Globalizacja
Globalizacja
5. Problemy wynikające z global
5. Problemy wynikające z global
6. Pozytywne strony procesu glo
6. Pozytywne strony procesu glo
Globalizacja
Globalizacja
5. Problemy wynikające z global
5. Problemy wynikające z global
6. Pozytywne strony procesu glo
6. Pozytywne strony procesu glo
Globalizacja, teoria globalizacji
Globalizacja, teoria globalizacji
[
[
globalization, globalization
globalization, globalization
theory
theory
], teoria globalizacji zajmuje się badaniem tworzenia się
], teoria globalizacji zajmuje się badaniem tworzenia się
globalnego systemu kultury. Wskazuje, że kultura globalna
globalnego systemu kultury. Wskazuje, że kultura globalna
powstaje w wyniku oddziaływania różnego rodzaju nowych
powstaje w wyniku oddziaływania różnego rodzaju nowych
zjawisk o charakterze społecznym i kulturowym, takich jak:
zjawisk o charakterze społecznym i kulturowym, takich jak:
stworzenie światowego systemu informacyjnego działającego za
stworzenie światowego systemu informacyjnego działającego za
pośrednictwem satelitów;
pośrednictwem satelitów;
pojawienie się w globalnych wzorów konsumpcji i konsumeryzmu;
pojawienie się w globalnych wzorów konsumpcji i konsumeryzmu;
upowszechnienie się kosmopolitycznych stylów życia;
upowszechnienie się kosmopolitycznych stylów życia;
pojawienie się igrzysk sportowych o zasięgu światowym, takich jak
pojawienie się igrzysk sportowych o zasięgu światowym, takich jak
olimpiady, międzynarodowe mistrzostwa piłki nożnej i turnieje
olimpiady, międzynarodowe mistrzostwa piłki nożnej i turnieje
tenisa;
tenisa;
rozwój turystyki zagranicznej;
rozwój turystyki zagranicznej;
ograniczenie suwerenności państw narodowych; rozwój globalnego
ograniczenie suwerenności państw narodowych; rozwój globalnego
systemu wojskowego;
systemu wojskowego;
świadomość ogólnoświatowego charakteru kryzysu środowiska
świadomość ogólnoświatowego charakteru kryzysu środowiska
naturalnego;
naturalnego;
wzrost zagrożeń zdrowotnych o zasięgu światowym, jak np. AIDS;
wzrost zagrożeń zdrowotnych o zasięgu światowym, jak np. AIDS;
powstanie ogólnoświatowych organizacji politycznych, jak np. Liga
powstanie ogólnoświatowych organizacji politycznych, jak np. Liga
Narodów i Organizacja Narodów Zjednoczonych;
Narodów i Organizacja Narodów Zjednoczonych;
powstanie ogólnoświatowych ruchów politycznych, np.
powstanie ogólnoświatowych ruchów politycznych, np.
marksistowskich;
marksistowskich;
szerzenie się koncepcji praw człowieka oraz przepływ idei między
szerzenie się koncepcji praw człowieka oraz przepływ idei między
religiami świata.
religiami świata.
Co istotniejsze, globalizacja. wiąże się z nowym rodzajem
Co istotniejsze, globalizacja. wiąże się z nowym rodzajem
świadomości, która każe widzieć świat jako jedność.
świadomości, która każe widzieć świat jako jedność.
Globalizacja jest zatem definiowana jako „budowanie
Globalizacja jest zatem definiowana jako „budowanie
świata jako całości”, czyli jako rozwój na poziomie
świata jako całości”, czyli jako rozwój na poziomie
globalnym świadomości, że „ten świat” jest stale
globalnym świadomości, że „ten świat” jest stale
tworzonym środowiskiem człowieka.
tworzonym środowiskiem człowieka.
Globalizacja jest więc pojęciem szerszym niż
Globalizacja jest więc pojęciem szerszym niż
socjologia
socjologia
stosunków międzynarodowych
stosunków międzynarodowych
. Różni się też od teorii
. Różni się też od teorii
-> systemów światowych
-> systemów światowych
, która zajmuje się analizą
, która zajmuje się analizą
rosnącej współzależności gospodarczej na poziomie
rosnącej współzależności gospodarczej na poziomie
światowym i dowodzi, że g. kultury jest po prostu
światowym i dowodzi, że g. kultury jest po prostu
rezultatem g. gospodarki. Nie należy również mieszać
rezultatem g. gospodarki. Nie należy również mieszać
koncepcji g. ze stworzoną wcześniej
koncepcji g. ze stworzoną wcześniej
teorią
teorią
konwergencji (->społeczeństwo przemysłowe)
konwergencji (->społeczeństwo przemysłowe)
społeczeństw, czyli zbliżania ich form i tworzenia
społeczeństw, czyli zbliżania ich form i tworzenia
jednolitego społeczeństwa przemysłowego.
jednolitego społeczeństwa przemysłowego.
Współczesna t.g. głosi, że g. obejmuje dwa całkowicie
Współczesna t.g. głosi, że g. obejmuje dwa całkowicie
przeciwstawne procesy:
przeciwstawne procesy:
homogenizacji i różnicowania;
homogenizacji i różnicowania;
wskazuje ponadto, że istnieją złożone relacje między
wskazuje ponadto, że istnieją złożone relacje między
poziomem lokalnym i globalnym oraz że istnieją potężne
poziomem lokalnym i globalnym oraz że istnieją potężne
ruchy przeciwstawiające się procesowi g.
ruchy przeciwstawiające się procesowi g.
Rzecznicy teorii globalizacji mają krytyczny
Rzecznicy teorii globalizacji mają krytyczny
stosunek do tradycyjnej socjologii, której
stosunek do tradycyjnej socjologii, której
obiektem zainteresowania jest nadal
obiektem zainteresowania jest nadal
społeczeństwo jako zbiorowość ludzi żyjących w
społeczeństwo jako zbiorowość ludzi żyjących w
danym kraju, a nie świat jako system obejmujący
danym kraju, a nie świat jako system obejmujący
wiele społeczeństw. W związku z teorią
wiele społeczeństw. W związku z teorią
globalizacji rodzą się jednak pewne problemy.
globalizacji rodzą się jednak pewne problemy.
1. Jaka np. jest różnica między globalizacją a
1. Jaka np. jest różnica między globalizacją a
współczesnymi formami ->imperializmu?
współczesnymi formami ->imperializmu?
2. Trudno jest również określić związki między g.
2. Trudno jest również określić związki między g.
ekonomiczną i kulturową oraz między g. a
ekonomiczną i kulturową oraz między g. a
modernizacją (->teoria modernizacji
modernizacją (->teoria modernizacji
).
).
Teoria globalizacji i związane z nią zagadnienia
Teoria globalizacji i związane z nią zagadnienia
przedstawia zbiór artykułów M. Albrowa, E.
przedstawia zbiór artykułów M. Albrowa, E.
