OCZYSZCZANIE 

ŚCIEKÓW

OKREŚLENIE DANYCH 

WYJŚCIOWYCH 

DO PROJEKTOWANIA 

OCZYSZCZALNI 

ŚCIEKÓW

 

OKREŚLENIE DANYCH WYJŚCIOWYCH 

DO PROJEKTOWANIA 

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW

     Zgodnie z przepisami Prawa budowlanego 

projektowanie

miejskich oczyszczalni ścieków obejmuje 

sporządzenie:

• koncepcji programowo-przestrzennej (KPP),

• projektu podstawowego (PP),

• projektu budowlanego (PB),

• projektu wykonawczego (PW).

     Niekiedy przed opracowaniem koncepcji 

programowo

przestrzennej (KPP) należy opracować studia 

prognozy i programu

związane z budową oczyszczalni ścieków miejskich.

     Porządkowanie gospodarki ściekowej bardzo 

często związane

jest z koniecznością budowy nowej oczyszczalni. 

Podjęcie przez

władze gminne decyzji o wdrożeniu określonego 

systemu

oczyszczania (mowa tu o liczbie oczyszczalni w 

gminie) winno być

poprzedzone szczegółową analizą techniczno-

ekonomiczna.

OKREŚLENIE DANYCH WYJŚCIOWYCH 

DO PROJEKTOWANIA 

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW

     Władze gminy podejmując działania zmierzające 
do porządkowania gospodarki ściekowej winny zlecić 
(w drodze przetargu lub w innym trybie) 
specjalistycznej jednostce projektowo-badawczej 
opracowanie wielowariantowej koncepcji 
programowo-przestrzennej. Głównym celem takiego 
opracowania winna być odpowiedź na pytanie. JAK W 
SPOSÓB NAJTAŃSZY UPORZĄDKOWAĆ 
GOSPODARKĘ ŚCIEKOWĄ W GMINIE ?
     Czy budować jedną oczyszczalnię zbiorczą, z 
rozbudowanym systemem kanałów tranzytowych i 
pompowniami ścieków, czy budować dwie lub więcej 
mniejszych oczyszczalni ? Tylko rzetelny rachunek 
kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych stanowi 
podstawę do podjęcia decyzji o rozległości systemu 
kanałów tranzytowych ścieków i liczbie oczyszczalni 
w gminie.

OKREŚLENIE DANYCH WYJŚCIOWYCH 

DO PROJEKTOWANIA 

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW

     Przykładowo w gminie Rudna wybudowano kilka 
lokalnych oczyszczalni ścieków i jedną zbiorczą o 
przepustowości 1200 m

3

/d dla miejscowości Rudna i 

miejscowości przyległych. Natomiast w gminie Jelcz-
Laskowice wdrażany jest system zbiorczej –gminnej 
oczyszczalni ścieków (dla miejscowości 
administracyjnie przynależnych do gminy oraz 
niektórych miejscowości pozagminnych, leżących w 
zlewni oczyszczalni o przepustowości 4500 m

3

/d – 

etap I. Wdrażany system obejmuje ok. 50 pompowni 
(przydomowych, pośrednich i innych) oraz 
kilkadziesiąt kilometrów rurociągów przerzutowych.

DANE WYJŚCIOWE DO 

OPRACOWANIA DOKUMENTACJI 

PROJEKTOWEJ OCZYSZCZALNI 

ŚCIEKÓW MIEJSKICH

     Poprawne zaprojektowanie oczyszczalni ścieków 

miejskich

wymaga przede wszystkim ustalenia:

a) miarodajnej ilości doprowadzanych do 

oczyszczalni ścieków,

b)miarodajnego składu ścieków surowych,

c) miarodajnego składu ścieków oczyszczanych,

d)uzyskanie niezbędnych uzgodnień 

przedprojektowych.

Ad. a) – miarodajna ilość oczyszczanych ścieków

     Ilość doprowadzanych do oczyszczalni ścieków 

można określić następująco:

• na podstawie obliczeń z wykorzystaniem 

literatury specjalistycznej (gdy zlewnia nie jest 

uzbrojona w system kanalizacji),

• na podstawie pomiarów natężenia spływu 

ścieków ze zlewni dla której projektuje się 

oczyszczalnię (tylko w takim przypadku, gdy 

zlewnia jest uzbrojona w system kanalizacyjny). 

DANE WYJŚCIOWE DO OPRACOWANIA 

DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ 

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW MIEJSKICH

Ad. b) – miarodajny skład ścieków surowych
     Skład ścieków surowych doprowadzanych do 
oczyszczalni może być określony następująco:

•   na podstawie obliczeń opartych o literaturę 
specjalistyczną,
•   na podstawie wyników miarodajnych analiz 
ścieków (tylko  wtedy, gdy zlewnia uzbrojona jest 
w kompletny system

    kanalizacji).

Ad. c) – miarodajny skład ścieków 
oczyszczonych
     Miarodajny skład ścieków oczyszczonych winien 
być określony przez właściwy organ administracji 
publicznej (starosta lub wojewoda w zależności od 
przepustowości oczyszczalni ścieków).

OKREŚLENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

SUROWYCH

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI 

ŚCIEKÓW METODAMI OBLICZENIOWYMI

     W zależności od celu opracowania (koncepcja 

programowo

przestrzenna, plan ogólny, programowanie rozwoju) 

wymagany

jest różny stopień dokładności i szczegółowości 

informacji.     

     Dlatego dla określenia ilości ścieków można 

stosować różne

metody:

• metoda z zastosowaniem uogólnionych 

wskaźników zapotrzebowania wody (ilości 

ścieków) na cele bytowo- gospodarcze i 

produkcyjne – w przeliczeniu na jednego 

mieszkańca,

• metody z zastosowaniem scalonych wskaźników 

zapotrzebowania wody (ilości ścieków) dla 

różnych grup odbiorców na terenie jednostki 

osadniczej – w przeliczeniu na jednego 

mieszkańca,

• metody bilansowania ilości ścieków 

odpowiadających zużyciu wody do różnych 

celów występujących na terenie jednostki 

osadniczej z zastosowaniem szczegółowych 

wskaźników jednostkowego zapotrzebowania 

wody (ilości ścieków).

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI 

ŚCIEKÓW METODAMI 

OBLICZENIOWYMI

Metoda z zastosowaniem uogólnionych 

wskaźników zapotrzebowania wody

          Metodę tę stosuje się zazwyczaj w 

opracowaniach przedprojektowych, 
przeznaczonych do oceny gospodarki ściekowej 
zlewni (koncepcje rozwiązań gospodarki wodno-
ściekowej).

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI 

ŚCIEKÓW METODAMI 

OBLICZENIOWYMI

Metoda wskaźników scalonych

Metodę z zastosowaniem scalonych wskaźników 

zapotrzebowania

na wodę stosuje się przy sporządzaniu elementów 

planów

zagospodarowania przestrzennego w zakresie 

gospodarki

ściekowej, programów ogólnych lub założeń 

techniczno

ekonomicznych.
     Cechą charakterystyczną tej metody jest 

posługiwanie się

wskaźnikami scalonymi zróżnicowanymi wg wielkości 

jednostek

osadniczych, przy założeniu ich wielofunkcyjnego 

charakteru    

     Łączna ilość ścieków przeliczana na 1 M (jednego 

mieszkańca)

stanowi w tym przypadku sumę cząstkowych 

odpływów

określonych dla różnych grup użytkowników, 

ustaloną na

podstawie szczegółowych wskaźników jednostkowych 

oraz założeń

dotyczących warunków życia ludności miejskiej w 

perspektywie.

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI 

ŚCIEKÓW METODAMI 

OBLICZENIOWYMI

Metoda wskaźników szczegółowych

     Metoda bilansowania ilości ścieków przy wykorzystaniu 

wskaźników

szczegółowych pozwala na zwiększenie dokładności obliczeń w 

stosunku do

poprzednich dwóch metod.
     Obliczeniową ilość doprowadzanych ścieków do 

projektowanej oczyszczalni

obliczać należy wg równania: 
                    Q

NOM

 = Q

b-g

 + Q

p

 + Q

zup

 + Q

inf

..

     gdzie:

Q

NOM

 -  obliczeniowa średniodobowa ilość doprowadzanych 

ścieków, m

3

/d

Q 

b-g 

-  obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków bytowo-

gospodarczych, m

3

/d

Q

p

 -  obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków z zakładów 

przemysłowych, m

3

/d

Q

zup

 - obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków z zakładów 

i instytucji użyteczności publicznej, m

3

/d

Q

inf

. - obliczeniowa średniodobowa ilość wód infiltracyjnych i 

przypadkowych, m

3

/d

WSKAŹNIKI  SCALONE  ILOŚCI  

ŚCIEKÓW  DLA  RÓŻNEJ WIELKOŚCI  

MIAST  (ROK 2000), W dm

3

/M

.

 d

 

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI 

ŚCIEKÓW METODAMI 

OBLICZENIOWYMI

     Za podstawę służy tu część opisowa i rysunkowa planu 
zagospodarowania przestrzennego oraz szczegółowe wskaźniki 
ilości ścieków, przypisywane poszczególnym odbiorcom wody. 
Metoda ta pozwala dokładniej analizować strukturę potrzeb w 
ujęciu przestrzennym na terenie rozpatrywanej jednostki 
osadniczej i nadaje się do bilansowania ścieków tylko z 
mniejszych miejscowości, wydzielonych osiedli, fragmentów 
powierzchni dużych miast tworzących określone zlewnie 
kanalizacyjne, dla których wymagane jest zaprojektowanie 
kanałów współpracujących z kolektorami, pośrednich 
pompowni kanalizacyjnych czy też lokalnych oczyszczalni 
ścieków. Z uwagi na znaczną pracochłonność, metody tej na 
ogół nie stosuje się do wymiarowania głównych kolektorów, 
pompowni końcowych i oczyszczalni obsługujących duże 
miasta lub aglomeracje miejsko-przemysłowe. Średnią dobową 
ilość ścieków w tym przypadku określa się sumując 
zapotrzebowania cząstkowe poszczególnych odbiorców 
występujących na danym terenie, natomiast maksymalne ilości 
ścieków (dobowe i godzinowe) oblicza się stosując odpowiednie 
współczynniki nierównomierności.

