Inne zaburzenia 
psychotyczne

Katedra i Klinika Psychiatrii 

Pomorskiej Akademii 

Medycznej

Szczecin 2003

 

 

Zaburzenia psychiczne

 

Ogół zaburzeń czynności
psychicznych i zachowania,
które są przedmiotem 
zainteresowania psychiatrii
klinicznej. 

 

 

 Rodzaje zaburzeń             
                 

psychotyczne

niepsychotyczne



nerwice (zaburzenia 

lękowe)



reakcje adaptacyjne



zaburzenia 

psychosomatyczne



zaburzenia osobowości



zespoły tzw. 

psychoorganiczne



uzależnienia od 

substancji

 

 

 Zaburzenia 

psychotyczne 

(psychozy)

Stany chorobowe, w których 

występują 



omamy



urojenia



zaburzenia świadomości



duże zaburzenia emocji i nastroju

lączące się z zaburzeniami myślenia 

i aktywności złożonej.

 

 

Klasyfikacja ICD-10



psychotyczny –tzn. występują 
omamy, urojenia lub niektóre 
inne nieprawidłowości zachowania 
jak znaczne pobudzenie lub 
podwyższona aktywność, 
wyraźne spowolnienie ruchowe 
lub zachowania katatoniczne.

 

 

Psychozy



Endogenne 

Etiologia nieustalona, 
związana 
prawdopodobnie 
z występowaniem 
wrodzonych defektów 
czynności oun 
pochodzenia 
metabolicznego



Egzogenne 

Etiologia jest 

związana 

z wpływem 

czynników

egzogennych= 
zewnętrznych

 

 

 

Psychozy



Endogenne 



Schizofrenia



Choroba afektywna



jedno- i 

dwubiegunowa



Zaburzenia 

schizoafektywne



Parafrenia



Paranoja



Egzogenne 

 

 

 Parafrenia



późny wiek zachorowania (około 60 

r.ż.)



częściej u kobiet



względnie uporządkowany i powiązany 

logicznie system urojeń ( najczęściej 

prześladowcze lub wielkościowe)



omamy (słuchowe, węchowe, dotykowe)



zazwyczaj nienaruszona struktura 

osobowości

 

 

 Paranoja

(uporczywe zaburzenia 

urojeniowe)



początek w wieku średnim



pojedyncze albo zespół 

powiązanych ze sobą urojeń 

(prześladowcze, hipochondryczne, 

wielkościowe, pieniacze, zazdrości), 

które zwykle są trwałe i utrzymują 

się przez całe życie



struktura osobowości nienaruszona

Uwaga: nie ma omamów

 

 

Zaburzenie 

schizotypowe

(typu schizofrenii)

osobowość schizoidalna

zaburzenie schizotypowe

schizofrenia

 

 

Zaburzenie 

schizotypowe

(typu schizofrenii)



ekscentryczne zachowania i wygląd



nieprawidłowości myślenia i afektu



słaby kontakt emocjonalny z innymi



skłonność do wycofywania się



dziwne przekonania i magiczne myślenie



podejrzliwość, nastawienie ksobne



ruminacje, często o treściach 
dysmorfofobicznej, seksualnej, agresywnej

 

 

Zaburzenia 

schizoafektywne 



objawy schizofrenii i zaburzeń 
nastroju występują w porównywalnym 
nasileniu i zwykle jednocześnie lub co 
najwyżej w ciągu kilku dni po sobie



struktura osobowości i 
funkcjonowanie (w stosunku do 
schizofrenii) względnie dobrze 
zachowane

 

 

 Psychozy egzogenne



według Bonhoeffera są ostrą reakcją na 

czynniki szkodliwe działające z zewnątrz, 

ale nie czynniki psychologiczne (wtedy jest 

to psychoza reaktywna)



reakcje na różne czynniki szkodliwe mogą 

być jednakowe i nie zależą od rodzaju 

czynnika



każda choroba somatyczna o ciężkim 

przebiegu, przy zaistnieniu określonych 

warunków, może doprowadzić do zaburzeń 

psychotycznych

 

 

Czynniki egzogenne 

wewnątrzczaszkowe



zapalenia mózgu i opon 

mózgowo-rdzeniowych



napady padaczkowe i stany 

ponapadowe



krwotoki wewnątrzczaszkowe



guzy oun



urazy mózgu

 

 

Czynniki egzogenne

  zewnątrzczaszkowe



zaburzenia metaboliczne (stany niedożywienia, 

niedotlenienia, niedobory elektrolitowe, 

awitaminozy)



zaburzenia endokrynologiczne



infekcje, stany septyczne



niewydolności wątroby, nerek, układu krążenia



leki (anksjolityki, nasenne, antycholinergiczne, 

p/drgawkowe, p/nadciśnieniowe, salicylany, 

sterydy, p/parkinsonowskie, glikozydy 

nasercowe,cymetydyna)



alkohol i narkotyki



zatrucia metalami ciężkimi, tlenkiem węgla, i in.

 

 

 Psychozy egzogenne- 

podział 

I.

I. Zaburzenia świadomości – 
jeśli czynnik zadziała w 
sposób ostry



ilościowe



jakościowe

 

 

Psychozy egzogenne- 

podział c.d. 

II. Inne zespoły psychopatologiczne- 

jeśli czynnik działa przewlekle



halucynozy



zespoły urojeniowe



zespoły paranoidalne



zespoły depresyjne, maniakalne



zespoły katatoniczne



zespoły otępienie, amnestyczne

 

 

 Leczenie psychoz 

egzogennych



konieczność leczenia przyczynowego- 

leczenie w oddziałach 

pozapsychiatrycznych



leczenie objawowe

o      Zabezpieczenie fizyczne chorego (jeśli 

jest to konieczne)

o      Uspokojenie chorego 

(farmakologiczne)- obniżenie poziomu lęku

o      Leczenie zespołów psychotycznych, 

jeśli leczenie przyczynowe nie przyniosło 

rezultatu (leki p/depresyjne, neuroleptyki, 

anksjolityki)

 

 

Dziękuję za uwagę