King,
King,
Globalization. Knowledge and Society
Globalization. Knowledge and Society
(1990). A.Z.
(1990). A.Z.
Charakterystyka globalizacji
Charakterystyka globalizacji
Era Nowoczesności (Modern Age) dobiega końca wraz z
Era Nowoczesności (Modern Age) dobiega końca wraz z
terytorialną ekspansją nowoczesnych państw ( koniec zimnej
terytorialną ekspansją nowoczesnych państw ( koniec zimnej
wojny) i rozprzestrzeniania się rozumu jako sposobu
wojny) i rozprzestrzeniania się rozumu jako sposobu
pojmowania świata - jej wynikiem jest powstanie koncepcji
pojmowania świata - jej wynikiem jest powstanie koncepcji
uniwersalnych praw człowieka, światowego ładu (oddzielenia
uniwersalnych praw człowieka, światowego ładu (oddzielenia
sfery pieniądza od państwa) i przywództwa (wizja końca
sfery pieniądza od państwa) i przywództwa (wizja końca
historii F. Fukuyamy) - pojawia się Era Globalna (Global Age);
historii F. Fukuyamy) - pojawia się Era Globalna (Global Age);
wizja P. Ricouera - ludzkość funkcjonuje w ramach jednej
wizja P. Ricouera - ludzkość funkcjonuje w ramach jednej
uniwersalnej, światowej cywilizacji opartej na (1)
uniwersalnej, światowej cywilizacji opartej na (1)
racjonalności, (2) uniwersalności technologicznej, (3)
racjonalności, (2) uniwersalności technologicznej, (3)
racjonalnych i demokratycznych strukturach państwowych,
racjonalnych i demokratycznych strukturach państwowych,
(4) zestandaryzowanej kulturze konsumpcyjnej;
(4) zestandaryzowanej kulturze konsumpcyjnej;
niezdolność państwa do kształtowania aspiracji jednostek i
niezdolność państwa do kształtowania aspiracji jednostek i
scalania ich wokół politycznych celów
scalania ich wokół politycznych celów
Późna nowoczesność
Późna nowoczesność
(late modernity) -
(late modernity) -
porządek
porządek
społeczny jest zdeterminowany przez poziom rozwoju
społeczny jest zdeterminowany przez poziom rozwoju
technologicznego - dominujący element narracji
technologicznego - dominujący element narracji
(innowacyjność), pojawiają się problemy z dyskursem
(innowacyjność), pojawiają się problemy z dyskursem
między nowoczesnością, późną nowoczesnością i
między nowoczesnością, późną nowoczesnością i
ponowoczesnością, konieczność odejścia od empiryzmu
ponowoczesnością, konieczność odejścia od empiryzmu
(skupionego wokół globalności, globalizmu i globalizacji)
(skupionego wokół globalności, globalizmu i globalizacji)
na rzecz badań i opisów fenomenologicznych;
na rzecz badań i opisów fenomenologicznych;
Globalność - odniesienie do przestrzeni ziemskiego globu,
Globalność - odniesienie do przestrzeni ziemskiego globu,
wskazuje na zależność ludzi od środowiska naturalnego,
wskazuje na zależność ludzi od środowiska naturalnego,
odwołuje się do konkretnej całości, w ramach której
odwołuje się do konkretnej całości, w ramach której
wiedziemy swoją egzystencję
wiedziemy swoją egzystencję
- podstawowy problem - pytanie o podmiotowość (rezultat
- podstawowy problem - pytanie o podmiotowość (rezultat
interakcji z otaczającym ich światem) (zdaniem A.
interakcji z otaczającym ich światem) (zdaniem A.
Giddensa - współczesna nauka i racjonalność zawierają w
Giddensa - współczesna nauka i racjonalność zawierają w
sobie ogromną dozę nieludzkich właściwości)
sobie ogromną dozę nieludzkich właściwości)
Globalizm - poczucie powinności względem własnej planety,
Globalizm - poczucie powinności względem własnej planety,
wyznawanie uniwersalnych wartości odnoszących się do
wyznawanie uniwersalnych wartości odnoszących się do
całego globu (np.. Ruch Zielonych, działania ekologów), silna
całego globu (np.. Ruch Zielonych, działania ekologów), silna
wiara w postęp, stopniowe eliminowanie ograniczeń, walka o
wiara w postęp, stopniowe eliminowanie ograniczeń, walka o
sprawiedliwą dystrybucje dóbr, wzajemną pomoc, naprawę
sprawiedliwą dystrybucje dóbr, wzajemną pomoc, naprawę
skutków tendencyjnych działań organizacji
skutków tendencyjnych działań organizacji
międzynarodowych.
międzynarodowych.
Globalizacja - transformacja całego świata, jego zmiana -
Globalizacja - transformacja całego świata, jego zmiana -
budowa modeli wyjaśniających historyczne przejście od
budowa modeli wyjaśniających historyczne przejście od
przeszłości do przyszłości, relacje między zarządzaniem
przeszłości do przyszłości, relacje między zarządzaniem
administracją państwową a kapitałem, problem przepływu,
administracją państwową a kapitałem, problem przepływu,
odejście od „procesualnego” wyjaśniania globalizacji (jej
odejście od „procesualnego” wyjaśniania globalizacji (jej
specyfiki i lokalności)
specyfiki i lokalności)
Globalizacja - bycie obiektem lub podmiotem oddziaływań o
Globalizacja - bycie obiektem lub podmiotem oddziaływań o
charakterze globalnym - szerzenie praktyk, wartości i
charakterze globalnym - szerzenie praktyk, wartości i
technologii w obrębie całego globu, ich wpływ na
technologii w obrębie całego globu, ich wpływ na
zachowania ludzi, uczestniczenie w powszechnej zmianie,
zachowania ludzi, uczestniczenie w powszechnej zmianie,
rozpatrywanie i postrzeganie przypadków globalizacji jako
rozpatrywanie i postrzeganie przypadków globalizacji jako
pewne abstracje
pewne abstracje
Rys historyczny
Rys historyczny
Globalizacja
Globalizacja
- pojęcie to po raz pierwszy pojawiło się
- pojęcie to po raz pierwszy pojawiło się
w
w
Webster's Dictionary
Webster's Dictionary
w
w
roku; wcześniej
roku; wcześniej
używany był termin „globalny” o
używany był termin „globalny” o
i
społeczno-ekonomicznych
.
W ogólnym ujęciu
historia globalizacji to historia narastającej wymiany
historia globalizacji to historia narastającej wymiany
handlowej pomiędzy państwami, opartej na stabilnych
handlowej pomiędzy państwami, opartej na stabilnych
podstawach instytucjonalnych, które pozwalają
podstawach instytucjonalnych, które pozwalają
jednostkom i firmom w różnych krajach wymieniać
jednostkom i firmom w różnych krajach wymieniać
pomiędzy sobą towary i usługi
pomiędzy sobą towary i usługi
.
