Urazy narządu

Urazy narządu

ruchu

ruchu

Anatomia

Anatomia

narządu ruchu

narządu ruchu

Anatomia

Anatomia

narządu ruchu

narządu ruchu

Anatomia

Anatomia

narządu ruchu

narządu ruchu

Stawy

Stawy

Anatomia

Anatomia

narządu ruchu

narządu ruchu

Stawy

Stawy

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

objawy

objawy



Ból

Ból



Deformacja

Deformacja



Obrzęk

Obrzęk



Zniesienie ruchomości

Zniesienie ruchomości



Trzeszczenia

Trzeszczenia

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

utrata krwi

utrata krwi



Miednica – 500 ml w każdym

Miednica – 500 ml w każdym

złamanym miejscu

złamanym miejscu

–

Może dojść do poważnych krwotoków

Może dojść do poważnych krwotoków

wewnętrznych spowodowanych uszkodzeniem

wewnętrznych spowodowanych uszkodzeniem

głównych naczyń

głównych naczyń



Udo – 1000 ml

Udo – 1000 ml



Złamania wieloodłamowe mogą

Złamania wieloodłamowe mogą

wywołać krwawienie zagrażające życiu

wywołać krwawienie zagrażające życiu

–

Krwotok może być wewnętrzny

Krwotok może być wewnętrzny

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

podział

podział



Obrażenia mięśni

Obrażenia mięśni



Zwichnięcia

Zwichnięcia



Skręcenia

Skręcenia



Złamania

Złamania

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

zwichnięcia

zwichnięcia



Deformacja stawu może być

Deformacja stawu może być

spowodowana złamaniem lub

spowodowana złamaniem lub

zwichnięciem

zwichnięciem



Może spowodować uszkodzenie

Może spowodować uszkodzenie

nerwów i naczyń kończyny

nerwów i naczyń kończyny



Zawsze oceń

Zawsze oceń

–

Czucie obwodowe

Czucie obwodowe

–

Obwodowe funkcje motoryczne

Obwodowe funkcje motoryczne

–

Tętno na obwodzie i kolor skóry

Tętno na obwodzie i kolor skóry

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

zwichnięcia

zwichnięcia

Trwałe rozejście się powierzchni

Trwałe rozejście się powierzchni

stawowych z uszkodzeniem

stawowych z uszkodzeniem

torebki stawowej i aparatu

torebki stawowej i aparatu

wzmacniającego

wzmacniającego

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

skręcenia

skręcenia



Objawy podobne do złamania

Objawy podobne do złamania



RTG - niezbędne w diagnostyce

RTG - niezbędne w diagnostyce

różnicowej

różnicowej



Postępuj jak ze złamaniem

Postępuj jak ze złamaniem

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

skręcenia

skręcenia

Chwilowe rozejście się

Chwilowe rozejście się

powierzchni stawowych z

powierzchni stawowych z

uszkodzeniem torebki stawowej i

uszkodzeniem torebki stawowej i

aparatu wzmacniającego.

aparatu wzmacniającego.

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

złamania

złamania



Otwarte

Otwarte

–

Odłam kości wystaje z rany

Odłam kości wystaje z rany

–

Duże ryzyko infekcji

Duże ryzyko infekcji



Zamknięte

Zamknięte

–

Nie przerwana ciągłość skóry

Nie przerwana ciągłość skóry



Złamania mogą

Złamania mogą

–

Uszkodzić przylegające nerwy i naczynia

Uszkodzić przylegające nerwy i naczynia

–

Wywołać poważne krwawienie

Wywołać poważne krwawienie

–

Krwawienie może być wewnętrzne

Krwawienie może być wewnętrzne

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

zasady unieruchomienia

zasady unieruchomienia



W razie wątpliwości, unieruchom

W razie wątpliwości, unieruchom



Zasada unieruchamiania kości

Zasada unieruchamiania kości

:

:

złamana kończyna + co najmniej dwa

złamana kończyna + co najmniej dwa

sąsiednie stawy

sąsiednie stawy



Zasada unieruchamiania skręceń,

Zasada unieruchamiania skręceń,

zwichnięć

zwichnięć

:

