Chłoniaki
Chłoniaki
nieziarnicze
nieziarnicze
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
Węzeł prawidłowy
Węzeł prawidłowy
< 10 mm,
< 10 mm,
miękki, płaski, nie związany z
miękki, płaski, nie związany z
otoczeniem – badalne zwykle ww.
otoczeniem – badalne zwykle ww.
podżuchwowe; - ww. pachwinowe
podżuchwowe; - ww. pachwinowe
nawet 20 mm mogą być
nawet 20 mm mogą być
prawidłowe; - częste u dzieci i
prawidłowe; - częste u dzieci i
osób młodych
osób młodych
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
i n f e k c j a
n p l
n o r m a
? ? ? ?
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
Wątpliwości?:
Wątpliwości?:
wiek + towarzyszące obj. kliniczne
wiek + towarzyszące obj. kliniczne
+lokalizacja węzłów
+lokalizacja węzłów
<30 r.ż. 80% limfadenopatii łagodnej, infekcyjnej
<30 r.ż. 80% limfadenopatii łagodnej, infekcyjnej
obj. zakażenia, gorączka, osoba młoda - l.
obj. zakażenia, gorączka, osoba młoda - l.
łagodna
łagodna
ww. tkliwe, zbite, bolesne, asymetryczne,
ww. tkliwe, zbite, bolesne, asymetryczne,
ropiejące - zapalenie
ropiejące - zapalenie
utrata wagi, poty nocne, nawracające stany
utrata wagi, poty nocne, nawracające stany
podgorączkowe – npl
podgorączkowe – npl
ww. twarde/ sprężyste, związane z otoczeniem,
ww. twarde/ sprężyste, związane z otoczeniem,
niebolesne, w wielu miejscach/ symetrycznie,
niebolesne, w wielu miejscach/ symetrycznie,
nadobojczykowe – npl
nadobojczykowe – npl
DIAGNOSTYKA
DIAGNOSTYKA
POWIĘKSZENIA WĘZŁÓW
POWIĘKSZENIA WĘZŁÓW
CHŁONNYCH
CHŁONNYCH
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
Postępowanie
Postępowanie
:
:
–
wywiad – wiek, kontakt z zakaźnie
wywiad – wiek, kontakt z zakaźnie
chorymi, zwierzętami, leki, obecność i
chorymi, zwierzętami, leki, obecność i
czas trwania gorączki, nocnych potów,
czas trwania gorączki, nocnych potów,
chudnięcia,
chudnięcia,
–
badanie przedmiotowe ogólne +
badanie przedmiotowe ogólne +
szczegółowa ocena węzłów chł., wątroby,
szczegółowa ocena węzłów chł., wątroby,
śledziony, miejscowe stany zapalne
śledziony, miejscowe stany zapalne
–
morfologia krwi + rozmaz białokrwinkowy
morfologia krwi + rozmaz białokrwinkowy
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
WĘZŁÓW CHŁONNYCH c.d.
WĘZŁÓW CHŁONNYCH c.d.
