbożowymi + zupa
jarzynowa z mięsem lub rybą + sok, owoce + całe
jajko 3- 4 razy w tygodniu + twarożek, kefir,jogurt kilka
razy w tygodniu
Kaloryczności podstawowych pokarmów diety
niemowlęcej
Zupa jarzynowa - 100ml
- 80 kcal
Kaszka glutenowa - 3 g
- 5 kcal
Jajko całe
- 90 kcal/ sztukę
Jajko – żółtko
- 69 kcal/ sztukę
Kaszki mleczne - 100 ml
- 90 kcal
Mięsa drobiowe 10 g
- 12-14 kcal
Przeciery owocowe 100g
- 40 kcal
Pieczywo pszenne 10g
- 25 kcal
Masło 5g
- 37 kcal
Margaryna 5g
- 26 kcal
Kaloryczności podstawowych pokarmów diety
niemowlęcej
Twarożek - 10 g
- 8-10 kcal
Jogurt naturalny 100g
- 60 kcal
Soki warzywne 100g
- 25 kcal
Soki owocowe 100g
- 40 kcal
Problemy w żywieniu wcześniaków
Zwiększone zapotrzebowanie
energetyczne
1-szy tydzień życia – 110 kcal/kg
2-gi tydzień życia – 130 kcal/kg
Mała pojemność żołądka po porodzie -
3-5 ml
Niedobór enzymów i kwasu solnego w żołądku
Niedobór enzymów wątrobowych
(niedostateczna synteza
mocznika,ryzyko hiperamonemii)
Upośledzone wchłanianie i witamin
Skłonność do niedokrwistości-
niedostateczna czynność szpiku
Szybkie tempo wzrostu
Dieta dziecka w wieku niemowlęcym:
Programowana indywidualnie
Pokrywa potrzeby kaloryczne i żywieniowe dziecka
Uwzględnia indywidualne upodobania dziecka
Gwarantuje prawidłowy rozwój fizyczny
Zapobiega powstaniu stanów niedoborowych