:

uszkodzony staw + kości

uszkodzony staw + kości

tworzące ten staw

tworzące ten staw

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

zasady unieruchomienia

zasady unieruchomienia



Zranione miejsce powinno być widoczne

Zranione miejsce powinno być widoczne



Oceń i zanotuj tętno, czucie i motorykę

Oceń i zanotuj tętno, czucie i motorykę

przed i po unieruchomieniu

przed i po unieruchomieniu



Można zastosować lekki wyciąg

Można zastosować lekki wyciąg

złamanej kończyny

złamanej kończyny



Rany opatrz jałowym opatrunkiem

Rany opatrz jałowym opatrunkiem



Unieś złamaną kończyn

Unieś złamaną kończyn

ę

ę



Nie wprowadzaj wystającego odłamu

Nie wprowadzaj wystającego odłamu

kostnego pod skórę

kostnego pod skórę

Urazy narządu ruchu

Urazy narządu ruchu

unieruchomienie

unieruchomienie

–

Zmniejsza ból

Zmniejsza ból

–

Zapobiega

Zapobiega

dalszym urazom

dalszym urazom

–

Zmniejsza utratę

Zmniejsza utratę

krwi

krwi

Urazy i obrażenia narządu ruchu

Kontrola ABC

Uwidocznienie obrażeń

Mięśnie

Stawy

Kości długie

Rana

Bez rany

Deformacja

z pozycją

przymusową

(zwichnięcie)

Deformacja

z zachowaniem

ruchomości

(złamanie,
skręcenie)

Złamanie

otwarte

Złamanie

zamknięte

Opatrunek

na ranę

Tlenoterapia

100% tlenem

Tlenoterapia

100% tlenem

Tlenoterapia

100% tlenem

Tlenoterapia

100% tlenem

Tlenoterapia

100% tlenem

Stabilizacja

w pozycji zbliżonej

do fizjologicznej

w razie konieczności

w pozycji zastanej

Stabilizacja

w pozycji

zastanej

Stabilizacja

w pozycji

zbliżonej

do fizjologicznej

w razie

konieczności w

pozycji zastanej

Stabilizacja

w pozycji

zbliżonej

do fizjologicznej

w razie

konieczności w

pozycji zastanej

Stabilizacja

w pozycji

zbliżonej

do fizjologicznej

w razie

konieczności w

pozycji zastanej

Opatrunek

na ranę

Unieruchomienie

Unieruchomienie

Unieruchomienie

Postępowanie

w urazach

i obrażeniach

narządu ruchu

Urazy miednicy

Urazy miednicy

W 80% są nieskomplikowane, pozostałe
charakteryzują się 50% śmiertelnością

W dużej części przypadków powodują sporą
utratę krwi

Uraz miednicy

Kontrola ABC

Unieruchomienie na noszach

typu deska

Postępowanie przeciwwstrząsowe

Postępowanie
w urazach miednicy

Porażenie prądem

Porażenie prądem

(uraz elektryczny)

(uraz elektryczny)

Porażenie prądem:

Porażenie prądem:



o wysokim napięciu (> 1000 V,

o wysokim napięciu (> 1000 V,

głównie w pracy),

głównie w pracy),



o niskim napięciu (220 V, głównie w

o niskim napięciu (220 V, głównie w

domu),

domu),



porażenie piorunem (do 300 kV, krótki

porażenie piorunem (do 300 kV, krótki

okres ekspozycji – mikrosekundy).

okres ekspozycji – mikrosekundy).

Uraz elektryczny:

Uraz elektryczny:

1.

1.

bezpośredni,

bezpośredni,

2.

2.

pośredni – łuk elektryczny, wybuch,

pośredni – łuk elektryczny, wybuch,

pożar,

pożar,

zapalenie się

zapalenie się

ubrania

ubrania

(obrażenia

(obrażenia

i urazy

i urazy

cieplne).

cieplne).

Uszkodzenie tkanek:

Uszkodzenie tkanek:

1.

1.

natychmiastowe – śmierć komórkowa,

natychmiastowe – śmierć komórkowa,

2.

2.

opóźnione – niedokrwienie, martwica

opóźnione – niedokrwienie, martwica

mięśni,

mięśni,

zespół ciasnoty

zespół ciasnoty

wewnątrzpowięziowej

wewnątrzpowięziowej

.

