TARCZYCA

PRZEDNI

PŁAT

PRZYSADKI

MÓZGOWEJ

PODWZGÓRZE

TRH

(+)

SOMATOSTATINA

TSH

TSH

TSH

T4
T3

T4
T3

T4
T3

Hormony tarczycy we

krwi

Tarczyca

T3

T4

80% KONWERSJA

Przemiana

materii

Wykazanie zaburzeń

funkcji tarczycy

Parametr

HYPOTYREOZA

HIPERTYREOZA

T4

T3

TSH












Dejodynazy

jodotyroninowe

• Typ I

: T4-5’DI, rT3  3,3’T2

• Typ II

: T4-5’DII, T4  T3

• Typ III

: T4-5’DIII, T4  rT3 oraz T3  3,3’T2

A

ktywność zależna od stężenia hormonów

tarczycy!!!

Hormony tarczycy

regulują ekspresję genów :

• Tworzenie cytoszkieletu

• Tworzenie synaps

• Tworzenie wypustek

• Tworzenie osłonki mielinowej

Hormony tarczycy

są niezbędne dla

fizjologicznego :

•Rozwoju

•Dojrzewania

•Zróżnicowania funkcji

OUN u SSAKÓW

Tarczyca a ciąża

Ciąża naśladuje

nadczynność

tarczycy!!!

• Powiększenie gruczołu
• Wzrost wyrzutu serca
• Spadek oporu obwodowego

WZROST stężenia :
•TGB
•tT4
•tT3

BEZ ZMIAN :
•TSH
•fT4
•fT3

Powiększenie i zwiększona

czynność tarczycy w ciąży

TSH

HCG

HCG

 E

  TBG

 JODU

 klirensu nerkowego

 przepływ

łożyskowo-płodowy

Zwiększona synteza

hormonów tarczycy nie

kompensuje ilości białek

wiążących

 E

  TBG

 tT4, tT3

 fT4, fT3

 TSH

Nabyta niedoczynność

tarczycy

Dolegliwości i objawy

• Wrażliwość na zimno

• Utrata apetytu

• Męczliwość

• Sucha, chłodna skóra

• Przyrost masy ciała

• Obrzęk śluzowaty

W skład zaburzeń z

niedoboru jodu wchodzą:

• Wole endemiczne
• Niedoczynność tarczycy
• Opóźniony rozwój psychofizyczny
• Kretynizm
• Zaburzenia rozrodczości
• Zwiększona śmiertelność dzieci
• Opóźniony rozwój społeczno-

ekonomiczny regionu

Jodid 100, Jodid 200

Zapobieganie

Niemowlęta i dzieci :

50 - 100 μg/ Jodu na dobę

Młodzież i dorośli :

100 - 200 μg/ Jodu na dobę

W okresie ciąży i karmienia :

150 - 250 μg/ Jodu na dobę

Wg danych WHO, w strefach

nawet niewielkiej endemii

wykazany został niższy ogólny

poziom inteligencji całej

populacji.

Profilaktyka jodowa :

30 ± 10μg/ jodku

potasu/kg soli

Niedoczynność tarczycy w okresie

płodowym, noworodkowym i

niemowlęcym

jest jedną z przyczyn zaburzeń

dojrzewania ośrodkowego układu

nerwowego - prowadzi do ciężkiego

nieodwracalnego upośledzenia

umysłowego

Stany niedoboru jodu

i stanowiące ich skutek

wole należą do

najbardziej

rozpowszechnionych

schorzeń na całym świecie

Spektrum chorób z

niedoboru jodu

(IDD - iodide

deficiency disorders)

Okres płodowy:

• poronienie

• obumarcie płodu

• wady rozwojowe

• zwiększona umieralność okołoporodowa

• zwiększona umieralność niemowląt

• upośledzenie umysłowe

• kretynizm neurologiczny i tarczycowy

• głuchoniemota

• niedowład połowiczy

• zez

• karłowatość

• defekty rozwoju psychomotorycznego

Ostatnie dane wykazały,

że około 800 mln. ludzi

jest zagrożonych IDD w

krajach rozwijających

się !!!

Wole noworodków

(struma neonatorum)

najczęstszą przyczyną jest

niedobór jodu w okresie

płodowym, czasem w

wyniku leczenia matki

tyreostatykami.

