Medycyna paliatywna
Medycyna paliatywna
Opieka paliatywna – pallium-płaszcz – i
Opieka paliatywna – pallium-płaszcz – i
hospicyjna są zgodnie z definicją WHO
hospicyjna są zgodnie z definicją WHO
synonimami.
synonimami.
Medycyna paliatywna jest odrębną
Medycyna paliatywna jest odrębną
specjalnością lekarską i podobnie jak inne
specjalnością lekarską i podobnie jak inne
kliniczne dyscypliny medyczne dotyczy leczenia
kliniczne dyscypliny medyczne dotyczy leczenia
i opieki nad chorymi oraz badań nad tą opieką.
i opieki nad chorymi oraz badań nad tą opieką.
Opieka ta dotyczy chorych z ustalonym
Opieka ta dotyczy chorych z ustalonym
rozpoznaniem, z objawami czynnej postępującej
rozpoznaniem, z objawami czynnej postępującej
choroby tak zaawansowanej, że należy
choroby tak zaawansowanej, że należy
oczekiwać zgonu w najbliższej przyszłości.
oczekiwać zgonu w najbliższej przyszłości.
U tych chorych narasta cierpienie-fizyczne
U tych chorych narasta cierpienie-fizyczne
psychiczne i duchowe.
psychiczne i duchowe.
Cel medycyny paliatywnej
Cel medycyny paliatywnej
Nie jest dążenie do wyleczenia ani nawet do
Nie jest dążenie do wyleczenia ani nawet do
zahamowania postępu choroby, co w tej
zahamowania postępu choroby, co w tej
finalnej fazie choroby jest niemożliwe, ale
finalnej fazie choroby jest niemożliwe, ale
poprawienie jakości szybko uciekającego
poprawienie jakości szybko uciekającego
ostatniego okresu życia. Uzyskuje się to
ostatniego okresu życia. Uzyskuje się to
fachowym leczeniem objawowym oraz
fachowym leczeniem objawowym oraz
wsparciem psychosocjalnym i duchowym,
wsparciem psychosocjalnym i duchowym,
udzielanym choremu i jego najbliższym, co
udzielanym choremu i jego najbliższym, co
wymaga wiedzy i umiejętności praktycznych z
wymaga wiedzy i umiejętności praktycznych z
wielu dziedzin medycyny, psychologii oraz
wielu dziedzin medycyny, psychologii oraz
komunikowania się i właściwych cech
komunikowania się i właściwych cech
osobowościowych.
osobowościowych.
Anglia-kolebka nowoczesnej
Anglia-kolebka nowoczesnej
opieki paliatywnej
opieki paliatywnej
W 1967 roku w południowej dzielnicy Londynu
W 1967 roku w południowej dzielnicy Londynu
Cicely Saunders utworzyła pierwsze nowoczesne
Cicely Saunders utworzyła pierwsze nowoczesne
hospicjum – Hospicjum Św. Krzysztofa, w którym
hospicjum – Hospicjum Św. Krzysztofa, w którym
znalazło się \pierwsze okno ufundowane przez
znalazło się \pierwsze okno ufundowane przez
jej pacjenta lotnika z Polski Dawida Taśmę.
jej pacjenta lotnika z Polski Dawida Taśmę.
Efekty wprowadzonych w hospicjach
Efekty wprowadzonych w hospicjach
nowatorskich sposobów leczenia bólów
nowatorskich sposobów leczenia bólów
nowotworowych i innych dokuczliwych objawów,
nowotworowych i innych dokuczliwych objawów,
łącznie z ofiarowaniem chorym i ich rodzinom
łącznie z ofiarowaniem chorym i ich rodzinom
wsparcia dokonały przełomu w
wsparcia dokonały przełomu w
dotychczasowych metodach leczenia i opieki
dotychczasowych metodach leczenia i opieki
nad terminalnie chorymi.
nad terminalnie chorymi.
