Zasady przetaczania
Zasady przetaczania
preparatów
preparatów
krwiopochodnych
krwiopochodnych
Wskazania do przetoczenia
Wskazania do przetoczenia
krwinek czerwonych (KKCz)
krwinek czerwonych (KKCz)
Niedokrwistość – poziom Hgb i wartość
Niedokrwistość – poziom Hgb i wartość
Ht;
Ht;
objawy kliniczne : tachykardia, bóle
objawy kliniczne : tachykardia, bóle
wieńcowe, wystąpienie lub nasilenie
wieńcowe, wystąpienie lub nasilenie
objawów niewydolności serca, objawy
objawów niewydolności serca, objawy
z OUN
z OUN
Krwotok – wstrząs hipowolemiczny ;
Krwotok – wstrząs hipowolemiczny ;
dodatkowo podaje się płyny
dodatkowo podaje się płyny
elektrolitowe i krystaloidy
elektrolitowe i krystaloidy
Preparaty krwinek
Preparaty krwinek
czerwonych
czerwonych
KKCz- zawiera bardzo niewielkie ilości płytek krwi,
KKCz- zawiera bardzo niewielkie ilości płytek krwi,
leukocytów i osocza;
leukocytów i osocza;
nie wywołuje poprzetoczeniowych odczynów
nie wywołuje poprzetoczeniowych odczynów
niehemolitycznych i nie zwiększa nadmiernie
niehemolitycznych i nie zwiększa nadmiernie
objętości krwi krążącej
objętości krwi krążącej
KKCz ubogoleukocytarny – redukuje ryzyko
KKCz ubogoleukocytarny – redukuje ryzyko
poprzetoczeniowych odczynów niehemolitycznych;
poprzetoczeniowych odczynów niehemolitycznych;
zmniejsza immunizację biorcy krwi
zmniejsza immunizację biorcy krwi
-
Wirowanie KKCz z usunięciem „kożuszka
Wirowanie KKCz z usunięciem „kożuszka
leukocytarnego”
leukocytarnego”
-
Automatyczne przemywanie krwinek czerwonych
Automatyczne przemywanie krwinek czerwonych
-
Stosowanie filtrów usuwających leukocyty i
Stosowanie filtrów usuwających leukocyty i
agregaty z KKCz
agregaty z KKCz
Przetaczanie płytek krwi
Przetaczanie płytek krwi
KKP
KKP
Wskazanie – małopłytkowa skaza
Wskazanie – małopłytkowa skaza
krwotoczna w przebiegu hipoplazji
krwotoczna w przebiegu hipoplazji
lub aplazji szpiku oraz chorób
lub aplazji szpiku oraz chorób
rozrostowych układu krwiotwórczego;
rozrostowych układu krwiotwórczego;
po chemioterapii lub radioterapii;
po chemioterapii lub radioterapii;
przetoczenie dużych objętości krwi
przetoczenie dużych objętości krwi
(małopłytkowość z rozcieńczenia –
(małopłytkowość z rozcieńczenia –
powyżej 15 j KKCz)
powyżej 15 j KKCz)
Przetaczanie płytek krwi c.d.
Przetaczanie płytek krwi c.d.
Profilaktyczne przetoczenie KKP –
Profilaktyczne przetoczenie KKP –
zagrożenie krwawieniem do OUN – PLT
zagrożenie krwawieniem do OUN – PLT
poniżej 10tys.
poniżej 10tys.
Przy współistniejącym ciężkim zakażeniu
Przy współistniejącym ciężkim zakażeniu
(posocznica) – przetoczenie KKP – PLT
(posocznica) – przetoczenie KKP – PLT
poniżej 30 tys.
poniżej 30 tys.
Objawy skazy krwotocznej – przetoczenie
Objawy skazy krwotocznej – przetoczenie
KKP – PLT poniżej 20 tys.
KKP – PLT poniżej 20 tys.
Małopłytkowość z zaburzeniami
Małopłytkowość z zaburzeniami
jakościowymi płytek i zakażeniem –
jakościowymi płytek i zakażeniem –
przetoczenie KKP – PLT poniżej 50 tys.
przetoczenie KKP – PLT poniżej 50 tys.
