Globalizacja

background image

Globalizacja

Globalizacja

1. Rys historyczny

1. Rys historyczny

2. Wymiar gospodarczy

2. Wymiar gospodarczy

3. Wymiar kulturowy

3. Wymiar kulturowy

4. Wymiar polityczny

4. Wymiar polityczny

5. Problemy wynikające z global

5. Problemy wynikające z global

izacji

izacji

6. Pozytywne strony procesu glo

6. Pozytywne strony procesu glo

balizacji

balizacji

background image

Globalizacja, teoria globalizacji

Globalizacja, teoria globalizacji

[

[

globalization, globalization

globalization, globalization

theory

theory

], teoria globalizacji zajmuje się badaniem tworzenia się

], teoria globalizacji zajmuje się badaniem tworzenia się

globalnego systemu kultury. Wskazuje, że kultura globalna

globalnego systemu kultury. Wskazuje, że kultura globalna

powstaje w wyniku oddziaływania różnego rodzaju nowych

powstaje w wyniku oddziaływania różnego rodzaju nowych

zjawisk o charakterze społecznym i kulturowym, takich jak:

zjawisk o charakterze społecznym i kulturowym, takich jak:

stworzenie światowego systemu informacyjnego działającego za

stworzenie światowego systemu informacyjnego działającego za

pośrednictwem satelitów;

pośrednictwem satelitów;

pojawienie się w globalnych wzorów konsumpcji i konsumeryzmu;

pojawienie się w globalnych wzorów konsumpcji i konsumeryzmu;

upowszechnienie się kosmopolitycznych stylów życia;

upowszechnienie się kosmopolitycznych stylów życia;

pojawienie się igrzysk sportowych o zasięgu światowym, takich jak

pojawienie się igrzysk sportowych o zasięgu światowym, takich jak

olimpiady, międzynarodowe mistrzostwa piłki nożnej i turnieje

olimpiady, międzynarodowe mistrzostwa piłki nożnej i turnieje

tenisa;

tenisa;

rozwój turystyki zagranicznej;

rozwój turystyki zagranicznej;

ograniczenie suwerenności państw narodowych; rozwój globalnego

ograniczenie suwerenności państw narodowych; rozwój globalnego

systemu wojskowego;

systemu wojskowego;

świadomość ogólnoświatowego charakteru kryzysu środowiska

świadomość ogólnoświatowego charakteru kryzysu środowiska

naturalnego;

naturalnego;

wzrost zagrożeń zdrowotnych o zasięgu światowym, jak np. AIDS;

wzrost zagrożeń zdrowotnych o zasięgu światowym, jak np. AIDS;

powstanie ogólnoświatowych organizacji politycznych, jak np. Liga

powstanie ogólnoświatowych organizacji politycznych, jak np. Liga

Narodów i Organizacja Narodów Zjednoczonych;

Narodów i Organizacja Narodów Zjednoczonych;

powstanie ogólnoświatowych ruchów politycznych, np.

powstanie ogólnoświatowych ruchów politycznych, np.

marksistowskich;

marksistowskich;

szerzenie się koncepcji praw człowieka oraz przepływ idei między

szerzenie się koncepcji praw człowieka oraz przepływ idei między

religiami świata.

religiami świata.

background image

Co istotniejsze, globalizacja. wiąże się z nowym rodzajem

Co istotniejsze, globalizacja. wiąże się z nowym rodzajem

świadomości, która każe widzieć świat jako jedność.

świadomości, która każe widzieć świat jako jedność.

Globalizacja jest zatem definiowana jako „budowanie

Globalizacja jest zatem definiowana jako „budowanie

świata jako całości”, czyli jako rozwój na poziomie

świata jako całości”, czyli jako rozwój na poziomie

globalnym świadomości, że „ten świat” jest stale

globalnym świadomości, że „ten świat” jest stale

tworzonym środowiskiem człowieka.

tworzonym środowiskiem człowieka.

Globalizacja jest więc pojęciem szerszym niż

Globalizacja jest więc pojęciem szerszym niż

socjologia

socjologia

stosunków międzynarodowych

stosunków międzynarodowych

. Różni się też od teorii

. Różni się też od teorii

-> systemów światowych

-> systemów światowych

, która zajmuje się analizą

, która zajmuje się analizą

rosnącej współzależności gospodarczej na poziomie

rosnącej współzależności gospodarczej na poziomie

światowym i dowodzi, że g. kultury jest po prostu

światowym i dowodzi, że g. kultury jest po prostu

rezultatem g. gospodarki. Nie należy również mieszać

rezultatem g. gospodarki. Nie należy również mieszać

koncepcji g. ze stworzoną wcześniej

koncepcji g. ze stworzoną wcześniej

teorią

teorią

konwergencji (->społeczeństwo przemysłowe)

konwergencji (->społeczeństwo przemysłowe)

społeczeństw, czyli zbliżania ich form i tworzenia

społeczeństw, czyli zbliżania ich form i tworzenia

jednolitego społeczeństwa przemysłowego.

jednolitego społeczeństwa przemysłowego.

Współczesna t.g. głosi, że g. obejmuje dwa całkowicie

Współczesna t.g. głosi, że g. obejmuje dwa całkowicie

przeciwstawne procesy:

przeciwstawne procesy:

homogenizacji i różnicowania;

homogenizacji i różnicowania;

wskazuje ponadto, że istnieją złożone relacje między

wskazuje ponadto, że istnieją złożone relacje między

poziomem lokalnym i globalnym oraz że istnieją potężne

poziomem lokalnym i globalnym oraz że istnieją potężne

ruchy przeciwstawiające się procesowi g.

ruchy przeciwstawiające się procesowi g.

background image

Rzecznicy teorii globalizacji mają krytyczny

Rzecznicy teorii globalizacji mają krytyczny

stosunek do tradycyjnej socjologii, której

stosunek do tradycyjnej socjologii, której

obiektem zainteresowania jest nadal

obiektem zainteresowania jest nadal

społeczeństwo jako zbiorowość ludzi żyjących w

społeczeństwo jako zbiorowość ludzi żyjących w

danym kraju, a nie świat jako system obejmujący

danym kraju, a nie świat jako system obejmujący

wiele społeczeństw. W związku z teorią

wiele społeczeństw. W związku z teorią

globalizacji rodzą się jednak pewne problemy.

globalizacji rodzą się jednak pewne problemy.

1. Jaka np. jest różnica między globalizacją a

1. Jaka np. jest różnica między globalizacją a

współczesnymi formami ->imperializmu?

współczesnymi formami ->imperializmu?

2. Trudno jest również określić związki między g.

2. Trudno jest również określić związki między g.

ekonomiczną i kulturową oraz między g. a

ekonomiczną i kulturową oraz między g. a

modernizacją (->teoria modernizacji

modernizacją (->teoria modernizacji

).

).

Teoria globalizacji i związane z nią zagadnienia

Teoria globalizacji i związane z nią zagadnienia

przedstawia zbiór artykułów M. Albrowa, E.

przedstawia zbiór artykułów M. Albrowa, E.

King,

King,

Globalization. Knowledge and Society

Globalization. Knowledge and Society

(1990). A.Z.