Program WHO zwalczania
Program WHO zwalczania
raka
raka
Osiągnięcia i obserwacje lekarzy
Osiągnięcia i obserwacje lekarzy
hospicyjnych stały się podstawą
hospicyjnych stały się podstawą
opracowanego przez ekspertów WHO
opracowanego przez ekspertów WHO
programu leczenia bólu nowotworowego
programu leczenia bólu nowotworowego
oraz poszerzonego programu opieki
oraz poszerzonego programu opieki
paliatywnej.
paliatywnej.
Opieka paliatywna w Polsce
Opieka paliatywna w Polsce
Obecnie działa w Polsce około 200
Obecnie działa w Polsce około 200
jednostek opieki paliatywnej/hospicyjnej,
jednostek opieki paliatywnej/hospicyjnej,
które zapewniają różnego rodzaju formy
które zapewniają różnego rodzaju formy
opieki:
opieki:
Domową, najbardziej rozpowszechnioną
Domową, najbardziej rozpowszechnioną
działającą w oparciu o poradnie opieki
działającą w oparciu o poradnie opieki
paliatywnej i leczenia bólu, oddziały
paliatywnej i leczenia bólu, oddziały
stacjonarne dysponujące około 500
stacjonarne dysponujące około 500
łóżkami, oddziały opieki dziennej, szpitalne
łóżkami, oddziały opieki dziennej, szpitalne
zespoły wspierające i zespoły wsparcia dla
zespoły wspierające i zespoły wsparcia dla
osieroconych.
osieroconych.
Jacek Łuczak, Janina Kujawska
Jacek Łuczak, Janina Kujawska
-Tenner
-Tenner
Prof. J. Łuczak Krajowy specjalista w
Prof. J. Łuczak Krajowy specjalista w
dziedzinie medycyny paliatywnej.
dziedzinie medycyny paliatywnej.
Doc. Janina Kujawska – Tenner
Doc. Janina Kujawska – Tenner
członek Krajowej Rady Opieki
członek Krajowej Rady Opieki
Paliatywnej i Hospicyjnej – organ
Paliatywnej i Hospicyjnej – organ
konsultacyjny i doradczy MZiOS.
konsultacyjny i doradczy MZiOS.
1981 w Krakowie postała całościowa
1981 w Krakowie postała całościowa
opieka nad ludźmi umierającymi.
opieka nad ludźmi umierającymi.
Jednostki opieki paliatywnej w
Jednostki opieki paliatywnej w
Polsce
Polsce
Klinika Opieki Paliatywnej przy AM
Klinika Opieki Paliatywnej przy AM
Poznań.
Poznań.
Warszawskie Hospicjum dla Dzieci
Warszawskie Hospicjum dla Dzieci
Dynamiczny rozwój opieki paliatywnej:
Dynamiczny rozwój opieki paliatywnej:
Wprowadzenie do programu nauczania
Wprowadzenie do programu nauczania
studentów w uczelniach i do studiów
studentów w uczelniach i do studiów
podyplomowych organizacji opieki
podyplomowych organizacji opieki
paliatywnej. Powstało Polskie
paliatywnej. Powstało Polskie
Towarzystwo Opieki Paliatywnej, oraz
Towarzystwo Opieki Paliatywnej, oraz
Zakłady Medycyny Paliatywnej przy
Zakłady Medycyny Paliatywnej przy
Katedrach Medycyny Rodzinnej.
Katedrach Medycyny Rodzinnej.
Szkolenia
Szkolenia
Poznańska Klinika Opieki Paliatywnej we
Poznańska Klinika Opieki Paliatywnej we
współpracy z wiodącymi ośrodkami opieki
współpracy z wiodącymi ośrodkami opieki
paliatywnej Światowej Organizacji Zdrowia
paliatywnej Światowej Organizacji Zdrowia
z Oxfordu organizuje corocznie
z Oxfordu organizuje corocznie
anglojęzyczne kursy doskonalące.
anglojęzyczne kursy doskonalące.
