Taenia solium

Tasiemiec uzbrojony

 

 

Występowanie:

• Kosmopolityczny tasiemiec 

występujący w jelicie cienkim 
człowieka.

• Głównie w krajach o niskim stopniu 

higieny.

• W Polsce występuje rzadziej niż 

Taenia saginata.

• Człowiek może być żywicielem 

ostatecznym albo żywicielem 
pośrednim. Żywicielem pośrednim 
jest też trzoda chlewna. 

 

 

Budowa:

• Nieco mniejszy od            

  T. saginata.

• Cała strobila dł.2-8 m 

(4m), szer.5-6mm, 800-
1000 proglotydów.

• Skoleks kulisty, 

zaopatrzony w 4 
przyssawki i wysuwalny 
ryjek uzbrojony w 
podwójny wieniec (22-
32haki)

 

 

• Główka wyposażona w 4 przyssawki i 

wieniec haczyków (22-32 sztuk). 

• Główka szerokości około 1-1,5 mm, 

długość ciała 2-8 m. 

• Człony maciczne mają szerokość około 6 

mm a długość 12 mm, liczba proglotydów 

około 800-1000. 

• Barwa strobilum żółtawomleczna. 

• Macica rozgałęziona, do 12 par odgałęzień, 

rzadko rozłożonych, w przeciwieństwie do 

tasiemca nieuzbrojonego (ponad 15 do 30 

par rozgałęzień, gęsto ułożonych). 

• Zapłodnione jaja są wydalane w członach 

wraz z kałem. 

• W jajach zawarte są onkosfery 

 

 

Cykl rozwojowy:

• wydalenie członu wypełnionego 

jajami przez żywiciela 

ostatecznego - czlowieka

• zjedzenie jaja przez żywiciela 

pośredniego - świnię

• w przewodzie pokarmowym 

żywiciela pośredniego z jaj 

wydostaje się onkosfera - larwa

• onkosfera przebija scianki jelita, 

dostaje się do naczyń 

krwionośnych i z krwią wędruje do 

mięśni

• w mięśniach osadza się, otarbia i 

przekształca w wągra - postać 

larwalną tasiemca, którą zaraża 

się człowiek

• po zjedzeniu mięsa z wągrami 

przez żywiciela ostatecznego - 

czlowieka, w jego przewodzie 

pokarmowym następuje 

rozpuszczenie otoczki, a tasiemiec 

osadza się w jelicie cienkim i 

zaczyna produkować człony

 

 

Chorobotwórczość:

Tenioza: 
Objawy: bóle brzucha, nudności, 

sporadyczne wymioty, biegunka, zaparcia, 
bóle i zawroty głowy.

Dłużej trwające zarażenie: zaburzenia 

rozwoju fizycznego z obniżeniem masy 
ciała, brakiem łaknienia, niedokrwistością 
i i ogólnym osłabieniem.

Skłębione strobile: mogą spowodować 

niedrożność jelit, wymagającą interwencji 
chirurgicznej.

 

 

Cysticerkoza: wągrzyca wywołana przez wągry T. 

solium w zależności od umiejscowienia i ich liczby 

(od jednego od kilkuset) powoduje różne objawy 

kliniczne

Wągrzyca ośrodkowego układu nerwowego: 

obejmuje korę mózgową, komory i podstawę 

mózgu, często rdzeń kręgowy (czasami gałki 

oczne).

Okres wylęgania: 6miesiecy- kilkadziesiąt (30)lat.
Często rozpoczyna się gwałtownie; występują 

okresy remisji i zaostrzeń z drgawkami 

(sporadyczne, epileptyczne); wzmożone ciśnienie 

śródczaszkowe (bóle głowy, nudności); 

wodogłowie;- mechaniczny ucisk wągrów na 

otaczające struktury mózgowia.

Może przebiegać jako zapalenie opon i mózgu z 

różnymi objawami ogniskowymi.

 

 

Wykrywanie:

Rozpoznanie teniozy:
• Identyfikacja proglotydów (lub jaj 

inwazyjnych) w kale.

• W przypadku wykrycia inwazji tasiemcem 

uzbrojonym należy przeprowadzić badania

 

(tomografia komputerowa, rezonans 

magnetyczny)na obecność wągrów, zwłaszcza 

w ośrodkowym układzie nerwowym.

• We krwi obwodowej występuje niewielka 

eozynofilia (<15%).

• Za pomocą testu ELISA wykrywa się 

koproantygeny tasiemca w kale.

 

 

Rozpoznanie cysticerkozy:
• Badanie rentgenowskie mięśni i czaszki.
• Tomografia mózgu.
• Rezonans magnetyczny.
• Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego (dobra 

przejrzystość, małe stężenie glukozy, duże 
stężenie białka- charakterystyczne wągrzycy).

• Diagnostyka serologiczna-testy hemaglutynacji 

pośredniej, immunofluorescencji pośredniej i 
ELISA.

• Badanie histopatologiczne wycinków z mięśni 

szkieletowych lub tkanki podskórnej- obecność 
larw.

 

 

W Polsce tasiemczyca 

podlega obowiązkowej 

rejestracji i przymusowemu 

leczeniu!

 

 

Zwalczanie i profilaktyka:

• Badanie mięsa w rzeźniach.
• Unikanie spożywania surowego mięsa 

(befsztyk tatarski, metka).

• Wągry giną podczas gotowania, a także po 

ok. 4 dniach w temp. -10stopniach.

Leczenie teniozy:
• Prazykwantel
• Niklozamid
• Albendazol
• Mebendazol
• Mepakryna 
Kontrolne badania kału-nie wcześniej niż w 

miesiąc po leczeniu.

 

 

Wągrzyca:
Leczenie chirurgiczne bywa skuteczne 

w ogniskowych, pojedynczych 
zmianach w ośrodkowym układzie 
nerwowym.

We wszystkich przypadkach podaje się:
• Prazykwantel
• Albendazol 
Efekty leczenia ocenia się przez 

monitorowanie przebiegu klinicznego, 
oraz na podstawie badań CT i NMR.