.
Proces globalizacji ( jej I etap) rozpoczął się od wielkich
Proces globalizacji ( jej I etap) rozpoczął się od wielkich
odkryć geograficznych, którym towarzyszyła rewolucja
odkryć geograficznych, którym towarzyszyła rewolucja
w
dzięki odkryciu czcionki i
dzięki odkryciu czcionki i
później prasy drukarskiej, przez co
później prasy drukarskiej, przez co
mogła ulec skróceniu
mogła ulec skróceniu
.
.
Kolejny II etap wiązał się z powszechną liberalizacją handlu
Kolejny II etap wiązał się z powszechną liberalizacją handlu
i wymiany.
i wymiany.
Pojęcie
oznacza połączenie teorii ekonomicznej
oznacza połączenie teorii ekonomicznej
oraz usunięcia barier przeszkadzających w
oraz usunięcia barier przeszkadzających w
swobodnym przepływie dóbr. Liberalizacja doprowadziła do
swobodnym przepływie dóbr. Liberalizacja doprowadziła do
rosnącej
rosnącej
poszczególnych państw w produkcji
poszczególnych państw w produkcji
oraz do nacisku na zniesienie innych
oraz do nacisku na zniesienie innych
barier handlowych.
barier handlowych.
jest zwany złotym wiekiem liberalizacji lub też
jest zwany złotym wiekiem liberalizacji lub też
„drugą epoką globalizacji". Globalizacja rozwijała się
„drugą epoką globalizacji". Globalizacja rozwijała się
wówczas wraz z rozwojem przemysłu, a oparcie znajdowała
wówczas wraz z rozwojem przemysłu, a oparcie znajdowała
w
. Teoretyczne podstawy dał jej
. Teoretyczne podstawy dał jej
w swojej pracy o
-
-
kosztach komparatywnych (uzasadniającej korzyści
kosztach komparatywnych (uzasadniającej korzyści
międzynarodowego podziału pracy – produkować i
międzynarodowego podziału pracy – produkować i
eksportować produkty najtaniej wytworzone, a importować
eksportować produkty najtaniej wytworzone, a importować
te, które są drogie w produkcji rodzimej) oraz
te, które są drogie w produkcji rodzimej) oraz
– produkcja sama
– produkcja sama
tworzy sobie rynki zbytu. W skrócie, argumentowano, że
tworzy sobie rynki zbytu. W skrócie, argumentowano, że
narody mogą skutecznie ze sobą handlować, a wszelkie
narody mogą skutecznie ze sobą handlować, a wszelkie
chwilowe zakłócenia w popycie lub podaży automatycznie
chwilowe zakłócenia w popycie lub podaży automatycznie
się skorygują bez ingerencji z zewnątrz.
się skorygują bez ingerencji z zewnątrz.
Złoty wiek drugiej globalizacji rozpoczął się w
Złoty wiek drugiej globalizacji rozpoczął się w
głównych państwach uprzemysłowionych
głównych państwach uprzemysłowionych
pomiędzy
pomiędzy
a
rokiem, jakkolwiek kiedy
rokiem, jakkolwiek kiedy
dokładnie poszczególne państwa wkroczyły w ten
dokładnie poszczególne państwa wkroczyły w ten
okres rozwoju pozostaje kwestią sporną.
okres rozwoju pozostaje kwestią sporną.
„
„
Druga era globalizacji” zakończyła się w okresie
Druga era globalizacji” zakończyła się w okresie
pomiędzy wybuchem
a
a
. Udział w tej erze globalizacji
. Udział w tej erze globalizacji
wzięły głównie państwa należące do „rdzenia”
wzięły głównie państwa należące do „rdzenia”
, część europejskich krajów peryferyjnych,
, część europejskich krajów peryferyjnych,
jak również różne europejskie kolonie w
jak również różne europejskie kolonie w
i
. Pomiędzy tymi państwami nastąpiło
. Pomiędzy tymi państwami nastąpiło
złagodzenie nierówności, ponieważ towary,
złagodzenie nierówności, ponieważ towary,
kapitał i praca między nimi przepływały
kapitał i praca między nimi przepływały
zdumiewająco łatwo.
zdumiewająco łatwo.
Nowoczesna (III fala) globalizacji rozpoczęła się po
Nowoczesna (III fala) globalizacji rozpoczęła się po
, początkowo pod auspicjami
, początkowo pod auspicjami
, co doprowadziło do serii porozumień w celu
, co doprowadziło do serii porozumień w celu
usunięcia ograniczeń
. Runda
. Runda
„urugwajska” doprowadziła do stworzenia
„urugwajska” doprowadziła do stworzenia
czyli WTO, której
czyli WTO, której
celem jest pośrednictwo w sporach handlowych
celem jest pośrednictwo w sporach handlowych
pomiędzy państwami. Inne dwustronne
pomiędzy państwami. Inne dwustronne
, włączając w to
, włączając w to
oraz
Północnoamerykańskie Porozumienie Wolnego Hand
Północnoamerykańskie Porozumienie Wolnego Hand
, zostały zawarte w celu redukcji
, zostały zawarte w celu redukcji
handlowych.
handlowych.
W 1960 roku
wprowadził do
teorii kultury oraz mediów pojęcie
teorii kultury oraz mediów pojęcie
,
aby zilustrować „kurczenie się” świata w wyniku
aby zilustrować „kurczenie się” świata w wyniku
wprowadzania nowych technologii
wprowadzania nowych technologii
komunikacyjnych.
komunikacyjnych.
Obecnie można wyróżnić trzy główne obszary
Obecnie można wyróżnić trzy główne obszary
globalizacji: gospodarczy, kulturowy i polityczny
globalizacji: gospodarczy, kulturowy i polityczny
GATT
GATT
,
General Agreement on Tariffs and Trade
General Agreement on Tariffs and Trade
,
,
Układ
Układ
Ogólny w Sprawie Taryf Celnych i Handlu
Ogólny w Sprawie Taryf Celnych i Handlu
, podpisane w
, podpisane w
w
Genewie porozumienie dotyczące polityki handlowej. Z założenia
Genewie porozumienie dotyczące polityki handlowej. Z założenia
miało być jedynie tymczasowym układem poprzedzającym
miało być jedynie tymczasowym układem poprzedzającym
powstanie ITO (Międzynarodowej Organizacji Handlowej).
powstanie ITO (Międzynarodowej Organizacji Handlowej).
Jednakże brak zgody między państwami nie pozwalający na
Jednakże brak zgody między państwami nie pozwalający na
wejście w życie statusu ITO, przedłużył obowiązywanie układu
wejście w życie statusu ITO, przedłużył obowiązywanie układu
GATT do
GATT do
.
.
