POSTĘPOWANIE RATOWNICZE W

PRZEPUKLINACH BRZUSZNYCH

STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA W CHIRURGII

PRZPUKLINY BRZUSZNE

PRZEPUKLINA

(

HERNIA)

–

nieprawidłowe

wypuklenie

błony

otrzewnej poza anatomiczne granice
jamy brzusznej.

lub

Nieprawidłowe

uwypuklenie

tkanek

wewnątrzbrzusznych

poza

wrota

naturalne lub ubytek w powłokach
brzusznych.

PRZPUKLINY BRZUSZNE

ETIOLOGIA:

wady wrodzone powłok brzusznych,
powiększenie

otworów

i

szczelin

istniejących anatomicznie,

obniżenie wytrwałości i elastyczności

tkanek ( zwłaszcza w podeszłym
wieku),

uraz (uraz operacyjny – osłabienie

tkanek – przepuklina),

PRZPUKLINY BRZUSZNE

 zwiększone ciśnienie wewnątrzbrzuszne z powodu:

podnoszenia ciężkich przedmiotów,
utrudnienie odpływu moczu z pęcherza(łagodny
przerost gruczołu krokowego),
zaparcie, trudności w wypróżnieniu np. rak jelita
grubego lub odbytnicy,
ciąża,
wodobrzusze, guz wewnątrzbrzuszny, wzdęcia
brzucha,
otyłość.

SCHEMAT BUDOWY
PRZEPUKLINY

WROTA – otwór w
ścianie jamy brzusznej
przez który przedostaje
się na zewnątrz
wypuklona otrzewna
ścienna

ZAWARTOŚĆ –
narządy jamy
brzusznej znajdujące
się w worku
przepuklinowym

WOREK –
wypuklona i
przemieszczona
na zewnątrz
otrzewna ścienna

PRZPUKLINY BRZUSZNE

PODZIAŁ PRZEPUKLIN
1.    

W

zależności

od

lokalizacji

wrót

przepukliny:

   przepuklina pachwinowa ( HERNIA INGUINALIS)
 przepuklina mosznowa ( HERNIA SCROTALIS)
 przepuklina udowa ( HERNIA FEMORALIS)
 przepuklina pępkowa (HERNIA UMBILICALIS)
 przepuklina linii białej (HERNIA LINEAE ALBAE)
 przepuklina w bliźnie pooperacyjnej (HERNIA

VENTRALIS VEL POSTOPERATIVA)

RODZAJE PRZEPUKLIN

1) przepuklina

pachwinowa

(częstość ok.70%

chorych),

2) przepuklina

udowa (częstość

ok.12%),

3) przepuklina

pępkowa (częstość

ok.11%),

4) przepuklina

linii białej,

5) przepuklina

pooperacyjna

PRZPUKLINY BRZUSZNE

2. Przepuklina:
 wrodzona
 nabyta
 pourazowa

PRZPUKLINY BRZUSZNE

3.

Przepuklina:

 zewnętrzna – wpuklająca się na zewnątrz

pod skórę

 wewnętrzna – przepuklina kierująca się do

innych jam ciała lub zachyłków,

a nie

wychodzące na zewnątrz

 ześlizgowa – przepuklina, gdzie mało

ruchome narządy leżące zaotrzewnowo (np.

pęcherz moczowy, jelito grube) zostają

wciągnięte jako zawartość przepukliny przez

wpuklającą się przez wrota otrzewną.

PRZPUKLINY BRZUSZNE

4. Przepuklina:

odprowadzalna (HERNIA LIBERA) – zawartość

przepukliny leży zazwyczaj swobodnie w worku

przpuklinowym i lekko uciskając można ją

odprowadzić do jamy brzusznej
nieodprowadzalna (HERNIA IRRAPONIBILIS) –

odprowadzenie

zawartości

przepukliny

jest

niewykonalne, lecz nie ma zaburzeń i dolegliwości
uwięznięta

(HERNIA

INCARCERATA)

–

zawartość przepukliny jest pozbawiona ukrwienia

i przerwany jest pasaż jelitowy – ostre zagrożenie

życia.

PRZPUKLINY BRZUSZNE

OBJAWY PRZEPUKLINY:
1.OBJAWY PRZEPUKLINY ODPROWADZALNEJ

I NIEODPROWADZALNEJ:
elastyczne

uwypuklenie

w

okolicy

wrót

przepukliny
uczucie pociągania w jamie brzusznej
pobolewania w miejscu przepukliny
nudności

Nasilenie tych objawów pod wpływem: kaszlu,

parcia na stolec i mocz, wysiłku fizycznego.

PRZPUKLINY BRZUSZNE

2. OBJAWY PRZEPUKLINY UWIĘZNIĘTEJ:
- OGÓLNE- są to objawy świadczące o niedrożności

jelit:
wymioty,
silne bóle brzucha nadchodzące falowo,
przyspieszone tętno,
leukocytoza

- MIEJSCOWE:

żywobolesne uwypuklenie w miejscu typowym dla

przepukliny
przy

długim

uwięznięciu

może

wystąpić

zaczerwienienie skóry

PRZPUKLINY BRZUSZNE

TRYB

WYKONANIA

ZABIEGU

OPERACYJNEGO:

 Przepuklina odprowadzalna – operacja w

trybie planowym

 Przepuklina uwięznięta - operacja w

trybie

nagłym

–zagrożenie

życia

wynikające

z

rozlanego

zapalenia

otrzewnej.

POSTĘPOWANIE RATOWNICZE W

PRZYPADKU PRZEPUKLINY:

Przepuklina odprowadzalna – operacja w trybie planowym
Przepuklina uwięznięta - operacja w trybie nagłym –

zagrożenie życia wynikające z rozlanego zapalenia

otrzewnej.
Postępowanie na miejscu zdarzenia:
ułożyć w pozycji odciążającej brzuch przez uniesienie kolan lub

w pozycji dogodnej i zmniejszającej ból
przygotować dostęp żylny
chronić pacjenta przed przeziębieniem (okryć)
dieta ścisła - całkowity zakaz spożywania pokarmów i płynów
zakaz palenia tytoniu
kontrola i odnotowanie p. p. ż. ( tętno, ciśnienie, oddech,

temperatura, świadomość)
obserwacja dynamiki narastania objawów – pod kątem

objawów otrzewnowych
tlenoterapia
nie podajemy leków p/bólowych

POSTĘPOWANIE RATOWNICZE
W PRZYPADKU PRZEPUKLINY:

Transport:
w pozycji jak wyżej –
umocowanie na noszach
kontrola p. p. ż.
Kontrola narastania objawów

POSTĘPOWANIE RATOWNICZE
W PRZYPADKU PRZEPUKLINY:

Postępowanie w SOR (izbie przyjęć):
szybka diagnostyka - przygotowanie do

badań dodatkowych, USG, Ekg
wykonanie badań laboratoryjnych:
grupa krwi, próba krzyżowa
morfologia
układ krzepnięcia
OB.
Badanie ogólne moczu
Elektrolity

POSTĘPOWANIE RATOWNICZE
W PRZYPADKU PRZEPUKLINY:

przygotowanie pola operacyjnego (umycie,

golenie, dezynfekcja)
kąpiel – skrócona
usunięcie i zabezpieczenie protez, biżuterii
zmycie makijażu, lakieru z paznokci
przebranie w koszule operacyjną
premedykacja
kontrola parametrów(głównie ciśnienia pod

kątem nadciśnienia)
transport w pozycji leżącej na wózku na blok

operacyjny

PRZERWA !

NARESZCZIE

PRZYSZEDŁ

CZAS NA

RELAKS.