(1990). A.Z.

background image

Charakterystyka globalizacji

Charakterystyka globalizacji

Era Nowoczesności (Modern Age) dobiega końca wraz z

Era Nowoczesności (Modern Age) dobiega końca wraz z

terytorialną ekspansją nowoczesnych państw ( koniec zimnej

terytorialną ekspansją nowoczesnych państw ( koniec zimnej

wojny) i rozprzestrzeniania się rozumu jako sposobu

wojny) i rozprzestrzeniania się rozumu jako sposobu

pojmowania świata - jej wynikiem jest powstanie koncepcji

pojmowania świata - jej wynikiem jest powstanie koncepcji

uniwersalnych praw człowieka, światowego ładu (oddzielenia

uniwersalnych praw człowieka, światowego ładu (oddzielenia

sfery pieniądza od państwa) i przywództwa (wizja końca

sfery pieniądza od państwa) i przywództwa (wizja końca

historii F. Fukuyamy) - pojawia się Era Globalna (Global Age);

historii F. Fukuyamy) - pojawia się Era Globalna (Global Age);

wizja P. Ricouera - ludzkość funkcjonuje w ramach jednej

wizja P. Ricouera - ludzkość funkcjonuje w ramach jednej

uniwersalnej, światowej cywilizacji opartej na (1)

uniwersalnej, światowej cywilizacji opartej na (1)

racjonalności, (2) uniwersalności technologicznej, (3)

racjonalności, (2) uniwersalności technologicznej, (3)

racjonalnych i demokratycznych strukturach państwowych,

racjonalnych i demokratycznych strukturach państwowych,

(4) zestandaryzowanej kulturze konsumpcyjnej;

(4) zestandaryzowanej kulturze konsumpcyjnej;

niezdolność państwa do kształtowania aspiracji jednostek i

niezdolność państwa do kształtowania aspiracji jednostek i

scalania ich wokół politycznych celów

scalania ich wokół politycznych celów

background image

Późna nowoczesność

Późna nowoczesność

(late modernity) -

(late modernity) -

porządek

porządek

społeczny jest zdeterminowany przez poziom rozwoju

społeczny jest zdeterminowany przez poziom rozwoju

technologicznego - dominujący element narracji

technologicznego - dominujący element narracji

(innowacyjność), pojawiają się problemy z dyskursem

(innowacyjność), pojawiają się problemy z dyskursem

między nowoczesnością, późną nowoczesnością i

między nowoczesnością, późną nowoczesnością i

ponowoczesnością, konieczność odejścia od empiryzmu

ponowoczesnością, konieczność odejścia od empiryzmu

(skupionego wokół globalności, globalizmu i globalizacji)

(skupionego wokół globalności, globalizmu i globalizacji)

na rzecz badań i opisów fenomenologicznych;

na rzecz badań i opisów fenomenologicznych;

Globalność - odniesienie do przestrzeni ziemskiego globu,

Globalność - odniesienie do przestrzeni ziemskiego globu,

wskazuje na zależność ludzi od środowiska naturalnego,

wskazuje na zależność ludzi od środowiska naturalnego,

odwołuje się do konkretnej całości, w ramach której

odwołuje się do konkretnej całości, w ramach której

wiedziemy swoją egzystencję

wiedziemy swoją egzystencję

- podstawowy problem - pytanie o podmiotowość (rezultat

- podstawowy problem - pytanie o podmiotowość (rezultat

interakcji z otaczającym ich światem) (zdaniem A.

interakcji z otaczającym ich światem) (zdaniem A.

Giddensa - współczesna nauka i racjonalność zawierają w

Giddensa - współczesna nauka i racjonalność zawierają w

sobie ogromną dozę nieludzkich właściwości)

sobie ogromną dozę nieludzkich właściwości)

background image

Globalizm - poczucie powinności względem własnej planety,

Globalizm - poczucie powinności względem własnej planety,

wyznawanie uniwersalnych wartości odnoszących się do

wyznawanie uniwersalnych wartości odnoszących się do

całego globu (np.. Ruch Zielonych, działania ekologów), silna

całego globu (np.. Ruch Zielonych, działania ekologów), silna

wiara w postęp, stopniowe eliminowanie ograniczeń, walka o

wiara w postęp, stopniowe eliminowanie ograniczeń, walka o

sprawiedliwą dystrybucje dóbr, wzajemną pomoc, naprawę

sprawiedliwą dystrybucje dóbr, wzajemną pomoc, naprawę

skutków tendencyjnych działań organizacji

skutków tendencyjnych działań organizacji

międzynarodowych.

międzynarodowych.

Globalizacja - transformacja całego świata, jego zmiana -

Globalizacja - transformacja całego świata, jego zmiana -

budowa modeli wyjaśniających historyczne przejście od

budowa modeli wyjaśniających historyczne przejście od

przeszłości do przyszłości, relacje między zarządzaniem

przeszłości do przyszłości, relacje między zarządzaniem

administracją państwową a kapitałem, problem przepływu,

administracją państwową a kapitałem, problem przepływu,

odejście od „procesualnego” wyjaśniania globalizacji (jej

odejście od „procesualnego” wyjaśniania globalizacji (jej

specyfiki i lokalności)

specyfiki i lokalności)

Globalizacja - bycie obiektem lub podmiotem oddziaływań o

Globalizacja - bycie obiektem lub podmiotem oddziaływań o

charakterze globalnym - szerzenie praktyk, wartości i

charakterze globalnym - szerzenie praktyk, wartości i

technologii w obrębie całego globu, ich wpływ na

technologii w obrębie całego globu, ich wpływ na

zachowania ludzi, uczestniczenie w powszechnej zmianie,

zachowania ludzi, uczestniczenie w powszechnej zmianie,

rozpatrywanie i postrzeganie przypadków globalizacji jako

rozpatrywanie i postrzeganie przypadków globalizacji jako

pewne abstracje

pewne abstracje

background image

Rys historyczny

Rys historyczny

Globalizacja

Globalizacja

- pojęcie to po raz pierwszy pojawiło się

- pojęcie to po raz pierwszy pojawiło się

w

w

Webster's Dictionary

Webster's Dictionary

w

w

1961

1961

roku; wcześniej

roku; wcześniej

używany był termin „globalny” o

używany był termin „globalny” o

ekologicznych

ekologicznych

i

i

społeczno-ekonomicznych

społeczno-ekonomicznych

konotacjach

konotacjach

.

.

W ogólnym ujęciu

W ogólnym ujęciu

ekonomii

ekonomii

i

i

ekonomii politycznej

ekonomii politycznej

historia globalizacji to historia narastającej wymiany

historia globalizacji to historia narastającej wymiany

handlowej pomiędzy państwami, opartej na stabilnych

handlowej pomiędzy państwami, opartej na stabilnych

podstawach instytucjonalnych, które pozwalają

podstawach instytucjonalnych, które pozwalają

jednostkom i firmom w różnych krajach wymieniać

jednostkom i firmom w różnych krajach wymieniać

pomiędzy sobą towary i usługi

pomiędzy sobą towary i usługi

.

.

Proces globalizacji ( jej I etap) rozpoczął się od wielkich

Proces globalizacji ( jej I etap) rozpoczął się od wielkich

odkryć geograficznych, którym towarzyszyła rewolucja

odkryć geograficznych, którym towarzyszyła rewolucja

w

w

komunikacji społecznej

komunikacji społecznej

dzięki odkryciu czcionki i

dzięki odkryciu czcionki i

później prasy drukarskiej, przez co

później prasy drukarskiej, przez co

dyfuzja kulturowa

dyfuzja kulturowa

mogła ulec skróceniu

mogła ulec skróceniu

.

.

background image

Kolejny II etap wiązał się z powszechną liberalizacją handlu

Kolejny II etap wiązał się z powszechną liberalizacją handlu

i wymiany.

i wymiany.

Pojęcie

Pojęcie

liberalizacji

liberalizacji

oznacza połączenie teorii ekonomicznej

oznacza połączenie teorii ekonomicznej

leseferyzmu

leseferyzmu

oraz usunięcia barier przeszkadzających w

oraz usunięcia barier przeszkadzających w

swobodnym przepływie dóbr. Liberalizacja doprowadziła do

swobodnym przepływie dóbr. Liberalizacja doprowadziła do

rosnącej

rosnącej

specjalizacji

specjalizacji

poszczególnych państw w produkcji

poszczególnych państw w produkcji

towarów eksportowych

towarów eksportowych

oraz do nacisku na zniesienie innych

oraz do nacisku na zniesienie innych

barier handlowych.

barier handlowych.

