Ośrodki i drogi nerwów czaszkowych.

Droga wzrokowa

• Droga wzrokowa biegnie z siatkówki

oka do kory płata potylicznego składa
się z fotoreceptorów, będących
komórkami nerwowo-zmysowymi, i
trzech dalszych kolejnych neuronów.

• Receptorami odbierającymi bodźce

świetlne, czyli fotoreceptorami, są
komórki czapkowe i pręcikowe, leżące
w zewnętrznych warstwach siatkówki.

Droga wzrokowa

Neuron drugi.
• Impulsy z fotoreceptorów są przekazywane

do komórek dwubiegunowych siatkówki,

mających po dwie wypustki.

• Wypustka zewnętrzna podąża do

receptorów, a wewnętrzna do komórek

wzrokowo-zwojowych.

Neuron trzeci.
• Następny neuron tworzą komórki

wzrokowo-zwojowe, leżące również w

siatkówce.

Droga

wzrokowa

Skrzyżowanie wzrokowe
(chiasma opticum) jest to
spłaszczone pasmo istoty
białej, z którego bocznych
końców wychodzą ku
przodowi nerwy wzrokowe,
a ku tyłowi pasma
wzrokowe.

Znaczna ilość znajdujących
się tu włókien rozpoczyna
się w siatkówce.
Włókna biorące początek w
przyśrodkowej(nosowej)
połowie siatkówki wchodzą
przez skrzyżowanie do
przeciwległego pasma
wzrokowego.

Droga

wzrokowa

Neuron czwarty.
Następnym neuronem drogi
wzrokowej są komórki
głównego jądra ciała
kolankowatego bocznego i
wychodzące z nich aksony,
które tworzą promienistość
wzrokową.
Promienistość wzrokowa
przechodzi przez część
zasoczewkową i
podsoczewkową torebki
wewnętrznej i następnie
zatacza łuk dookoła komory
bocznej.
Włókna promienistości
wzrokowej kończą się w
korze otaczającej bruzdę
ostrogową.

Wzrokowe drogi

odruchowe

• Z pasma wzrokowego biegną do śródmózgowia i

podwzgórza włókna nerwowe

• Ich zniszczenie nie powoduje ślepoty lub

niedowidzenia , lecz jedynie zaburzenie,

dotyczące niektórych odruchów, wywoływanych

przez bodźce świetlne.

Powyższe drogi odruchowe dochodzą:
a)do wzgórka górnego pokrywy
b)do okolicy przedpokrywowej za pośrednictwem

ramienia wzgórka górnego,

c)do nakrywki konarów przez tzw. korzeń wzrokowy

podstawny

d)do podwzgórza.

Wzrokowe drogi

odruchowe

• D o okolicy przedpokrywowej dochodzą również włókna

rozpoczynające się w siatkówce.

• Włókna te są prawdopodobnie częścią łuku

odruchu

źrenic na światło

-polega on na zwężaniu się źrenic pod

wpływem silniejszego ich oświetlenia.

• Impuls nerwowy podąża z siatkówki → przez nerw wzrokowy

→ pasmo wzrokowe → okolica przedpokrywowa (z jednej i

drugiej strony) → włókna wychodzące z jądra

przedpokrywowego → jądro dodatkowe nerwu

okoruchowego → przywspółczulne włókna przedzwojowe,

dochodzące do zwoju rzęskowego → włókna zazwojowe,

unerwiąjące m. zwieracz źrenicy

• Uszkodzenie łuku odruchowego w okolicy przedpokrywowei

powoduje brak reakcji na światło przy zachowanym

widzeniu.

• Jednocześnie zostaje zachowana reakcja źrenic, polegająca na ich

zwężaniu się wówczas, gdy kierujemy wzrok na przedmiot blisko

położony (tzw. reakcja źrenic na nastawność). Powyższą reakcję

wywołują impulsy, idące poprzez korę mózgu do jąder nerwu

okoruchowego z ominięciem okolicy przedpokrywowej.

Wzrokowe drogi

odruchowe

• Do wzrokowych dróg odruchowych

zalicza się również pęczki włókien,
biegnących z siatkówki przez nerw
wzrokowy do podwzógrza, gdzie
kończą się w jądrze skrzyżowania

• Tworzą one drogę siatkówkowo-

podwzgórzową (tactus
retinohypothalamicus), która wpływa
na wiele czynności układu
autonomicznego

Droga słuchowa

• Droga słuchowa łączy receptory słuchu

z korą słuchową za pośrednictwem co
najmniej 4 kolejnych neuronów.

• Receptorami słuchu są znajdując się w

ślimaku komórki zmysłowe włosowate
wewnętrzne i zewnętrzne, które
reagują na drgania o częstości 14-
20 000/s

Droga słuchowa

Neuron pierwszy.

• Neuron pierwszy jest utworzony przez komórki dwubiegunowe

zwoju spiralnego (ganglion spirale), przy czym każda z nich ma

po dwie wypustki, obwodową i dośrodkową.

• Wypustka obwodowa dochodzi do komórek włosowatych

ślimaka, a dośrodkowa biegnie w nerwie ślimakowym i

następnie wnika do mózgowia na granicy mostu i rdzenia

przedłużonego.

• Tutaj ulega ona przeważnie podziałowi na dwa odgałęzienia:

kończą się one w jądrze ślimakowym brzusznym i

grzbietowym.

Neuron drugi.