.

Ciężkość urazu elektrycznego

Ciężkość urazu elektrycznego

zależy od:

zależy od:



rodzaju prądu

rodzaju prądu

(stały lub zmienny),

(stały lub zmienny),

Prąd stały a zmienny

Prąd stały a zmienny



p. zmienny o takim samym

p. zmienny o takim samym

napięciu jak p. stały wywołuje 3-

napięciu jak p. stały wywołuje 3-

krotnie większe zniszczenia,

krotnie większe zniszczenia,



p. zmienny – zjawisko „no-let-go”

p. zmienny – zjawisko „no-let-go”

– skurcz tężyczkowy,

– skurcz tężyczkowy,



p. stały o wysokim napięciu –

p. stały o wysokim napięciu –

odrzucenie ofiary od źródła prądu

odrzucenie ofiary od źródła prądu

(urazy).

(urazy).

Ciężkość urazu elektrycznego

Ciężkość urazu elektrycznego

zależy od:

zależy od:



rodzaju prądu

rodzaju prądu

(stały lub zmienny),

(stały lub zmienny),



napięcia

napięcia

(wpływa na wielkość zniszczeń),

(wpływa na wielkość zniszczeń),

Ciężkość urazu elektrycznego

Ciężkość urazu elektrycznego

zależy od:

zależy od:



rodzaju prądu

rodzaju prądu

(stały lub zmienny),

(stały lub zmienny),



napięcia

napięcia

(wpływa na wielkość zniszczeń),

(wpływa na wielkość zniszczeń),



natężenia

natężenia

(zależy od oporu, przy 60-120

(zależy od oporu, przy 60-120

mA VF),

mA VF),

elektrycznego zależy od:

elektrycznego zależy od:



rodzaju prądu

rodzaju prądu

(stały lub zmienny),

(stały lub zmienny),



napięcia

napięcia

(wpływa na wielkość

(wpływa na wielkość

zniszczeń),

zniszczeń),



natężenia

natężenia

(zależy od oporu, przy 60-

(zależy od oporu, przy 60-

120 mA VF),

120 mA VF),



oporu

oporu

(wilgotna skóra zmniejsza swój

(wilgotna skóra zmniejsza swój

opór 6 - 8-krotnie),

opór 6 - 8-krotnie),

Ciężkość urazu elektrycznego

Ciężkość urazu elektrycznego

zależy od:

zależy od:



rodzaju prądu

rodzaju prądu

(stały lub zmienny),

(stały lub zmienny),



napięcia

napięcia

(wpływa na wielkość zniszczeń),

(wpływa na wielkość zniszczeń),



natężenia

natężenia

(zależy od oporu, przy 60-120

(zależy od oporu, przy 60-120

mA VF),

mA VF),



oporu

oporu

(wilgotna skóra zmniejsza swój

(wilgotna skóra zmniejsza swój

opór 6 - 8-krotnie),

opór 6 - 8-krotnie),



czasu ekspozycji

czasu ekspozycji

,

,

Ciężkość urazu elektrycznego

Ciężkość urazu elektrycznego

zależy od:

zależy od:



rodzaju prądu

rodzaju prądu

(stały lub zmienny),

(stały lub zmienny),



napięcia

napięcia

(wpływa na wielkość zniszczeń),

(wpływa na wielkość zniszczeń),



natężenia

natężenia

(zależy od oporu, przy 60-120

(zależy od oporu, przy 60-120

mA VF),

mA VF),



oporu

oporu

(wilgotna skóra zmniejsza swój

(wilgotna skóra zmniejsza swój

opór 6 - 8-krotnie),

opór 6 - 8-krotnie),



czasu ekspozycji

czasu ekspozycji

,

,



drogi przepływu

drogi przepływu

(droga

(droga

z ręki do ręki

z ręki do ręki

jest bardziej niebezpieczna od drogi z ręki

jest bardziej niebezpieczna od drogi z ręki

do nogi),

do nogi),

Ciężkość urazu elektrycznego

Ciężkość urazu elektrycznego

zależy od:

zależy od:



