Znakowanie wartością odżywczą GDA

Ogólnopolski Dobrowolny

Program Znakowania Wartością

Odżywczą GDA

Główny Inspektorat Sanitarny i

Stowarzyszenie „Polska Federacja

Producentów Żywności” wychodząc

naprzeciw zaleceniom strategii

Światowej Organizacji Zdrowia

(WHO) w zakresie diety, aktywności

fizycznej i zdrowia

oraz realizując zalecenia Komisji

Europejskiej zawarte w „Białej

Księdze Strategia dla Europy w

zakresie zagadnień zdrowia

związanych z żywieniem, nadwagą i

otyłością”, zgodnie ze stanowiskiem

Rządu Rzeczypospolitej Polskiej z

dnia 13 lipca 2007, które mówi, że:



znakowanie jest ważnym elementem

wspierającym edukację żywieniową

konsumentów i powinno stanowić jej

naturalne uzupełnienie,



etykiety powinny zawierać czytelną i

użyteczną dla podejmowania decyzji

konsumenckich w zakresie odżywiania

informację,

która nie powinna zawierać elementów

mogących ograniczać prawo jednostki do

swobodnego wyboru stylu życia i sposobu

odżywiania,



zmiany w systemie znakowania powinny

koncentrować się na zwiększeniu

czytelności przekazywanych informacji i

wpływać na stopień ich zrozumienia przez

konsumentów

Celem Programu

jest upowszechnienie

znakowania artykułów żywnościowych

dodatkową informacją o wartości

odżywczej, które będzie:



zrozumiałe i łatwo dostępne dla

konsumenta, w efekcie pozwalając mu

na dokonywanie świadomego wyboru

odnośnie stosowanej diety,



dokonywane w oparciu o uznane i

dostępne dla wszystkich

dowody

naukowe,



bazujące na wartościach Wskazanego

Dziennego Spożycia (GDA) uzgodnionych

przez CIAA i Europejską Platformę ds.

Diety Aktywności Fizycznej i Zdrowia, a w

przyszłości na wartościach określonych

przez EFSA,



wspierane przez programy oświatowe

dotyczące znakowania wartością odżywczą,

które pomogą osiągnąć pozytywne zmiany w

zachowaniu konsumentów, a tym samym

przyczynić się do zahamowania rozwoju

nadwagi i otyłości.

Program został opracowany w oparciu o

rekomendacje Konfederacji Przemysłu Żywności i

Napojów UE (CIAA) i Europejskiej Platformy ds.

Diety, Aktywności Fizycznej i Zdrowia.

System znakowania GDA –

definicja

Dobrowolny system znakowania

wartością odżywczą GDA

polega

na oznakowaniu produktu informacją

o procentowej zawartości wybranych

składników odżywczych i energii

porcji produktu

, w odniesieniu do

wartości

Wskazanego Dziennego

Spożycia (Guideline Daily

Amounts).

Czym jest GDA?

GDA

(Guideline Daily Amount –

Wskazane Dzienne Spożycie)

jest wartością referencyjną poziomu

spożycia poszczególnych składników

odżywczych w codziennej diecie,

odnoszącą się do przeciętnego

dorosłego i zdrowego konsumenta.

Poziomy GDA zostały ustalone

dla:



energii,



białka,



węglowodanów ogółem,



tłuszczu ogółem,



kwasów tłuszczowych nasyconych,



błonnika,



sodu (i jego ekwiwalentu soli).

Dyskutuje się również nad możliwością

ustalenia wartości GDA dla cukru

ogółem.

Jaki jest zamierzony cel

stosowania GDA

GDA

ma pomóc konsumentom zrozumieć

informację żywieniową przekazywaną na

etykietach produktów żywnościowych.

GDA przekazuje naukowe informacje w

sposób przyjazny konsumentowi,

dostarczając jednocześnie na

opakowaniach wytycznych, które

umożliwiają zastosowanie

poszczególnych produktów w

komponowaniu całościowej diety.

Gdzie ma zastosowanie GDA



na opakowaniach produktów żywnościowych,



w punktach sprzedaży,



w ulotkach,



w literaturze na temat produktu,



w ogłoszeniach / artykułach,



w magazynach



na stronach internetowych.

Są również użytecznym punktem odniesienia dla

opracowywania produktów i menu.

Sposoby prezentacji GDA

Sposób prezentacji informacji powinien

ułatwić ich zrozumienie i stosowanie

przez producenta. Możliwe są różne

podejścia do wdrażania programu

PFPŻ (Polska Federacja Producentów

Żywności), w zależności od wielkości i

kształtu opakowania, a także innych

obowiązujących informacji na

etykiecie.

Poniżej przedstawiono przykłady

znakowania GDA

Przykłady znakowania wg

systemu GDA - tył opakowania

Wartość odżywcza

w 100 g

porcj

i 18 g

% GDA*

w 18

wartość energetyczna

1610 kJ/

384

kcal

290 kJ/

kcal

białko

3,7 g

0,7 g

węglowodany

75,9 g

13,7 g

w tym cukry

60 g

10,8 g

12%

tłuszcz

9,5 g

1,7 g

w tym nasycony

9,2 g

1,7 g

błonnik

4,2 g

0,8 g

sód

0,11 g

0,02 g

* GDA – Wskazane Dzienne Spożycie dla osoby dorosłej.

Zapotrzebowanie na składniki odżywcze poszczególnych osób może

być wyższe lub niższe, w zależności od płci, wieku, poziomu

aktywności fizycznej oraz innych czynników.