Podstawowym zadaniem GATT była
Podstawowym zadaniem GATT była
międzynarodowego (kontrola, usuwanie przeszkód stojących na
międzynarodowego (kontrola, usuwanie przeszkód stojących na
drodze rozwoju współpracy,
). Swoje funkcje GATT
). Swoje funkcje GATT
spełniał przede wszystkim poprzez organizowanie tzw. rund
spełniał przede wszystkim poprzez organizowanie tzw. rund
negocjacyjnych:
negocjacyjnych:
pięciu w Genewie (lata:
pięciu w Genewie (lata:
,
,
,
,
,
,
-
,
-
-
);
);
Annecy (
Annecy (
);
);
Torquay (
Torquay (
-
-
);
);
Punta del Este (
Punta del Este (
-
).
).
Kluczowymi zasadami, jakimi starali się kierować członkowie
Kluczowymi zasadami, jakimi starali się kierować członkowie
GATT, były:
GATT, były:
zasada niedyskryminacji i równego traktowania;
zasada niedyskryminacji i równego traktowania;
stosowanie tzw. klauzuli największego uprzywilejowania i klauzuli
stosowanie tzw. klauzuli największego uprzywilejowania i klauzuli
narodowej;
narodowej;
zasada wzajemności.
zasada wzajemności.
Jednym z najważniejszych efektów funkcjonowania GATT było 10-
Jednym z najważniejszych efektów funkcjonowania GATT było 10-
krotne obniżenie przeciętnego poziomu ceł.
krotne obniżenie przeciętnego poziomu ceł.
Światowa Organizacja Handlu
Światowa Organizacja Handlu
(ang.
(ang.
World Trade
World Trade
Organization (WTO)
Organization (WTO)
), organizacja międzynarodowa
), organizacja międzynarodowa
z siedzibą w
. WTO stanowi kontynuację
. WTO stanowi kontynuację
Układu Ogólnego w Sprawie Taryf Celnych i Handlu
Układu Ogólnego w Sprawie Taryf Celnych i Handlu
(
), została powołana w
), została powołana w
(
), w ramach tzw. rundy urugwajskiej
), w ramach tzw. rundy urugwajskiej
Światowa Organizacja Handlu rozpoczęła
Światowa Organizacja Handlu rozpoczęła
działalność w roku
działalność w roku
, a jej siedzibą jest
.
była jednym z państw założycielskich -
była jednym z państw założycielskich -
stosowne porozumienie ratyfikowała w roku 1995.
stosowne porozumienie ratyfikowała w roku 1995.
Głównym zadaniem Światowej Organizacji Handlu
Głównym zadaniem Światowej Organizacji Handlu
międzynarodowego handlu
dobrami i usługami, prowadzenie polityki
dobrami i usługami, prowadzenie polityki
inwestycyjnej wspierającej handel, rozstrzyganie
inwestycyjnej wspierającej handel, rozstrzyganie
sporów dotyczących wymiany handlowej,
sporów dotyczących wymiany handlowej,
przestrzegania praw własności intelektualnej. Kraje
przestrzegania praw własności intelektualnej. Kraje
przystępujące do WTO zobowiązane są do
przystępujące do WTO zobowiązane są do
dostosowania wewnętrznego ustawodawstwa do
dostosowania wewnętrznego ustawodawstwa do
norm Światowej Organizacji Handlu oraz udzielania
norm Światowej Organizacji Handlu oraz udzielania
handlowych podmiotom zagranicznym.
Traktat z Maastricht
Traktat z Maastricht
, oficjalnie
, oficjalnie
Traktat o Unii Europejskiej
Traktat o Unii Europejskiej
Traité sur
Traité sur
l'Union européenne
l'Union européenne
Treaty on European Union
Treaty on European Union
),
),
TUE
TUE
,
,
parafowana
parafowana
r., podpisana
r., podpisana
r. w
. TUE wszedł w życie
. TUE wszedł w życie
roku po referendach przeprowadzonych w niektórych krajach
roku po referendach przeprowadzonych w niektórych krajach
członkowskich
członkowskich
Najważniejsze cele i postanowienia:
Najważniejsze cele i postanowienia:
utworzenie obszaru bez granic wewnętrznych,
utworzenie obszaru bez granic wewnętrznych,
umocnienie spójności gospodarczej i społecznej,
umocnienie spójności gospodarczej i społecznej,
utworzenie unii gospodarczo-walutowej łącznie z wprowadzeniem wspólnej
utworzenie unii gospodarczo-walutowej łącznie z wprowadzeniem wspólnej
waluty
od
roku i określeniem
,
,
potwierdzenie tożsamości Unii na arenie międzynarodowej,
potwierdzenie tożsamości Unii na arenie międzynarodowej,
realizacja wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa,
realizacja wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa,
wzmocnienie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich
wzmocnienie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich
(ustanowienie obywatelstwa Unii),
(ustanowienie obywatelstwa Unii),
rozwój współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw
rozwój współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw
wewnętrznych.
wewnętrznych.
Traktat ustanowił
Traktat ustanowił
(UE) opartą na
(UE) opartą na
i uzupełnioną o nowe polityki, tzn. Unię
i uzupełnioną o nowe polityki, tzn. Unię
Gospodarczą i Walutową, wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa,
Gospodarczą i Walutową, wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa,
współpracę w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i wymiaru
współpracę w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i wymiaru
sprawiedliwości (
sprawiedliwości (
). Ustalono też nowe ramy
). Ustalono też nowe ramy
instytucjonalne UE:
instytucjonalne UE:
,
(dawniej:
(dawniej:
Rada Ministrów),
Rada Ministrów),
(dawniej: Komisja Wspólnot
(dawniej: Komisja Wspólnot
Europejskich),
i
i
Trybunał Rewidentów Księgowych
Trybunał Rewidentów Księgowych
, które pozostały trybunałami Wspólnot
, które pozostały trybunałami Wspólnot
Europejskich.
Europejskich.
Wymiar gospodarczy
Wymiar gospodarczy
W wymiarze gospodarczym globalizacja oznacza
W wymiarze gospodarczym globalizacja oznacza
rozszerzanie się systemu kapitalistycznego na coraz
rozszerzanie się systemu kapitalistycznego na coraz
większy obszar kuli ziemskiej oraz transformację
większy obszar kuli ziemskiej oraz transformację
lokalnych gospodarek w jeden „globalny” system.
lokalnych gospodarek w jeden „globalny” system.
Globalizacja finansowa w znacznej mierze została w
Globalizacja finansowa w znacznej mierze została w
ostatnim ćwierćwieczu dwudziestego wieku wsparta
ostatnim ćwierćwieczu dwudziestego wieku wsparta
przez proces rozwoju
, który
, który
umożliwił elektroniczny przepływ środków finansowych
umożliwił elektroniczny przepływ środków finansowych
oraz dokonywanie transakcji gospodarczych na całym
oraz dokonywanie transakcji gospodarczych na całym
świecie w czasie rzeczywistym.