XIX wiek

XIX wiek

jest zwany złotym wiekiem liberalizacji lub też

jest zwany złotym wiekiem liberalizacji lub też

„drugą epoką globalizacji". Globalizacja rozwijała się

„drugą epoką globalizacji". Globalizacja rozwijała się

wówczas wraz z rozwojem przemysłu, a oparcie znajdowała

wówczas wraz z rozwojem przemysłu, a oparcie znajdowała

w

w

Pax

Pax

Britannica

Britannica

. Teoretyczne podstawy dał jej

. Teoretyczne podstawy dał jej

David Ricardo

David Ricardo

w swojej pracy o

w swojej pracy o

przewadze porównawczej

przewadze porównawczej

-

-

kosztach komparatywnych (uzasadniającej korzyści

kosztach komparatywnych (uzasadniającej korzyści

międzynarodowego podziału pracy – produkować i

międzynarodowego podziału pracy – produkować i

eksportować produkty najtaniej wytworzone, a importować

eksportować produkty najtaniej wytworzone, a importować

te, które są drogie w produkcji rodzimej) oraz

te, które są drogie w produkcji rodzimej) oraz

Jean

Jean

Babtiste

Babtiste

Say

Say

swoim

swoim

prawem ogólnej równowagi

prawem ogólnej równowagi

– produkcja sama

– produkcja sama

tworzy sobie rynki zbytu. W skrócie, argumentowano, że

tworzy sobie rynki zbytu. W skrócie, argumentowano, że

narody mogą skutecznie ze sobą handlować, a wszelkie

narody mogą skutecznie ze sobą handlować, a wszelkie

chwilowe zakłócenia w popycie lub podaży automatycznie

chwilowe zakłócenia w popycie lub podaży automatycznie

się skorygują bez ingerencji z zewnątrz.

się skorygują bez ingerencji z zewnątrz.

background image

Złoty wiek drugiej globalizacji rozpoczął się w

Złoty wiek drugiej globalizacji rozpoczął się w

głównych państwach uprzemysłowionych

głównych państwach uprzemysłowionych

pomiędzy

pomiędzy

1850

1850

a

a

1880

1880

rokiem, jakkolwiek kiedy

rokiem, jakkolwiek kiedy

dokładnie poszczególne państwa wkroczyły w ten

dokładnie poszczególne państwa wkroczyły w ten

okres rozwoju pozostaje kwestią sporną.

okres rozwoju pozostaje kwestią sporną.

Druga era globalizacji” zakończyła się w okresie

Druga era globalizacji” zakończyła się w okresie

pomiędzy wybuchem

pomiędzy wybuchem

I wojny światowej

I wojny światowej

a

a

kryzysem ekonomicznym

kryzysem ekonomicznym

na przełomie lat 20. i

na przełomie lat 20. i

30.

30.

XX wieku

XX wieku

. Udział w tej erze globalizacji

. Udział w tej erze globalizacji

wzięły głównie państwa należące do „rdzenia”

wzięły głównie państwa należące do „rdzenia”

Europy

Europy

, część europejskich krajów peryferyjnych,

, część europejskich krajów peryferyjnych,

jak również różne europejskie kolonie w

jak również różne europejskie kolonie w

Ameryce

Ameryce

i

i

Oceanii

Oceanii

. Pomiędzy tymi państwami nastąpiło

. Pomiędzy tymi państwami nastąpiło

złagodzenie nierówności, ponieważ towary,

złagodzenie nierówności, ponieważ towary,

kapitał i praca między nimi przepływały

kapitał i praca między nimi przepływały

zdumiewająco łatwo.

zdumiewająco łatwo.

background image

Nowoczesna (III fala) globalizacji rozpoczęła się po

Nowoczesna (III fala) globalizacji rozpoczęła się po

II wojnie światowej

II wojnie światowej

, początkowo pod auspicjami

, początkowo pod auspicjami

GATT

GATT

, co doprowadziło do serii porozumień w celu

, co doprowadziło do serii porozumień w celu

usunięcia ograniczeń

usunięcia ograniczeń

wolnego handlu

wolnego handlu

. Runda

. Runda

„urugwajska” doprowadziła do stworzenia

„urugwajska” doprowadziła do stworzenia

Światowej Organizacji Handlu

Światowej Organizacji Handlu

czyli WTO, której

czyli WTO, której

celem jest pośrednictwo w sporach handlowych

celem jest pośrednictwo w sporach handlowych

pomiędzy państwami. Inne dwustronne

pomiędzy państwami. Inne dwustronne

porozumienia handlowe

porozumienia handlowe

, włączając w to

, włączając w to

traktat z Maastricht

traktat z Maastricht

oraz

oraz

Północnoamerykańskie Porozumienie Wolnego Hand

Północnoamerykańskie Porozumienie Wolnego Hand

lu

lu

, zostały zawarte w celu redukcji

, zostały zawarte w celu redukcji

ceł

ceł

i barier

i barier

handlowych.

handlowych.

W 1960 roku

W 1960 roku

Marshall

Marshall

McLuhan

McLuhan

wprowadził do

wprowadził do

teorii kultury oraz mediów pojęcie

teorii kultury oraz mediów pojęcie

globalnej wioski

globalnej wioski

,

,

aby zilustrować „kurczenie się” świata w wyniku

aby zilustrować „kurczenie się” świata w wyniku

wprowadzania nowych technologii

wprowadzania nowych technologii

komunikacyjnych.

komunikacyjnych.

Obecnie można wyróżnić trzy główne obszary

Obecnie można wyróżnić trzy główne obszary

globalizacji: gospodarczy, kulturowy i polityczny

globalizacji: gospodarczy, kulturowy i polityczny

background image

GATT

GATT

,

,

ang.

ang.

General Agreement on Tariffs and Trade

General Agreement on Tariffs and Trade

,

,

Układ

Układ

Ogólny w Sprawie Taryf Celnych i Handlu

Ogólny w Sprawie Taryf Celnych i Handlu

, podpisane w

, podpisane w

1947

1947

w

w

Genewie porozumienie dotyczące polityki handlowej. Z założenia

Genewie porozumienie dotyczące polityki handlowej. Z założenia

miało być jedynie tymczasowym układem poprzedzającym

miało być jedynie tymczasowym układem poprzedzającym

powstanie ITO (Międzynarodowej Organizacji Handlowej).

powstanie ITO (Międzynarodowej Organizacji Handlowej).

Jednakże brak zgody między państwami nie pozwalający na

Jednakże brak zgody między państwami nie pozwalający na

wejście w życie statusu ITO, przedłużył obowiązywanie układu

wejście w życie statusu ITO, przedłużył obowiązywanie układu

GATT do

GATT do

31 grudnia

31 grudnia

1994

1994

.

.

Podstawowym zadaniem GATT była

Podstawowym zadaniem GATT była

liberalizacja

liberalizacja

handlu

handlu

międzynarodowego (kontrola, usuwanie przeszkód stojących na

międzynarodowego (kontrola, usuwanie przeszkód stojących na

drodze rozwoju współpracy,

drodze rozwoju współpracy,

koncyliacja

koncyliacja

). Swoje funkcje GATT

). Swoje funkcje GATT

spełniał przede wszystkim poprzez organizowanie tzw. rund

spełniał przede wszystkim poprzez organizowanie tzw. rund

negocjacyjnych:

negocjacyjnych:

pięciu w Genewie (lata:

pięciu w Genewie (lata:

1947

1947

,

,

1956

1956

,

,

1960

1960

-

-

61

61

,

,

1964

1964

-

-

67

67

,

,

1973

1973

-

-

79

79

);

);

Annecy (

Annecy (

1949

1949

);

);

Torquay (

Torquay (

1950

1950

-

-

51

51

);

);

Punta del Este (

Punta del Este (

1986

1986

-

-

94

94

).

