Nauka chodu

W zakres pojęcia nauka chodu

wchodzi wiele działań mających na

celu naukę lub przywrócenie funkcji

sprawnego i wydolnego

przemieszczania się chorego. Należy

jednak pamiętać, że jakość chodu jaką

chory będzie mógł docelowo uzyskać,

zależna będzie od stanu pacjenta.

Reedukacja chodu, rozumiana jako

przywrócenie utraconej funkcji chodu,

dotyczyć będzie pacjentów:

Z przejściową utratą funkcji chodu (np.

złamania kończyn dolnych)

Z niedowładami lub porażeniami kończyn

dolnych

Po amputacjach w obrębie nóg

Chorych po długotrwałym

unieruchomieniu w łóżku

Metodyka nauki chodu obejmuje trzy

etapy:

Przygotowanie do nauki chodzenia

Właściwa nauka chodu

Doskonalenie chodu

Przygotowanie do nauki chodzenia

Etap ten obejmuje ćwiczenia w pozycjach

niskich (również w obrębie łóżka chorego)

oraz pionizację. Ćwiczenia mają na celu

zarówno zapobieganie wtórnym skutkom

choroby jak i przygotowanie do nauki

chodzenia. Część ćwiczeń wykonujemy

przed pionizacją, inne równolegle z nią.

Przygotowanie za pomocą odpowiednich

ćwiczeń ma na celu:

Wzmocnienie mięśni odpowiedzialnych za

utrzymanie pionowej postawy oraz za

poruszanie kończynami dolnymi.

W niektórych przypadkach wzmocnić

należy również mięśnie obręczy barkowej

i kończyn górnych, aby umożliwić

częściowe przejęcie funkcji podporowej

kończynom górnym (np. chodzenie

o kulach, chód w poręczach)

Doskonalenie równowagi w każdej,

stopniowo coraz wyższej, pozycji.

Pionizacja

Dzięki stopniowej pionizacji

przystosowujemy układ krążenia do

pracy w zmienionych warunkach,

z czym mamy do czynienia właśnie

w sytuacji długotrwałego

unieruchomienia.

Rozróżniamy pionizację czynną i bierną.

Właściwa nauka chodu

Etap właściwej nauki chodzenia jest

bardzo zróżnicowany. Wynika to ze

zróżnicowanego stanu pacjentów.

W niektórych przypadkach konieczne jest

odciążenie (częściowe lub całkowite) lub

dodatkowe punkty podparcia

zabezpieczające stabilność postawy.

Naukę chodu poprzedza ocena stanu pacjenta.

Polecamy pacjentowi wykonać ruch kończyną

dolną w różnych kierunkach, następnie na

przemian obciążać jedną i drugą kończynę oraz

wykonać chód w miejscu. Wspomniana ocena

pomoże nam w ustaleniu problemów

lokomocyjnych pacjenta oraz zlokalizowaniu

przyczyn zaburzeń, by poprzez odpowiednio

dobrane działanie terapeutyczne móc je usunąć.

U pacjentów neurologicznych, na tym etapie

nauki chodu, zaistnieje potrzeba ułatwienia

niektórych ruchów, a u pacjentów

ortopedycznych zastosowania pewnego

odciążenia.

Na pierwszych etapach reedukacji

chodu, podczas wykorzystywania

pomocy ułatwiających chód, jakimi

są kule, balkoniki, poręcze,

stosujemy typ chodu - cztero-, trój-

lub dwutaktowy.

Następnie, na kolejnych etapach usprawniania, stosuje się

coraz to mniej punktów podparcia. Wyjątek stanowi „chód

kangurowy” stosowany jako jedyny możliwy

u paraplegików, gdzie zawsze występować będą dwa

punkty podparcia (obie nogi lub obie kule).

Punkty podparcia podczas chodu o kulach, stanowić mają,

bądź odciążenie dla jednej nogi, bądź zapewnienie lepszej

stabilności.

W pierwszym przypadku, jako zasadę przyjmuje się, że

odciążana kończyna przy podparciu, powinna być wsparta

przynajmniej dwoma dodatkowymi punktami podparcia

(rozłożenie ciężaru na 3 punkty), natomiast zdrowa noga

może być stawiana bez dodatkowego podparcia.

Z kolei w drugim przypadku każda z kończyn ma dwa

punkty podparcia w fazie obciążenia, na ogół z pewnym

powiększeniem płaszczyzny podparcia.