Przeciwwskazania do
Przeciwwskazania do
przetaczania KKP
przetaczania KKP
Trombocytopenia po leczeniu
Trombocytopenia po leczeniu
heparyną
heparyną
Zakrzepowa plamica małopłytkowa
Zakrzepowa plamica małopłytkowa
Zespół hemolityczno-mocznicowy
Zespół hemolityczno-mocznicowy
Preparaty płytek krwi
Preparaty płytek krwi
Preparat „zlewany” od kilku dawców
Preparat „zlewany” od kilku dawców
– może immunizować biorcę
– może immunizować biorcę
Preparat od jednego dawcy przy
Preparat od jednego dawcy przy
użyciu separatora
użyciu separatora
KKP może zawierać niewielką ilość
KKP może zawierać niewielką ilość
krwinek czerwonych do 0,5 ml
krwinek czerwonych do 0,5 ml
Stosowanie filtrów pozbawia
Stosowanie filtrów pozbawia
zanieczyszczenia leukocytami
zanieczyszczenia leukocytami
Preparaty płytek krwi
Preparaty płytek krwi
Można przechowywać w temp. +22
Można przechowywać w temp. +22
do + 24C przez maks. 5 dni poddając
do + 24C przez maks. 5 dni poddając
delikatnemu wstrząsaniu na
delikatnemu wstrząsaniu na
odpowiednich mieszadłach
odpowiednich mieszadłach
Można mrozić w temp – 80C w DMSO
Można mrozić w temp – 80C w DMSO
– obniżone parametry płytek - u
– obniżone parametry płytek - u
osób leczonych z powodu ciężkich
osób leczonych z powodu ciężkich
chorób układu krwiotwórczego
chorób układu krwiotwórczego
Preparaty płytek krwi
Preparaty płytek krwi
Przetaczanie nie wymaga próby
Przetaczanie nie wymaga próby
krzyżowej
krzyżowej
Krwinki są zgodne w układzie ABO
Krwinki są zgodne w układzie ABO
Przetoczenie 1 j KKP powinno
Przetoczenie 1 j KKP powinno
zwiększyć o 20 tys. PLT
zwiększyć o 20 tys. PLT
Oporność na skutek obecności
Oporność na skutek obecności
alloprzeciwciał przeciw anygenom
alloprzeciwciał przeciw anygenom
HLA klasy I
HLA klasy I
Powikłania po przetoczeniu KKP
Powikłania po przetoczeniu KKP
Reakcja gorączkowa
Reakcja gorączkowa
poprzetoczeniowa
poprzetoczeniowa
Przeniesienie zakażeń wirusowych
Przeniesienie zakażeń wirusowych
lub bakteryjnych
lub bakteryjnych
Alloimmunizacja powodująca
Alloimmunizacja powodująca
oporność na przetoczenie KKP
oporność na przetoczenie KKP
Rozwój choroby przeszczep przeciw
Rozwój choroby przeszczep przeciw
gospodarzowi
gospodarzowi
Preparaty stosowane w
Preparaty stosowane w
leczeniu zaburzeń krzepnięcia
leczeniu zaburzeń krzepnięcia
Osocze świeżo mrożone (FFP) – zawiera
Osocze świeżo mrożone (FFP) – zawiera
wszystkie czynniki układu krzepnięcia;
wszystkie czynniki układu krzepnięcia;
wskazanie do stosowania :niedobór
wskazanie do stosowania :niedobór
czynników protrombiny wytwarzanych w
czynników protrombiny wytwarzanych w
wątrobie i zależnych od witaminy K w
wątrobie i zależnych od witaminy K w
przebiegu : ciężkiego uszkodzenia wątroby,
przebiegu : ciężkiego uszkodzenia wątroby,
awitaminozie K u osób leczonych
awitaminozie K u osób leczonych
antybiotykami; zespołach złego wchłaniania
antybiotykami; zespołach złego wchłaniania
(tłuszczów); w chorobach dróg żółciowych z
(tłuszczów); w chorobach dróg żółciowych z
żółtaczką mechaniczną; po długim okresie
żółtaczką mechaniczną; po długim okresie
głodzenia; przedawkowania doustnych
głodzenia; przedawkowania doustnych
antykoagulantów
antykoagulantów
Preparaty stosowane w
Preparaty stosowane w
leczeniu zaburzeń krzepnięcia
leczeniu zaburzeń krzepnięcia
Hemofilia A – niedobór czynnika VIII.
Hemofilia A – niedobór czynnika VIII.