).

Kluczowymi zasadami, jakimi starali się kierować członkowie

Kluczowymi zasadami, jakimi starali się kierować członkowie

GATT, były:

GATT, były:

zasada niedyskryminacji i równego traktowania;

zasada niedyskryminacji i równego traktowania;

stosowanie tzw. klauzuli największego uprzywilejowania i klauzuli

stosowanie tzw. klauzuli największego uprzywilejowania i klauzuli

narodowej;

narodowej;

zasada wzajemności.

zasada wzajemności.

Jednym z najważniejszych efektów funkcjonowania GATT było 10-

Jednym z najważniejszych efektów funkcjonowania GATT było 10-

krotne obniżenie przeciętnego poziomu ceł.

krotne obniżenie przeciętnego poziomu ceł.

background image

Światowa Organizacja Handlu

Światowa Organizacja Handlu

(ang.

(ang.

World Trade

World Trade

Organization (WTO)

Organization (WTO)

), organizacja międzynarodowa

), organizacja międzynarodowa

z siedzibą w

z siedzibą w

Genewie

Genewie

. WTO stanowi kontynuację

. WTO stanowi kontynuację

Układu Ogólnego w Sprawie Taryf Celnych i Handlu

Układu Ogólnego w Sprawie Taryf Celnych i Handlu

(

(

GATT

GATT

), została powołana w

), została powołana w

1994

1994

w

w

Marakeszu

Marakeszu

(

(

Maroko

Maroko

), w ramach tzw. rundy urugwajskiej

), w ramach tzw. rundy urugwajskiej

GATT

GATT

.

.

Światowa Organizacja Handlu rozpoczęła

Światowa Organizacja Handlu rozpoczęła

działalność w roku

działalność w roku

1995

1995

, a jej siedzibą jest

, a jej siedzibą jest

Genewa

Genewa

.

.

Polska

Polska

była jednym z państw założycielskich -

była jednym z państw założycielskich -

stosowne porozumienie ratyfikowała w roku 1995.

stosowne porozumienie ratyfikowała w roku 1995.

Głównym zadaniem Światowej Organizacji Handlu

Głównym zadaniem Światowej Organizacji Handlu

jest

jest

liberalizacja

liberalizacja

międzynarodowego handlu

międzynarodowego handlu

dobrami i usługami, prowadzenie polityki

dobrami i usługami, prowadzenie polityki

inwestycyjnej wspierającej handel, rozstrzyganie

inwestycyjnej wspierającej handel, rozstrzyganie

sporów dotyczących wymiany handlowej,

sporów dotyczących wymiany handlowej,

przestrzegania praw własności intelektualnej. Kraje

przestrzegania praw własności intelektualnej. Kraje

przystępujące do WTO zobowiązane są do

przystępujące do WTO zobowiązane są do

dostosowania wewnętrznego ustawodawstwa do

dostosowania wewnętrznego ustawodawstwa do

norm Światowej Organizacji Handlu oraz udzielania

norm Światowej Organizacji Handlu oraz udzielania

koncesji

koncesji

handlowych podmiotom zagranicznym.

handlowych podmiotom zagranicznym.

background image

Traktat z Maastricht

Traktat z Maastricht

, oficjalnie

, oficjalnie

Traktat o Unii Europejskiej

Traktat o Unii Europejskiej

(

(

fr

fr

.

.

Traité sur

Traité sur

l'Union européenne

l'Union européenne

,

,

ang.

ang.

Treaty on European Union

Treaty on European Union

),

),

TUE

TUE

,

,

umowa międzynarodowa

umowa międzynarodowa

parafowana

parafowana

10 grudnia

10 grudnia

1991

1991

r., podpisana

r., podpisana

7 lutego

7 lutego

1992

1992

r. w

r. w

Maastricht

Maastricht

w

w

Holandii

Holandii

. TUE wszedł w życie

. TUE wszedł w życie

1 listopada

1 listopada

1993

1993

roku po referendach przeprowadzonych w niektórych krajach

roku po referendach przeprowadzonych w niektórych krajach

członkowskich

członkowskich

Najważniejsze cele i postanowienia:

Najważniejsze cele i postanowienia:

utworzenie obszaru bez granic wewnętrznych,

utworzenie obszaru bez granic wewnętrznych,

umocnienie spójności gospodarczej i społecznej,

umocnienie spójności gospodarczej i społecznej,

utworzenie unii gospodarczo-walutowej łącznie z wprowadzeniem wspólnej

utworzenie unii gospodarczo-walutowej łącznie z wprowadzeniem wspólnej

waluty

waluty

euro

euro

od

od

1 stycznia

1 stycznia

1999

1999

roku i określeniem

roku i określeniem

kryteriów konwergencji

kryteriów konwergencji

,

,

potwierdzenie tożsamości Unii na arenie międzynarodowej,

potwierdzenie tożsamości Unii na arenie międzynarodowej,

realizacja wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa,

realizacja wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa,

wzmocnienie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich

wzmocnienie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich

(ustanowienie obywatelstwa Unii),

(ustanowienie obywatelstwa Unii),

rozwój współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw

rozwój współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw

wewnętrznych.

wewnętrznych.

Traktat ustanowił

Traktat ustanowił

Unię Europejską

Unię Europejską

(UE) opartą na

(UE) opartą na

Wspólnotach Europejskich

Wspólnotach Europejskich

i uzupełnioną o nowe polityki, tzn. Unię

i uzupełnioną o nowe polityki, tzn. Unię

Gospodarczą i Walutową, wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa,

Gospodarczą i Walutową, wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa,

współpracę w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i wymiaru

współpracę w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i wymiaru

sprawiedliwości (

sprawiedliwości (

trzy filary Unii Europejskiej

trzy filary Unii Europejskiej

). Ustalono też nowe ramy

). Ustalono też nowe ramy

instytucjonalne UE:

instytucjonalne UE:

Rada Europejska

Rada Europejska

,

,

Rada Unii Europejskiej

Rada Unii Europejskiej

(dawniej:

(dawniej:

Rada Ministrów),

Rada Ministrów),

Komisja Europejska

Komisja Europejska

(dawniej: Komisja Wspólnot

(dawniej: Komisja Wspólnot

Europejskich),

Europejskich),

Parlament Europejski

Parlament Europejski

oraz

oraz

Trybunał Sprawiedliwości

Trybunał Sprawiedliwości

i

i

Trybunał Rewidentów Księgowych

Trybunał Rewidentów Księgowych

, które pozostały trybunałami Wspólnot

, które pozostały trybunałami Wspólnot

Europejskich.

Europejskich.

background image

Wymiar gospodarczy

Wymiar gospodarczy

W wymiarze gospodarczym globalizacja oznacza

W wymiarze gospodarczym globalizacja oznacza

rozszerzanie się systemu kapitalistycznego na coraz

rozszerzanie się systemu kapitalistycznego na coraz

większy obszar kuli ziemskiej oraz transformację

większy obszar kuli ziemskiej oraz transformację

lokalnych gospodarek w jeden „globalny” system.

lokalnych gospodarek w jeden „globalny” system.

Globalizacja finansowa w znacznej mierze została w

Globalizacja finansowa w znacznej mierze została w

ostatnim ćwierćwieczu dwudziestego wieku wsparta

ostatnim ćwierćwieczu dwudziestego wieku wsparta

przez proces rozwoju

przez proces rozwoju

technologii informacyjnej

technologii informacyjnej

, który

, który

umożliwił elektroniczny przepływ środków finansowych

umożliwił elektroniczny przepływ środków finansowych

oraz dokonywanie transakcji gospodarczych na całym

oraz dokonywanie transakcji gospodarczych na całym

świecie w czasie rzeczywistym.

