Dorota Ucieszyńska

Społeczne Liceum Ogólnokształcące w

Żyrardowie

Praca wykonana pod kierunkiem nauczyciela

technologii informacyjnej mgr Barbary

Walińskiej

Większość robaków

płaskich to pasożyty

Pasożytnictwo a

współpraca

Pasożyty wewnętrzne mają

zdolność do uzyskiwania

energii użytecznej

biologicznie w drodze

oddychania beztlenowego.

Płazińce pasożytnicze

• Przywry wnętrzniaki

(Digenea)

• Tasiemce

(Cestoda)

» uzbrojone

(Taenia solium)

» nieuzbrojone

(Taeniarhynchus saginatus)

» bruzdogłowce (Diphyllobothrium latum)

Przywry wnętrzniaki

• Motylica wątrobowa

(Fasciola

hepatica)

• Przywra krwi

(Schistosoma

haematobium)

U z b ro jo n e

N ie u z b ro jo n e

B ru z d o g ło w c e

T A S IE M C E

Jak wygląda tasiemiec?

Człon tasiemca pod

mikroskopem

Skoleksy (główki) tasiemców

Bruzdogłowi

ec

szeroki

Tasiemiec

nieuzbrojony

Tasiemiec

uzbrojony

Tasiemiec

uzbrojony

• ok. 4 m długości

• dodatkowy wieniec

haczyków na główce

Cykl rozwojowy tasiemca

uzbrojonego

na przykładzie tasiemca

bąblowcowego

PIES

dojrzała postać tasiemca w jelitach psa

jajo

larwa onkosfera

CZŁOWIEK, ŚWINIA lub KOŃ

Bąblowiec

(echinokok)

Tasiemiec nieuzbrojony

• bez wieńca haczyków na główce

• do 20 m długości

• pasożytuje w jelicie człowieka

Cykl rozwojowy

tasiemca

nieuzbrojonego

człon z

macicą

wypełnioną

jajami

jajo

z onkosferą

wągier z

wypukłą

główką

strobila

w jelitach

Porównanie budowy

tasiemca uzbrojonego i

nieuzbrojonego

1 - przyssawki
2 - haczyki

(obecne u tasiemca

uzbrojonego)

Bruzdogłowiec szeroki

• Długość od 2 do 20 m

• pasożytuje w jelicie cienkim
człowieka, psa, lisa itp.

• powoduje osłabienie,
chudnięcie, bóle głowy i brzucha,
nudności.

Cykl rozwojowy

bruzdogłowca

szerokiego

objaśnienia

CZŁOWIEK

dojrzała postać tasiemca

w jelitach

koracidium

onkosfera

Procerkoid w jamie

ciała

SKORUPIAKA

Plerocerkoid w ciele

RYBY

jaj

o

Jak można zarazić się

tasiemcem?

TASIEMIEC

NIEUZBROJONY

• Jedzenie surowej lub

półsurowej

wołowiny

TASIEMIEC UZBROJONY

• Jedzenie

niedosmażonego,

niedogotowanego

mięsa wieprzowego

• Nieprzestrzeganie

higieny w kontaktach

z psami

Jak zapobiegać

chorobom

pasożytniczym?

• spożywanie mięsa z pewnego
źródła

• dosmażanie i dogotowywanie
mięsa

• ograniczenie kontaktów z psami

• higiena osobista

Objawy tasiemczycy

• Bóle brzucha
• Nudności
• Osłabienie
• Wychudzenie
• Ogólne wyniszczenie organizmu

Przystosowanie do

pasożytnictwa

» oddychanie beztlenowe

» pobieranie pokarmu całą powierzchnią ciała

» zredukowany układ nerwowy

» obojnactwo

» zmodyfikowany układ protonefrydialny

» duża ilość produkowanych larw
» szczelna osłona jajowa

Aparaty czepne

pasożyt

aparat czepny

Tasiemiec

uzbrojony

Tasiemiec

nieuzbrojony

Bruzdogłowiec

szeroki

Przyssawki

X

X

Haczyki

X

Bruzdy

X

Zalety i wady

pasożytnictwa

ZALETY

• Środowisko

obfitujące w
pokarm (czasem
transportujące,
stanowiące
schronienie)

• Środowisko stabilne

WADY

• Gospodarz broni

się

• Gospodarz jest

śmiertelny

Żywiciel pośredni

żywiciel, w którym

występują stadia pasożyta

nie rozmnażające się lub

rozmnażające się

bezpłciowo.

Żywiciel ostateczny

żywiciel, w którym

powstaje dorosła,

rozmnażająca się płciowo

forma pasożyta.

Pasożyt

- organizm, który czerpie

długotrwałe korzyści (w postaci źródła
energii, schronienia lub transportu)
kosztem innego niespokrewnionego blisko
organizmu, tzw. żywiciela.

Zobacz

także:

poliksenic

zne

monoksenic

zne

Objaśnienia do schematu

Koracidium

- swobodnie

pływająca

w wodzie larwa

Procerkoid

- powstaje z larwy

koracidium

po zjedzeniu

jej przez skorupiaka

Plerocerkoid

- procerkoid

przekształcony

w mięśniach

ryby

Oddychanie beztlenowe

Czerpanie energii wyłącznie z

beztlenowego rozkładu związków

organicznych, czyli fermentacji

,

lub

rozkładu związków

nieorganicznych, na

przykład azotanów lub siarczanów.Takie

organizmy mogą żyć w środowisku

całkowicie pozbawionym tlenu.

Układ protonefrydialny

Układ wydalniczy zamknięty

od strony jamy ciała. Główną

jego funkcją jest

osmoregulacja

, a także

usuwanie ubocznych

produktów metabolizmu.

Obojnactwo

Hermafrodytyzm,

występowanie u jednego

osobnika gruczołów zarówno

męskich, jak i żeńskich lub

gruczołu obojnaczego.

Motylica wątrobowa

• Pasożyt ssaków roślinożernych

(krowy, owce, kozy) i ludzi -
głównie w Ameryce Południowej

• Atakuje wątrobę
• Żywiciel pośredni - ślimak wodny

PASOŻYTY

POLIKSENICZNE

mające więcej niż jednego

żywiciela

Przywra krwi

• Występuje głównie w krajach

tropikalnych

• Żywiciel ostateczny - człowiek
• Żywiciel pośredni - ślimak wodny
• Rozdzielnopłciowość
• Dymorfizm płciowy

PASOŻYTY

MONOKSENICZNE

mające jednego żywiciela