świecie w czasie rzeczywistym.
Znaczący wkład w proces globalizacji wniósł również
Znaczący wkład w proces globalizacji wniósł również
szybki rozwój
, które
, które
obecnie często dysponują budżetem wyższym niż
obecnie często dysponują budżetem wyższym niż
budżety małych państw oraz w dużej mierze pozostają
budżety małych państw oraz w dużej mierze pozostają
poza kontrolą rządów krajowych. Ten aspekt
poza kontrolą rządów krajowych. Ten aspekt
globalizacji jest również opisywany jako
globalizacji jest również opisywany jako
.
.
Wymiar kulturowy
Wymiar kulturowy
Globalizacja w wymiarze kulturowym jest
Globalizacja w wymiarze kulturowym jest
rezultatem rozwoju masowej
wzmożonych migracjii,
się ideologii
. Do jej rozwoju
. Do jej rozwoju
przyczyniają się również działania marketingowe
przyczyniają się również działania marketingowe
międzynarodowych korporacji oraz rozwój
międzynarodowych korporacji oraz rozwój
. W tym
. W tym
kontekście często wspomina się również o
kontekście często wspomina się również o
Trendy turystyczne
Trendy turystyczne
Rośnie ilość czasu wolnego - wakacje przestały być dobrem luksusowym
Rośnie ilość czasu wolnego - wakacje przestały być dobrem luksusowym
dla większości ludzi, gdyż pojawia się wiele możliwości konkurencyjnego
dla większości ludzi, gdyż pojawia się wiele możliwości konkurencyjnego
sposobu spędzania wolnego czasu,
sposobu spędzania wolnego czasu,
Liczba podróży w przeliczeniu na 1 osobę ciągle wzrasta i czas trwania
Liczba podróży w przeliczeniu na 1 osobę ciągle wzrasta i czas trwania
tych wyjazdów jest coraz krótszy.
tych wyjazdów jest coraz krótszy.
Zainteresowanie zimowymi wakacjami w słońcu, turystyka kulturowa i
Zainteresowanie zimowymi wakacjami w słońcu, turystyka kulturowa i
podróże statkami rozwijają się szybciej niż tradycyjne wyjazdy związane z
podróże statkami rozwijają się szybciej niż tradycyjne wyjazdy związane z
uprawianiem sportów zimowych.
uprawianiem sportów zimowych.
Wyjazdy aktywne stają się tak samo popularne zimą i latem - z wyjazdów
Wyjazdy aktywne stają się tak samo popularne zimą i latem - z wyjazdów
poza sezonem najczęściej korzystają emeryci i osoby starsze,
poza sezonem najczęściej korzystają emeryci i osoby starsze,
Stale wzrasta potrzeba bezpieczeństwa podczas wakacji,
Stale wzrasta potrzeba bezpieczeństwa podczas wakacji,
Rośnie popyt na wyjazdy zawierające elementy kultury, edukacji, historii,
Rośnie popyt na wyjazdy zawierające elementy kultury, edukacji, historii,
aktywności sportowej, a także zainteresowanie korzyściami zdrowotnymi
aktywności sportowej, a także zainteresowanie korzyściami zdrowotnymi
wynikającymi z wyjazdu,
wynikającymi z wyjazdu,
Odpoczynek i relaks - jako przeciwieństwo wypełniania wakacji różnymi
Odpoczynek i relaks - jako przeciwieństwo wypełniania wakacji różnymi
formami aktywności - nadal pozostaje bardzo ważną cechą imprezy
formami aktywności - nadal pozostaje bardzo ważną cechą imprezy
turystycznej,
turystycznej,
Jakość, autentyczność i różnorodność stają się najistotniejszymi
Jakość, autentyczność i różnorodność stają się najistotniejszymi
elementami postrzegania i wyboru kierunku podróży.
elementami postrzegania i wyboru kierunku podróży.
Istotnymi elementami postrzegania wakacji są takie cechy, jak:
Istotnymi elementami postrzegania wakacji są takie cechy, jak:
przygoda,
przygoda,
fantazja,
fantazja,
luksus i przyjemność, w połączeniu z atmosferą wyłączności.
luksus i przyjemność, w połączeniu z atmosferą wyłączności.
Opracowano na podstawie nie publikowanego materiału
Opracowano na podstawie nie publikowanego materiału
Megatrends of
Megatrends of
tourism in Europe to the year 2005 and beyond. ETC - ETAG January
tourism in Europe to the year 2005 and beyond. ETC - ETAG January
2001
2001
Mcdonaldyzacja
Mcdonaldyzacja
, macdonaldyzacja, makdonaldyzacja (
, macdonaldyzacja, makdonaldyzacja (
"McDonaldization"), to proces nazwany i opisany przez
"McDonaldization"), to proces nazwany i opisany przez
, który zdefiniował go
, który zdefiniował go
jako:
jako:
proces, na mocy którego zasady prowadzenia restauracji
proces, na mocy którego zasady prowadzenia restauracji
szybkiej obsługi upowszechniają się, zagarniając coraz większe
szybkiej obsługi upowszechniają się, zagarniając coraz większe
połacie życia społecznego w Stanach Zjednoczonych i na całym
połacie życia społecznego w Stanach Zjednoczonych i na całym
świecie.
świecie.
Cztery podstawowe zasady mcdonaldyzacji to:
Cztery podstawowe zasady mcdonaldyzacji to:
efektywność – optymalny sposób na wykonanie danego zadania
efektywność – optymalny sposób na wykonanie danego zadania
kalkulatywność – wg Ritzera "macdonaldyzacja kładzie akcent na
kalkulatywność – wg Ritzera "macdonaldyzacja kładzie akcent na
rzeczy, które dają się obliczyć, policzyć, ująć ilościowo".
rzeczy, które dają się obliczyć, policzyć, ująć ilościowo".
Wszystkie zjawiska, procesy, oceniane są na podstawie
Wszystkie zjawiska, procesy, oceniane są na podstawie
możliwych do skwantyfikowania ocen, np. ważniejsze od smaku
możliwych do skwantyfikowania ocen, np. ważniejsze od smaku
samego jedzenia jest liczba sprzedanych hamburgerów
samego jedzenia jest liczba sprzedanych hamburgerów
przewidywalność – klient woli rzeczy znane od nieznanych, te, do
przewidywalność – klient woli rzeczy znane od nieznanych, te, do
których jest przyzwyczajony, nawet nowe produkty powinny
których jest przyzwyczajony, nawet nowe produkty powinny
wyglądać standardowo, tak jak stare, aby zadowolić nawet
wyglądać standardowo, tak jak stare, aby zadowolić nawet
najbardziej konserwatywnego klienta nie lubiącego zmian
najbardziej konserwatywnego klienta nie lubiącego zmian
kontrola – standaryzacja wszystkich możliwych czynników
kontrola – standaryzacja wszystkich możliwych czynników
Mcdonaldyzacja oddziałuje również na sposób, w jaki zdobywa
Mcdonaldyzacja oddziałuje również na sposób, w jaki zdobywa
się wykształcenie, jak się pracuje, podróżuje, spędza wolny czas,
się wykształcenie, jak się pracuje, podróżuje, spędza wolny czas,
odżywia, uprawia politykę, traktuje rodzinę - na każdą dziedzinę
odżywia, uprawia politykę, traktuje rodzinę - na każdą dziedzinę
życia społecznego.