• Następnym neuronem drogi słuchowej są komórki jąder

ślimakowych: brzusznego (nucleus cochledris tentrdlis) i

grzbietowego (nucleus cochledris dorsolis).

• Ich aksony biegną przez ciało czworoboczne (corpus

trapezoideum) do wstęgi bocznej, zarówno jednej, jak i drugiej

strony, przy czym włókna nie skrzyżowane przechodzą na drugą

stronę.

• Liczba włókien skrzyżowanych i nie skrzyżowanych jest w

przybliżeniu taka sama.

Droga słuchowa

Neuron trzeci.

• Włókna drugiego neuronu kończą się w różnych

ośrodkach pnia mózgu, w jądrach wstęgi bocznej

w jądrach ciała czworobocznego i jądrze górnym

oliwki.

• Rozpoczyna się w nich trzeci neuron drogi

słuchowej, który dochodzi do jądra wzgórka

dolnego lub dalej, przez ramię wzgórka dolnego,

do jądra ciała kolankowatego przyśrodkowego.

• Do ciała kolankowatego przyśrodkowego dochodzą

również aksony komórek jądra wzgórka dolnego,

tworzące neuron dodatkowy drogi słuchowej.

• Oprócz włókien drogi słuchowej w powyższych

jądrach biorą początek również połączenia

odruchowe, które zdążają do ośrodków tworu

siatkowatego oraz do jąder ruchowych nerwów

czaszkowych.

Droga słuchowa

Neuron czwarty.
• komórki jądra ciała kolankowatego

przyśrodkowego oraz ich neuryty, które

jako promienistość słuchowa przez część

podsoczewkową torebki wewnętrznej

dochodzą do zakrętów skroniowych

poprzecznych.

• Końcowy neuron drogi słuchowej, podobnie

jak wstęga boczna, przewodzi impulsy

nerwowe z obu ślimaków, prawego i lewego.

• Poszczególne grupy komórek jądra ciała

kolankowatego przyśrodkowego wysyłają

swe neuryty do określonych pól kory mózgu.

Droga smakowa

• Przebieg drogi smakowej od receptorów do kory mózgu,

zwłaszcza w końcowym odcinku, jest stosunkowo mało

zbadany.

• Prawdopodobnie skład wchodzą trzy neurony.

Receptory.

• Zakończenia czuciowe odbierające bodźce smakowe leżą

je w kubkach smakowych.

• Są one pilnie liczne na języku w obrębie brodawek

okolonych, liściastych i grzybowatych.

Neuron pierwszy.

• Do kubków smakowych dochodzą wypustki obwodowe

komórek leżących w zwojach n. twarzowego(zwój

kolanka), n. językowo-gardłowego (zwój dolny) oraz n.

błędnego (zwój dolny).

• Wypustki dośrodkowe podążają do górnej części pasma

samotnego kończąc się w jego jądrze.

Droga smakowa

Neuron drugi.

• Następnym neuronem drogi smakowej są komórki jądra

samotnego oraz włókna z nich wychodzące, które

przez rdzeń przedłużony, most i śródmózgowie kierują i

przeciwległego wzgórza.

• Oprócz tego z jądra samotnego biegną liczne włókna

nerwowe do podwzgórza. Tą drogą impulsy smakowe

są przekazywane do ośrodków wegetatywnych

podwzgórza i do układu limbicznego.

Neuron trzeci.

• Ostatni neuron drogi smakowej jest utworzony przez

komórki jądra łukowatego dodatkowego, zajmującego

przyśrodkową część jądra brzusznego tylno-

przyśrodkowego wzgórza, oraz przez wychodzące z

niego aksony wzgórzowo-korowe.

• Kończą się one prawdopodobnie w dolnej części zakrętu

zaśrodkowego i w wieczku czołowo-ciemieniowym.

Droga węchowa

• Impulsy węchowe są przekazywane z nabłonka

jamy nosowej do kory i mózgowia przez układ

dwu neuronów.

Receptory – neuron pierwszy

• Receptory węchu (komórki nerwowo-zmysłowe

węchowe), będące jednocześnie pierwszym

neuronem drogi węchowej, znajdują się w

błonie śluzowej części węchowej jamy nosowej

• Są to komórki dwubiegunowe, których

wypustka obwodowa jest skierowana do

powierzchni zewnętrznej błony śluzowej, a

wypustka dośrodkowa, pozbawiona osłonki

mielinowej, podąża w obrębie nerwów

węchowych do opuszki węchowej,

przechodząc przez blaszkę sitową kości

sitowej.

Droga węchowa

Neuron drugi.

• są komórki mitralne i pędzelkowate opuszki węchowej, ich

dendryty stykają się z zakończeniami nerwów węchowych w

kłębuszkach węchowych, które w opuszce węchowej tworzą

jedną z warstw.

• Neuryty komórek mitralnych i pędzelkowatych

biegną ku tyłowi przez opuszkę węchową i pasmo

węchowe.

• Część z nich kończy się w pasmie węchowym lub w trójkącie

węchowym, a niektóre podążają do istoty dziurkowanej

przedniej, prążka węchowego przyśrodkowego oraz do

opuszki węchowej strony przeciwległej.

• Większość włókien dochodzi jednak przez prążek węchowy

boczny do kory mózgu w zakręcie połksiężycowatym i

przylegających częściach zakrętu okalającego.

• Obszary te tworzą pierwotną korę węchową.

• Z niej pewna ilość aksonów podąża do przedniej części

pola śródwęchowego, rozciągającego się na

powierzchni zakrętu przyhipokampowego.

Document Outline