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI 

ŚCIEKÓW METODAMI 

OBLICZENIOWYMI

     Dla mieszkalnictwa wytyczne różnicują wskaźniki 
zapotrzebowania na wodę odpowiednio do perspektywicznych 
założeń jego rozwoju w zakresie struktury 
i standardu wyposażenia mieszkań w urządzenia techniczno-
sanitarne.
     Czynnikiem różnicującym zapotrzebowanie na wodę w 
budownictwie wielorodzinnym jest stopień dostawy ciepłej 
wody z centralnej ciepłowni, 
a w rejonach budownictwa ekstensywnego – możliwość 
stosowania lokalnych rozwiązań kanalizacyjnych.
     Określenie ilości ścieków odprowadzanych z instytucji i 
innych zakładów pracy, z obiektów usługowych oraz z 
przemysłu rozpatruje się indywidualnie, korzystając ze 
wskaźników szczegółowych. Również ilość wód 
przypadkowych, infiltracyjnych i drenażowych określa się 
analizując warunki miejscowe.
     Maksymalną dobową ilość ścieków określa się jako sumę 
iloczynów średniego dobowego zapotrzebowania na 
poszczególne cele i odpowiednio dobranych współczynników 
nierównomierności dobowej Nd 

max

.

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

BYTOWO-GOSPODARCZYCH

     Ilość ścieków bytowo-gospodarczych 
doprowadzanych do projektowanej oczyszczalni 
oblicza się następująco:

Q

b-g

 = M  q

j

[m

3

/d]

gdzie:

Q 

b-g

 – natężenie dopływu ścieków bytowo-

 

 

gospodarczych,

M –  ilość mieszkańców,
q

j 

– jednostkowy wskaźnik ilości ścieków od 

mieszkańca, 

       [m

3

/M d] równy 

jednostkowemu zużyciu wody.

     Ilość mieszkańców określana jest z reguły w 
Planie Zagospodarowania Przestrzennego.

ZESTAWIENIE WSKAŹNIKÓW 

ZAPOTRZEBOWANIA WODY

 

MIASTA

ZESTAWIENIE WSKAŹNIKÓW 

ZAPOTRZEBOWANIA WODY

 

WSIE

ZESTAWIENIE WSKAŹNIKÓW 

ZAPOTRZEBOWANIA WODY

 

WSIE

ZESTAWIENIE WSKAŹNIKÓW 

ZAPOTRZEBOWANIA WODY

 

WSIE

Lp. 

Wyszczególnienie 

Jednostka 

Wskaźnik 

zużycia wody 

na jednostkę 

dm

3

/d 

Współczynnik 

nierównomierności 

dobowej  

N

d 

1 

2 

3 

4 

5 

4.     Obsługa pojazdów mechanicznych i warsztatów 
1.  Kombajny 

kombajn 

500,0 

1,10 

2.  Traktory 

traktor 

300,0 

1,10 

3.  Samochody ciężarowe 

samochód 

500,0 

1,10 

4.  Samochody osobowe 

samochód 

150,0 

1,10 

5.  Przyczepy 

przyczepa 

300,0 

1,10 

5.     Podlewanie zieleńców i upraw 
1.  Zieleńce i tereny sportowe (4 miesiące) 

m

2

 

1,5 

- 

2.  Uprawy w inspektach (7 miesiecy) 

m

2

 

4,0 

- 

3.  Uprawy w szklarniach (12 miesięcy) 

m

2

 

3,0 

1,10 

4.  Uprawy grządkowe warzyw (4 

miesiące) 

m

2

 

3,0 

- 

5.  Uprawy grządkowe kwiatów (4 

miesiące) 

m

2

 

2,0 

- 

 

ZESTAWIENIE WSKAŹNIKÓW 

ZAPOTRZEBOWANIA WODY

 

WSIE

Lp. 

Wyszczególnienie 

Jednostka 

Wskaźnik 

zużycia wody 

na jednostkę 

dm

3

/d 

Współczynnik 

nierównomierności 

dobowej  

N

d 

1 

2 

3 

4 

5 

6.     Przemysł rolno-spożywczy

 

pracownicy 

biurowi 

osoba 

33,0 

1,10 

1.  Wszystkie zakłady 

pracownicy 

fizyczni 

osoba 

66,0 

1,10 

2.  Zlewnia mleka 

skup mleka 

dm

3

 

0,3 

1,10 

3.  Mleczarnia 

przerób mleka 

dm

3

 

5,0 

1,10 

4.  Serowarnia 

przerób mleka 

dm

3

 

5,0 

1,10 

5.  Masarnia 

przerób mięsa 

kg 

50,0 

1,10 

6.  Zakład owocowo-

warzywny 

przerób owoców i 

warzyw 

kg 

5,0 

1,10 

7.  Gorzelnia 

produkcja 

spirytusu 

dm

3

 

70,0 

1,10 

8.  Browar 

produkcja piwa 

dm

3

 

5,0 

1,10 

przerób bydła 

kg 

4,0 

1,10 

9. 

Rzeźnia z 

produkcją 

wyrobów mięsnych 

przerób trzody 

chlewnej 

kg 

8,0 

1,10 

10.  Cukrownia 

produkcja cukru 

kg 

110,0 

1,10 

11.  Wytwórnia 

makaronu 

produkcja 

makaronu 

kg 

1,4 

1,10 

12.  Piekarnia 

produkcja 

pieczywa 

kg 

1,5 

1,10 

13.  Drożdżownia 

produkcja 

drożdży 

kg 

100,0 

1,10 

 

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z 

ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH

     Jednostkowy wskaźnik ilości ścieków q

j

 jest 

uzależniony od wyposażenia domostw lub mieszkań 

w instalacje sanitarne. Dla mieszkańców miast qj 

wynosi od 70150 dm

3

/M d.

     Ilość ścieków pochodzących od jednego 

mieszkańca przyjmuje się równą ilości zużytej przez 

niego wody na cele bytowo-gospodarcze, a więc 

korzystać można z przeciętnych norm 

zapotrzebowania wody dla poszczególnych grup 

odbiorców.

     Średnie zużycie wody na mieszkańca zależy od 

klasy wyposażenia mieszkań w instalacje sanitarne.

     W zależności od rodzaju obszaru 

urbanistycznego, dla którego projektowana jest 

oczyszczalnia mogą występować w nich budynki o 

wyższym lub niższym standardzie wyposażenia. Dla 

dużych miast jednostkowy wskaźnik ilości ścieków 

jest zazwyczaj wyższy niż dla miast mniejszych.

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY 

NA JEDNEGO MIESZKAŃCA W 

GOSPODARSTWACH DOMOWYCH

 

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z 

ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH

     Obliczeniową ilość ścieków przemysłowych 

doprowadzanych

do oczyszczalni miejskiej można określić na 

podstawie:

a) operatów wodno-prawnych zakładów 

przemysłowych, w których podany jest rodzaj 

oraz charakterystyczne ilości ścieków 

generowanych przez dany zakład przemysłowy,

b)wskaźników jednostkowych zużycia wody 

podawanych na jednostkę produktu 

c) ankiet.

Ad. A)

     Każdy zakład przemysłowy zobowiązany jest do 

opracowania

operatu wodno-prawnego na odprowadzanie 

ścieków.

     W operatach znajdują się wszystkie niezbędne 

informacje

dotyczące ilości i jakości ścieków odprowadzanych 

do kanalizacji

miejskiej.

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z 

ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH

Ad. B)
     Wskaźniki jednostkowe ilości ścieków dla różnych gałęzi 
przemysłu podawane są w literaturze specjalistycznej.
     Wskaźniki podawane są najczęściej w m

3

 ścieków na 

jednostkę masy danego produktu. W zestawieniach często 
przedstawiane są również wartości maksymalne i minimalne.
     Ilość ścieków z zakładów przemysłowych określa się ze 
wzoru:

i

i

p

n

i

jp

p

G

q

Q







1

gdzie:

        Q

p

 – obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków z 

zakładów 

przemysłowych, 

m

3

/d

        q

jpi 

– wskaźniki jednostkowej ilości ścieków np. m

3

/t 

produktu

        G

pi

 – dobowa produkcja, t/d

          n –  ilość zakładów przemysłowych odprowadzających 

ścieki do 

miejskiej oczyszczalni

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

Z PRZEMYSŁU  

Ilość ścieków, m

3 

Zakład 

przemysłowy 

Jednostka 

miary 

Rodzaj ścieków 

min.  maks. 

śr. 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

GÓRNICTWO 

1 t węgla 

wody dołowe 

1,0 

4,5 

1,5 

1 t węgla 

ścieki z płuczki węgla 

3,0 

6,0 

 

 Kopalnie węgla 

1 t węgla 

ścieki ogólne 

0 

0 

1,0 

1 t brykietów 

ścieki ogólne 

0,2 

3,6 

1 

 Fabryki brykietów 

1 t koksu 

ścieki z gaszenia koksu 

0 

0,5 

0,4 

1 t wsadu węgla 

woda pogazowa 

0,05 

0,25 

0,15 

1 t wsadu węgla 

ścieki z płuczki amoniakalnej 

 

 

 

 

(sposób pośredni) 

0,05 

0,25 

0,22 

 

(sposób półpośredni) 

 

 

0,15 

 

(sposób 

skraplaczowo-

wyparkowy) 

 

 

0,05 

 Koksownie 

1 t koksu 

ścieki ogólne 

0,5 

3,8 

2 

1 t benzolu 

kondensat 

 

 

1 

 Fabryka benzolu 

 

wody chłodnicze 

 

 

100 

1 t węgla 

wody wytlewnicze 

0,1 

1,2 

 

 Wytlewnie węgla  

   brunatnego     

1 t brykietów 

wody wytlewnicze 

0,1 

0,15 

 

1 t karnalitu 

roztwory końcowe 

 

 

0,5-1 

1 t soli surowej 

roztwory końcowe 

 

 

0,15 

1 t soli 

glauberskiej 

roztwory końcowe 

 

 

1 

 Górnictwo soli 

1 t K

2

O 

ścieki ogólne 

1 

70 

15 

 

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3 

 

Zakład 

przemysłowy 

Jednostka 

miary 

Rodzaj ścieków 

min.  maks. 