–
testy serologiczne: EBV, CMV, HIV,
testy serologiczne: EBV, CMV, HIV,
toksoplazmoza, Tbc, bruceloza,
toksoplazmoza, Tbc, bruceloza,
–
bad. radiologiczne: rtg klp. usg j.brzusznej
bad. radiologiczne: rtg klp. usg j.brzusznej
–
przy rozpoznaniu tła zapalnego –
przy rozpoznaniu tła zapalnego –
obserwacja do 2 tyg +/- antybiotyk
obserwacja do 2 tyg +/- antybiotyk
–
biopsja w. chłonnego –
biopsja w. chłonnego –
w całości
w całości
, najlepiej
, najlepiej
szyjny lub nadobojczykowy, raczej nie
szyjny lub nadobojczykowy, raczej nie
pachwinowe i pachowe ze względu na
pachwinowe i pachowe ze względu na
częste nieswoiste zmiany zapalne
częste nieswoiste zmiany zapalne
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
miejscowa limfadenopatia
miejscowa limfadenopatia
Zakażenie miejscowe
Zakażenie miejscowe
zakażenia bakteryjne ropne
zakażenia bakteryjne ropne
: angina, ropień
: angina, ropień
okołozębowy, zapalenie ucha środk., promienica, czyrak,
okołozębowy, zapalenie ucha środk., promienica, czyrak,
zanokcica
zanokcica
wirusowe
wirusowe
: ch. kociego pazura,
: ch. kociego pazura,
Gruźlica
Gruźlica
Odczyny poszczepienne
Odczyny poszczepienne
Chłoniaki złośliwe
Chłoniaki złośliwe
ziarnica złośliwa
ziarnica złośliwa
chłoniaki nieziarnicze
chłoniaki nieziarnicze
Przerzuty nowotworowe
Przerzuty nowotworowe
raki
raki
czerniak złośliwy
czerniak złośliwy
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
DIAGNOSTYKA POWIĘKSZENIA
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
WĘZŁÓW CHŁONNYCH
uogólniona limfadenopatia
uogólniona limfadenopatia
Zakażenie ogólnoustrojowe
Zakażenie ogólnoustrojowe
zakażenia wirusowe
zakażenia wirusowe
: mononukleoza zakaźna (EBV/CMV),
: mononukleoza zakaźna (EBV/CMV),
limfocytoza zakaźna, różyczka, WZW, HIV
limfocytoza zakaźna, różyczka, WZW, HIV
zakażenia bakteryjne
zakażenia bakteryjne
: bruceloza, tbc, kiła, salmoneloza, ,
: bruceloza, tbc, kiła, salmoneloza, ,
bakteryjne. zap. wsierdzia
bakteryjne. zap. wsierdzia
zakażenia grzybicze
zakażenia grzybicze
: histoplazmoza
: histoplazmoza
zakażenia pierwotniakowe
zakażenia pierwotniakowe
: toksoplazmoza
: toksoplazmoza
Choroby zapalne niezakaźne
Choroby zapalne niezakaźne
sarkoidoza, RZS, toczeń
sarkoidoza, RZS, toczeń
układowy, in. kolagenozy, choroba posurowicza
układowy, in. kolagenozy, choroba posurowicza
Chłoniaki złośliwe
Chłoniaki złośliwe
ziarnica złośliwa
ziarnica złośliwa
chłoniaki nieziarnicze
chłoniaki nieziarnicze
Ostre białaczki
Ostre białaczki
Choroby autoimmunologiczne
Choroby autoimmunologiczne
Nadczynnośc tarczycy
Nadczynnośc tarczycy
Reakcje na środki chemiczne:
Reakcje na środki chemiczne:
hydantoina i pochodne,
hydantoina i pochodne,
beryl
beryl
Chłoniaki
Chłoniaki
Definicja:
- klonalny rozrost komórek pochodzących z układu chłonnego
Podział:
- ziarnica złośliwa (HL, Lgr mal.)
- chłoniaki nieziarnicze (NHL); szczególne postaci szeroko rozumianych
NHL: LLC, HCL, szpiczak plazmocytowy, makroglobulinemia
Waldenstróma
Etiologia:
cz. genetyczne, wirusy - EBV w chł. Burkitta endemicznym;
HTLV-1
Zapadalność:
3-5/100 tys/rok, M 1,5 x > K, częściej u osób starszych
Lokalizacja:
- węzły chłonne (N)
- narz. chłonne pozalimfatyczne: śledziona (S), pierścień Waldeyera,
grasica
- narządy pozawęzłowe: wątroba, szpik, przew. pokarm. (kępki Peyera),
płuca, opłucna, skóra, kościec, CUN
Szerzenie się:
- drogą chłonną
- drogą krwionośną
- przez ciągłość
Chłoniaki – objawy
Chłoniaki – objawy
kliniczne
kliniczne
Postaci:
Postaci:
- zlokalizowane - forma pojedynczego guzka / guza /
- zlokalizowane - forma pojedynczego guzka / guza /
nacieku
nacieku
- rozsiane - liczne zmiany jw., zajęcie narządów
- rozsiane - liczne zmiany jw., zajęcie narządów
- białaczkowe (hiperleukocytoza)
- białaczkowe (hiperleukocytoza)
Najczęstsze objawy:
Najczęstsze objawy:
- tzw.