Niedoczynność tarczycy w

ciąży

Rzadko : zaburzenia

miesiączkowania

Leczenie : substytucja hormonalna

Nie wpływa na tarczycę płodu

WYJĄTEK

: endemia wola z niedoboru jodu

Niedoczynność tarczycy matki i dziecka

Substytucja jodu

Wrodzona niedoczynność

tarczycy

OBJAWY

• powiększenie języka

• osłabienie ruchliwości

• blada, chłodna skóra

• przedłużająca się żółtaczka

• przepuklina pępkowa

Wrodzona niedoczynność

tarczycy

wada wrodzona lub brak tarczycy

genetyczne bloki w syntezie

hormonów

niedobór jodu

• Spadek masy mózgu

• Spadek wielkości neuronów kory

• Spadek mielinizacji

• Nieprawidłowe rozgałęzienia dendrytów

Zwiększony metabolizm

spowodowany nadczynnością

tarczycy

• Utrata masy ciała

• Nietolerancja ciepła

• Adynamia

• Tachykardia

• Drżenie rąk

Autoimmunologiczne

choroby tarczycy



Przeciwciała przeciw TYREOGLOBULINIE



Przeciwciała antymikrosomalne -
PEROKSYDAZA TARCZYCOWA



Przeciwciała przeciw RECEPTOROWI TSH :

– stymulujące TSAb
– blokujące TBIAb
– stymulujące wzrost TGI

Nadczynność tarczycy w

ciąży

• 1-2 / 1000 ciąż

• najczęściej choroba Gravesa-Basedowa

(możliwość wola płodu i przejściowej nadczynności
u noworodka TSI)

 

ryzyko porodów przedwczesnych

11 - 25 %

 

poronień wczesnych

 

ryzyko przełomu tarczycowego (poród !!!)

Przełom tyreotoksyczny

CZYNNIKI WYZWALALAJĄCE :

•

Infekcja

•

Zabieg chirurgiczny

•

Poród

•

Ostre schorzenia :

•

niewydolność krążenia

•

kwasica ketonowa

•

udar mózgu

•

zator płuc

•

Uraz

•

Stres emocjonalny

Wzrost aktywności adrenergicznej !!!

OBJAWY :



apatia lub pobudzenie



chwiejność emocjonajna



majaczenie, śpiączka



zaostrzenie niewydolności

krążenia



zaburzenia rytmu



wymioty, żółtaczka, biegunka



gorączka



duży spadek wagi

Leczenie przełomu

hipermetabolicznego u kobiety

ciężarnej

leki tyreostatyczne: propylthiouracyl, thiamazol

(Favistan)

(dożylnie, doustnie)

propranolol lub verapamil (iv)

jodek sodowy lub nasycony roztwór jodku potasu

(krótkotrwałe)

bursztynian hydrocortisonu

leki uspokajające

antybiotykoterapia

plazmafereza

nawodnienie, odżywienie, tlenoterapia, wyrównanie

zaburzeń elektrolitowych

Leczenie nadczynności tarczycy u

kobiety ciężarnej

leki tyreostatyczne: propylothiouracyl, thiamazol

(dawka PTU: 300-400 mg/d; tiamazolu: 20-30 mg/d)

stężenie fHT powinno być w górnych granicach

normy

propranolol w dawce 10-15 mg/d

strumektomia w II trymestrze (duże wole z objawami

uciskowymi)

plazmafereza w okresie okołoporodowym

ew. cięcie cesarskie

bezwzględnie p-wskazane leczenie 131J

Wpływ leczenia hipertyreozy matki

na

płód i noworodka

(1)

Wpływ leczenia hipertyreozy matki

na

płód i noworodka

(1)

Tyreostatyki

Propylothiouracyl

Thiamazol

u płodu

atyreoza
hipoplazja tarczycy
wole
przemijająca hipertyreotropinemia
niedoczynność tarczycy - przemijająca

- trwała

u płodu

atyreoza
hipoplazja tarczycy
wole
przemijająca hipertyreotropinemia
niedoczynność tarczycy - przemijająca

- trwała

aplazja skóry płodu
agenezja obu nerek

PTU mniej toksyczny i w mniejszym stopniu przenika przez łożysko

Wpływ leczenia hipertyreozy matki

na

płód i noworodka

(2)

Wpływ leczenia hipertyreozy matki

na

płód i noworodka

(2)

Propranolol

w dużych dawkach:

skurcze macicy

atrofia łożyska

opóźnienie wzrostu

bradykardia

hipoglikemia płodu

Tyreoidektomia

wzrost liczby poronień

wzrost liczby porodów

przedwczesnych

TYREOSTATYKI

TARCZYCA

OBWÓD

IMMUNOSUPRESJA

Hamowanie :

•

I

-

 I

.

• Jodowanie tyroniny

Hamowanie :

T4  T3

PROPRANOLOL

T4  T3

T4, T3  rec.ß adr.

Leczenie nadczynności

tarczycy w ciąży

• NIE WOLNO RADIOJODU !

(wole płodu)

Wyjątek przygotowanie do operacji.

• PROPYLOTIOURACYL (PTU)

: 300 mg/d

powikłania : niedoczynność tarczycy, wole płodu

• PROPRANOLOL

: okresowo można

powikłania : bradykardia, IUGR, depresja ukł.

oddechowego noworodka, poród przedwczesny

• OPERACJA

: gdy 300 mg/d PTU nie wystarcza