śr. 

 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

 

PRZEMYSŁ SUROWCOWY I ŚRODKÓW PRODUKCJI 

 

  Produkcja sody  1 t CO

3

 

ścieki ogólne 

10 

100 

20 

 

  Fabryki    

  pięciosiarczku  

  antymonu 

1 t 

pięciosiarczku 

ścieki ogólne 

180 

200 

 

 

  Produkcja 

kwasu  

   siarkowego 

1 t SO

3

 

 

5 

100 

50 

 

  Synteza 

amoniaku 

zakład 

ścieki ogólne 

 

 

ok.1000 

m

3

/h 

 

  Produkcja  

  superfosfatu 

 

ścieki ogólne 

 

 

ok.10 

m

3

/h 

 

  Fabryki fluoru  zakład średniej 

wielkości 

ścieki ogólne 

 

 

ok.1000 

m

3

/h 

 

  Przeróbka 

uranu 

1 kg uranu 

ścieki ogólne 

 

20 

 

 

  Produkcja 

cementu 

1 t cementu 

ścieki ogólne 

 

 

0,5 

 

1 t surówki 

wody chłodnicze 

10 

50 

 

 

1 t surówki 

ścieki z płuczki gazu 

 

20 

 

 

  Huty żelaza 

1 t surówki 

ścieki ogólne 

 

 

22 

 

  Produkcja stali  1 t surówki 

ścieki ogólne 

 

 

10 

 

  Stalownie 

Thomasa 

1 t surówki 

 

3 

4 

 

 

  Stalownie   

  Siemensa-

Martina 

1 t surówki 

wody chłodnicze 

12 

18 

 

 

 

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3 

 

Zakład 

przemysłowy 

Jednostka 

miary 

Rodzaj ścieków 

min.  maks. 

śr. 

 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

 

PRZEMYSŁ SUROWCOWY I ŚRODKÓW PRODUKCJI 

 

1 t zużytego 

kwasu 

wody płuczące 

10 

20 

 

 

  Trawialnie 

żelaza 

1 t zużytego 

kwasu 

kąpiel odpadkowa 

3 

5 

 

 

1 t blachy 

żelaznej 

wody płuczące 

 

 

0,1 

 

  Trawialnie 

blachy 

   cienkiej 

1 t blachy 

żelaznej 

kąpiel odpadkowa 

 

 

10 

 

  Wyrób blachy 

  

transformatorow

ej 

1 t blachy 

ścieki ogólne 

 

25 

 

 

  Galwanizernie 

na płuczkę 

ścieki ogólne 

 

 

ok.0,9 

m

3

/h 

 

1 t 

nitrogliceryny 

wody z mycia 

2 

4 

 

 

1 t 

nitrocelulozy 

wody z mycia 

50 

750 

 

 

1 t 

trójnitrotoluol

u 

wody z mycia 

 

10 

 

 

  Produkcja 

  materiałów 

  wybuchowych 

1 t 

trójnitrotoluol

u 

wody chłodnicze 

 

20 

 

 

1 t celulozy 

ług odpadkowy 

9 

12 

 

 

  Produkcja 

celulozy 

  siarczynowej 

1 t celulozy 

bielonej 

wody z mycia 

 

 

1000 

 

1 t celulozy 

kondensaty powarzelne 

 

 

0,135 

 

1 t celulozy 

kondensaty 

kadziowe 

i 

dyfuzyjne 

 

 

0,27 

 

1 t celulozy 

kondensat pary 

13 

15 

 

 

1 t celulozy 

wody z mycia 

 

1000 

 

 

  Produkcja 

celulozy    

  siarczanowej 

1 t celulozy 

ścieki ogólne 

100 

1000 

300 

 

 

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3 

Zakład 

przemysłowy 

Jednostka 

miary 

Rodzaj ścieków 

min.  maks. 

śr. 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

PRZEMYSŁ SUROWCOWY I ŚRODKÓW PRODUKCJI 

  Fabryki ścieru 

  drzewnego 

1 t ścieru 

ścieki ogólne 

30 

130 

35 

  Produkcja papy 

1 t kartonu 

(papy) 

ścieki ogólne 

10 

1000 

200 

1 t papieru 

ścieki ogólne 

40 

1000 

200 

1 t papieru 

pakunkowego 

ścieki ogólne 

 

 

125 

1 t papieru 

gazetowego 

ścieki ogólne 

 

 

200 

  Produkcja papieru 

1 t papieru 

gatunkowego 

ścieki ogólne 

 

 

400 

1 t słomy lnianej  roszenie zbiornikowe 

 

 

20 

  Roszarnie lnu i 

  konopi 

1 t słomy lnianej  roszenie kanałowe 

40 

60 

 

  Warzelnie 

  jedwabiu 

1 t surowego 

jedwabiu 

ścieki ogólne 

15 

70 

 

  Produkcja 

  Sztucznego 

  kauczuku 

1 t produktu 

ścieki ogólne 

 

 

750 

  Rafineria ropy 

1 t ropy 

ścieki ogólne 

3 

70 

17 

  Zakłady 

  uwodorniania 

1 t benzyny 

ścieki ogólne 

1,0 

1,25 

 

 

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3 

Zakład 

przemysłowy 

Jednostka 

miary 

Rodzaj ścieków 

min.  maks. 

śr. 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

PRZEMYSŁ KONSUMPCYJNY 

  Pralnie wełny 

1 t wełny 

ścieki ogólne 

8 

15 

 

1 t bawełny 

roztwory warzelnicze 

4 

5 

 

  Bielniki bawełny 

1 t bawełny 

ścieki ogólne 

400 

4000 

1000 

1 t włókna 

(sposób wizkozowy) 

30 

1000 

100 

  Fabryki sztucznego 

  jedwabiu i wiskozy  1 t trójoctanu 

(sposób acetylocelulozowy) 

10 

15 

 

  Przędzalnie 

1 t przędzy 

ścieki ogólne 

3 

250 

125 

  Tkalnie 

1000 m

2

 tkaniny 

ścieki ogólne 

10 

350 

50 

  Farbiarnie 

1 t  materiału 

ścieki ogólne 

30 

160 

 

  Garbarnie 

1 t skóry 

ścieki ogólne 

0,7 

5,0 

1,0-1,5 

  Produkcja skóry 

1000 m

2

 skóry 

ścieki ogólne 

280 

450 

400 

1 t kości 

ścieki ogólne 

 

8 

 

1 t mokrej skóry 

klejowej 

ścieki ogólne 

30 

140 

 

  Fabryki kleju 

1 t kleju skórnego  ścieki ogólne 

300 

1200 

 

  Fabryki jedwabiu  duży zakład 

ścieki ogólne 

 

 

ok.200 

m

3

/h 

  Fabryki świec 

zakład średn. 

wielk 

ścieki ogólne 

 

 

ok. 50 m

3

/h 

  Odlewnie i kuźnie  1 t surowca 

ścieki ogólne 

1 

30 

10 

 

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3 

 

Zakład 

przemysłowy 

Jednostka 

miary 

Rodzaj ścieków 

min.  maks. 

śr. 

 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

 

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY 

 

1 t buraków 

ścieki spławiakowe 

5 

7 

 

 

1 t buraków 

ścieki z dyfuzji i pras 

1,4 

2 

 

 

1 t buraków 

ścieki barometryczne 

4 

5 

 

 

  Cukrownie 

1 t buraków 

ścieki ogólne 

10 

20 

 

 

  Scukrzenie 

drewna 

  (hydroliza 

  kwasowa 

drewna) 

1 t cukru 

ścieki ogólne 

1,7 

2,4 

 

 

1 t ziemniaków  ścieki z myjni 

5 

8 

 

 

1 t ziemniaków  wody owocowe 

7 

12 

 

 

1 t ziemniaków  ścieki z pralni krochmalu 

1 

3 

 

 

1 t ziemniaków  ścieki z pras pulpy 

0,4 

0,6 

 

 

  Produkcja 

  krochmalu 

  ziemniaczanego 

1 t ziemniaków  ścieki ogólne 

 

 

20 

 

  Produkcja  

  krochmalu z 

  kukurydzy, 

  pszenicy i ryżu 

1 t krochmalu  ścieki ogólne 

24 

28 

 

 

 

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3 

 

Zakład 

przemysłowy 

Jednostka 

miary 

Rodzaj ścieków 

min.  maks. 

śr. 

 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

 

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY 

 

  Fabryki 

drożdży 

  prasowanych 

1 t melasy 

ścieki ogólne 

15 

80 

 

 

1 t ziemniaków  ścieki ogólne 

8,5 

25 

 

 

1 t żyta 

ścieki ogólne 

 

 

10 

 

  Gorzelnie 

1 t winogron 

ścieki ogólne 

 

 

0,75 

 

  Produkcja 

  spirytusu z 

ługów 

  

posiarczynowych 

1 t celulozy 

ścieki ogólne 

9 

10 

 

 

  Słodownie 

1 t jęczmienia  ścieki ogólne 

5 

18 

10 

 

1 m

3

 piwa 

(bez słodowni) 

3 

17 

15 

 

  Browary 

1 m

3

 piwa 

(ze słodownią) 

15 

60 

33 

 

  Napoje 

  bezalkoholowe 

1  m

3

napoju 

ścieki ogólne 

1 

10 

6 

 

 

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3 

Zakład 

przemysłowy 

Jednostka 

miary 

Rodzaj ścieków 

min.  maks. 