rodzaju prądu

rodzaju prądu

(stały lub zmienny),

(stały lub zmienny),



napięcia

napięcia

(wpływa na wielkość zniszczeń),

(wpływa na wielkość zniszczeń),



natężenia

natężenia

(zależy od oporu, przy 60-120

(zależy od oporu, przy 60-120

mA VF),

mA VF),



oporu

oporu

(wilgotna skóra zmniejsza swój opór

(wilgotna skóra zmniejsza swój opór

6 - 8-krotnie),

6 - 8-krotnie),



czasu ekspozycji

czasu ekspozycji

,

,



drogi przepływu

drogi przepływu

(droga

(droga

z ręki do ręki

z ręki do ręki

jest

jest

bardziej niebezpieczna od drogi z ręki do

bardziej niebezpieczna od drogi z ręki do

nogi),

nogi),



powierzchni kontaktu

powierzchni kontaktu

.

.

Przyczyny NZK:

Przyczyny NZK:

1.

1.

oddechowa:

oddechowa:

–

porażenie ośrodka oddechowego,

porażenie ośrodka oddechowego,

–

porażenie mięśni oddechowych,

porażenie mięśni oddechowych,

2.

2.

krążeniowa:

krążeniowa:

–

migotanie komór (porażenie prądem

migotanie komór (porażenie prądem

zmiennym w fazie ranliwej),

zmiennym w fazie ranliwej),

–

asystolia pierwotnie lub wtórnie do

asystolia pierwotnie lub wtórnie do

asfiksji.

asfiksji.

Porażenie piorunem

Porażenie piorunem



efekt naskórkowy

efekt naskórkowy

(rozproszenie

(rozproszenie

energii po powierzchni ciała),

energii po powierzchni ciała),



figury Lichtenberga

figury Lichtenberga

(zanikają

(zanikają

samoistnie po 24 godzinach),

samoistnie po 24 godzinach),



miejsce kontaktu na głowie, szyi,

miejsce kontaktu na głowie, szyi,

barkach,

barkach,



towarzyszące urazy tępe (fala

towarzyszące urazy tępe (fala

uderzeniowa).

uderzeniowa).

Porażenie piorunem

Porażenie piorunem



śmiertelność ok. 30%,

śmiertelność ok. 30%,



zachorowalność ok. 70%.

zachorowalność ok. 70%.

NZK

NZK

w mechaniźmie asystolii, porażenia

w mechaniźmie asystolii, porażenia

ośrodków: oddechowego i ukł.

ośrodków: oddechowego i ukł.

współczulnego.

współczulnego.

Układ krążenia:

Układ krążenia:

tachykardia, nadciśnienie

tachykardia, nadciśnienie

tętnicze, martwica mięśnia sercowego,

tętnicze, martwica mięśnia sercowego,

zaburzenia rytmu serca.

zaburzenia rytmu serca.

Układ nerwowy:

Układ nerwowy:

uszkodzenie nerwów

uszkodzenie nerwów

obwodowych i ośrodkowych, krwawienie

obwodowych i ośrodkowych, krwawienie

śródmózgowe, obrzęk mózgu.

śródmózgowe, obrzęk mózgu.

Mechanizm powstawania

Mechanizm powstawania

obrażeń:

obrażeń:

1.

1.

bezpośrednie porażenie –

bezpośrednie porażenie –

80%

80%

śmiertelność, uszkodzenie mózgu, nerwów i

śmiertelność, uszkodzenie mózgu, nerwów i

serca (prąd wnika przez naturalne otwory: nos ,

serca (prąd wnika przez naturalne otwory: nos ,

uszy, jama ustna, oczy),

uszy, jama ustna, oczy),

2.

2.

kontaktowe,

kontaktowe,

3.

3.

rozpryskowe

rozpryskowe

(podobne do łuku

(podobne do łuku

elektrycznego),

elektrycznego),

4.

4.

napięcie krokowe

napięcie krokowe

(pole rażenia, różnica

(pole rażenia, różnica

napięć)

napięć)

,

,

5.

5.

porażenie wskutek przeniesienia

porażenie wskutek przeniesienia

(np.

(np.

poprzez telefonię stacjonarną).

poprzez telefonię stacjonarną).