świecie w czasie rzeczywistym.

Znaczący wkład w proces globalizacji wniósł również

Znaczący wkład w proces globalizacji wniósł również

szybki rozwój

szybki rozwój

międzynarodowych korporacji

międzynarodowych korporacji

, które

, które

obecnie często dysponują budżetem wyższym niż

obecnie często dysponują budżetem wyższym niż

budżety małych państw oraz w dużej mierze pozostają

budżety małych państw oraz w dużej mierze pozostają

poza kontrolą rządów krajowych. Ten aspekt

poza kontrolą rządów krajowych. Ten aspekt

globalizacji jest również opisywany jako

globalizacji jest również opisywany jako

globalizacja produkcji

globalizacja produkcji

.

.

background image

Wymiar kulturowy

Wymiar kulturowy

Globalizacja w wymiarze kulturowym jest

Globalizacja w wymiarze kulturowym jest

rezultatem rozwoju masowej

rezultatem rozwoju masowej

turystyki

turystyki

,

,

wzmożonych migracjii,

wzmożonych migracjii,

komercjalizacji

komercjalizacji

produktów kulturowych

produktów kulturowych

oraz rozprzestrzeniania

oraz rozprzestrzeniania

się ideologii

się ideologii

konsumeryzmu

konsumeryzmu

. Do jej rozwoju

. Do jej rozwoju

przyczyniają się również działania marketingowe

przyczyniają się również działania marketingowe

międzynarodowych korporacji oraz rozwój

międzynarodowych korporacji oraz rozwój

masowych środków komunikacji

masowych środków komunikacji

. W tym

. W tym

kontekście często wspomina się również o

kontekście często wspomina się również o

makdonaldyzacji

makdonaldyzacji

społeczeństwa.

społeczeństwa.

background image

Trendy turystyczne

Trendy turystyczne

Rośnie ilość czasu wolnego - wakacje przestały być dobrem luksusowym

Rośnie ilość czasu wolnego - wakacje przestały być dobrem luksusowym

dla większości ludzi, gdyż pojawia się wiele możliwości konkurencyjnego

dla większości ludzi, gdyż pojawia się wiele możliwości konkurencyjnego

sposobu spędzania wolnego czasu,

sposobu spędzania wolnego czasu,

Liczba podróży w przeliczeniu na 1 osobę ciągle wzrasta i czas trwania

Liczba podróży w przeliczeniu na 1 osobę ciągle wzrasta i czas trwania

tych wyjazdów jest coraz krótszy.

tych wyjazdów jest coraz krótszy.

Zainteresowanie zimowymi wakacjami w słońcu, turystyka kulturowa i

Zainteresowanie zimowymi wakacjami w słońcu, turystyka kulturowa i

podróże statkami rozwijają się szybciej niż tradycyjne wyjazdy związane z

podróże statkami rozwijają się szybciej niż tradycyjne wyjazdy związane z

uprawianiem sportów zimowych.

uprawianiem sportów zimowych.

Wyjazdy aktywne stają się tak samo popularne zimą i latem - z wyjazdów

Wyjazdy aktywne stają się tak samo popularne zimą i latem - z wyjazdów

poza sezonem najczęściej korzystają emeryci i osoby starsze,

poza sezonem najczęściej korzystają emeryci i osoby starsze,

Stale wzrasta potrzeba bezpieczeństwa podczas wakacji,

Stale wzrasta potrzeba bezpieczeństwa podczas wakacji,

Rośnie popyt na wyjazdy zawierające elementy kultury, edukacji, historii,

Rośnie popyt na wyjazdy zawierające elementy kultury, edukacji, historii,

aktywności sportowej, a także zainteresowanie korzyściami zdrowotnymi

aktywności sportowej, a także zainteresowanie korzyściami zdrowotnymi

wynikającymi z wyjazdu,

wynikającymi z wyjazdu,

Odpoczynek i relaks - jako przeciwieństwo wypełniania wakacji różnymi

Odpoczynek i relaks - jako przeciwieństwo wypełniania wakacji różnymi

formami aktywności - nadal pozostaje bardzo ważną cechą imprezy

formami aktywności - nadal pozostaje bardzo ważną cechą imprezy

turystycznej,

turystycznej,

Jakość, autentyczność i różnorodność stają się najistotniejszymi

Jakość, autentyczność i różnorodność stają się najistotniejszymi

elementami postrzegania i wyboru kierunku podróży.

elementami postrzegania i wyboru kierunku podróży.

Istotnymi elementami postrzegania wakacji są takie cechy, jak:

Istotnymi elementami postrzegania wakacji są takie cechy, jak:

przygoda,

przygoda,

fantazja,

fantazja,

luksus i przyjemność, w połączeniu z atmosferą wyłączności.

luksus i przyjemność, w połączeniu z atmosferą wyłączności.

Opracowano na podstawie nie publikowanego materiału

Opracowano na podstawie nie publikowanego materiału

Megatrends of

Megatrends of

tourism in Europe to the year 2005 and beyond. ETC - ETAG January

tourism in Europe to the year 2005 and beyond. ETC - ETAG January

2001

2001

background image

Mcdonaldyzacja

Mcdonaldyzacja

, macdonaldyzacja, makdonaldyzacja (

, macdonaldyzacja, makdonaldyzacja (

ang.

ang.

"McDonaldization"), to proces nazwany i opisany przez

"McDonaldization"), to proces nazwany i opisany przez

amerykańskiego

amerykańskiego

socjologa

socjologa

George'a

George'a

Ritzera

Ritzera

, który zdefiniował go

, który zdefiniował go

jako:

jako:

proces, na mocy którego zasady prowadzenia restauracji

proces, na mocy którego zasady prowadzenia restauracji

szybkiej obsługi upowszechniają się, zagarniając coraz większe

szybkiej obsługi upowszechniają się, zagarniając coraz większe

połacie życia społecznego w Stanach Zjednoczonych i na całym

połacie życia społecznego w Stanach Zjednoczonych i na całym

świecie.

świecie.

Cztery podstawowe zasady mcdonaldyzacji to:

Cztery podstawowe zasady mcdonaldyzacji to:

efektywność – optymalny sposób na wykonanie danego zadania

efektywność – optymalny sposób na wykonanie danego zadania

kalkulatywność – wg Ritzera "macdonaldyzacja kładzie akcent na

kalkulatywność – wg Ritzera "macdonaldyzacja kładzie akcent na

rzeczy, które dają się obliczyć, policzyć, ująć ilościowo".

rzeczy, które dają się obliczyć, policzyć, ująć ilościowo".

Wszystkie zjawiska, procesy, oceniane są na podstawie

Wszystkie zjawiska, procesy, oceniane są na podstawie

możliwych do skwantyfikowania ocen, np. ważniejsze od smaku

możliwych do skwantyfikowania ocen, np. ważniejsze od smaku

samego jedzenia jest liczba sprzedanych hamburgerów

samego jedzenia jest liczba sprzedanych hamburgerów

przewidywalność – klient woli rzeczy znane od nieznanych, te, do

przewidywalność – klient woli rzeczy znane od nieznanych, te, do

których jest przyzwyczajony, nawet nowe produkty powinny

których jest przyzwyczajony, nawet nowe produkty powinny

wyglądać standardowo, tak jak stare, aby zadowolić nawet

wyglądać standardowo, tak jak stare, aby zadowolić nawet

najbardziej konserwatywnego klienta nie lubiącego zmian

najbardziej konserwatywnego klienta nie lubiącego zmian

kontrola – standaryzacja wszystkich możliwych czynników

kontrola – standaryzacja wszystkich możliwych czynników

Mcdonaldyzacja oddziałuje również na sposób, w jaki zdobywa

Mcdonaldyzacja oddziałuje również na sposób, w jaki zdobywa

się wykształcenie, jak się pracuje, podróżuje, spędza wolny czas,

się wykształcenie, jak się pracuje, podróżuje, spędza wolny czas,

odżywia, uprawia politykę, traktuje rodzinę - na każdą dziedzinę

odżywia, uprawia politykę, traktuje rodzinę - na każdą dziedzinę

życia społecznego.