śr. 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY 

1 m

3

 

przerobionego 

mleka 

ścieki technologiczne 

0,5 

3 

 

1 m

3

 prze-

robionego mleka 

wody chłodnicze 

2 

4 

 

  Mleczarnie 

1 m

3

 

przerobionego 

mleka 

ścieki ogólne 

2 

7 

5 

1 t oleju 

roślinnego 

wody z mycia 

 

 

0,9 

1 t oleju 

roślinnego 

wody zużyte 

 

 

0,17 

1 t tłuszczów 

jadalnych 

ścieki rafineryjne 

 

 

0,06 

1 t tłuszczów 

jadalnych 

ścieki z pestkarni 

 

 

0,02 

  Fabryki 

  margaryny i 

  olejarnie 

1 t tłuszczów 

jadalnych 

ścieki ogólne 

2 

3 

 

  Fabryki konserw 

1 t owoców-

warzyw 

ścieki ogólne 

5 

500 

35 

1 t surowca 

ścieki z krwią 

0,005 

0,1 

 

1 t surowca 

wody z pras i wirówek 

0,65 

1,0 

 

1 t surowca 

wody kondensacyjne 

5 

10 

 

  Fabryki mączki  

  rybnej 

1 t surowca 

ścieki ogólne 

 

50 

30 

 

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW 

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3 

Zakład 

przemysłowy 

Jednostka 

miary 

Rodzaj ścieków 

min.  maks. 

śr. 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

INNE ZAKŁADY 

  Elektrownie 

1000 kWh 

ścieki ogólne 

1 

600 

200 

  Produkcja gazu 

1000 m

3

 gazu 

ścieki ogólne 

1 

23 

10 

  Pralnie komunalne  1 t bielizny 

ścieki ogólne 

10 

40 

15 

  Rzeźnie 

1 ubój 

ścieki ogólne 

0,3 

4,0 

1,0 

 

1 t bydła ubojow.  ścieki ogólne 

2 

40 

14 

  Masarnie 

1 t mięsa 

ścieki ogólne 

0,3 

7,5 

2 

  Zakłady 

  utylizacyjne 

1 t surowca 

ścieki ogólne 

2 

30 

 

 

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA 

WODY DLA ROBÓT 

BUDOWLANYCH 

PRZECIĘTNE  NORMY  ZUŻYCIA WODY 

W  ZAKŁADACH  PRZETWÓRSTWA  

ROLNO-SPOŻYWCZEGO

 

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY W 

FERMACH I OBIEKTACH 

INWENTARSKICH

 

Przeciętne normy zużycia wody 

 

Lp. 

Zwierzęta 

Jednost. 

odniesienia  

[j.o.] 

obiekty 

inwentarskie 

drobnotowarow

e 

dm

3

/j.o. · dobę 

m

3

/miesiąc 

obiekty i fermy 

wielkotowaroweg

o przemysłowego 

chowu  

dm

3

/j.o. · dobę 

m

3

/miesiąc 

 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

 

1.  Konie  

Źrebięta 

1 zwierzę 

1 zwierzę 

50 

30 

1,5 

0,90 

65 

40 

2,00 

1,20 

 

Krowy 

a)  mleczne  i  sztuki 

wyrośnięte 

1 zwierzę 

70 

2,10 

120 

3,60 

 

b)    bydło  mleczne 

(do 1,5 roku) 

1 zwierzę 

35 

1,00 

40 

1,20 

 

c)  jałówki  i  bukaty 

powyżej 1,5 roku  1 zwierzę 

40 

1,20 

60 

1,80 

 

2. 

d)  buhaje 

1 zwierzę 

80 

2,40 

100 

3,00 

 

Świnie 

a)  tuczniki 

1 zwierzę 

20 

0,60 

30 

0,90 

 

b)  prosięta do 4 m.-

cy 

1 zwierzę 

10 

0,30 

15 

0,45 

 

c)  maciory z 

przychówkiem 

1 zwierzę 

70 

2,1 

50 

1,50 

 

3. 

d)  knury 

1 zwierzę 

25 

0,75 

35 

1,00 

 

Kozy, owoce 

a)  dorosłe 

1 zwierzę 

8 

0,27 

10 

0,30 

 

4. 

b)  jagnięta 

1 zwierzę 

5 

0,15 

7 

0,21 

 

 

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY W 

FERMACH I OBIEKTACH 

INWENTARSKICH

Przeciętne normy zużycia wody 

Lp. 

Zwierzęta 

Jednost. 

odniesienia  

[j.o.] 

obiekty 

inwentarskie 

drobnotowarow

e 

dm

3

/j.o. · dobę 

m

3

/miesiąc 

obiekty i fermy 

wielkotowaroweg

o przemysłowego 

chowu  

dm

3

/j.o. · dobę 

m

3

/miesiąc 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

Drób 

a)  brojlery  

1 ptak 

0,3 

0,01 

0,5 

0,015 

b)  kury 

1 ptak 

1,0 

0,03 

1,4 

0,042 

c)  kaczki 

1 ptak 

11 

0,33 

16,5 

0,50 

d)  gęsi 

1 ptak 

17 

0,51 

23 

0,70 

5. 

e)  indyczki 

1 ptak 

2,0 

0,06 

4,0 

0,12 

Nutrie 

a)  chów wodny 

- sztuki dorosłe 

       - 

matki 

z 

młodymi 

 

 

1 zwierzę 

1 zwierzę 

 

 

30 

45 

 

 

0,90 

1,40 

 

 

 

 

 

6. 

b)  chów suchy 

- sztuki dorosłe 

       - 

matki 

z 

młodymi 

 

1 zwierzę 

1 zwierzę 

 

6 

8 

 

0,20 

0,20 

 

8 

11 

 

0,24 

0,33 

7.  Lisy, norki 

1 zwierzę 

6 

0,20 

8 

0,24 

8.  Króliki 

1 zwierzę 

 

 

 

 

9.  Lecznice 

weterynaryjne 

  -  zwierzęta małe 

  -  zwierzęta duże 

 

 

1 zwierzę 

1 zwierzę 

 

 

40 

80 

 

 

- 

- 

 

 

50 

100 

 

 

1,25 

2,50 

 

PRZECIĘTNE  NORMY ZUŻYCIA  WODY  DO  

CHEMICZNEJ OCHRONY ROŚLIN ŚRODKAMI: 

A - OWADOBÓJCZYMI; B - GRZYBOBÓJCZYMI; 

C - CHWASTOBÓJCZYMI

Przeciętne normy zużycia 

wody 

Lp. 

Rodzaj upraw 

Środek 

chemiczn

y   x ilość 

zabiegów 

Jednost. 

odniesienia  

[j.o.] 

Przeciętne 

normy 

zapotrzebowa

nia wody 

m

3

/j.o. zabieg

 

m

3

/j.o. rok 

łącznie na 

zabiegi  

m

3

/ha rok 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

1.  Drzewa owocowe 

- młode 

 

 

- stare 

 

a x 4  

b x 8 

c x 2 

a x 5 

b x 10 

c x 2 

 

ha 

ha 

ha 

ha 

ha 

ha 

 

0,5 

0,5 

0,3 

1,5 

1,5 

0,5 

 

2,0 

4,0 

0,6 

7,5 

15,0 

1,0 

 

 

 

6,6 

 

 

23,5 

2.  Krzewy jagodowe 

a x 4  

b x 4 

c x 1 

ha 

ha 

ha 

0,5 

0,5 

0,3 

2,0 

2,0 

0,3 

 

 

4,3 

3.  Kapusta 

a x 3  

c x 1,5 

ha 

ha 

0,3 

0,3 

0,9 

0,45 

 

1,35 

4.  Cebula 

a x 1 

b x 2 

c x 2 

ha 

ha 

ha 

0,3 

0,3 

0,3 

0,3 

0,9 

0,6 

 

 

1,8 

5.  Pomidory 

b x 2 

c x 1 

ha 

ha 

0,6 

0,3 

1,2 

0,3 

 

1,5 

 

PRZECIĘTNE  NORMY ZUŻYCIA  WODY  DO  

CHEMICZNEJ OCHRONY ROŚLIN ŚRODKAMI: 

A - OWADOBÓJCZYMI; B - GRZYBOBÓJCZYMI; 

C - CHWASTOBÓJCZYMI

PRZECIĘTNE  NORMY ZUŻYCIA  WODY  DO  

CHEMICZNEJ OCHRONY ROŚLIN ŚRODKAMI: 

A - OWADOBÓJCZYMI; B - GRZYBOBÓJCZYMI; 

C - CHWASTOBÓJCZYMI

Przeciętne normy zużycia 

wody 

Lp. 

Rodzaj upraw 

Środek 

chemiczn

y   x ilość 

zabiegów 

Jednost. 

odniesienia  

[j.o.] 

Przeciętne 

normy 

zapotrzebowa

nia wody 

m

3

/j.o. zabieg

 

m

3

/j.o. rok 

łącznie na 

zabiegi  

m

3

/ha rok 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

14.  Groch 

(a+b) x 2 

c x 1 

ha 

ha 

0,45 

0,40 

0,9 

0,4 

 

1,3 

15.  Chmiel 

a x 2  

b x 6 

ha 

ha 

2,0 

2,0 

4,0 

12,0 

 

16,0 

16.  Zboża 

b x 2  

c x 6 

ha 

ha 

0,4 

0,45 

0,8 

0,45 

 

1,25 

17.  Kukurydza 

a x 1 

ha 

0,4 

0,4 

0,4 

18.  Truskawki 

a x 1 

b x 2 

c x 1 

ha 

ha 

ha 

0,4 

1,0 

0,4 

0,4 

2,0 

0,4 

 

 

2,8 

19.  Len 

a x 1 

c x 1 

ha 

ha 

0,4 

0,4 

0,4 

0,4 

 

0,8 

20.  Tytoń 

- odkażanie ziemi 

- pod rozsadę 

 

a x 2  

b x 1 

 

ha 

ha 

 

0,4 

1,6 

 

0,8 

1,6 

 

0,8 

1,6 

21.  Mycie i płukanie 

sprzętu ochrony 

roślin 

1 zabieg 

½ pojemności zbiornika opryskowego 

 

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY 

DLA OBIEKTÓW WOJSKOWYCH - 

RESORTÓW OBRONY I SPRAW 

WEWNĘTRZNYCH

 

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z 

ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH

Ad. C)
     O ile zakład nie posiada aktualnej decyzji 
wodnoprawnej na odprowadzanie ścieków i nie ma 
zawartej umowy z właścicielem odbiornika lub sieci 
kanalizacyjnej projektant (Jednostka Projektowa) w 
celu ustalenia miarodajnej ilości ścieków 
odprowadzanych z zakładu może w drodze 
wywiadów dokonać rozpoznania. Najczęściej zakłady 
przemysłowe wypełniają stosowaną ankietę. 