- tzw.
obj. ogólne
obj. ogólne
„B”: - gorączka >38oC, - poty
„B”: - gorączka >38oC, - poty
nocne, - utrata >10% masy ciała w ciągu 6 mies.
nocne, - utrata >10% masy ciała w ciągu 6 mies.
- obj. inne - tzw.
- obj. inne - tzw.
„A”:
„A”:
- stany podgorączkowe, -
- stany podgorączkowe, -
osłabienie, - niewielkie chudnięcie, - częste infekcje, -
osłabienie, - niewielkie chudnięcie, - częste infekcje, -
świąd skóry, - ból węzłów po alkoholu (ziarnica), - bóle
świąd skóry, - ból węzłów po alkoholu (ziarnica), - bóle
brzucha, - bóle kostne
brzucha, - bóle kostne
- limfadenopatia / guzek / guz / naciek
- limfadenopatia / guzek / guz / naciek
- obj. uciskowe spowodowane guzem
- obj. uciskowe spowodowane guzem
Chłoniaki – objawy
Chłoniaki – objawy
kliniczne
kliniczne
Następstwa rozwoju choroby:
Następstwa rozwoju choroby:
- wyniszczenie
- wyniszczenie
- spadek odporności
- spadek odporności
- rozsiew, uszkodzenie / niewydolność
- rozsiew, uszkodzenie / niewydolność
narządów (np. szpik: mono-, duo-,
narządów (np. szpik: mono-, duo-,
pancytopenia; płuca: duszność,
pancytopenia; płuca: duszność,
niewydolność oddechowa), - ból
niewydolność oddechowa), - ból
Chłoniaki – objawy
Chłoniaki – objawy
kliniczne
kliniczne
Nietypowe zespoły kliniczne („maski”):
- neurologiczne
- z ukł. kostnego
- płucne
- zespół żyły głównej górnej
- z narządów moczowo-płciowych
Chłoniaki-diagnostyka
Chłoniaki-diagnostyka
Rozpoznanie uwzględniające
Rozpoznanie uwzględniające
klasyfikację szczegółową chłoniaków
klasyfikację szczegółową chłoniaków
(
(
koniecznie ze względów rokowniczych,
koniecznie ze względów rokowniczych,
ustalenia i monitorowania leczenia)
ustalenia i monitorowania leczenia)
:
:
-
-
rozpoznanie morfologiczne
rozpoznanie morfologiczne
- histologiczne
- histologiczne
(cytologia, np.
(cytologia, np.
BAC niemiarodajna!
BAC niemiarodajna!