życia społecznego.
Wymiar polityczny
Wymiar polityczny
W wyniku procesu globalizacji politycznej
W wyniku procesu globalizacji politycznej
powstały takie organizacje międzynarodowe jak:
powstały takie organizacje międzynarodowe jak:
Międzynarodowy Fundusz Walutowy
Międzynarodowy Fundusz Walutowy
. Organizacje te
. Organizacje te
wpływają na gospodarkę światową, a przez to
wpływają na gospodarkę światową, a przez to
ograniczają niezależność
. W
. W
tym kontekście często wynienia się również
tym kontekście często wynienia się również
. Niektórzy politolodzy
. Niektórzy politolodzy
dostrzegają w tym wymiarze również proces
dostrzegają w tym wymiarze również proces
powstawania nowej międzynarodowej burżuazji,
powstawania nowej międzynarodowej burżuazji,
ale kwestia ta pozostaje sporna.
ale kwestia ta pozostaje sporna.
Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju
Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju
(
:
:
The International
The International
Bank for Reconstruction and Development
Bank for Reconstruction and Development
,
,
IBRD
IBRD
), powszechnie znany jako
), powszechnie znany jako
Bank Światowy
Bank Światowy
(ang.:
(ang.:
World Bank
World Bank
) powstał
) powstał
, jako efekt
, jako efekt
postanowień konferencji w
. Główną przesłanką dla jego
. Główną przesłanką dla jego
stworzenia była przede wszystkim chęć odbudowy zniszczonych II wojną
stworzenia była przede wszystkim chęć odbudowy zniszczonych II wojną
światową Europy i Japonii. Istotnym celem statutowym było również
światową Europy i Japonii. Istotnym celem statutowym było również
wsparcie dla rozwijających się krajów Azji, Ameryki Łacińskiej i Afryki.
wsparcie dla rozwijających się krajów Azji, Ameryki Łacińskiej i Afryki.
Obecnie zrzesza on 184 kraje członkowskie.
Obecnie zrzesza on 184 kraje członkowskie.
Choć termin
Choć termin
Bank Światowy
Bank Światowy
odnosi się do dwóch z pięciu
odnosi się do dwóch z pięciu
wyspecjalizowanych agencji
wyspecjalizowanych agencji
, działających razem w
, działających razem w
:
:
Międzynarodowego Banku Odbudowy i
Międzynarodowego Banku Odbudowy i
Rozwoju
Rozwoju
i
i
Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju
Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju
(ang.:
(ang.:
The
The
International Development Association
International Development Association
), to powszechnie używa się tego
), to powszechnie używa się tego
terminu na określenie jedynie banku. Pozostałe trzy agencje działające w
terminu na określenie jedynie banku. Pozostałe trzy agencje działające w
ramach Grupy Banku Światowego to:
ramach Grupy Banku Światowego to:
Międzynarodowa Korporacja Finansowa
Międzynarodowa Korporacja Finansowa
,
,
Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych
Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych
i
i
Agencja Wielostronnych Gwarancji Inwestycji
Agencja Wielostronnych Gwarancji Inwestycji
.
.
w ścisłym tego słowa znaczeniu. Zapewnia
w ścisłym tego słowa znaczeniu. Zapewnia
długoterminowe pożyczki o preferencyjnym oprocentowaniu dla
długoterminowe pożyczki o preferencyjnym oprocentowaniu dla
najbardziej potrzebujących krajów członkowskich oraz przedsiębiorstw
najbardziej potrzebujących krajów członkowskich oraz przedsiębiorstw
publicznych (po otrzymaniu gwarancji rządowych), dotacje, pomoc
publicznych (po otrzymaniu gwarancji rządowych), dotacje, pomoc
techniczną – obecnie wszystko do celów walki z ubóstwem i finansowania
techniczną – obecnie wszystko do celów walki z ubóstwem i finansowania
rozwoju takich dziedzin życia społecznego jak ochrona zdrowia, edukacja,
rozwoju takich dziedzin życia społecznego jak ochrona zdrowia, edukacja,
ochrona środowiska czy też rozbudowa infrastruktury. W zamian za to
ochrona środowiska czy też rozbudowa infrastruktury. W zamian za to
wymaga jednak pewnych działań politycznych, takich jak walka z korupcją,
wymaga jednak pewnych działań politycznych, takich jak walka z korupcją,
rozwój demokracji, czy też najważniejszego – rozwoju sektora prywatnego.
rozwój demokracji, czy też najważniejszego – rozwoju sektora prywatnego.
Fundusze na udzielanie kredytów państwom słabiej rozwiniętym pochodzą
Fundusze na udzielanie kredytów państwom słabiej rozwiniętym pochodzą
ze składek państw członkowskich, spłaty przez państwa wcześniejszych
ze składek państw członkowskich, spłaty przez państwa wcześniejszych
długów oraz dzięki emisji
na światowych rynkach kapitałowych.
na światowych rynkach kapitałowych.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy
Międzynarodowy Fundusz Walutowy
(
(
International
International
Monetary Fund
Monetary Fund
,
,
IMF
IMF
) - niezależna międzynarodowa
) - niezależna międzynarodowa
organizacja w ramach
, zajmująca się kwestiami
, zajmująca się kwestiami
stabilizacji
na świecie. Zrzesza 184 państwa.
na świecie. Zrzesza 184 państwa.
Dostarcza pomocy finansowej zadłużonym krajom
Dostarcza pomocy finansowej zadłużonym krajom
członkowskim, które w zamian są zobowiązane do
członkowskim, które w zamian są zobowiązane do
dokonywania reform ekonomicznych i innych działań
dokonywania reform ekonomicznych i innych działań
stabilizujących.
stabilizujących.
Organizacja została powołana 1-22 VII 1944 roku, na
Organizacja została powołana 1-22 VII 1944 roku, na
konferencji w Bretton Woods (
konferencji w Bretton Woods (
) w
Działalność rozpoczęła dwa lata później, pierwszych
Działalność rozpoczęła dwa lata później, pierwszych
operacji finansowych dokonała w marcu
operacji finansowych dokonała w marcu
r.
r.
