Taenia solium

Tasiemiec uzbrojony

Występowanie:

• Kosmopolityczny tasiemiec

występujący w jelicie cienkim
człowieka.

• Głównie w krajach o niskim stopniu

higieny.

• W Polsce występuje rzadziej niż

Taenia saginata.

• Człowiek może być żywicielem

ostatecznym albo żywicielem
pośrednim. Żywicielem pośrednim
jest też trzoda chlewna.

Budowa:

• Nieco mniejszy od

T. saginata.

• Cała strobila dł.2-8 m

(4m), szer.5-6mm, 800-
1000 proglotydów.

• Skoleks kulisty,

zaopatrzony w 4
przyssawki i wysuwalny
ryjek uzbrojony w
podwójny wieniec (22-
32haki)

• Główka wyposażona w 4 przyssawki i

wieniec haczyków (22-32 sztuk).

• Główka szerokości około 1-1,5 mm,

długość ciała 2-8 m.

• Człony maciczne mają szerokość około 6

mm a długość 12 mm, liczba proglotydów

około 800-1000.

• Barwa strobilum żółtawomleczna.

• Macica rozgałęziona, do 12 par odgałęzień,

rzadko rozłożonych, w przeciwieństwie do

tasiemca nieuzbrojonego (ponad 15 do 30

par rozgałęzień, gęsto ułożonych).

• Zapłodnione jaja są wydalane w członach

wraz z kałem.

• W jajach zawarte są onkosfery

Cykl rozwojowy:

• wydalenie członu wypełnionego

jajami przez żywiciela

ostatecznego - czlowieka

• zjedzenie jaja przez żywiciela

pośredniego - świnię

• w przewodzie pokarmowym

żywiciela pośredniego z jaj

wydostaje się onkosfera - larwa

• onkosfera przebija scianki jelita,

dostaje się do naczyń

krwionośnych i z krwią wędruje do

mięśni

• w mięśniach osadza się, otarbia i

przekształca w wągra - postać

larwalną tasiemca, którą zaraża

się człowiek

• po zjedzeniu mięsa z wągrami

przez żywiciela ostatecznego -

czlowieka, w jego przewodzie

pokarmowym następuje

rozpuszczenie otoczki, a tasiemiec

osadza się w jelicie cienkim i

zaczyna produkować człony

Chorobotwórczość:

Tenioza:
Objawy: bóle brzucha, nudności,

sporadyczne wymioty, biegunka, zaparcia,
bóle i zawroty głowy.

Dłużej trwające zarażenie: zaburzenia

rozwoju fizycznego z obniżeniem masy
ciała, brakiem łaknienia, niedokrwistością
i i ogólnym osłabieniem.

Skłębione strobile: mogą spowodować

niedrożność jelit, wymagającą interwencji
chirurgicznej.

Cysticerkoza: wągrzyca wywołana przez wągry T.

solium w zależności od umiejscowienia i ich liczby

(od jednego od kilkuset) powoduje różne objawy

kliniczne

Wągrzyca ośrodkowego układu nerwowego:

obejmuje korę mózgową, komory i podstawę

mózgu, często rdzeń kręgowy (czasami gałki

oczne).

Okres wylęgania: 6miesiecy- kilkadziesiąt (30)lat.
Często rozpoczyna się gwałtownie; występują

okresy remisji i zaostrzeń z drgawkami

(sporadyczne, epileptyczne); wzmożone ciśnienie

śródczaszkowe (bóle głowy, nudności);

wodogłowie;- mechaniczny ucisk wągrów na

otaczające struktury mózgowia.

Może przebiegać jako zapalenie opon i mózgu z

różnymi objawami ogniskowymi.

Wykrywanie:

Rozpoznanie teniozy:
• Identyfikacja proglotydów (lub jaj

inwazyjnych) w kale.

• W przypadku wykrycia inwazji tasiemcem

uzbrojonym należy przeprowadzić badania

(tomografia komputerowa, rezonans

magnetyczny)na obecność wągrów, zwłaszcza

w ośrodkowym układzie nerwowym.

• We krwi obwodowej występuje niewielka

eozynofilia (<15%).

• Za pomocą testu ELISA wykrywa się

koproantygeny tasiemca w kale.

Rozpoznanie cysticerkozy:
• Badanie rentgenowskie mięśni i czaszki.
• Tomografia mózgu.
• Rezonans magnetyczny.
• Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego (dobra

przejrzystość, małe stężenie glukozy, duże
stężenie białka- charakterystyczne wągrzycy).

• Diagnostyka serologiczna-testy hemaglutynacji

pośredniej, immunofluorescencji pośredniej i
ELISA.

• Badanie histopatologiczne wycinków z mięśni

szkieletowych lub tkanki podskórnej- obecność
larw.

W Polsce tasiemczyca

podlega obowiązkowej

rejestracji i przymusowemu

leczeniu!

Zwalczanie i profilaktyka:

• Badanie mięsa w rzeźniach.
• Unikanie spożywania surowego mięsa

(befsztyk tatarski, metka).

• Wągry giną podczas gotowania, a także po

ok. 4 dniach w temp. -10stopniach.

Leczenie teniozy:
• Prazykwantel
• Niklozamid
• Albendazol
• Mebendazol
• Mepakryna
Kontrolne badania kału-nie wcześniej niż w

miesiąc po leczeniu.

Wągrzyca:
Leczenie chirurgiczne bywa skuteczne

w ogniskowych, pojedynczych
zmianach w ośrodkowym układzie
nerwowym.

We wszystkich przypadkach podaje się:
• Prazykwantel
• Albendazol
Efekty leczenia ocenia się przez

monitorowanie przebiegu klinicznego,
oraz na podstawie badań CT i NMR.