Psychologiczne podstawy 

edukacji 10

Psychologia wychowania

Pojęcie wychowania (za 

Brzezińską)

• Złożony system działań osoby o 

przypisanej roli wychowawcy względem 
wychowanka lub jego otoczenia, z intencją 
wywołania zmiany zgodnej z założonym 
programem

• Jest zatem interakcją dwóch ról, ale 

niesymetryczną (kompetencje, świadomość 
celu i władza)

• Jest interwencją w żywy układ 

(dynamiczny)

Zadania psychologii 

wychowania

Problem oferty wychowawczej 

z perspektywy:

Problem gotowości i warunków 

realizacji ofert

• Poziom dojrzałości biologicznej
• Intelektualnej,
• Emocjonalnej
• Psychospołecznej
Ryc. 48

Zadania psychologii 

wychowania

Wychowanie jako 

interwencja

• w celu stymulowania, ukierunkowywania i 

podtrzymywania przemian ładu 

społecznego

• W rzeczywistość indywidualną i społeczną
• Skierowana na osobę oznacza działania 

zmierzające do wywołania zmian w ich 

umiejętnościach, wiedzy, postawach i 

wartościach i relacji międzyludzkich

• Zorientowana na system społeczny 

(grupę, instytucję, itp.) 

Funkcje wychowania

• W psychologii wychowawczej wyróżnia 

się za R. Rortym dwie funkcje 

wychowania: emancypacyjną: wiąże 

się z takim organizowaniem środowiska, 

które ma sprzyjać rozwojowi i realizacji 

potencjału wychowanka; 

• socjalizacyjna: wiąże się z 

przygotowywaniem ludzi do 

podejmowania różnych zadań w 

społeczeństwie i na jego rzecz.

Modele socjalizacji wg 

Schaffera

Podstawowe modele 

wychowania

Cechy interakcji 

wychowawczej

Przedmiotowość a 

podmiotowość

• Styl regulacji zachowania, który 

cechuje przyczynowość osobista i 
sprawczość

• Lub reaktywność

Kompetencje wychowawcy

Strategie działań 

wychowawczych

Rodzaje interakcji 

wychowawczej