Po udarze

Nauka wchodzenia i schodzenia ze stopni

Ważne aby pacjent aktywował

naprzemiennie obie nogi.
Pacjent trzyma sie poreczy,podnoszac

zdrową noge w przód na stopien.
Prostowanie nogi i dostawienie na stopien

poraonej konczyny.
Lekkie ugiecie kolan i zestawienie

poraonej nogi z powrotem na podłoge.
Podczas schodzenia terapeuta powinien

stac z przodu (przed) pacjenta.

Nauka chodu
Nauke chodu rozpoczyna sie w 3,4 dniu po

operacji, kd operowana powinna byc

całkowicie
odciążona. Wpierw uczymy pacjenta chodu z

balkonikiem, a nastepnie o kulach.
Na pełne obciążenie operowanego stawu

można pozwolić po 3-4 miesiacach od

operacji i to wyłacznie po spełnieniu

nastepujacych warunków:
• bezbolesnosc operowanego biodra,
• dobry zakres ruchów w operowanym stawie,
• ujemny objaw Trendelenburga,
• prawidłowy obraz RTG operowanego biodra

Chodzenie po schodach po

amputacji kd

Wejście na stopień między poręczami

przenieść masę ciała na jedną nogę,

zgiąć kikut w biodrze drugiej nogi i

postawić ją na stopień między

poręczami; przesunąć ręce na poręczy ku

przodowi i przenieść masę ciała na nogę

umieszczoną na stopniu; wyprostować

protezę w stawie kolanowym przez

cofnięcie kikuta w tył i ustawić drugą

nogę (protezę) na stopniu.

Zejście ze stopnia między poręczami

ręce oparte na poręczach, masa ciała

spoczywa na obydwu stopach, palce stóp

wystają nieco poza brzeg stopnia;

przenieść masę ciała na prawą protezę, a

lewą poprzez zgięcie kikuta w stawie

biodrowym przesunąć poza stopień;

przesunąć masę ciała ku przodowi i

opierając się na rękach zgiąć kolano

prawej protezy z równoczesnym

zaczepieniem jej obcasem o stopień; w

tym czasie lewą protezę ustawić na ziemi

i zablokować staw kolanowy przez

wyprost kikuta w stawie biodrowym;

dostawić prawą protezę do lewej.

Wejście przodem na schody z

użyciem jednej poręczy

;

z jednej

strony amputowany trzyma się poręczy,

a z drugiej podpiera się kulą; kiedy

masa ciała spoczywa na jednej protezie

i na ręce opartej o poręcz, drugą nogę

zgina w stawie biodrowym i przenosi

obcas nogi protezowancj ustawia się na

samym brzegu stopnia niżej

położonego.

Zejście ze schodów:

— protezowany

schodzi nogą protezowaną, dostawia nogę

zdrową;

— sposób dla zaawansowanych, zejście

naprzemienne, a nic dostawne. W

pierwszej fazie

W pierwszej fazie obcas

nogi protezowanej ustawia się na samym

brzegu stopnia niżej położonego. W fazie

drugiej przy pochyleniu tułowia w przód

protezowany przenosi masę ciała na

protezę i nogę zdrową ustawia o stopień

niżej. Ten sposób zejścia jest szybki i

zbliżony do naturalnego.

W fazie drugiej przy pochyleniu

tułowia w przód protezowany

przenosi masę ciała na protezę i

nogę zdrową ustawia o stopień

niżej. Ten sposób zejścia jest

szybki i zbliżony do naturalnego.

Doskonalenie chodu

W ramach doskonalenia chodu pacjent

wykonuje przejścia po pochylni,

schodach, po różnego rodzaju

nawierzchni, pokonuje przeszkody

terenowe itp. Kolejny etap to utrudnianie

chodzenia, poprzez zmienianie warunków

treningu (trudniejsze zadania,

likwidowanie ułatwień). W tym względzie

pomocne wydają się wszelkie tory

przeszkód.

Pracować można również nad

pewnymi parametrami chodu, jak

prędkość i długość kroku. Osiąga się

to poprzez poprawę ogólnej

wydolności.

Podczas tej fazy likwiduje się też

drobne błędy chodu, np. poprzez

zmianę aparatu, protezy, butów lub

wkładki do obuwia. W przypadku,

kiedy nie jest możliwe pełne

przywrócenie funkcji chodu, dąży się

do utrzymania uzyskanego poziomu

sprawności i wydolności chodu.

Document Outline