Wytyczne polityki prowadzonej przez MFW to przede
Wytyczne polityki prowadzonej przez MFW to przede
wszystkim:
wszystkim:
popieranie międzynarodowej współpracy walutowej dzięki
popieranie międzynarodowej współpracy walutowej dzięki
powołaniu stałej instytucji konsultacji i współpracy w
powołaniu stałej instytucji konsultacji i współpracy w
dziedzinie międzynarodowych problemów walutowych;
dziedzinie międzynarodowych problemów walutowych;
ułatwienie ekspansji i wzrostu handlu międzynarodowego,
ułatwienie ekspansji i wzrostu handlu międzynarodowego,
wzrostu zatrudnienia, utrzymywania realnych dochodów i
wzrostu zatrudnienia, utrzymywania realnych dochodów i
zasobów produkcyjnych krajów członkowskich;
zasobów produkcyjnych krajów członkowskich;
popieranie stabilizacji kursów, utrzymywanie
popieranie stabilizacji kursów, utrzymywanie
uporządkowanej wymiany między krajami członkowskimi,
uporządkowanej wymiany między krajami członkowskimi,
unikanie deprecjacji walut inspirowanej przez rywalizację;
unikanie deprecjacji walut inspirowanej przez rywalizację;
dążenie do stworzenia wielostronnego systemu płatności i
dążenie do stworzenia wielostronnego systemu płatności i
rozliczeń transakcji bieżących oraz do eliminowania
rozliczeń transakcji bieżących oraz do eliminowania
ograniczeń wymiany walutowej, hamujących rozwój handlu;
ograniczeń wymiany walutowej, hamujących rozwój handlu;
dostarczanie członkom środków finansowych na określony
dostarczanie członkom środków finansowych na określony
okres i na odpowiednich warunkach, w celu wyrównania
okres i na odpowiednich warunkach, w celu wyrównania
przejściowej nierównowagi bilansów płatniczych bez
przejściowej nierównowagi bilansów płatniczych bez
środków wywołujących zaburzenia w rozwoju tych krajów i
środków wywołujących zaburzenia w rozwoju tych krajów i
gospodarki światowej;
gospodarki światowej;
poszukiwanie zmniejszenia czasu i wielkości nierównowagi
poszukiwanie zmniejszenia czasu i wielkości nierównowagi
bilansów płatniczych.
bilansów płatniczych.
W celu realizacji wymienionych zadań MFW pełni trzy
W celu realizacji wymienionych zadań MFW pełni trzy
istotne funkcje:
istotne funkcje:
regulacyjną - polegającą na nadzorowaniu stosowanych
regulacyjną - polegającą na nadzorowaniu stosowanych
przez kraje członkowskie ograniczeń walutowych i
przez kraje członkowskie ograniczeń walutowych i
przestrzegania reguł kursowych;
przestrzegania reguł kursowych;
kredytową - przez dostarczenie krajom członkowskim
kredytową - przez dostarczenie krajom członkowskim
dodatkowych źródeł finansowania w postaci różnych
dodatkowych źródeł finansowania w postaci różnych
kredytów;
kredytów;
konsultacyjną - przez usługi konsultacyjne i współpracę
konsultacyjną - przez usługi konsultacyjne i współpracę
krajów członkowskich, m.in. plan Balcerowicza był napisany
krajów członkowskich, m.in. plan Balcerowicza był napisany
przez ekspertów MFW
przez ekspertów MFW
Problemy wynikające z
Problemy wynikające z
globalizacji
globalizacji
Do najczęściej wymienianych problematycznych kwestii
Do najczęściej wymienianych problematycznych kwestii
związanych z procesem globalizacji należą:
związanych z procesem globalizacji należą:
rozpad państw narodowych;
rozpad państw narodowych;
kwestie obywatelstwa;
kwestie obywatelstwa;
migracje;
migracje;
konflikty międzyrasowe i międzyetniczne;
konflikty międzyrasowe i międzyetniczne;
napięcie pomiędzy prawami człowieka i obywatela;
napięcie pomiędzy prawami człowieka i obywatela;
powstanie i rozrastanie się globalnych dysproporcji, w
powstanie i rozrastanie się globalnych dysproporcji, w
wyniku czego znaczna część kapitału należy do niewielkiej
wyniku czego znaczna część kapitału należy do niewielkiej
liczby państw, stanowiących globalne centrum, a niewielka
liczby państw, stanowiących globalne centrum, a niewielka
część kapitału do krajów peryferyjnych.
część kapitału do krajów peryferyjnych.
Często podkreśla się, że globalizacja zagraża ciągłości i
Często podkreśla się, że globalizacja zagraża ciągłości i
autentyczności państw narodowych, ich niezależności, jak
autentyczności państw narodowych, ich niezależności, jak
również niszczy lokalną kulturę i tradycje. Prowadzi to do
również niszczy lokalną kulturę i tradycje. Prowadzi to do
powstawania i rozwoju
Ruch antyglobalistyczny
Ruch antyglobalistyczny
Ruch antyglobalistyczny
Ruch antyglobalistyczny
- ruch społeczno-polityczny
- ruch społeczno-polityczny
aktywny w większości państw świata, różnorodny ideowo i
aktywny w większości państw świata, różnorodny ideowo i
niejednolity organizacyjnie za cel stawia sobie radykalną
niejednolity organizacyjnie za cel stawia sobie radykalną
zmianę obecnych stosunków ekonomicznych i społecznych.
zmianę obecnych stosunków ekonomicznych i społecznych.
Wbrew nazwie, która przyjęła się w mediach, a nawet
Wbrew nazwie, która przyjęła się w mediach, a nawet
wśród części uczestników ruchu, większość z nich nie
wśród części uczestników ruchu, większość z nich nie
uważa się za przeciwników procesów globalizacyjnych.
uważa się za przeciwników procesów globalizacyjnych.
Aktywiści najczęściej mówią o sobie jako o
Aktywiści najczęściej mówią o sobie jako o
alterglobalistach
alterglobalistach
, podkreślając w ten sposób, że
, podkreślając w ten sposób, że
przedmiotem ich protestów nie jest idea tworzenia nowego
przedmiotem ich protestów nie jest idea tworzenia nowego
ładu światowego, lecz jego obecny kształt i sposób
ładu światowego, lecz jego obecny kształt i sposób
realizacji.
realizacji.
Alterglobaliści
Alterglobaliści
uważają się za awangardę
uważają się za awangardę
nowego globalnego społeczeństwa. Ruch ten zawiera w
nowego globalnego społeczeństwa. Ruch ten zawiera w
sobie elementy różnych systemów światopoglądowych,
sobie elementy różnych systemów światopoglądowych,
m.in.
,
. Bardzo ważną rolę
. Bardzo ważną rolę
odgrywają w nim organizacje religijne, ruchy
odgrywają w nim organizacje religijne, ruchy
humanistyczne i organizacje pozarządowe.
humanistyczne i organizacje pozarządowe.