życia społecznego.

background image

Wymiar polityczny

Wymiar polityczny

W wyniku procesu globalizacji politycznej

W wyniku procesu globalizacji politycznej

powstały takie organizacje międzynarodowe jak:

powstały takie organizacje międzynarodowe jak:

Bank Światowy

Bank Światowy

,

,

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

czy

czy

Światowa Organizacja Handlu

Światowa Organizacja Handlu

. Organizacje te

. Organizacje te

wpływają na gospodarkę światową, a przez to

wpływają na gospodarkę światową, a przez to

ograniczają niezależność

ograniczają niezależność

państw narodowych

państw narodowych

. W

. W

tym kontekście często wynienia się również

tym kontekście często wynienia się również

Unię Europejską

Unię Europejską

. Niektórzy politolodzy

. Niektórzy politolodzy

dostrzegają w tym wymiarze również proces

dostrzegają w tym wymiarze również proces

powstawania nowej międzynarodowej burżuazji,

powstawania nowej międzynarodowej burżuazji,

ale kwestia ta pozostaje sporna.

ale kwestia ta pozostaje sporna.

background image

Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju

Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju

(

(

ang.

ang.

:

:

The International

The International

Bank for Reconstruction and Development

Bank for Reconstruction and Development

,

,

IBRD

IBRD

), powszechnie znany jako

), powszechnie znany jako

Bank Światowy

Bank Światowy

(ang.:

(ang.:

World Bank

World Bank

) powstał

) powstał

27 grudnia

27 grudnia

1945

1945

, jako efekt

, jako efekt

postanowień konferencji w

postanowień konferencji w

Bretton

Bretton

Woods

Woods

. Główną przesłanką dla jego

. Główną przesłanką dla jego

stworzenia była przede wszystkim chęć odbudowy zniszczonych II wojną

stworzenia była przede wszystkim chęć odbudowy zniszczonych II wojną

światową Europy i Japonii. Istotnym celem statutowym było również

światową Europy i Japonii. Istotnym celem statutowym było również

wsparcie dla rozwijających się krajów Azji, Ameryki Łacińskiej i Afryki.

wsparcie dla rozwijających się krajów Azji, Ameryki Łacińskiej i Afryki.

Obecnie zrzesza on 184 kraje członkowskie.

Obecnie zrzesza on 184 kraje członkowskie.

Choć termin

Choć termin

Bank Światowy

Bank Światowy

odnosi się do dwóch z pięciu

odnosi się do dwóch z pięciu

wyspecjalizowanych agencji

wyspecjalizowanych agencji

ONZ

ONZ

, działających razem w

, działających razem w

Grupie Banku Światowego

Grupie Banku Światowego

:

:

Międzynarodowego Banku Odbudowy i

Międzynarodowego Banku Odbudowy i

Rozwoju

Rozwoju

i

i

Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju

Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju

(ang.:

(ang.:

The

The

International Development Association

International Development Association

), to powszechnie używa się tego

), to powszechnie używa się tego

terminu na określenie jedynie banku. Pozostałe trzy agencje działające w

terminu na określenie jedynie banku. Pozostałe trzy agencje działające w

ramach Grupy Banku Światowego to:

ramach Grupy Banku Światowego to:

Międzynarodowa Korporacja Finansowa

Międzynarodowa Korporacja Finansowa

,

,

Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych

Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych

i

i

Agencja Wielostronnych Gwarancji Inwestycji

Agencja Wielostronnych Gwarancji Inwestycji

.

.

Bank Światowy nie jest

Bank Światowy nie jest

bankiem

bankiem

w ścisłym tego słowa znaczeniu. Zapewnia

w ścisłym tego słowa znaczeniu. Zapewnia

długoterminowe pożyczki o preferencyjnym oprocentowaniu dla

długoterminowe pożyczki o preferencyjnym oprocentowaniu dla

najbardziej potrzebujących krajów członkowskich oraz przedsiębiorstw

najbardziej potrzebujących krajów członkowskich oraz przedsiębiorstw

publicznych (po otrzymaniu gwarancji rządowych), dotacje, pomoc

publicznych (po otrzymaniu gwarancji rządowych), dotacje, pomoc

techniczną – obecnie wszystko do celów walki z ubóstwem i finansowania

techniczną – obecnie wszystko do celów walki z ubóstwem i finansowania

rozwoju takich dziedzin życia społecznego jak ochrona zdrowia, edukacja,

rozwoju takich dziedzin życia społecznego jak ochrona zdrowia, edukacja,

ochrona środowiska czy też rozbudowa infrastruktury. W zamian za to

ochrona środowiska czy też rozbudowa infrastruktury. W zamian za to

wymaga jednak pewnych działań politycznych, takich jak walka z korupcją,

wymaga jednak pewnych działań politycznych, takich jak walka z korupcją,

rozwój demokracji, czy też najważniejszego – rozwoju sektora prywatnego.

rozwój demokracji, czy też najważniejszego – rozwoju sektora prywatnego.

Fundusze na udzielanie kredytów państwom słabiej rozwiniętym pochodzą

Fundusze na udzielanie kredytów państwom słabiej rozwiniętym pochodzą

ze składek państw członkowskich, spłaty przez państwa wcześniejszych

ze składek państw członkowskich, spłaty przez państwa wcześniejszych

długów oraz dzięki emisji

długów oraz dzięki emisji

obligacji

obligacji

na światowych rynkach kapitałowych.

na światowych rynkach kapitałowych.

background image

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

(

(

International

International

Monetary Fund

Monetary Fund

,

,

IMF

IMF

) - niezależna międzynarodowa

) - niezależna międzynarodowa

organizacja w ramach

organizacja w ramach

ONZ

ONZ

, zajmująca się kwestiami

, zajmująca się kwestiami

stabilizacji

stabilizacji

ekonomicznej

ekonomicznej

na świecie. Zrzesza 184 państwa.

na świecie. Zrzesza 184 państwa.

Dostarcza pomocy finansowej zadłużonym krajom

Dostarcza pomocy finansowej zadłużonym krajom

członkowskim, które w zamian są zobowiązane do

członkowskim, które w zamian są zobowiązane do

dokonywania reform ekonomicznych i innych działań

dokonywania reform ekonomicznych i innych działań

stabilizujących.

stabilizujących.

Organizacja została powołana 1-22 VII 1944 roku, na

Organizacja została powołana 1-22 VII 1944 roku, na

konferencji w Bretton Woods (

konferencji w Bretton Woods (

New

New

Hampshire

Hampshire

) w

) w

USA

USA

.

.

Działalność rozpoczęła dwa lata później, pierwszych

Działalność rozpoczęła dwa lata później, pierwszych

operacji finansowych dokonała w marcu

operacji finansowych dokonała w marcu

1947

1947

r.

r.

