Zarządzanie zmianą
Zarządzanie zmianą
(Change Management)
Magdalena Nycz
Katarzyna Kasperek
Zmiana, zmiana, zmiana
Zmiana, zmiana, zmiana
„
zmiana
”-
następuje w przypadku, gdy w jakimś dowolnym
obiekcie (systemie) pojawią się nowe elementy składowe lub
zanikną elementy dotychczasowe;
(podejście systemowe)
„
zmiana
”-
różnica pomiędzy jednym stanem
(w czasie t1)
a innym
stanem
(w czasie t2)
, bez wskazania na jej przyczyny, formy,
skutki. Przestrzeń między stanami t1 a t2 wypełniają zmiany
(podejście fizykalne)
„
zmiana
”-
coś innego, nowego, odmienność, innowacja
(podejście innowacyjne)
„
zmiana
”-
dokonywanie przeobrażeń zmieniających istotę
rzeczy
(podejście ontologiczne)
Zmiana jest ciągła i nieuchronna
Rodzaje zmian
Rodzaje zmian
Makrosystemowe (na poziomie całego przedsiębiorstwa)
systemowe
strukturalne
programowe
Mikrosystemowe (na poziomie konkretnej jednostki bądź osoby)
innowacje
modyfikacje
usprawnienia
redukcję kosztów
Można dokonać także podziału na zmiany:
wynikające z przyczyn wewnętrznych i zewnętrznych
zmiany dostosowawcze (reaktywne) i wyprzedzające (planowane)
Cele zmian
Cele zmian
Wybrane
konieczność szybkiej poprawy sytuacji
ekonomicznej
- „teoria E”
lub
konieczność poprawy sprawności organizacji
-”teoria O”
Wg. Michael Beer i Nitin Nohria
Harvard Business School
Źródła zmian
Źródła zmian
Okazje do przeprowadzania
występujące wewnątrz organizacji:
–
nieoczekiwane powodzenie, niepowodzenie, zdarzenie
zewnętrzne
–
niezgodność między rzeczywistością a wyobrażeniami
członków danej organizacji
–
innowacja wynikająca z potrzeb procesu
–
zmiany w strukturze przemysłu lub rynku, które
wszystkich zaskakują
występujące na zewnątrz organizacji:
–
zmiany demograficzne (zmiany w populacji)
–
zmiany w postrzeganiu np. mody
–
nowa wiedza
Przyczyny zmian
Przyczyny zmian
Przyczyny zmian mają tak różnorodny charakter, że większości z
nich nie da się przewidzieć w fazie planowania. Każdy projekt
jest bowiem przedsięwzięciem unikalnym, a jego otoczenie z
natury rzeczy dynamiczne.
Przyczyny wewnętrzne
zmiany organizacyjne
firmy
problemy z zasobami
czynnik ludzki
Czynniki mieszane
Problemy z podwykonawcami i dostawcami
Nieprzewidziane zdarzenia
Pojawienie się nowych narzędzi i technologii
Otoczenie zewnętrzne
Otoczenie rynkowe
Otoczenie prawne
Pojawienie się nowych rozwiązań
Zmiany w organizacji klienta
Czynniki społeczno-polityczne
Zarządzanie zmianą
Zarządzanie zmianą
jako proces
jako proces
Zarządzanie zmianą jest procesem. Nie przebiega według
gotowych schematów i prowadzi do rezultatów, które
nie są do końca określone
.
Procesami zarządzania zmianą będą:
Proces wykorzystywania strategii organizacji do utrzymania
harmonii ze zmieniającym się otoczeniem rynkowym
Część procesu prowadzenia każdej działalności gospodarczej
lub jako krok pomiędzy planowaniem strategicznym a
wdrożeniem planu.
Zarządzanie zmianą
Zarządzanie zmianą
trochę po ludzku
Koncepcja zarządzania zmianą odnosi się do
wszelkich zaplanowanych wdrażanych i
kontrolowanych zmian w strukturach, procesach
i (o ile to możliwe) kulturze systemu
socjoekonomicznego.
Zarządzanie zmianą, jako zintegrowana koncepcja
zarządzania zajmuje się m.in. problemami
organizacji, zarządzania personelem, kierowania
przedsiębiorstwem, jak również komunikacją i
informacją.
Zarządzanie zmianą
Zarządzanie zmianą
cel
Zarządzanie zmianami
ma na celu zbalansowanie ryzyka związanego
z wprowadzeniem zmiany oraz ryzyka,
jakie grozi organizacji, jeśli zmiana ta nie zostanie
wprowadzona
Jeśli nie kontrolujesz zmiany, ona kontroluje ciebie.
R. Pressman
Każda zmiana, nawet na lepsze, jest zawsze połączona z poczuciem
błędu i dyskomfortu
.
Arnold Benett
Zarządzanie zmianą
Zarządzanie zmianą
etapy
Proces zarządzania zmianą obejmuje:
ustalenie ogólnego celu organizacyjnego
rozważanie ważności i wielkości zmiany
zidentyfikowanie kultury organizacyjnej
określenie ograniczeń krytycznych
aktywne włączenie pracowników w proces zmian.