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z 

ZAKŁADÓW USŁUGOWYCH I 

INSTYTUCJI UŻYTECZNOŚCI 

PUBLICZNEJ

     Określenie obliczeniowej ilości ścieków z 
zakładów i instytucji użyteczności publicznej opiera 
się na wskaźnikach jednostkowych zapotrzebowania 
wody (ilości ścieków) podawanych w dm

3

/d w 

przeliczeniu na różne jednostki w zależności od 
rodzaju instytucji.
Na wartość Q

zup 

składają się ścieki ze szpitali, hoteli, 

zakładów usługowych, restauracji, komunikacji 
zbiorowej, mycia ulic i placów itp.
     Zestawienie wskaźników zapotrzebowania wody 
dla zakładów i instytucji użyteczności publicznej 
podawane są w literaturze specjalistycznej.

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z 

ZAKŁADÓW USŁUGOWYCH I 

INSTYTUCJI UŻYTECZNOŚCI 

PUBLICZNEJ

     Ilość ścieków z zakładów i instytucji użyteczności 
publicznej określa się sumując iloczyny wskaźników 
jednostkowych i ilości jednostek przeliczeniowych





d

m

N

q

Q

i

n

i

j

zup

i

/

3

1









gdzie:

q

ji

 –   wskaźnik jednostkowy zużycia wody w 

danym 

         zakładzie (np.w szpitalu ilość 

wody przypadająca na 1 

         łóżko [ m

3

/łóżko · 

d],

N –   ilość jednostek przeliczeniowych (np. 

ilość łóżek)

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY 

W USŁUGACH  

Przeciętne normy zużycia wody 

Lp. 

Rodzaj zakładu 

Jednost. odniesienia  

[j.o.] 

dm

3

/j.o. · dobę  m

3

/j.o. · miesiąc 

1 

2 

3 

4 

5 

I.  Ochrona zdrowia i opieka społeczna 

1.  Żłobki 

a)  Dzienne 

b)  Tygodniowe 

 

1 dziecko 

1 dziecko 

 

130 

150 

 

3,9 

4,5 

2.  Przychodnie 

lekarskie, 

ośrodki zdrowia 

1 zatrudniony 

16 

0,48 

3.  Izby porodowe 

1 łóżko 

500 

15,0 

4.  Szpitale ogólne wielodziałowe  1 łóżko 

650 

19,5 

5.  Sanatoria z hydroterapią 

1 łóżko 

700 

21,0 

6.  Apteki 

1 zatrudniony 

100 

3,0 

7.  Domy 

małego 

dziecka, 

rencisty i pomocy społecznej 

1 łóżko 

175 

5,3 

 

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY 

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody 

Lp. 

Rodzaj zakładu 

Jednost. odniesienia  

[j.o.] 

dm

3

/j.o. · dobę  m

3

/j.o. · miesiąc 

1 

2 

3 

4 

5 

II. Oświata i nauka 

8.  Przedszkola 

a)  Dzienne 

b)  Tygodniowe, miesięczne 

 

1 dziecko 

1 dziecko 

 

40,0 

150,0 

 

1,0 

4,5 

9.  Szkoły 

a)  bez stołówki 

b)  ze stołówką 

 

1 uczeń 

1 uczeń 

 

15,0 

25,0 

 

0,45 

0,8 

10.  Szkoły  zawodowe  i  szkoły 

wyższe 

a)  bez laboratoriów 

b)  z laboratoriami 

 

 

1 uczeń (student) 

1 uczeń (student) 

 

 

15,0 

25,0 

 

 

0,45 

0,8 

11.  Internaty i domy studenckie  1 uczeń (student) 

100 

2,4 

12.  Szkoły z internatami 

1 uczeń 

100 

2,4 

 

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY 

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody 

Lp. 

Rodzaj zakładu 

Jednost. odniesienia  

[j.o.] 

dm

3

/j.o. · dobę  m

3

/j.o. · miesiąc 

1 

2 

3 

4 

5 

II. Oświata i nauka 

13.  Placówki wychowania 

pozaszkolnego 

a)  bez stołówki 

b)  ze stołówką 

 

 

1 uczeń 

1 uczeń 

 

 

15,0 

25,0 

 

 

0,45 

0,80 

14.  Zakłady opiekuńczo-

wychowawcze (domy dziecka, 

pogotowia opiekuńczego, 

ośrodki szkoleniowo-

wychowawcze) 

a)  bez natrysków 

b)  z natryskami 

 

 

 

 

 

1 łóżko 

1 łóżko 

 

 

 

 

 

80,0 

160,0 

 

 

 

 

 

2,4 

4,8 

15.  Instytuty 

i 

placówki 

naukowo-badawcze 

a)  bez laboratoriów 

b)  z laboratoriami 

 

 

1 zatrudniony 

1 zatrudniony 

 

 

15,0 

25,0 

 

 

0,45 

0,80 

 

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY 

W USŁUGACH

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY 

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody 

Lp. 

Rodzaj zakładu 

Jednost. odniesienia  

[j.o.] 

dm

3

/j.o. · dobę  m

3

/j.o. · miesiąc 

1 

2 

3 

4 

5 

IV. Sport i turystyka 

21.  Hotele  i  motele  kat.  lux 

(*****) 

a) z zapleczem gastronomicz. 

Hotele kat. (****) 

Hotele kat. (***) 

Hotele pozostałe 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

200,0 

250,0 

150,0 

100,0 

80,0 

6,0 

7,5 

4,5 

3,0 

2,4 

22.  Pensjonaty i domy 

wypoczynkowe 

a)  kategorii I 

b)  kategorii II 

c)  kategorii III 

 

 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

 

 

200,0 

150,0 

100,0 

 

 

6,0 

4,5 

3,0 

23.  Schroniska 

i 

domy 

wycieczkowe 

a)  kategorii I 

b)  kategorii II 

c)  kategorii III 

 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

 

150,0 

100,0 

80,0 

 

4,5 

3,0 

2,4 

 

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY 

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody 

Lp. 

Rodzaj zakładu 

Jednost. odniesienia  

[j.o.] 

dm

3

/j.o. · dobę  m

3

/j.o. · miesiąc 

1 

2 

3 

4 

5 

IV. Sport i turystyka 

24.  Obozowiska turystyczne 

1. camping 

a)  kategorii I 

b)  kategorii II 

c)  kategorii III 

2. pola biwakowe 

 

 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

1 miejsce noclegowe 

 

 

133,0 

100,0 

66,0 

33,0 

 

 

4,0 

3,0 

2,0 

1,0 

25.  Pływalnie kryte 

1korzystający 

160,0 

4,8 

26.  Pływalnie otwarte 

a)  wyczynowe 

b)  o 

wykorzystaniu 

masowym 

 

1korzystający 

1korzystający 

 

200,0 

400,0 

 

6,0 

12,0 

27.  Sale i hale sportowe z 

zapleczem sanitarnym dla 

ćwiczących 

1 ćwiczący 

66,0 

2,0 

 

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY 

W USŁUGACH

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY 

W USŁUGACH

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY 

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody 

Lp. 

Rodzaj zakładu 

Jednost. odniesienia  

[j.o.] 

dm

3

/j.o. · dobę  m

3

/j.o. · miesiąc 

1 

2 

3 

4 

5 

VI. Zakłady pracy 

42.  Zakłady  pracy,  z  wyjątkiem 

określonych w 1p. 43 

1 zatrudniony 

15,0 

0,45 

43.  Zakłady pracy 

a)  w których wymagane jest 

stosowanie natrysków 

b)  przy  pracach  szczególnie 

brudzących 

lub 

ze 

środkami toksycznymi 

 

1 zatrudniony 

 

 

1 zatrudniony 

 

 

60,0 

 

 

90,0 

 

 

1,5 

 

 

2,25 

 

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY 

DLA OBSŁUGI POJAZDÓW 

MECHANICZNYCH, MASZYN 

ROLNICZYCH I WARSZTATÓW

 

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY 

DO PODLEWANIA OGRODÓW 

PRZYDOMOWYCH I UPRAW 

ROLNICZYCH

     Przyjmuje się, że przeciętne podlewanie 

upraw odbywa

się w ciągu:

a) 15 dni/m-c w okresie 15.05-15.09
b)20 dni/m-c w ciągu całego roku
c) 30 dni/m-c w ciągu całego roku

OBLICZENIE ILOŚCI WÓD 

INFILTRACYJNYCH I 

PRZYPADKOWYCH

     W wielu miastach o rozległej sieci kanalizacyjnej obecność 
ścieków jest na ogół większa od objętości wody pobranej z 
wodociągu, głównie z powodu przenikania do kanalizacji wody 
gruntowej. Objętość wód infiltracyjnych zależy od głębokości 
położenia kanałów w stosunku do poziomu wód gruntowych 
oraz od szczelności sieci kanalizacyjnej, a także od ilości 
niekontrolowanych przyłączeń.
     Obliczenie ilości wód infiltracyjnych, przypadkowych i 
drenażowych uzależniona jest od warunków miejscowych, 
które należy dokładnie zbadać i przeanalizować.
     W starej nieszczelnej kanalizacji infiltracja może wynosić 
35÷115 m

3

/d na 1 km kanalizacji. W nowej kanalizacji 

rozdzielczej dopływ wód infiltracyjnych nie powinien 
przekraczać 45 litrów/d na 1 km kanału i 1 mm średnicy. To 
znaczy, że dla nowego kanału o średnicy 500 mm i długości 1 
km dopływ wód infiltracyjnych nie powinien przekraczać 0,045 
m

3

/d · 500 = 22,5 m

3

/d na 1 km długości.