Postępowanie

Postępowanie

ratunkowe

ratunkowe

BEZPIECZEŃSTWO!!!

BEZPIECZEŃSTWO!!!

ODŁĄCZ ŹRÓDŁO PRĄDU I

ODŁĄCZ ŹRÓDŁO PRĄDU I

PRZENIEŚ POSZKODOWANEGO

PRZENIEŚ POSZKODOWANEGO

W BEZPIECZNE MIEJSCE.

W BEZPIECZNE MIEJSCE.

Postępowanie

Postępowanie

ratunkowe:

ratunkowe:



wczesna intubacja

wczesna intubacja

(obrzęk tkanek

(obrzęk tkanek

miękkich) i wspomagana wentylacja

miękkich) i wspomagana wentylacja

(porażenie mięśni oddechowych),

(porażenie mięśni oddechowych),



migotanie komór, asystolia, zaburzenia

migotanie komór, asystolia, zaburzenia

rytmu serca – postępowanie wg

rytmu serca – postępowanie wg

standardów ALS,

standardów ALS,



usunięcie tlących się ubrań i butów

usunięcie tlących się ubrań i butów

(zapobieganie kolejnym urazom

(zapobieganie kolejnym urazom

termicznym),

termicznym),

Postępowanie

Postępowanie

ratunkowe:

ratunkowe:



agresywna płynoterapia

agresywna płynoterapia

(zapewnienie prawidłowej diurezy),

(zapewnienie prawidłowej diurezy),



unieruchomienie pacjenta z

unieruchomienie pacjenta z

podejrzeniem urazu głowy i

podejrzeniem urazu głowy i

kręgosłupa,

kręgosłupa,



do rozważenia wczesna interwencja

do rozważenia wczesna interwencja

chirurgiczna (ciężkie oparzenia).

chirurgiczna (ciężkie oparzenia).

Postępowanie

Postępowanie

ratunkowe:

ratunkowe:

PAMIĘTAJ!!!

PAMIĘTAJ!!!

EFEKT GÓRY LODOWEJ

EFEKT GÓRY LODOWEJ

Porażenie prądem może spowodować

Porażenie prądem może spowodować

ciężki uraz głębiej położonych

ciężki uraz głębiej położonych

tkanek miękkich

tkanek miękkich

przy

przy

jednoczesnym niewielkim

jednoczesnym niewielkim

uszkodzeniu skóry.

uszkodzeniu skóry.

Przeprowadź dokładną

Przeprowadź dokładną

ocenę wtórną

ocenę wtórną

pacjenta i często ją ponawiaj.

pacjenta i często ją ponawiaj.

RKO u osób porażonych

RKO u osób porażonych

prądem:

prądem:



może być skuteczna pomimo

może być skuteczna pomimo

długiego

długiego

czasu od zatrzymania krążenia,

czasu od zatrzymania krążenia,



szerokie lub niereagujące na

szerokie lub niereagujące na

światło źrenice

światło źrenice

nigdy nie powinny być

nigdy nie powinny być

wskaźnikiem rokowniczym (szczególnie

wskaźnikiem rokowniczym (szczególnie

w przypadku porażenia piorunem),

w przypadku porażenia piorunem),



przeżycie poszkodowanego występuje

przeżycie poszkodowanego występuje

nawet

nawet

po długim czasie trwania

po długim czasie trwania

resuscytacji

resuscytacji

.

.

Porażenie prądem -

Porażenie prądem -

kogo hospitalizujemy?

kogo hospitalizujemy?

Jeżeli w wywiadzie lub w badaniu

Jeżeli w wywiadzie lub w badaniu

stwierdzimy:

stwierdzimy:

1.

1.

zaburzenia sercowo – oddechowe,

zaburzenia sercowo – oddechowe,

2.

2.

utratę przytomności,

utratę przytomności,

3.

3.

zatrzymanie krążenia (sic!),

zatrzymanie krążenia (sic!),

4.

4.

nieprawidłowości w ekg,

nieprawidłowości w ekg,

5.

5.

uszkodzenia tkanek miękkich lub

uszkodzenia tkanek miękkich lub

oparzenia.+

oparzenia.+