Referencje wartości

Wskazanego Dziennego

Spożycia (GDA)

Wszystkie dane o Wskazanym

Dziennym Spożyciu przedstawione

w oznaczeniach graficznych GDA

wyliczono w oparciu o naukowe

zalecenia dla przeciętnej zdrowej

dorosłej osoby o prawidłowej wadze

i normalnym poziomie aktywności

fizycznej.

Wartości referencyjne

Wskazanego Dziennego Spożycia

(GDA) dla kobiet i mężczyzn

Składnik

odżywczy

Wskazane Dzienne

Spożycie (GDA) -

wartości

proponowane dla

kobiet

Wskazane Dzienne

Spożycie (GDA) -

wartości

proponowane dla

mężczyzn

Wartość

energetyczna

2000 kcal

2500 kcal

Białko

50 g

60 g

Węglowodany

270 g

340 g

Tłuszcz

nie więcej niż 70 g

nie więcej niż 80 g

Kwasy

tłuszczowe

nasycone

nie więcej niż 20 g

nie więcej niż 30 g

Błonnik

25 g

Sód (sól)

nie więcej niż 2,4 g

(6 g)

nie więcej niż 2,4 g

(6 g)

Cukry

nie więcej niż 90 g

nie więcej niż 110 g

-w tym cukry

dodane

nie więcej niż 50 g

nie więcej niż 62,5

Porcja 250 ml dostarcza:

% Wskazanego Dziennego Spożycia dla osoby

dorosłej

* Indywidualne zapotrzebowanie na poszczególne

składniki odżywcze może być wyższe lub niższe,

zależnie od płci, wieku, poziomu aktywności

fizycznej i innych czynników.

kcal

Cukry

Tłuszcz

Kwasy

tłuszczowe

nasycone

Sód

140 kcal

3,0 g

1,0 g

0,1 g

Kalkulator wartości odżywczej

GDA



Kalkulator wartości odżywczej GDA ułatwi ci

podejmowanie bardziej świadomych decyzji na

temat tego, co jesz. Skorzystaj z niego i

spróbuj zaplanować zbilansowany jadłospis na

cały dzień.



Kalkulator wartości odżywczej GDA działa w

oparciu o wartości referencyjne Wskazanego

Dziennego Spożycia (GDA), które zostały

ustalone dla przeciętnej zdrowej dorosłej osoby

o prawidłowej wadze i przeciętnym poziomie

aktywności fizycznej.

Kalkulator wartości odżywczej

GDA



Twoje GDA może się różnić od tych wartości

w zależności od twojego wieku, poziomu

aktywności fizycznej, stanu zdrowia, itd. Aby

uzyskać szczegółowe informacje na temat

Twojego zapotrzebowania na energię i

składniki odżywcze, skontaktuj się z

dietetykiem lub swoim lekarzem rodzinnym.



Pamiętaj również o tym, żeby nie przekraczać

wartości GDA ustanowionych dla tłuszczu,

kwasów tłuszczowych nasyconych, cukru i

soli. Twoja całodzienna dieta nie musi

pokrywać GDA na te składniki w całości.

Procenty

Dzięki podaniu informacji o zawartości

składników odżywczych wyrażonej w

procentach, możesz natychmiast

zobaczyć jaką część Twojego

Wskazanego Dziennego Spożycia (GDA)

danego składnika zawiera porcja

produktu żywnościowego lub napoju,

którą zamierzasz spożyć. Wartości

procentowe możesz wykorzystywać do

szybkiego komponowania swojej diety.

Czemu służy GDA?

Wspiera system edukacji żywieniowej mającej

na celu zapobieżenie rozwojowi nadwagi i

otyłości gdyż:



wspomaga

konsumentów w decyzjach

dotyczących sposobu odżywiania i stosowaniu

zasad zbilansowanej energetycznie i żywieniowo

diety,



uzupełnia

w czytelny i łatwy do zrozumienia

sposób obecnie podawane na etykietach produktów

spożywczych informacje o wartości odżywczej.

Zalety systemu znakowania GDA



łatwy do zrozumienia

i szybki sposób na

dotarcie do informacji żywieniowej, niezbędnej z

punktu widzenia zasad zbilansowanej diety,



proste i dobrze widoczne symbole graficzne -

informacje graficzne są przedstawiane

froncie opakowania,



umożliwia

szybką ocenę wartości kalorycznej

produktu oraz miejsca, jakie należy mu przypisać

w zbilansowanej diecie,



w pełni oparty na

obowiązujących przepisach

dotyczących znakowania wartością odżywczą.

Udział w Programie jest

dobrowolny



Program dotyczy producentów tzw.

produktów ogólnego spożycia (nie obejmuje

wyrobów specjalnego przeznaczenia

żywieniowego). Firmy biorące udział w

programie wdrażają system znakowania

GDA zgodnie z zaleceniami Przewodnika

opracowanego przez PFPŻ na podstawie

przewodnika CIAA przygotowanego we

współpracy z Europejską Platformą ds.

Diety, Aktywności Fizycznej i Zdrowia.



Na potrzeby programu Polska

Federacja Producentów Żywności

opracowała Przewodnik wdrażania

systemu znakowania GDA oraz

uruchomiła portale internetowe dla

producentów. Dodatkowo PFPŻ

uruchomiła portal edukacyjny dla

konsumentów (

Document Outline