OBLICZENIE ILOŚCI WÓD 

INFILTRACYJNYCH I 

PRZYPADKOWYCH

     W czasie trwania deszczu objętość ścieków 
miejskich doprowadzanych do oczyszczalni za 
pośrednictwem kanalizacji ogólnospławnej oraz 
półrozdzielczej jest większa o część ścieków 
opadowych. Przy intensywnych deszczach nadmiar 
ścieków opadowych z kanalizacji ogólnospławnej 
odprowadzany jest do zbiorników wyrównawczych 
lub za pośrednictwem przelewów burzowych do 
odbiornika.
     Często gdy nie ma szczególnych przesłanek do 
przyjęcia większej ilości wód infiltracyjnych i 
przypadkowych przyjmuje się wartość ok. 10% Q

NOM

Q

inf

. = 0,1 · Q

NOM

OGÓLNA ŚREDNIODOBOWA 

ILOŚĆ ŚCIEKÓW

     Ogólna średniodobowa ilość ścieków doprowadzanych do 
oczyszczalni jest sumą wszystkich omówionych poszczególnych 
grup ścieków.
     Średni dobowy dopływ z kanalizacji rozdzielczej i 
ogólnospławnej w okresie bezdeszczowym wynosi:

Q

NOM

 = Q

b-g

 + Q

p

 + Q

zup

 + Q

inf

gdzie:

Q

NOM

 - obliczeniowa średniodobowa ilość doprowadzanych 

ścieków, m

3

/d

Q

b-g

 - obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków bytowo-

gospodarczych, 

   m

3

/d

Q

p

 -  obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków z zakładów   

 

  przemysłowych, m

3

/d

Q

zup

 - obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków z 

zakładów i instytucji 

  

   użyteczności publicznej, 

m

3

/d

Q

inf

.. - obliczeniowa średniodobowa ilość wód 

infiltracyjnych i 

    przypadkowych, m

3

/d

OKREŚLENIE 

CHARAKTERYSTYCZNYCH 

PRZEPŁYWÓW ŚCIEKÓW

     Ścieki pogody bezdeszczowej są charakteryzowane przez 
przepływy miarodajne, z których najważniejszymi są: przepływ 
średni dobowy i maksymalny dobowy oraz maksymalny 
godzinowy.
     W miarę potrzeby ustala się również inne przepływy 
miarodajne takie jak: przepływ dzienny, nocny, minimalny, 
tygodniowy itp.
     Średnia dobowa ilość ścieków Q

śrd

 wyrażana jest najczęściej 

w m

3

/d lub jest odnoszona do wartości godzinowych i 

sekundowych:





h

m

Q

Q

śr

d

śr

h

/

24

3







s

dm

s

m

Q

q

śr

h

śr

/

,

/

3600

3

3



OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYCZNYCH 

PRZEPŁYWÓW ŚCIEKÓW

     Przepływ maksymalny Q

h

 

max

 zależy od średniej 

dobowej ilości ścieków i współczynników 
nierównomierności.

 

h

m

N

Q

N

N

Q

Q

og

śr

d

h

d

śr

d

h

/

24

24

3

max

max

max















s

dm

s

m

Q

q

h

/

lub

/

3600

3

3

max

max



gdzie: N

d

 

max

, N

h max

 i N

og

 – współczynniki 

nierównomierności: dobowy maksymalny, 
godzinowy maksymalny, ogólny.

OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYCZNYCH 

PRZEPŁYWÓW ŚCIEKÓW

     Przy projektowaniu oczyszczalni ścieków za 
miarodajne przyjmuje się różne wartości 
charakterystyczne natężeń przepływu ścieków, 
zależnie od rodzaju obliczeń oraz od projektowanych 
obiektów.
     Do obliczeń ogólnych jak np. niezbędnego stopnia 
oczyszczania, obliczeń ekonomicznych, przy 
porównaniu wariantów (np. kosztów pompowania), 
obliczeniach zużycia chemikaliów, ładunku BZT

5

 i 

innych wskaźników zanieczyszczeń, obciążenia 
osadu itp. jako miarodajne uważa się z zasady
  
     Obiekty podstawowe wymiaruje się również na      
     .

24

śr

d

Q

24

śr

d

Q

24

śr

d

Q

24

śr

d

Q

24

śr

d

Q

OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYCZNYCH 

PRZEPŁYWÓW ŚCIEKÓW

     Q

maks

 

h

 stanowi podstawę do wymiarowania:

• zbiorników retencyjnych uśredniających,
• rurociągów i kanałów,
• stacji dmuchaw,
• pompowni ścieków surowych,
• pompowni recyrkulacji osadu powrotnego,
• urządzeń do recyrkulacji azotanów.

NIERÓWNOMIERNOŚĆ DOPŁYWU 

ŚCIEKÓW DO OCZYSZCZALNI 

Nierównomierność dopływu ścieków do oczyszczalni

0

1

2

3

4

5

6

0

5

10

15

20

25

30

35

Średni dobowy dopływ ścieków, tys. m

3

/d

S

to

s

u

n

e

k

 d

o

 d

o

p

ły

w

u

 ś

re

d

n

ie

g

o

Dopływ max. godzinowy
Dopływ max. dobowy
Dopływ śr. dobowy
Dopływ min. dobowy
Dopływ min. godzinowy

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI 

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO 

OCZYSZCZALNI

(PRZYKŁAD 1)

 Określenie ilości ścieków bytowo-gospodarczych od 

mieszkańców

     Aktualna liczba mieszkańców miasta A wynosi: 

18.491 M

     W okresie perspektywicznym liczba mieszkańców 

zgodnie z Planem Zagospodarowania 
Przestrzennego wyniesie:19.300 M

     Jest to miasto niewielkie, w którym przeważa 

zabudowa niska, często jednorodzinna z klasą 
wyposażenia mieszkań w instalacje sanitarne II 
(pełne wyposażanie).

     Jednostkowe zużycie wody, a więc i ilość ścieków 

przyjęto  q

j

 = 0,15 m

3

/M · d.

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI 

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO 

OCZYSZCZALNI

 

(PRZYKŁAD 1)

     
     Średniodobowa ilość ścieków bytowo-
gospodarczych wynosi:

• aktualnie: Q

śr

. d = 18.491 M  · 0,15 m

3

/M · d = 

2773,6 m

3

/d

• docelowo: Q

śr

. d = 19.300 M  · 0,15 m

3

/M · d = 

2895 m

3

/d

• współczynnik nierównomierności dobowej N

d

 

max

 

= 1,3

     Maksymalne dobowe ilości ścieków:

• aktualnie: Q

max d

 = 1,3 · 2773,6 m

3

/d = 3605,68 

m

3

/d

• docelowo: Q

max

 

d

 = 1,3 · 2895 m

3

/d = 3763,5 m

3

/d

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI 

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO 

OCZYSZCZALNI

 

(PRZYKŁAD 1)

Określenie ilości ścieków z zakładów przemysłowych 
     Na terenie miasta A znajdują się następujące 

zakłady przemysłowe:

• Zakłady Mechaniczne – produkcja 

elektrobębnów, przekładni, 

reduktorów, konstrukcji stalowych,

• Zakłady Piwowarskie – słodownia,

• Spółdzielnia Dziewiarska – pralnia dżinsu,

• Nasycalnia Podkładów Kolejowych,

• Zakłady Przetwórstwa Mięsnego,

     Do oczyszczalni odprowadzać ścieki również 

będzie znajdująca się w pobliżu miasta mleczarnia.

     W oparciu o ankiety rozesłane do zakładów 

przemysłowych określić można ilość ścieków 
odprowadzanych z przemysłu do kanalizacji. 

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI 

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO 

OCZYSZCZALNI

 

(PRZYKŁAD 1)

Ilość ścieków, m

3

/d 

Lp. 

Zakład 

obecnie 

docelowo 

1 

2 

3 

4 

1. 

Mechaniczny 

15 

15 

2. 

Piwowarski 

156 

156 

3. 

Pralnia dżinsu    

200 

300 

4. 

Nasycalnia podkładów kolejowych 

100 

140 

5. 

Przetwórstwa Mięsnego             

90 

134 

6. 

Mleczarnia 

120 

173 

          RAZEM: 

681 

918 

 

Zestawienie ilości ścieków z zakładów 
przemysłowych 
miasta A (wg ankiet)

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI 

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO 

OCZYSZCZALNI

 

(PRZYKŁAD 1)

Określenie ilości ścieków z zakładów i instytucji 

użyteczności publicznej

•   3 apteki (6 pracowników),

•   Urząd Miasta i Gminy (35 pracowników),

•   2 poczty (10 pracowników),

•   2 lecznice weterynaryjne dla małych zwierząt 

(przyjmujące ok. 30

•   zwierząt na dobę),

•   2 kina (po 15 pracowników),

•   2 ośrodki zdrowia (po 40 pacjentów),

•   8 szkół (po 400 dzieci),

•   4 przedszkola (po 120 dzieci),

•   5 zakładów fryzjerskich (po 10 pracowników),

•   2 bary (po 25 miejsc),

•   2 restauracje (po 40 miejsc),

•   1 szpital (na 85 łóżek),

•   1 Dom Pomocy Społecznej (200 mieszkańców),

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI ŚCIEKÓW 

DOPROWADZANYCH DO OCZYSZCZALNI

Zestawienie ilości ścieków odprowadzanych z zakładów i 

instytucji

 użyteczności publicznej

 

Lp. 