)
)
- konieczne liczne bad. dodatkowe
- konieczne liczne bad. dodatkowe
precyzujące
precyzujące
typ i rozległość choroby
typ i rozległość choroby
-
-
okres kliniczny
okres kliniczny
Chłoniaki-diagnostyka
Chłoniaki-diagnostyka
Diagnostyka:
Diagnostyka:
- biopsja węzła / zmiany (całość / duży
- biopsja węzła / zmiany (całość / duży
wycinek) - histologia / immunofenotyp
wycinek) - histologia / immunofenotyp
- dokładny stan wszystkich węzłow
- dokładny stan wszystkich węzłow
chłonnych, wątroby, śledziony
chłonnych, wątroby, śledziony
- RTG klp P-A i boczne; KT w razie
- RTG klp P-A i boczne; KT w razie
stwierdzenia zmian (ew. NMR)
stwierdzenia zmian (ew. NMR)
- USG j. brzusznej, KT j.w. (ew. NMR)
- USG j. brzusznej, KT j.w. (ew. NMR)
- trepanobiopsja z obu talerzy biodrowych
- trepanobiopsja z obu talerzy biodrowych
(histologia / cytologia / cytochemia /
(histologia / cytologia / cytochemia /
immunofenotyp szpiku)
immunofenotyp szpiku)
Chłoniaki-diagnostyka
Chłoniaki-diagnostyka
ocena histopatolgiczna
ocena histopatolgiczna
Chłoniak Burkitta – obraz „gwiadzistego nieba”
Chłoniaki-diagnostyka
Chłoniaki-diagnostyka
- morfologia krwi z rozmazem, OB,
- morfologia krwi z rozmazem, OB,
parametry wydolności nerek i wątroby
parametry wydolności nerek i wątroby
- laparotomia zwiadowcza z pobraniem
- laparotomia zwiadowcza z pobraniem
węzłów, splenektomią i biopsją wątroby
węzłów, splenektomią i biopsją wątroby
albo mediastinoskopia z pobraniem węzłów
albo mediastinoskopia z pobraniem węzłów
gdy j. brzuszna / śródpiersie to jedyne
gdy j. brzuszna / śródpiersie to jedyne
miejsca pozwalające uzyskać materiał
miejsca pozwalające uzyskać materiał
histologiczny
histologiczny
- inne niezbędne w celu wyjaśnienia
- inne niezbędne w celu wyjaśnienia
obserwowanego obrazu klinicznego
obserwowanego obrazu klinicznego
Chłoniaki -
Chłoniaki -
diagnostyka
diagnostyka
radiologiczna
radiologiczna
Tomografia komputerowa
Pozytronowa tomografia emisyjna
PET
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
klasyfikacja
klasyfikacja
Typy histologiczne (klasyfikacja kilońska):
Typy histologiczne (klasyfikacja kilońska):
Chłoniaki z limfocytów B
Chłoniaki z limfocytów B
o mniejszym stopniu złośliwości
o mniejszym stopniu złośliwości
- chłoniaki limfocytowe
- chłoniaki limfocytowe
- przewlekła białaczka limfocytowa i
- przewlekła białaczka limfocytowa i
prolimfocytowa
prolimfocytowa
- białaczka włochatokomórkowa
- białaczka włochatokomórkowa
- chłoniaki limfoplazmocytoidalne (immunocytoma)
- chłoniaki limfoplazmocytoidalne (immunocytoma)
- chłoniaki plazmocytowe (szpiczak mnogi)
- chłoniaki plazmocytowe (szpiczak mnogi)
- chłoniaki centroblastyczno-centrocytowe
- chłoniaki centroblastyczno-centrocytowe
- chłoniaki grudkowe rozlane i nierozlane
- chłoniaki grudkowe rozlane i nierozlane
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
klasyfikacja
klasyfikacja
- o średnim stopniu złośliwości
- niektóre. chłoniaki
- niektóre. chłoniaki
limfoplazmocytoidalne
limfoplazmocytoidalne
- chłoniaki pleomorficzne
- chłoniaki pleomorficzne
- chłoniaki centrocytowo-
- chłoniaki centrocytowo-
centroblastyczne z przewagą
centroblastyczne z przewagą
centroblastów
centroblastów
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
klasyfikacja
klasyfikacja
o większym stopniu złośliwości
o większym stopniu złośliwości
- centoblastyczne
- centoblastyczne
- immunoblastyczne
- immunoblastyczne
