Dorota Ucieszyńska

 

Społeczne Liceum Ogólnokształcące w 

Żyrardowie

Praca wykonana pod kierunkiem nauczyciela 

technologii informacyjnej mgr Barbary 

Walińskiej

 

 

Większość robaków 

płaskich to pasożyty

 

 

Pasożytnictwo a 

współpraca

 

 

 

Pasożyty wewnętrzne mają 

zdolność do uzyskiwania 

energii użytecznej 

biologicznie w drodze 

oddychania beztlenowego.

 

 

Płazińce pasożytnicze

• Przywry wnętrzniaki

 (Digenea)

• Tasiemce 

(Cestoda)

» uzbrojone 

(Taenia solium)

» nieuzbrojone 

(Taeniarhynchus saginatus)

» bruzdogłowce (Diphyllobothrium latum)

 

 

Przywry wnętrzniaki

• Motylica wątrobowa

 (Fasciola 

hepatica)

• Przywra krwi

 (Schistosoma 

haematobium)

 

 

 

U z b ro jo n e

N ie u z b ro jo n e

B ru z d o g ło w c e

T A S IE M C E

 

 

Jak wygląda tasiemiec?

 

 

Człon tasiemca pod 

mikroskopem

 

 

Skoleksy (główki) tasiemców

Bruzdogłowi

ec

szeroki

Tasiemiec 

nieuzbrojony

Tasiemiec 

uzbrojony

 

 

Tasiemiec 

uzbrojony

• ok. 4 m długości

• dodatkowy wieniec 

haczyków na główce

 

 

Cykl rozwojowy tasiemca 

uzbrojonego 

na przykładzie tasiemca 

bąblowcowego

 

PIES

dojrzała postać tasiemca w jelitach psa

jajo

larwa onkosfera

CZŁOWIEK, ŚWINIA lub KOŃ

Bąblowiec 

(echinokok)

 

 

Tasiemiec nieuzbrojony

• bez wieńca haczyków na główce

• do 20 m długości

• pasożytuje w jelicie człowieka

 

 

Cykl rozwojowy 

tasiemca 

nieuzbrojonego

człon z 

macicą 

wypełnioną 

jajami

jajo 

z onkosferą

wągier z 

wypukłą 

główką

strobila 

w jelitach

 

 

Porównanie budowy 

tasiemca uzbrojonego i 

nieuzbrojonego

1 - przyssawki
2 - haczyki 

(obecne u tasiemca 

uzbrojonego)

 

 

Bruzdogłowiec szeroki

• Długość od 2 do 20 m

• pasożytuje w jelicie cienkim 
człowieka, psa, lisa itp.

• powoduje osłabienie, 
chudnięcie, bóle głowy i brzucha, 
nudności.

 

 

Cykl rozwojowy 

bruzdogłowca 

szerokiego

 

objaśnienia

CZŁOWIEK

dojrzała postać tasiemca 

w jelitach

koracidium

onkosfera

Procerkoid w jamie 

ciała

 

SKORUPIAKA

Plerocerkoid w ciele

RYBY

jaj

o

 

 

Jak można zarazić się 

tasiemcem?

TASIEMIEC 

NIEUZBROJONY

• Jedzenie surowej lub 

półsurowej 

wołowiny

TASIEMIEC UZBROJONY

• Jedzenie 

niedosmażonego, 

niedogotowanego 

mięsa wieprzowego

• Nieprzestrzeganie 

higieny w kontaktach 

z psami

 

 

Jak zapobiegać 

chorobom 

pasożytniczym?

• spożywanie mięsa z pewnego 
źródła 

• dosmażanie i dogotowywanie 
mięsa

• ograniczenie kontaktów z psami

• higiena osobista

 

 

Objawy tasiemczycy 

• Bóle brzucha
• Nudności
• Osłabienie
• Wychudzenie
• Ogólne wyniszczenie organizmu

 

 

Przystosowanie do 

pasożytnictwa

» oddychanie beztlenowe

» pobieranie pokarmu całą powierzchnią ciała

» zredukowany układ nerwowy

» obojnactwo

» zmodyfikowany układ protonefrydialny

» duża ilość produkowanych larw
» szczelna osłona jajowa

 

 

 

Aparaty czepne

            pasożyt

aparat czepny

Tasiemiec

uzbrojony

Tasiemiec

nieuzbrojony

Bruzdogłowiec

szeroki

Przyssawki

X

X

Haczyki

X

Bruzdy

X

 

 

Zalety i wady 

pasożytnictwa

ZALETY

• Środowisko 

obfitujące w 
pokarm (czasem 
transportujące, 
stanowiące 
schronienie)

• Środowisko stabilne

WADY

• Gospodarz broni 

się

• Gospodarz jest 

śmiertelny

 

 

 

 

Żywiciel pośredni 

 żywiciel, w którym 

występują stadia pasożyta 

nie rozmnażające się lub 

rozmnażające się 

bezpłciowo.

 

 

Żywiciel ostateczny 

 żywiciel, w którym 

powstaje dorosła, 

rozmnażająca się płciowo 

forma pasożyta.

 

 

Pasożyt 

- organizm, który czerpie 

długotrwałe korzyści (w postaci źródła 
energii, schronienia lub transportu) 
kosztem innego niespokrewnionego blisko  
   organizmu, tzw. żywiciela.

Zobacz 

także:

poliksenic

zne

monoksenic

zne

 

 

Objaśnienia do schematu

Koracidium 

- swobodnie 

pływająca 

w wodzie larwa 

Procerkoid

 - powstaje z larwy 

koracidium 

po zjedzeniu 

jej przez skorupiaka

Plerocerkoid

 - procerkoid 

przekształcony 

w mięśniach 

ryby

 

 

Oddychanie beztlenowe

Czerpanie energii wyłącznie z 

beztlenowego rozkładu związków 

organicznych, czyli fermentacji

,

 lub 

rozkładu związków

 

nieorganicznych, na 

przykład azotanów lub siarczanów.Takie 

organizmy mogą żyć w środowisku 

całkowicie pozbawionym tlenu.

 

 

Układ protonefrydialny

Układ wydalniczy zamknięty 

od strony jamy ciała. Główną 

jego funkcją jest 

osmoregulacja

, a także 

usuwanie ubocznych 

produktów metabolizmu. 

 

 

Obojnactwo

Hermafrodytyzm,

 

występowanie u jednego 

osobnika gruczołów zarówno 

męskich, jak i żeńskich lub 

gruczołu obojnaczego.

 

 

Motylica wątrobowa

• Pasożyt ssaków roślinożernych 

(krowy, owce, kozy) i ludzi - 
głównie w Ameryce Południowej

• Atakuje wątrobę 
• Żywiciel pośredni - ślimak wodny

 

 

PASOŻYTY 

POLIKSENICZNE 

mające więcej niż jednego 

żywiciela

 

 

Przywra krwi

• Występuje głównie w krajach 

tropikalnych

• Żywiciel ostateczny - człowiek
• Żywiciel pośredni - ślimak wodny
• Rozdzielnopłciowość
• Dymorfizm płciowy

 

 

PASOŻYTY 

MONOKSENICZNE 

mające jednego żywiciela