Zakład użyteczności publicznej 

Ogólna ilość 

pracowników lub 

innej jednostki 

przeliczeniowej  

[szt.] 

Wskaźnik 

zużycia 

wody na 

jednostkę 

 

[m

3

/d] 

Ilość 

ścieków 

Q

śr. d

 

 

[m

3

/d] 

Maksymalna 

dobowa ilość 

ścieków 

Q

max d

 = N

d

 · Q

śr. d

 

[m

3

/d] 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

1.  Apteki (3x6 prac.) 

18 prac. 

0,1 

1,8 

1,3 x 1,8 = 2,34 

2.  Urząd Miasta i Gminy 

35 prac. 

0,02 

0,7 

1,3 x 0,7 = 0,91 

3.  Poczta (2x10 prac.) 

20 prac. 

0,02 

0,4 

1,3 x 0,4 = 0,52 

4.  Lecznica 

weterynaryjna 

zwierząt (2x30 zwierząt) 

60 zwierząt 

0,04 

2,4 

1,3 x 2,4 = 3,12 

5.  Kino (2x15 prac.) 

30 prac. 

0,005 

0,15 

1,3x  0,15  = 

0,195 

6.  Ośrodek zdrowia (2x40 

pacjent/d) 

80 pacjentów 

0,017 

1,36 

1,3  x  1,36  = 

1,76 

7.  Szkoła (8x400 dzieci) 

3200 dzieci 

0,02 

64 

1,1 x 64 = 70,4 

8.  Przedszkole (4x120 dzieci) 

480 dzieci 

0,075 

36,0 

1,3 x 36 = 46,8 

9.  Zakład fryzjerski (5x10 prac.) 

50 prac. 

0,166 

8,3 

1,3  x  8,3  = 

10,79 

10.  Bar (2x25 miejsc) 

50 miejsc 

0,20 

10 

1,3 x 10 = 13 

11.  Restauracja (2x40 miejsc) 

80 miejsc 

0,160 

12,8 

1,3x  12,8  = 

16,64 

12.  Szpital 

85 łóżek 

0,3 

25,5 

1,3x  25,5  = 

33,15 

13.  Dom Pomocy Społecznej 

200 miejsc 

0,20 

40 

1,3 x 40 = 52,0 

14.  Komunikacja zbiorowa 

19300 M. 

0,004 

77,2 

1,2  x  77,2  = 

92,6 

RAZEM: 

 

 

280,61 

344,225 

 

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI 

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO 

OCZYSZCZALNI

 

(PRZYKŁAD 1)

Określenie ilości wód infiltracyjnych i 

przypadkowych

     Ilość  wód  infiltracyjnych  i  przypadkowych 

przyjmuje  się zazwyczaj na  poziomie: 10% Q

śr

 

d

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI 

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO 

OCZYSZCZALNI

 

(PRZYKŁAD 1)

Ogólna ilość ścieków doprowadzanych do 

oczyszczalni

     Ogólna ilość ścieków doprowadzanych do 

oczyszczalni jest sumą wszystkich składowych 
określonych dla poszczególnych rodzajów ścieków.

Lp. 

Rodzaj ścieków 

Q

śr d

 aktualne  Q

śr d

 docelowe 

Q

max h

 

docelowe 

1 

2 

3 

4 

5 

1. 

Bytowo-gospodarcze 

2773,6 

2895 

 

2. 

Przemysłowe 

681 

918 

 

3. 

Z 

zakładów 

użyteczności 

publicznej 

280,61 

280,61 

 

Razem bez wód infiltracyjnych i 

przypadkowych 

3735,2 

4093,6 

 

4. 

Wody infiltracyjne i przypadkowe 

373,5 

409,4 

 

Ogólna ilość ścieków 

4108,7 m

3

/d 

4503 m

3

/d 

562,8 

 

Ogólna ilość ścieków doprowadzanych do oczyszczalni 
w mieście A w okresie pogody bezdeszczowej

 

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI 

OCZYSZCZANYCH ŚCIEKÓW W 

OPARCIU O BADANIA POLOWE

     Gdy do projektowanej oczyszczalni doprowadzane 

są ścieki

istniejącym systemem kanalizacji, wyznaczenie 

obliczeniowych

natężeń dopływu ścieków winno bazować na 

pomiarach

rzeczywistego natężenia spływu ścieków. Takie 

pomiary dla

kanalizacji rozdzielnej  muszą trwać kilka tygodni. 

Dla sieci

ogólnospławnej czas trwania badań nie powinien być 

krótszy niż

kilka miesięcy, ze względu na określenie wpływu 

opadów

atmosferycznych na wielkość natężenia przepływu 

ścieków.

PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ 

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

 NA PODSTAWIE POMIARÓW

(PRZYKŁAD 2)

     Na podstawie pomiarów natężenia przepływu 

ścieków przeprowadzonych zgodnie z zaleceniami 
jak wyżej wyznaczono wartość:

Q

NOM

 = 3825 m

3

/d

     Celem wykorzystania wyników rzeczywistych 

pomiarów natężenia przepływu ścieków do 
wyznaczenia przepływu miarodajnego w okresie 
perspektywicznym należy znać:

a) aktualną liczbę mieszkańców rzeczywistych 

mieszkających w    zlewni w okresie badań,

b)docelową ilość mieszkańców rzeczywistych 

(dane z Planu Zagospodarowania 
Przestrzennego)

PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ 

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

 NA PODSTAWIE POMIARÓW

 (PRZYKŁAD 2)

Ad. a) 
     Ilość mieszkańców rzeczywistych, która 
zamieszkiwała na terenie zlewni odprowadzającej 
ścieki do punktu pomiarowego wynosiła: 18.491 M

Ad. b) 
     Ilość mieszkańców rzeczywistych, która będzie 
zamieszkiwała na terenie zlewni odprowadzającej 
ścieki do oczyszczalni wg Planu Zagospodarowania 
Przestrzennego będzie wynosić:

19.300 M

PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ 

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

 NA PODSTAWIE POMIARÓW

 (PRZYKŁAD 2)

     Aby określić docelową ilość ścieków 
doprowadzanych do projektowanej oczyszczalni 
ścieków należy:

• wyznaczyć jednostkową ilość ścieków 
odprowadzanych od  mieszkańca rzeczywistego w 
okresie pomiarów, która wynosi:

d

M

m

M

d

m

mieszk

il

Q

q

NOM

j









/

206

,

0

18491

/

3825

.

.

3

3

•określić wartość nominalnego dopływu ścieków 
w okresie docelowym wg równania:

Q

NOM

 = M · q

j

 = 19300 M · 0,206 m

3

/d · M = 

3975,8 m

3

/d  

po zaokrągleniu 3980 m

3

/d.

PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ 

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

 NA PODSTAWIE POMIARÓW

 (PRZYKŁAD 2)

     Wyznaczenie przepływów charakterystycznych 
polega na odczytaniu współczynników 
nierównomierności z rysunku. Dla Q

NOM

 = Q

śr.d

 = 

3980 m

3

/d współczynniki nierównomierności 

wynoszą:

•współczynnik maksymalnego dopływu 
dobowego:

k

d

 

max

 = 1,95

•współczynnik minimalnego dopływu dobowego:

k

d

 

min

 = 0,55

•współczynnik maksymalnego dopływu 
godzinowego:

k

h

 

max

 = 2,90

•współczynnik minimalnego dopływu 
godzinowego:

k

h

 

min

 = 0,30

PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ 

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

 NA PODSTAWIE POMIARÓW

 (PRZYKŁAD 2)

     Znając Q

NOM

 i współczynniki nierównomierności 

wyznacza się przepływy charakterystyczne wg 
równań:

• przepływ maksymalny dobowy:

Q

max d

 = Q

NOM

 · k

d

 

max

 = 3980 m

3

/d · 1,95 = 7761 

m

3

/d

• przepływ minimalny dobowy:

Q

min d

 = Q

NOM

 · k

d

 

min

 = 3980 m

3

/d  · 0,55 = 2189 

m

3

/d

• przepływ  maksymalny godzinowy:

• przepływ minimalny godzinowy:

h

m

d

m

k

Q

Q

h

NOM

h

/

481

9

,

2

24

/

3980

24

3

3

max

max











h

m

d

m

k

Q

Q

h

NOM

h

/

75

,

49

30

,

0

24

/

3980

24

3

3

min

min











PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ 

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

 NA PODSTAWIE POMIARÓW

 (PRZYKŁAD 2)

     

Zestawienie charakterystycznych wartości natężeń 

przepływu ścieków 

OKREŚLENIE MIARODAJNEGO 

SKŁADU ŚCIEKÓW SUROWYCH

     Wyznaczenie miarodajnego składu ścieków surowych 

doprowadzanych do oczyszczalni ma bardzo duże znaczenie. 

     Zaniżenie wartości stężeń i wskaźników zanieczyszczeń 

może doprowadzić do zaprojektowania oczyszczalni o zbyt 
małej skuteczności. Zawyżenie wartości stężeń i wskaźników 
zanieczyszczeń może doprowadzić do przewymiarowania 
oczyszczalni. 

     Oczyszczalnię ścieków miejskich projektuje się na okres 

20÷25 lat. Oznacza to, że przez ten okres czasu musi być 
zachowana, wymagana skuteczność oczyszczania przy 
zmieniającej się ilości ścieków i niekiedy zmianie ich składu 
(a więc obciążenia urządzeń oczyszczalni ładunkiem 
zanieczyszczeń).

     Miarodajny skład ścieków, który stanowić będzie podstawę 

do obliczania NSO i wymiarowania urządzeń oczyszczalni 
może być określony następująco:

•  na podstawie wyników analiz próbek ścieków, 

odprowadzanych z danej   

  aglomeracji, miasta lub 

terenu, dla którego projektuje się oczyszczalnię,

•  na podstawie teoretycznych obliczeń bilansowych.