- anaplastyczne z dużych kom. Ki-
- anaplastyczne z dużych kom. Ki-
1+
1+
- Burkitta
- Burkitta
- limfoblastyczny
- limfoblastyczny
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
klasyfikacja
klasyfikacja
Z limfocytów T
Z limfocytów T
o mniejszym stopniu złośliwości
o mniejszym stopniu złośliwości
- LLC i biał. prolimfocytowa
- LLC i biał. prolimfocytowa
- ziarniniak grzybiasty
- ziarniniak grzybiasty
- zespół Sezary’ego
- zespół Sezary’ego
- chłoniak Lennerta
- chłoniak Lennerta
- chłoniak angioimmunoblastyczny
- chłoniak angioimmunoblastyczny
- chłoniak strefy T
- chłoniak strefy T
- chłoniak pleomorficzny z małych
- chłoniak pleomorficzny z małych
komórek
komórek
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
klasyfikacja
klasyfikacja
o większym stopniu złośliwości
o większym stopniu złośliwości
- pleomorficzne z pośrednich i
- pleomorficzne z pośrednich i
dużych komórek
dużych komórek
- immunoblastyczne
- immunoblastyczne
- anaplastyczne z dużych kom. Ki-
- anaplastyczne z dużych kom. Ki-
1+
1+
- limfoblastyczny
- limfoblastyczny
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
klasyfikacja
klasyfikacja
Klasyfikacja chłoniaków nieziarniczych wg REAL/WHO
Klasyfikacja chłoniaków nieziarniczych wg REAL/WHO
(* - częste,__
(* - częste,__
-agresywne)
-agresywne)
Chłoniaki z prekursorowych komórek B
Chłoniaki z prekursorowych komórek B
** ostra białaczka limfoblastyczna / chłoniak limfoblastyczny z
** ostra białaczka limfoblastyczna / chłoniak limfoblastyczny z
prekursorowych komórek B)
prekursorowych komórek B)
Chłoniaki z dojrzałych (obwodowych) komórek B
Chłoniaki z dojrzałych (obwodowych) komórek B
** przewlekła białaczka limfocytowa/ B-komórkowy chłoniak z małych
** przewlekła białaczka limfocytowa/ B-komórkowy chłoniak z małych
limfocytów
limfocytów
białaczka prolimfocytowa B-kom.
białaczka prolimfocytowa B-kom.
chłoniak limfoplazmocytowy
chłoniak limfoplazmocytowy
śledzionowy chłoniak strefy brzeżnej B-kom. (chłoniak śledzionowy z
śledzionowy chłoniak strefy brzeżnej B-kom. (chłoniak śledzionowy z
kosmatych limfocytów)
kosmatych limfocytów)
białaczka włochatokomórkowa
białaczka włochatokomórkowa
** szpiczak plazmocytowy/ plazmocytoma
** szpiczak plazmocytowy/ plazmocytoma
* pozawęzłowy chłoniak strefy brzeżnej B-kom. (chłoniak MALT; ! różnicować z
* pozawęzłowy chłoniak strefy brzeżnej B-kom. (chłoniak MALT; ! różnicować z
rakiem żoładka!)
rakiem żoładka!)
węzłowy chłoniak strefy brzeżnej B-kom.
węzłowy chłoniak strefy brzeżnej B-kom.
chłoniak grudkowy
chłoniak grudkowy
*
*
c
c
hł
hł
o
o
n
n
ia
ia
k
k
s
s
tr
tr
e
e
f
f
y
y
p
p
ła
ła
s
s
z
z
c
c
z
z
a
a
* rozlany chłoniak z dużych komórek B (wielkokomórkowy)
* rozlany chłoniak z dużych komórek B (wielkokomórkowy)
chłoniak Burkitta/ białaczka
chłoniak Burkitta/ białaczka
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
klasyfikacja
klasyfikacja
Chłoniaki z prekursorowych komórek T/ NK
Chłoniaki z prekursorowych komórek T/ NK
białaczka/ chłoniak limfoblastyczny (ostra białaczka
białaczka/ chłoniak limfoblastyczny (ostra białaczka
limfoblastyczna z prekursorowych komórek T)
limfoblastyczna z prekursorowych komórek T)
chłoniak NK-komórkowy blastyczny
chłoniak NK-komórkowy blastyczny
Chłoniaki z dojrzałych (obwodowych) komórek T/ NK
Chłoniaki z dojrzałych (obwodowych) komórek T/ NK
białaczka prolimfocytowa
białaczka prolimfocytowa
białaczka dużych ziarnistych limfocytów T-kom.