Wytyczne polityki prowadzonej przez MFW to przede

Wytyczne polityki prowadzonej przez MFW to przede

wszystkim:

wszystkim:

popieranie międzynarodowej współpracy walutowej dzięki

popieranie międzynarodowej współpracy walutowej dzięki

powołaniu stałej instytucji konsultacji i współpracy w

powołaniu stałej instytucji konsultacji i współpracy w

dziedzinie międzynarodowych problemów walutowych;

dziedzinie międzynarodowych problemów walutowych;

ułatwienie ekspansji i wzrostu handlu międzynarodowego,

ułatwienie ekspansji i wzrostu handlu międzynarodowego,

wzrostu zatrudnienia, utrzymywania realnych dochodów i

wzrostu zatrudnienia, utrzymywania realnych dochodów i

zasobów produkcyjnych krajów członkowskich;

zasobów produkcyjnych krajów członkowskich;

popieranie stabilizacji kursów, utrzymywanie

popieranie stabilizacji kursów, utrzymywanie

uporządkowanej wymiany między krajami członkowskimi,

uporządkowanej wymiany między krajami członkowskimi,

unikanie deprecjacji walut inspirowanej przez rywalizację;

unikanie deprecjacji walut inspirowanej przez rywalizację;

background image

dążenie do stworzenia wielostronnego systemu płatności i

dążenie do stworzenia wielostronnego systemu płatności i

rozliczeń transakcji bieżących oraz do eliminowania

rozliczeń transakcji bieżących oraz do eliminowania

ograniczeń wymiany walutowej, hamujących rozwój handlu;

ograniczeń wymiany walutowej, hamujących rozwój handlu;

dostarczanie członkom środków finansowych na określony

dostarczanie członkom środków finansowych na określony

okres i na odpowiednich warunkach, w celu wyrównania

okres i na odpowiednich warunkach, w celu wyrównania

przejściowej nierównowagi bilansów płatniczych bez

przejściowej nierównowagi bilansów płatniczych bez

środków wywołujących zaburzenia w rozwoju tych krajów i

środków wywołujących zaburzenia w rozwoju tych krajów i

gospodarki światowej;

gospodarki światowej;

poszukiwanie zmniejszenia czasu i wielkości nierównowagi

poszukiwanie zmniejszenia czasu i wielkości nierównowagi

bilansów płatniczych.

bilansów płatniczych.

W celu realizacji wymienionych zadań MFW pełni trzy

W celu realizacji wymienionych zadań MFW pełni trzy

istotne funkcje:

istotne funkcje:

regulacyjną - polegającą na nadzorowaniu stosowanych

regulacyjną - polegającą na nadzorowaniu stosowanych

przez kraje członkowskie ograniczeń walutowych i

przez kraje członkowskie ograniczeń walutowych i

przestrzegania reguł kursowych;

przestrzegania reguł kursowych;

kredytową - przez dostarczenie krajom członkowskim

kredytową - przez dostarczenie krajom członkowskim

dodatkowych źródeł finansowania w postaci różnych

dodatkowych źródeł finansowania w postaci różnych

kredytów;

kredytów;

konsultacyjną - przez usługi konsultacyjne i współpracę

konsultacyjną - przez usługi konsultacyjne i współpracę

krajów członkowskich, m.in. plan Balcerowicza był napisany

krajów członkowskich, m.in. plan Balcerowicza był napisany

przez ekspertów MFW

przez ekspertów MFW

background image

Problemy wynikające z

Problemy wynikające z

globalizacji

globalizacji

Do najczęściej wymienianych problematycznych kwestii

Do najczęściej wymienianych problematycznych kwestii

związanych z procesem globalizacji należą:

związanych z procesem globalizacji należą:

rozpad państw narodowych;

rozpad państw narodowych;

kwestie obywatelstwa;

kwestie obywatelstwa;

migracje;

migracje;

konflikty międzyrasowe i międzyetniczne;

konflikty międzyrasowe i międzyetniczne;

napięcie pomiędzy prawami człowieka i obywatela;

napięcie pomiędzy prawami człowieka i obywatela;

powstanie i rozrastanie się globalnych dysproporcji, w

powstanie i rozrastanie się globalnych dysproporcji, w

wyniku czego znaczna część kapitału należy do niewielkiej

wyniku czego znaczna część kapitału należy do niewielkiej

liczby państw, stanowiących globalne centrum, a niewielka

liczby państw, stanowiących globalne centrum, a niewielka

część kapitału do krajów peryferyjnych.

część kapitału do krajów peryferyjnych.

Często podkreśla się, że globalizacja zagraża ciągłości i

Często podkreśla się, że globalizacja zagraża ciągłości i

autentyczności państw narodowych, ich niezależności, jak

autentyczności państw narodowych, ich niezależności, jak

również niszczy lokalną kulturę i tradycje. Prowadzi to do

również niszczy lokalną kulturę i tradycje. Prowadzi to do

powstawania i rozwoju

powstawania i rozwoju

ruchów antyglobalistycznych

ruchów antyglobalistycznych

background image

Ruch antyglobalistyczny

Ruch antyglobalistyczny

Ruch antyglobalistyczny

Ruch antyglobalistyczny

- ruch społeczno-polityczny

- ruch społeczno-polityczny

aktywny w większości państw świata, różnorodny ideowo i

aktywny w większości państw świata, różnorodny ideowo i

niejednolity organizacyjnie za cel stawia sobie radykalną

niejednolity organizacyjnie za cel stawia sobie radykalną

zmianę obecnych stosunków ekonomicznych i społecznych.

zmianę obecnych stosunków ekonomicznych i społecznych.

Wbrew nazwie, która przyjęła się w mediach, a nawet

Wbrew nazwie, która przyjęła się w mediach, a nawet

wśród części uczestników ruchu, większość z nich nie

wśród części uczestników ruchu, większość z nich nie

uważa się za przeciwników procesów globalizacyjnych.

uważa się za przeciwników procesów globalizacyjnych.

Aktywiści najczęściej mówią o sobie jako o

Aktywiści najczęściej mówią o sobie jako o

alterglobalistach

alterglobalistach

, podkreślając w ten sposób, że

, podkreślając w ten sposób, że

przedmiotem ich protestów nie jest idea tworzenia nowego

przedmiotem ich protestów nie jest idea tworzenia nowego

ładu światowego, lecz jego obecny kształt i sposób

ładu światowego, lecz jego obecny kształt i sposób

realizacji.

realizacji.

Alterglobaliści

Alterglobaliści

uważają się za awangardę

uważają się za awangardę

nowego globalnego społeczeństwa. Ruch ten zawiera w

nowego globalnego społeczeństwa. Ruch ten zawiera w

sobie elementy różnych systemów światopoglądowych,

sobie elementy różnych systemów światopoglądowych,

m.in.

m.in.

pacyfizmu

pacyfizmu

,

,

marksizmu

marksizmu

,

,

anarchizmu

anarchizmu

,

,

ekologii

ekologii

,

,

libertarianizmu

libertarianizmu

,

,

konserwatyzmu

konserwatyzmu

. Bardzo ważną rolę

. Bardzo ważną rolę

odgrywają w nim organizacje religijne, ruchy

odgrywają w nim organizacje religijne, ruchy

humanistyczne i organizacje pozarządowe.

humanistyczne i organizacje pozarządowe.

background image

Ruch antyglobalistów jest w znacznym stopniu efektem rewolucji informacyjnej.

Ruch antyglobalistów jest w znacznym stopniu efektem rewolucji informacyjnej.

Jego

Jego

uczestnicy często poruszają w swoich wystąpieniach, problem obiektywnego a

uczestnicy często poruszają w swoich wystąpieniach, problem obiektywnego a

także

także

wolnego (w tym darmowego) dostępu do informacji, czy wiedzy, często powołując

wolnego (w tym darmowego) dostępu do informacji, czy wiedzy, często powołując

się na konieczność występowania tzw. alternatywnych środków przekazu,

się na konieczność występowania tzw. alternatywnych środków przekazu,

niezależnych od dużych komercyjnych i ponadnarodowych koncernów

niezależnych od dużych komercyjnych i ponadnarodowych koncernów

medialnych. Działacze ruchu często odwołują się do ideałów wczesnych,

medialnych. Działacze ruchu często odwołują się do ideałów wczesnych,

wspólnotowych form

wspólnotowych form

demokracji

demokracji

, sprzeciwiając się zarówno modelom państwa o

, sprzeciwiając się zarówno modelom państwa o

dyktaturze

dyktaturze

totalitarnej

totalitarnej

jak i

jak i

nowoczesnym zindustrialowanym państwom rozwiniętego

nowoczesnym zindustrialowanym państwom rozwiniętego

kapitalizmu

kapitalizmu

, w których

, w których

zdaniem przedstawicieli ruchu zabrakło miejsca na demokrację i suwerenność w

zdaniem przedstawicieli ruchu zabrakło miejsca na demokrację i suwerenność w

wyniku ponadnarodowych interesów tych organizacji.

wyniku ponadnarodowych interesów tych organizacji.