Ruch antyglobalistów jest w znacznym stopniu efektem rewolucji informacyjnej.
Ruch antyglobalistów jest w znacznym stopniu efektem rewolucji informacyjnej.
Jego
Jego
uczestnicy często poruszają w swoich wystąpieniach, problem obiektywnego a
uczestnicy często poruszają w swoich wystąpieniach, problem obiektywnego a
także
także
wolnego (w tym darmowego) dostępu do informacji, czy wiedzy, często powołując
wolnego (w tym darmowego) dostępu do informacji, czy wiedzy, często powołując
się na konieczność występowania tzw. alternatywnych środków przekazu,
się na konieczność występowania tzw. alternatywnych środków przekazu,
niezależnych od dużych komercyjnych i ponadnarodowych koncernów
niezależnych od dużych komercyjnych i ponadnarodowych koncernów
medialnych. Działacze ruchu często odwołują się do ideałów wczesnych,
medialnych. Działacze ruchu często odwołują się do ideałów wczesnych,
wspólnotowych form
wspólnotowych form
, sprzeciwiając się zarówno modelom państwa o
, sprzeciwiając się zarówno modelom państwa o
jak i
jak i
nowoczesnym zindustrialowanym państwom rozwiniętego
nowoczesnym zindustrialowanym państwom rozwiniętego
, w których
, w których
zdaniem przedstawicieli ruchu zabrakło miejsca na demokrację i suwerenność w
zdaniem przedstawicieli ruchu zabrakło miejsca na demokrację i suwerenność w
wyniku ponadnarodowych interesów tych organizacji.
wyniku ponadnarodowych interesów tych organizacji.
W antyglobalizmie zawarta jest krytyka problemów dzisiejszego świata,
W antyglobalizmie zawarta jest krytyka problemów dzisiejszego świata,
wywoływanych - zdaniem uczestników ruchu - przez neoliberalną globalizcję:
wywoływanych - zdaniem uczestników ruchu - przez neoliberalną globalizcję:
postępująca
postępująca degradacja kultur lokalnych, niszowych.
postępująca degradacja kultur lokalnych, niszowych.
narastanie antagonizmów narodowo-etnicznych
narastanie antagonizmów narodowo-etnicznych
wyzysk pracowników wielkich korporacji
wyzysk pracowników wielkich korporacji
wciąż nierozwiązane problemy
,
brak dostępu do informacji, występowanie
brak dostępu do informacji, występowanie
).
).
wzrastające dysproporcje ekonomiczne między bogatą
wzrastające dysproporcje ekonomiczne między bogatą
Północą
Północą
i biednym
i biednym
Południem
Południem
.
.
Antyglobalizm zawiera sprzeciw wobec ekonomicznego
Antyglobalizm zawiera sprzeciw wobec ekonomicznego
kolonializmu wielkich ponadnarodowych instytucji, które
kolonializmu wielkich ponadnarodowych instytucji, które
zdaniem uczestników ruchu wyjaławiają małe rynki
zdaniem uczestników ruchu wyjaławiają małe rynki
wewnętrzne, mają przemożny wpływ na rządy i decyzje państw,
wewnętrzne, mają przemożny wpływ na rządy i decyzje państw,
z pominięciem reguł demokracji. Głównym celem ataków
z pominięciem reguł demokracji. Głównym celem ataków
antyglobalistycznych wystąpień (hapenningów i demonstracji)
antyglobalistycznych wystąpień (hapenningów i demonstracji)
są wielkie ponadnarodowe instytucje:
są wielkie ponadnarodowe instytucje:
Międzynarodowy Fundusz Walutowy
Międzynarodowy Fundusz Walutowy
(IMF),
,
, itd.
, itd.
W największych spotkaniach antyglobalistów,
W największych spotkaniach antyglobalistów,
Forach
Forach
Społecznych
Społecznych
bierze udział od kilkudziesięciu do blisko dwustu
bierze udział od kilkudziesięciu do blisko dwustu
tysięcy uczestników. Od
tysięcy uczestników. Od
r. równolegle do
Światowego Forum Ekonomicznego
Światowego Forum Ekonomicznego
w
, na którym
, na którym
gromadzą się przywódcy państw i przedstawiciele największych
gromadzą się przywódcy państw i przedstawiciele największych
światowych korporacji, organizowane jest doroczne
światowych korporacji, organizowane jest doroczne
. W latach 2000-
. W latach 2000-
r. Forum
organizowano w brazylijskim mieście
organizowano w brazylijskim mieście
, ważnym dla
, ważnym dla
ruchu antyglobalistycznego jako swoisty model, bowiem od
ruchu antyglobalistycznego jako swoisty model, bowiem od
1992 r. budżet miejski jest tam uchwalany przy współudziale
1992 r. budżet miejski jest tam uchwalany przy współudziale
delegatów reprezentujących społeczności lokalne (->
delegatów reprezentujących społeczności lokalne (->
demokracja partycypacyjna). W 2004 r. Forum odbyło się w
demokracja partycypacyjna). W 2004 r. Forum odbyło się w
Bombaju w Indiach, w roku 2005 ponownie 'wróciło' do Brazylii.
Bombaju w Indiach, w roku 2005 ponownie 'wróciło' do Brazylii.
Znane osoby związane z ruchem alterglobalistycznym
Znane osoby związane z ruchem alterglobalistycznym
Noam Chomsky
Noam Chomsky
Naomi Klein
Naomi Klein
Pozytywne strony procesu
Pozytywne strony procesu
globalizacji
globalizacji
W procesach globalizacji dostrzeżono wiele
W procesach globalizacji dostrzeżono wiele
pozytywnych cech, m.in..:
pozytywnych cech, m.in..:
•
Globalizacja może prowadzić do rozwoju nowych
Globalizacja może prowadzić do rozwoju nowych
form rządów oraz rozszerzenia demokracji na
form rządów oraz rozszerzenia demokracji na
wszystkie państwa świata, a w rezultacie - do
wszystkie państwa świata, a w rezultacie - do
powstania nowego pokojowego systemu światowego.
powstania nowego pokojowego systemu światowego.
•
Jednakże część intelektualistów uważa za błąd
Jednakże część intelektualistów uważa za błąd
narzucanie systemu kapitalistycznego i
narzucanie systemu kapitalistycznego i
demokratycznego. Globalizacja wymusza
demokratycznego. Globalizacja wymusza
wprowadzenie i życie według standardów
wprowadzenie i życie według standardów
Zachodnich, nie patrząc czy świadomość
Zachodnich, nie patrząc czy świadomość
„oswobadzanych” społeczeństw jest już zdolna do
„oswobadzanych” społeczeństw jest już zdolna do
przyjęcia takiego modelu życia.
przyjęcia takiego modelu życia.