białaczka dużych ziarnistych limfocytów T-kom.
białaczka NK-kom. agresywna
białaczka NK-kom. agresywna
pozawęzłowy chłoniak NK/T-kom., typ nosowy (angiocentryczny)
pozawęzłowy chłoniak NK/T-kom., typ nosowy (angiocentryczny)
T-kom. chłoniak jelitowy o typie enteropatii
T-kom. chłoniak jelitowy o typie enteropatii
chłoniak T-kom. wątrobowo-śledzionowy
chłoniak T-kom. wątrobowo-śledzionowy
podskórny chłoniak T-kom. podobny do zapalenia tk. podskórnej
podskórny chłoniak T-kom. podobny do zapalenia tk. podskórnej
ziarniniak grzybiasty/ zespół Sezary’ego
ziarniniak grzybiasty/ zespół Sezary’ego
pierwotny skórny chłoniak anaplastyczny T-wielkokomórkowy
pierwotny skórny chłoniak anaplastyczny T-wielkokomórkowy
obwodowy chłoniak T-komórkowy, niesklasyfikowany
obwodowy chłoniak T-komórkowy, niesklasyfikowany
chłoniak angioimmunoblastyczny T-kom.
chłoniak angioimmunoblastyczny T-kom.
pierwotny, uogólniony chłoniak anaplastyczny T/ null-
pierwotny, uogólniony chłoniak anaplastyczny T/ null-
wielkokomórkowy
wielkokomórkowy
Chłoniaki nieziarnicze – stadia
Chłoniaki nieziarnicze – stadia
kliniczne
kliniczne
Okresy choroby (Ann Arbor) z wyj. LLC:
Okresy choroby (Ann Arbor) z wyj. LLC:
I
I
- 1 region węzłów lub tkanki chłonnej, IE - jeden obszar
- 1 region węzłów lub tkanki chłonnej, IE - jeden obszar
pozalimfatyczny
pozalimfatyczny
II
II
- 2 lub więcej regionów węzłowych lub obszarów
- 2 lub więcej regionów węzłowych lub obszarów
pozalimf. (E) po tej samej stronie przepony
pozalimf. (E) po tej samej stronie przepony
III
III
- 2 lub więcej regionów węzłowych lub obszarów
- 2 lub więcej regionów węzłowych lub obszarów
pozalimf. (E) po obu stronach przepony lub śledziona (III
pozalimf. (E) po obu stronach przepony lub śledziona (III
S)
S)
IV
IV
- rozsiane lub rozlane zajęcie jednego lub więcej
- rozsiane lub rozlane zajęcie jednego lub więcej
narządów lub tkanek pozalimfatycznych E (np. szpik, CUN)
narządów lub tkanek pozalimfatycznych E (np. szpik, CUN)
Każde stadium choroby charakteryzuje dodatkowo obecność
Każde stadium choroby charakteryzuje dodatkowo obecność
objawów ogólnych „B” lub innych „A”.
objawów ogólnych „B” lub innych „A”.
Lokalizacja: pierwotnie węzłowa albo pierwotnie
Lokalizacja: pierwotnie węzłowa albo pierwotnie
pozawęzłowa
pozawęzłowa
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
rokowanie
rokowanie
Niekorzystne czynniki rokownicze:
Niekorzystne czynniki rokownicze:
- wysoki histologicznie typ złośliwości
- wysoki histologicznie typ złośliwości
- forma guzowata ( kilka pozawęzłowych
- forma guzowata ( kilka pozawęzłowych
ognisk chorobowych tzw. bulky disease)
ognisk chorobowych tzw. bulky disease)
- wysoki poziom LDH
- wysoki poziom LDH
- okres III i IV
- okres III i IV
- objawy ogólne B
- objawy ogólne B
- zły wyjściowo stan ogólny chorego
- zły wyjściowo stan ogólny chorego
- chłoniak z linii T
- chłoniak z linii T
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
rokowanie
rokowanie
-
-
NHL o małej złośliwości
NHL o małej złośliwości
: powolna
: powolna
progresja, w okresie uogólnionym
progresja, w okresie uogólnionym
bez wyzdrowienia, przeżycie 2-10 lat
bez wyzdrowienia, przeżycie 2-10 lat
-
-
NHL o dużej złośliwości
NHL o dużej złośliwości
: 85-90%
: 85-90%
chorych z rozsianą chorobą; szybki
chorych z rozsianą chorobą; szybki
postęp choroby, nieleczone -
postęp choroby, nieleczone -
przeżycie miesiące, tygodnie; CR -
przeżycie miesiące, tygodnie; CR -
50% chorych
50% chorych
Chłoniaki – postępowanie
Chłoniaki – postępowanie
kliniczne
kliniczne
stadium kliniczne + cz.