W antyglobalizmie zawarta jest krytyka problemów dzisiejszego świata,

W antyglobalizmie zawarta jest krytyka problemów dzisiejszego świata,

wywoływanych - zdaniem uczestników ruchu - przez neoliberalną globalizcję:

wywoływanych - zdaniem uczestników ruchu - przez neoliberalną globalizcję:

postępująca

postępująca

degradacja środowiska

degradacja środowiska

postępująca degradacja kultur lokalnych, niszowych.

postępująca degradacja kultur lokalnych, niszowych.

unifikacja kultury

unifikacja kultury

narastanie antagonizmów narodowo-etnicznych

narastanie antagonizmów narodowo-etnicznych

wyzysk pracowników wielkich korporacji

wyzysk pracowników wielkich korporacji

wciąż nierozwiązane problemy

wciąż nierozwiązane problemy

Trzeciego Świata

Trzeciego Świata

(

(

analfabetyzm

analfabetyzm

,

,

ubóstwo

ubóstwo

,

,

brak dostępu do informacji, występowanie

brak dostępu do informacji, występowanie

niewolnictwa

niewolnictwa

).

).

wzrastające dysproporcje ekonomiczne między bogatą

wzrastające dysproporcje ekonomiczne między bogatą

Północą

Północą

i biednym

i biednym

Południem

Południem

.

.

background image

Antyglobalizm zawiera sprzeciw wobec ekonomicznego

Antyglobalizm zawiera sprzeciw wobec ekonomicznego

kolonializmu wielkich ponadnarodowych instytucji, które

kolonializmu wielkich ponadnarodowych instytucji, które

zdaniem uczestników ruchu wyjaławiają małe rynki

zdaniem uczestników ruchu wyjaławiają małe rynki

wewnętrzne, mają przemożny wpływ na rządy i decyzje państw,

wewnętrzne, mają przemożny wpływ na rządy i decyzje państw,

z pominięciem reguł demokracji. Głównym celem ataków

z pominięciem reguł demokracji. Głównym celem ataków

antyglobalistycznych wystąpień (hapenningów i demonstracji)

antyglobalistycznych wystąpień (hapenningów i demonstracji)

są wielkie ponadnarodowe instytucje:

są wielkie ponadnarodowe instytucje:

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

(IMF),

(IMF),

Bank Światowy

Bank Światowy

(WB),

(WB),

WTO

WTO

,

,

UE

UE

,

,

ONZ

ONZ

, itd.

, itd.

W największych spotkaniach antyglobalistów,

W największych spotkaniach antyglobalistów,

Forach

Forach

Społecznych

Społecznych

bierze udział od kilkudziesięciu do blisko dwustu

bierze udział od kilkudziesięciu do blisko dwustu

tysięcy uczestników. Od

tysięcy uczestników. Od

2000

2000

r. równolegle do

r. równolegle do

Światowego Forum Ekonomicznego

Światowego Forum Ekonomicznego

w

w

Davos

Davos

, na którym

, na którym

gromadzą się przywódcy państw i przedstawiciele największych

gromadzą się przywódcy państw i przedstawiciele największych

światowych korporacji, organizowane jest doroczne

światowych korporacji, organizowane jest doroczne

Światowe Forum Społeczne

Światowe Forum Społeczne

. W latach 2000-

. W latach 2000-

2003

2003

r. Forum

r. Forum

organizowano w brazylijskim mieście

organizowano w brazylijskim mieście

Porto

Porto

Alegre

Alegre

, ważnym dla

, ważnym dla

ruchu antyglobalistycznego jako swoisty model, bowiem od

ruchu antyglobalistycznego jako swoisty model, bowiem od

1992 r. budżet miejski jest tam uchwalany przy współudziale

1992 r. budżet miejski jest tam uchwalany przy współudziale

delegatów reprezentujących społeczności lokalne (->

delegatów reprezentujących społeczności lokalne (->

demokracja partycypacyjna). W 2004 r. Forum odbyło się w

demokracja partycypacyjna). W 2004 r. Forum odbyło się w

Bombaju w Indiach, w roku 2005 ponownie 'wróciło' do Brazylii.

Bombaju w Indiach, w roku 2005 ponownie 'wróciło' do Brazylii.

Znane osoby związane z ruchem alterglobalistycznym

Znane osoby związane z ruchem alterglobalistycznym

Noam Chomsky

Noam Chomsky

Naomi Klein

Naomi Klein

background image

Pozytywne strony procesu

Pozytywne strony procesu

globalizacji

globalizacji

W procesach globalizacji dostrzeżono wiele

W procesach globalizacji dostrzeżono wiele

pozytywnych cech, m.in..:

pozytywnych cech, m.in..:

Globalizacja może prowadzić do rozwoju nowych

Globalizacja może prowadzić do rozwoju nowych

form rządów oraz rozszerzenia demokracji na

form rządów oraz rozszerzenia demokracji na

wszystkie państwa świata, a w rezultacie - do

wszystkie państwa świata, a w rezultacie - do

powstania nowego pokojowego systemu światowego.

powstania nowego pokojowego systemu światowego.

Jednakże część intelektualistów uważa za błąd

Jednakże część intelektualistów uważa za błąd

narzucanie systemu kapitalistycznego i

narzucanie systemu kapitalistycznego i

demokratycznego. Globalizacja wymusza

demokratycznego. Globalizacja wymusza

wprowadzenie i życie według standardów

wprowadzenie i życie według standardów

Zachodnich, nie patrząc czy świadomość

Zachodnich, nie patrząc czy świadomość

„oswobadzanych” społeczeństw jest już zdolna do

„oswobadzanych” społeczeństw jest już zdolna do

przyjęcia takiego modelu życia.

przyjęcia takiego modelu życia.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
CZYTANIE GLOBALNE, CZYLI „SOJUSZ METOD
Globalizacja, polityka a nowy porządek międzynarodowy
11 Zakres i główne trendy globalizacjiid 12273 ppt
Ziemskie i Globalne systemy odniesienia i ich realizacjie ppt
03 LOG M transp globalny
ISTOTNE ELEMENTY CYWILIZACJI A GLOBALIZACJA prezentacja
Globalne zmiany środkowiska
napisy do czytania globalnego(2)
globalizacja a bezpieczeństwo państwa
globalizacja (2 str), Ekonomia, ekonomia
K. Gorlach Świat na progu domu, Globalizacja-kolejna odslona totalitaryzmu Globalism the latest mask
Lokalne i globalne sieci komputerowe, Sieci komputerowe administracja
Nadciąga wielkie ochłodzenie, EFEKT CIEPLARNIANY - GLOBALNE OCIEPLENIE
Procesy globalizacji we współczesnym świecie, studia, Geografia, Ekonomia
z.bauman-globalizacja I, Studia Politologiczne, Socjologia Polityki
Nadciąga wielkie ochłodzenie, EFEKT CIEPLARNIANY - GLOBALNE OCIEPLENIE
Narastanie konfliktu polnoc-poludnie w kontekście globalizacji, ★ Studia, Bezpieczeństwo Narodowe, M

więcej podobnych podstron