Opór wobec zmiany
Opór wobec zmiany
jest naturalną reakcją pracownika; jest jednym ze źródeł
spowalniania lub odporności na zmiany
przeprowadzane w organizacji.
Dlatego jest uwzględniany w procesie zarządzania zmianą.
Źródła oporu
Źródła oporu
niejasno stawiane cele (powodują dorabianie ideologii)
niejasno określone oczekiwania
niechęć do rezygnacji z dotychczasowych przywilejów
poczucie zagrożenia, strachu, lęku przed zwolnieniem
(na skutek niejasnej, niepełnej informacji)
świadomość słabych stron proponowanych zmian
poczucie, ze sytuacja wymyka się spod kontroli
niechęć do wzmożonego wysiłku (lenistwo)
negatywne wcześniejsze doświadczenia
Formy oporu wobec zmiany
Formy oporu wobec zmiany
Konformizm
–
"Robię to, co mi każą"
Zgoda bez większego przekonania, "dla świętego spokoju"
Wycofywanie się
–
"Mnie to nie dotyczy"
Odmowa przyznania, że zmiana wywrze wpływ na mnie.
Obrona przed zmianą
Rytualizm
–
"Udaję, że robię to, co jest wymagane"
Pozorne wprowadzanie zmian, w gruncie rzeczy
ignorowanie ich, bierny opór
Odrzucenie
–
"Sprzeciwiam się, nie mam zamiaru tego robić"
Otwarty opór przeciwko zmianie, rebelia.
Fazy reakcji na zmianę
Fazy reakcji na zmianę
• strach przed zmianą
• odczucie potrzeby brania udziału w
zmianie
• odczucie potrzeby wiedzy
• odczucie posiadania zdolności
• odczucie potrzeby wsparcia realizacji
zmiany
Zapobieganie
Zapobieganie
czyli co zrobić aby było dobrze
jasno stawiane cele zmian
jasno określone oczekiwania zamian
jasno i poprawnie określony plan wprowadzanych
zmian
określenie mocnych stron przeprowadzanych zmian
mocny lider/manager zespołu
jasne określenie zadań członków zespołu
jasne określenie odpowiedzialności za kolejne etapy
Rzeczywistość
Rzeczywistość
na podstawie
ITIL
®
czyli jak to się robi
Zarządzanie Zmianami
Zarządzanie Zmianami
wg. ITIL-a
ITIL
®
to zbiór kompleksowych rekomendacji branży
informatycznej, z których powstała międzynarodowa
norma zarządzania usługami informatycznymi
ITIL
®
(ang. Information Technology Infrastructure Library)
kodeks postępowania (best practices) dla działów
informatyki. Zbiór zaleceń, jak efektywnie i skutecznie
oferować usługi informatyczne.
Od czego zatem zacząć?
Od czego zatem zacząć?
kto i jaką zmianę może wnioskować,
kogo należy poinformować o zmianie,
kto powinien taką zmianę zaakceptować,
kto ma koordynować wszystkie prace do wdrożenia w
środowisku produkcyjnym i odnotowania zmiany,
jak należy postępować w przypadkach nagłych,
Uruchomienie procesu
Uruchomienie procesu
Od czego zatem zacząć –cd.
Od czego zatem zacząć –cd.
Zarządzanie
zmianami
Wniosek (RFC)
Kto
akceptuje?
Harmonogra
m zmian
.
Zbudowanie
przebiegu
zmian,
testowanie i
implementacj
a
Raportowanie,
przegląd
wprowadzonyc
h zmian =
protokół
powykonawczy
Typy/rodzaje zmian
Typy/rodzaje zmian
Standardowe zmiany
„Normalne” zmiany
CAB
Strategiczne zmiany
Zmiany
mające wpływ
na biznes
Zmiany
mające wpływ
na IT
Zmiany mające
wpływ na biznes i
IT
Przebieg procesu
Przebieg procesu
wniosek
budowanie
testowanie
implementacj
a
Akceptacja?
ocena
RFC
wycofanie się
odmowa
CAB
Kategoryzacja,
Priorytety,
Autoryzacja
Plan
odmowa
Implementacja
Zarządzanie
Nadzoruje
proces
Zapamiętajmy
Zapamiętajmy
Proces zarządzania zmianą
Proces zarządzania zmianą stawia przed sobą bardzo
szczytny cel - jego zadaniem jest bowiem
minimalizowanie niekorzystnego wpływu zmian
wprowadzanych
Literatura
Zarządzanie zmianą i okresem przejściowym. Seria Harvard Business
Essentials
P. F. Drucker Praktyka zarządzania. Wydawnictwo MT Biznes, 2003
L. Clarke Podstawy zarządzania. Wydawnictwo Gebethner & Ska, 1997
www.4pm.pl
Materiały szkoleniowe firmy Hewllet Packard z zakresu systemów
helpdeskowych
Dziękujemy
Dziękujemy
„To w zmianach znajdujemy cel”
Heraklit z Efezu (ok. 540-480 pne), filozof grecki,