Źródło FFP; krioprecypitat; liofilizowany
Źródło FFP; krioprecypitat; liofilizowany
koncentrat czynnika VIII (postać
koncentrat czynnika VIII (postać
rekombinowana)
rekombinowana)
Hemofilia B - niedobór czynnika IX
Hemofilia B - niedobór czynnika IX
Źródło FFP; liofilizowany koncentrat czynnika
Źródło FFP; liofilizowany koncentrat czynnika
IX
IX
Choroba von Willebranda – brak lub dysfunkcja
Choroba von Willebranda – brak lub dysfunkcja
podjednostki czynnika VIII
podjednostki czynnika VIII
Źródło krioprecypitat
Źródło krioprecypitat
Powikłania po przetoczeniu
Powikłania po przetoczeniu
preparatów krwiopochodnych
preparatów krwiopochodnych
Ryzyko wystąpienia objawu
Ryzyko wystąpienia objawu
niepożądanego wynikające z błędu przy
niepożądanego wynikające z błędu przy
przetaczaniu preparatów
przetaczaniu preparatów
krwiopochodnych wynosi 1:16 500
krwiopochodnych wynosi 1:16 500
Przetoczenie krwi niezgodnej w układzie
Przetoczenie krwi niezgodnej w układzie
ABO występuje z częstością 1:100 000
ABO występuje z częstością 1:100 000
Zgon spowodowany błędem przy
Zgon spowodowany błędem przy
przetaczaniu krwi występuje z
przetaczaniu krwi występuje z
częstością
częstością
1 : 1 500 000
1 : 1 500 000
Powikłania infekcyjne
Powikłania infekcyjne
Bakteryjne – posocznica o ciężkim przebiegu
Bakteryjne – posocznica o ciężkim przebiegu
Wirusowe – wirusy zapalenia wątroby A,B, C,
Wirusowe – wirusy zapalenia wątroby A,B, C,
E i G, ludzkie wirusy limfotropowe (HTLV-1 i
E i G, ludzkie wirusy limfotropowe (HTLV-1 i
HTLV-2), wirus HIV, cytomegalowirus (CMV),
HTLV-2), wirus HIV, cytomegalowirus (CMV),
parwowirus. Po przetoczeniu KKCz, KKP.
parwowirus. Po przetoczeniu KKCz, KKP.
Osocze wolne.
Osocze wolne.
Przeciwdziałanie polega na ograniczeniu
Przeciwdziałanie polega na ograniczeniu
immunizacji poprzez usuwanie leukocytów z
immunizacji poprzez usuwanie leukocytów z
KKCz i KKP. Napromienianie (promienie
KKCz i KKP. Napromienianie (promienie
gamma) inaktywuje limfocyty T; które
gamma) inaktywuje limfocyty T; które
odpowiadają za rozwój GVHD.
odpowiadają za rozwój GVHD.
Powikłania immunizacyjne
Powikłania immunizacyjne
Ostre odczyny hemolityczne
Ostre odczyny hemolityczne
Najcięższe wewnątrznaczyniowe na skutek
Najcięższe wewnątrznaczyniowe na skutek
niezgodności krwi w układzie ABO.
niezgodności krwi w układzie ABO.
Dochodzi do aktywacji dopełniacza i rozwoju
Dochodzi do aktywacji dopełniacza i rozwoju
DIC oraz ostrej niewydolności nerek
DIC oraz ostrej niewydolności nerek
Pozanaczyniowe odczyny hemolityczne
Pozanaczyniowe odczyny hemolityczne
Łagodniejsze z powstaniem reakcji IgG z
Łagodniejsze z powstaniem reakcji IgG z
antygenami erytrocytów
antygenami erytrocytów
Przetoczenie krwi niezgodnej w układzie
Przetoczenie krwi niezgodnej w układzie
RhD nie powoduje aktywacji dopełniacza
RhD nie powoduje aktywacji dopełniacza
Odczyny gorączkowe
Odczyny gorączkowe
nieimmunologiczne
nieimmunologiczne
Gorączka powstaje w wyniku powolnego
Gorączka powstaje w wyniku powolnego
uwalaniania cytokin z monocytów.
uwalaniania cytokin z monocytów.
Przetaczanie KKCz lub KKP z
Przetaczanie KKCz lub KKP z
zanieczyszczeniami leukocytów
zanieczyszczeniami leukocytów
niezgodnych w układzie HLA powoduje
niezgodnych w układzie HLA powoduje
powstanie przeciwciał. Reakcje alergiczne
powstanie przeciwciał. Reakcje alergiczne
są wynikiem działania przeciwciał przeciw
są wynikiem działania przeciwciał przeciw
białkom osocza i najczęściej mają
białkom osocza i najczęściej mają
charakter reakcji skórnych. Może
charakter reakcji skórnych. Może
wystąpić wstrząs anafilaktyczny.
wystąpić wstrząs anafilaktyczny.
Inne powikłania
Inne powikłania
Obukomorowa niewydolność krążenia
Obukomorowa niewydolność krążenia
Szybkie przetaczanie KKCz może
Szybkie przetaczanie KKCz może
powodować komorowe zaburzenia
powodować komorowe zaburzenia
serca
serca
Uszkodzenie płuc – zespół TRALI –
Uszkodzenie płuc – zespół TRALI –
obrzęk płuc
obrzęk płuc
Hemosyderoza – liczne przetoczenia z
Hemosyderoza – liczne przetoczenia z
niewydolnością serca, wątroby, trzustki
niewydolnością serca, wątroby, trzustki