Uzupełnieniem licznych kursów
Uzupełnieniem licznych kursów
podstawowych w zakresie opieki
podstawowych w zakresie opieki
paliatywnej są szkolenia polskich
paliatywnej są szkolenia polskich
pracowników ośrodków opieki paliatywnej
pracowników ośrodków opieki paliatywnej
i hospicyjnej w czołowych ośrodkach
i hospicyjnej w czołowych ośrodkach
brytyjskich.
brytyjskich.
Program MZiOS
Program MZiOS
Przewiduje tworzenie nowych
Przewiduje tworzenie nowych
jednostek opieki paliatywnej
jednostek opieki paliatywnej
pozwalający na szerokie
pozwalający na szerokie
udostępnienie opieki paliatywnej w
udostępnienie opieki paliatywnej w
całym kraju w celu zapewnienia
całym kraju w celu zapewnienia
ciągłości opieki i właściwą jej jakość.
ciągłości opieki i właściwą jej jakość.
Postanie Hospicjum Palium –
Postanie Hospicjum Palium –
ogólnopolski ośrodek edukacji.
ogólnopolski ośrodek edukacji.
Czy jest potrzebny lekarz-
Czy jest potrzebny lekarz-
pielęgniarka z wiedzą mp ?
pielęgniarka z wiedzą mp ?
Mimo stałego postępu medycyny,
Mimo stałego postępu medycyny,
liczba chorych wymagających opieki
liczba chorych wymagających opieki
paliatywnej będzie wzrastać, dotyczy
paliatywnej będzie wzrastać, dotyczy
to zarówno pacjentów z zaawansowaną
to zarówno pacjentów z zaawansowaną
chorobą nowotworową jak i chorych na
chorobą nowotworową jak i chorych na
inne postępujące nie poddające się
inne postępujące nie poddające się
leczeniu przyczynowemu choroby.
leczeniu przyczynowemu choroby.
W Polsce opieki takiej w mniejszym lub
W Polsce opieki takiej w mniejszym lub
większym stopniu wymaga ok..300 000
większym stopniu wymaga ok..300 000
osób umierających z powodu chorób
osób umierających z powodu chorób
przewlekłych.
przewlekłych.
Opieka pielęgniarska nad
Opieka pielęgniarska nad
chorym z zaawansowaną
chorym z zaawansowaną
chorobą
chorobą
Uruchamianie chorego
Uruchamianie chorego
Zapewnienie rekreacji
Zapewnienie rekreacji
Pielęgnowanie skóry
Pielęgnowanie skóry
Złagodzenie bólu
Złagodzenie bólu
Ograniczenie nieprzyjemnych zapachów.
Ograniczenie nieprzyjemnych zapachów.
Leczenie przerzutów
Leczenie przerzutów
Leczenie zakażeń wtórnych oraz schorzeń
Leczenie zakażeń wtórnych oraz schorzeń
współistniejących
współistniejących
Odżywianie i nawadnianie
Odżywianie i nawadnianie
Opanowanie uczucia wyobcowania
Opanowanie uczucia wyobcowania
Opieka psychologiczna
Opieka psychologiczna
Palium - płaszcz
Palium - płaszcz
Opieka paliatywna ma osłaniać chorego
Opieka paliatywna ma osłaniać chorego
człowieka i otaczać rodzinę, jest
człowieka i otaczać rodzinę, jest
nastawiona na życie, ceni życie i myśli o
nastawiona na życie, ceni życie i myśli o
śmierci, ani nie przyspiesza, ani nie
śmierci, ani nie przyspiesza, ani nie
opóźnia zgonu, łagodzi ból i inne
opóźnia zgonu, łagodzi ból i inne
dokuczliwe objawy, pozwoli żyć
dokuczliwe objawy, pozwoli żyć
człowiekowi czynnie w granicach jego
człowiekowi czynnie w granicach jego
możliwości, pomaga rodzinie radzić sobie
możliwości, pomaga rodzinie radzić sobie
z chorobą oraz wspiera osieroconych.
z chorobą oraz wspiera osieroconych.