stadium kliniczne + cz.
rokownicze
rokownicze
leczenie
leczenie
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
leczenie
leczenie
Leczenie
Leczenie
:
:
wybór przede
wybór przede
wszystkim ze
wszystkim ze
względu na typ
względu na typ
histologiczny,
histologiczny,
czynniki
czynniki
rokownicze, wiek,
rokownicze, wiek,
stan biologiczny
stan biologiczny
chorego
chorego
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
leczenie
leczenie
1)
1)
NHL o niewielkiej złośliwości
NHL o niewielkiej złośliwości
(przeżycie śr. ok. 6 lat)
(przeżycie śr. ok. 6 lat)
zmiany miejscowe (I) - napromienienie, albo resekcja
zmiany miejscowe (I) - napromienienie, albo resekcja
+ napromienienie
+ napromienienie
zm. uogólnione (II-IV, przewlekła białaczka)
zm. uogólnione (II-IV, przewlekła białaczka)
u młodszych
u młodszych
:
:
# analogi puryn (2-chlordeoksyadenozyna / 2-CDA/
# analogi puryn (2-chlordeoksyadenozyna / 2-CDA/
kladrybina, fludarabina) w monoterapii lub
kladrybina, fludarabina) w monoterapii lub
skojarzeniach z innymi cytostatykami;
skojarzeniach z innymi cytostatykami;
# monoklonalne przeciwciała chimeryczne anty-CD20
# monoklonalne przeciwciała chimeryczne anty-CD20
(Rituximab, MabThera), anty-CD52 (Campath) +/-
(Rituximab, MabThera), anty-CD52 (Campath) +/-
chemioterapia
chemioterapia
#
#
rozważyć (?) allo-/ autoprzeszczep komórek
rozważyć (?) allo-/ autoprzeszczep komórek
krwiotwórczych
krwiotwórczych
Chłoniaki nieziarnicze –
Chłoniaki nieziarnicze –
leczenie (przeciwciała
leczenie (przeciwciała
monoklonalne)
monoklonalne)
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
leczenie
leczenie
u starszych
u starszych
- wyczekiwanie na obj. progresji; w
- wyczekiwanie na obj. progresji; w
razie progresji (objawy B, gwałtowne
razie progresji (objawy B, gwałtowne
powiększanie się zmian, destrukcja narządów,
powiększanie się zmian, destrukcja narządów,
pogarszanie się stanu ogólnego, duży guz /
pogarszanie się stanu ogólnego, duży guz /
splenomegalia z obj. uciskowymi w j. brzusznej,
splenomegalia z obj. uciskowymi w j. brzusznej,
paraproteinemia z białkiem całk. we krwi > 9g/dl,
paraproteinemia z białkiem całk. we krwi > 9g/dl,
cytopenia) - terapia paliatywna, utrzymanie
cytopenia) - terapia paliatywna, utrzymanie
najwyższej jakości życia, wydłużenie przeżycia;
najwyższej jakości życia, wydłużenie przeżycia;
# standardowo: chlorambucyl 12 mg/m2 + PDN
# standardowo: chlorambucyl 12 mg/m2 + PDN
przez 5-7 dni w cyklu 28 dni, COP (Cyklofosfamid
przez 5-7 dni w cyklu 28 dni, COP (Cyklofosfamid
+Oncovin+Prednison), CHOP (Cyklofosfamid +
+Oncovin+Prednison), CHOP (Cyklofosfamid +
doksorubicyna + Oncovin + PDN),
doksorubicyna + Oncovin + PDN),
# ew. j.w. - analogi puryn/ monoklonalne
# ew. j.w. - analogi puryn/ monoklonalne
przeciwciała chimeryczne
przeciwciała chimeryczne
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
leczenie
leczenie
Monitorowanie leczenia
Monitorowanie leczenia
:
:
po
po
każdych 3 kursach chemioterapii
każdych 3 kursach chemioterapii
powtórzenie wszystkich badań
powtórzenie wszystkich badań
nieprawidłowych przy
nieprawidłowych przy
rozpoznaniu
rozpoznaniu
Podtrzymywanie remisji
Podtrzymywanie remisji
:
:
ew.