OKREŚLENIE MIARODAJNEGO 

SKŁADU ŚCIEKÓW NA PODSTAWIE 

POMIARÓW

     Celem wyznaczenia rzeczywistego składu ścieków oraz 
określenia miarodajnych wartości wskaźników i stężeń 
zanieczyszczeń należy przeprowadzić pomiary natężenia 
przepływu ścieków oraz wykonać analizy fizyko-chemiczne 
własności i składu ścieków.
     Analizy należy wykonywać zgodnie z obowiązującymi w 
Polsce przepisami. Pomiary nierównomierności spływu ścieków 
należy przeprowadzać przez okres kilku tygodni, a w wypadku, 
gdy sieć kanalizacyjna jest siecią ogólnospławną lub 
półrozdzielczą albo mieszaną pomiary takie winny trwać kilka 
miesięcy w celu wyznaczenia zależności między opadami 
atmosferycznymi a  ilością dopływających ścieków. Wyniki tych 
pomiarów winny być wykorzystane do wymiarowania 
zbiorników retencyjnych (przed oczyszczalnią ścieków) lub 
ewentualnie przelewów burzowych na sieci kanalizacyjnej.

POMIARY ILOŚCI I SKŁADU ŚCIEKÓW 

DOPROWADZANYCH DO GMINNEJ 

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W JELCZU-

LASKOWICACH

 

(PRZYKŁAD 3)

Metodyka poboru prób
     W celu określenia aktualnego, średniego składu 

ścieków surowych dopływających do oczyszczalni 
Jelcz-Laskowice pobrano próby ścieków w dobie 
5.01.99/6.01.99. w godzinach 
13

oo 

– 12

oo

 (24 próby).

POMIARY ILOŚCI I SKŁADU ŚCIEKÓW 

DOPROWADZANYCH DO GMINNEJ 

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W JELCZU-

LASKOWICACH

 

(PRZYKŁAD 3)

Metodyka wykonywania oznaczeń

     Analizy fizyko-chemiczne ścieków wykonano zgodnie z 

obowiązującymi przepisami państwowymi. W każdej próbie 

oznaczono:

• odczyn,

• zasadowość,

• BZT5,

• ChZT,

• azot amonowy,

• azot organiczny,

• azot azotynowy,

• azot azotanowy, 

• azot TKN,

• azot ogólny,

• suchą pozostałość,

• substancje rozpuszczone,

• zawiesiny,

• fosfor ogólny,

• ortofosforany.

POMIARY ILOŚCI I SKŁADU ŚCIEKÓW 

DOPROWADZANYCH DO GMINNEJ 

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W JELCZU-

LASKOWICACH

 

(PRZYKŁAD 3)

Zakres oznaczeń oraz norm, według których wykonano 
analizy

 

ZESTAWIENIE GODZINOWYCH 

DOPŁYWÓW ŚCIEKÓW SUROWYCH W 

DOBIE 5.01/6.01.99

 

(PRZYKŁAD 3)

Lp. 

Numer analizy /data pobrania 

/godzina pobrania  

Przepływ godzinowy 

[m

3

/h] 

1 

2 

3 

1. 

1/05.01.99/13:00 

159 

2. 

2/05.01.99/14:00 

159 

3. 

3/05.01.99/15:00 

150 

4. 

4/05.01.99/16:00 

184 

5. 

5/05.01.99/17:00 

122 

6. 

6/05.01.99/18:00 

167 

7. 

7/05.01.99/19:00 

132 

8. 

8/05.01.99/20:00 

133 

9. 

9/05.01.99/21:00 

162 

10. 

10/05.01.99/22:00 

157 

11. 

11/05.01.99/23:00 

120 

12. 

12/06.01.99/0:00 

110 

13. 

13/06.01.99/1:00 

107 

14. 

14/06.01.99/2:00 

115 

15. 

15/06.01.99/3:00 

117 

16. 

16/06.01.99/4:00 

106 

17. 

17/06.01.99/5:00 

80 

18. 

18/06.01.99/6:00 

113 

19. 

19/06.01.99/7:00 

122 

20. 

20/06.01.99/8:00 

90 

21. 

21/06.01.99/9:00 

117 

22. 

22/06.01.99/10:00 

115 

23. 

23/06.01.99/11:00 

130 

24. 

24/06.01.99/12:00 

113 

 

NIERÓWNOMIERNOŚĆ NATĘŻENIA 

PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW – OCZYSZCZALNIA 

JELCZ-LASKOWICE

 

 

(PRZYKŁAD 3)

Nierównomierność natężenia przepływu ścieków 

w dobie 05.01/06.01.99

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Godzina

P

rz

e

p

ły

w

, 

m

3

/h

CHARAKTERYSTYKA JAKOŚCIOWA 

ŚCIEKÓW SUROWYCH

 

(PRZYKŁAD 3)

  Godzina  Prze-

pływ 

BZT

5

 

ChZT 

Azot 

organ. 

Azot 

amonowy 

Azot 

ogólny 

Zawiesiny  Fosfor 

ogólny 

Zasadowość 

[h] 

[m

3

/h]  [gO

2

/m

3

]  [gO

2

/m

3

]  [gN/m

3

]  [gN/m

3

]  [gN/m

3

] 

[g/m

3

] 

[gP/m

3

] 

[mol/m

3

] 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

10 

13 

159 

410 

824 

25,2 

96,6 

121,8 

282 

17,93 

15 

14 

159 

250 

640 

23,8 

46,9 

70,7 

228 

9,39 

6,1 

15 

150 

230 

568 

16,8 

40,6 

57,4 

230 

6,93 

5,6 

16 

184 

240 

536 

22,4 

40,6 

63 

168 

10,43 

6 

17 

122 

190 

440 

14 

35 

49 

168 

9,13 

5,6 

18 

167 

310 

656 

30,8 

41,3 

72,1 

174 

18,78 

5,4 

19 

132 

230 

568 

15,4 

38,5 

53,9 

190 

10,43 

5,6 

20 

133 

200 

504 

15,4 

39,9 

55,3 

152 

10,17 

5,8 

21 

162 

260 

512 

22,4 

42 

64,4 

342 

9,13 

5,6 

22 

157 

380 

652 

21,7 

43,4 

65,1 

664 

10,43 

5,2 

23 

120 

260 

616 

16,1 

43,4 

59,5 

268 

10,43 

5,8 

24 

110 

220 

440 

14 

46,2 

60,2 

138 

8,48 

5,8 

1 

107 

300 

1608 

26,6 

49 

75,6 

500 

11,74 

5 

2 

115 

260 

640 

18,9 

41,3 

60,2 

452 

10,43 

5,4 

3 

117 

205 

420 

11,9 

47,6 

59,5 

196 

9,39 

6,2 

4 

106 

30 

76 

8,4 

17,5 

25,9 

6 

2,35 

4,3 

5 

80 

32,5 

84 

7 

18,9 

25,9 

32 

2,61 

4 

6 

113 

30 

84 

12,6 

17,5 

30,1 

28 

2,61 

3,7 

7 

122 

31,2 

92 

6,3 

16,8 

23,1 

28 

2,74 

4,1 

8 

90 

220 

600 

17,5 

44,8 

62,3 

340 

7,82 

6 

9 

117 

140 

320 

22,4 

74,2 

96,6 

216 

9,13 

8,3 

10 

115 

450 

1100 

32,9 

82,6 

115,5 

778 

14,34 

8,2 

11 

130 

370 

770 

22,4 

88,2 

110,6 

376 

16,3 

10,7 

12 

113 

920 

2400 

60,9 

111,3 

172,2 

400 

29,34 

11,1 

 

WARTOŚCI WSKAŹNIKA BZT

5

 W ŚCIEKACH 

SUROWYCH DOPŁYWAJĄCYCH NA 

OCZYSZCZALNIĘ JELCZ-LASKOWICE

 

(PRZYKŁAD 3)

Wartość wskaźnika BZT

5 

w ściekach surowych dopływających na 

oczyszczalnię J elcz - Laskowice

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Godzina

S

tę

ż

e

n

ie

 B

Z

T

5

, 

g

O

2

/m

3

WARTOŚCI ŁADUNKÓW BZT

5

 W ŚCIEKACH 

SUROWYCH DOPŁYWAJĄCYCH NA 

OCZYSZCZALNIĘ JELCZ-LASKOWICE

 

 

(PRZYKŁAD 3)

Ładunek BZT

5

 w ściekach surowych dopływających na 

oczyszczalnię ścieków w J elczu - Laskowicach

0

20

40

60

80

100

120

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Godzina

Ł

a

d

u

n

e

k

 g

o

d

z

in

o

w

y

 

B

Z

T

5

,

 k

g

O

2

/h

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

Ł

a

d

u

n

e

k

 B

Z

T

5

 w

 k

g

O

2

 

n

a

ra

s

ta

ją

c

o

 w

 d

o

b

ie

DOBOWE ŁADUNKI ZANIECZYSZCZEŃ 

ŚCIEKÓW SUROWYCH

 

 

(PRZYKŁAD 3)

Lp. 

Wskaźnik lub zanieczyszczenie  

Jednostka 

Wartość 

1 

2 

3 

4 

1. 

Przepływ 

m

3

/d 

3080 

2. 

Zasadowość 

kmol/d 

20,11 

3. 

BZT

5

 

kgO

2

/d 

811,64 

4. 

ChZT 

kgO

2

/d 

1949,00 

5. 

Azot amonowy 

kgN/d 

151,05 

6. 

Azot organiczny 

kgN/d 

63,70 

7. 

Azot azotynowy 

kgN/d 

- 

8. 

Azot azotanowy 

kgN/d 

- 

9. 

Azot TKN 

kgN/d 

214,75 

10. 

Azot całkowity 

kgN/d 

214,75 

11. 

Sucha pozostałość 

kg/d 

- 

12. 

Substancje rozpuszczone 

kg/d 

- 

13. 

Zawiesiny 

kg/d 

1560,61 

14. 

Fosfor ogólny 

kgP/d 

33,08