ew.
interferon alfa, IL-2
interferon alfa, IL-2
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
leczenie
leczenie
2) NHL o wysokim i pośrednim stopniu
2) NHL o wysokim i pośrednim stopniu
złośliwości
złośliwości
cel
cel
- wyleczenie lub długotrwała remisja całkowita
- wyleczenie lub długotrwała remisja całkowita
białaczki/ chłoniaki limfoblastyczne – wg
białaczki/ chłoniaki limfoblastyczne – wg
protokołów dla ostrych białaczek
protokołów dla ostrych białaczek
limfoblastycznych + przeszczepianie kom.
limfoblastycznych + przeszczepianie kom.
hematopoetycznych
hematopoetycznych
chłoniak Burkitta i rozlany chłoniak z dużych
chłoniak Burkitta i rozlany chłoniak z dużych
komórek B: intensywne wielolekowe programy
komórek B: intensywne wielolekowe programy
cytostatyczne (np. MACOP-B, CODBLAM IV,
cytostatyczne (np. MACOP-B, CODBLAM IV,
CODOX) + przeszczepianie kom.
CODOX) + przeszczepianie kom.
hematopoetycznych
hematopoetycznych
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
leczenie
leczenie
pozostałe chłoniaki
pozostałe chłoniaki
wczesne stadium, zm. miejscowe (I) -
wczesne stadium, zm. miejscowe (I) -
napromienienie,
napromienienie,
albo resekcja + napromienienie, albo resekcja
albo resekcja + napromienienie, albo resekcja
+ chemioterapia
+ chemioterapia
zaawansowane (IIA - …)
zaawansowane (IIA - …)
– standardowo: CHOP+/- Bleomycyna co 21
– standardowo: CHOP+/- Bleomycyna co 21
dni 3-6 cykli z oceną remisji co 3 cykle, po
dni 3-6 cykli z oceną remisji co 3 cykle, po
uzyskaniu RC jeszcze min. 2 cykle;
uzyskaniu RC jeszcze min. 2 cykle;
- pomocniczo naświetlania
- pomocniczo naświetlania
- inne intensywne układy chemioterapii
- inne intensywne układy chemioterapii
- przeszczepianie kom. hematopoetycznych
- przeszczepianie kom. hematopoetycznych
Chłoniaki nieziarnicze -
Chłoniaki nieziarnicze -
leczenie
leczenie
chłoniaki z zajęciem szpiku/
chłoniaki z zajęciem szpiku/
lokalizacja pozawęzłową/ z kom.
lokalizacja pozawęzłową/ z kom.
T
T
- regularna kontrola płynu
- regularna kontrola płynu
mózgowo-rdzeniowego
mózgowo-rdzeniowego
- profilaktyka/ leczenie zajęcia
- profilaktyka/ leczenie zajęcia
CUN: metotreksat dokanałowo,
CUN: metotreksat dokanałowo,
naświetlania CUN
naświetlania CUN