KRĄŻENIE 

KRĄŻENIE 

WIEŃCOWE

WIEŃCOWE

Coronary blood flow

Coronary blood flow

Plan prezentacji

Plan prezentacji

Anatomia tętnic wieńcowych

Anatomia tętnic wieńcowych

Fizjologia krążenia wieńcowego

Fizjologia krążenia wieńcowego

Choroby krążenia wieńcowego

Choroby krążenia wieńcowego

Anatomia tętnic 

Anatomia tętnic 

wieńcowych

wieńcowych

A. coronaria 

A. coronaria 

sin

sin

Ramus 

Ramus 

circumflexus

circumflexus

Ramus intervent. 

Ramus intervent. 

ant.

ant.

Naczynia serca od 

Naczynia serca od 

przodu

przodu

A. coronaria dex

A. coronaria dex

Ramus intervent. 

Ramus intervent. 

post.

post.

Naczynia serca od tyłu

Naczynia serca od tyłu

Parę słów o tt. 

Parę słów o tt. 

wieńcowych:

wieńcowych:

 

 

Odchodzą od opuszki aorty

Odchodzą od opuszki aorty

 

 

Należą do tzw. Tętnic 

Należą do tzw. Tętnic 

końcowych

końcowych

 

 

6x więcej naczyń włosowatych 

6x więcej naczyń włosowatych 

niż w          mm. szkieletowych

niż w          mm. szkieletowych

Zaopatrzenie tt. 

Zaopatrzenie tt. 

wieńcowych

wieńcowych



Prawa komora

Prawa komora

prawy przedsionek

prawy przedsionek



Tylna 1/3 przegrody 

Tylna 1/3 przegrody 

międzykomorowej

międzykomorowej



Główna cz. układu 

Główna cz. układu 

przewodzącego

przewodzącego



Lewa komora

Lewa komora



Oba przedsionki

Oba przedsionki



Przednie 2/3 

Przednie 2/3 

przegrody 

przegrody 

międzykomorow

międzykomorow

ej

ej

DEX.

DEX.

SIN.

SIN.

Krew żylna odpływa z serca:

Krew żylna odpływa z serca:

1)

1)

Układ naczyń żylnych 

Układ naczyń żylnych 

powierzchownych

powierzchownych

2)

2)

Układ naczyń żylnych głębokich

Układ naczyń żylnych głębokich

3)

3)

Żyłami Tebezjusza

Żyłami Tebezjusza

Fizjologia tętnic 

Fizjologia tętnic 

wieńcowych

wieńcowych

Zadanie krążenia 

Zadanie krążenia 

wieńcowego:

wieńcowego:

Zaopatrzenie serca w krew 

Zaopatrzenie serca w krew 

proporcjonalnie do jego 

proporcjonalnie do jego 

zapotrzebowania na O

zapotrzebowania na O

2

2

 zależne 

 zależne 

od:

od:



Stopnia ekstrakcji tlenem

Stopnia ekstrakcji tlenem



Ilości krwi dostarczanej w [j] 

Ilości krwi dostarczanej w [j] 

czasu

czasu

Promień światła naczynia zależy 

Promień światła naczynia zależy 

od:

od:

I.

I.

Ciśnienia transmuralnego

Ciśnienia transmuralnego

/różnica między ciśnieniem krwi

/różnica między ciśnieniem krwi

a siłami zaciskającymi naczynie z 

a siłami zaciskającymi naczynie z 

zew./

zew./

II.

II.

Sprężystości ściany naczynia

Sprężystości ściany naczynia

bierna

bierna

czynna

czynna

KOMPONENTA POZANACZYNIOWA

KOMPONENTA POZANACZYNIOWA

KOMPONENTA NACZYNIOWA

KOMPONENTA NACZYNIOWA

Komponenta 

Komponenta 

pozanaczyniowa

pozanaczyniowa



Siły ściskające naczynia z 

Siły ściskające naczynia z 

zewnątrz

zewnątrz



Kurczący się miocyty sercowe 

Kurczący się miocyty sercowe 

bezpośrednio zaciskają naczynia

bezpośrednio zaciskają naczynia



Przepływ w tt.

Przepływ w tt.



podwsierdziowych

podwsierdziowych



środkowych

środkowych



ponadnasierdziowych

ponadnasierdziowych

zatrzymany!

zatrzymany!

ograniczony!

ograniczony!

S

S

1.

1.

Autoregulacja przepływu 

Autoregulacja przepływu 

wieńcowego

wieńcowego

2.

2.

Regulacja metaboliczna

Regulacja metaboliczna

3.

3.

Rezerwa przepływu wieńcowego

Rezerwa przepływu wieńcowego

4.

4.

Przekrwienie reaktywne

Przekrwienie reaktywne

Komponenta naczyniowa

Komponenta naczyniowa

1.

1.

  

  

Autoregulacja przepływu 

Autoregulacja przepływu 

wieńcowego

wieńcowego



Spadek p parcjalnego O

Spadek p parcjalnego O

2 

2 

>>>

>>>

>>> rozszerzenie tt. i spadek 

>>> rozszerzenie tt. i spadek 

oporu przepływu

oporu przepływu



Wzrost p parcjalnego O

Wzrost p parcjalnego O

2

2

 >>>

 >>>

>>> skurcz tt. i wzrost oporu 

>>> skurcz tt. i wzrost oporu 

przepływu

przepływu



Nagromadzenie w mięśniu 

Nagromadzenie w mięśniu 

sercowym metabolitów takich jak, 

sercowym metabolitów takich jak, 

rozszerza naczynia wieńcowe:

rozszerza naczynia wieńcowe:



wzrost pCO

wzrost pCO

2

2



spadek O

spadek O

2

2



wzrost c kwasu mlekowego

wzrost c kwasu mlekowego



wzrost c K

wzrost c K

+

+



wzrost c nukleotydów adeninowych 

wzrost c nukleotydów adeninowych 

(ADP, AMP)

(ADP, AMP)



Wzrost c adenozyny

Wzrost c adenozyny

2.

2.

  

  

Regulacja metaboliczna

Regulacja metaboliczna

Jest to różnica pomiędzy 

Jest to różnica pomiędzy 

spoczynkowym a aktualnym 

spoczynkowym a aktualnym 

przepływem wieńcowym!

przepływem wieńcowym!

 

 

Utrata rezerwy >>> 

Utrata rezerwy >>> 

niewydolność 

niewydolność 

wieńcowa!

wieńcowa!

3.

3.

  

  

Rezerwa przepływu wieńcowego

Rezerwa przepływu wieńcowego

4.

4.

  

  

Przekrwienie reaktywne

Przekrwienie reaktywne

Po krótkim okresie niedokrwienia, 

Po krótkim okresie niedokrwienia, 

przepływ wieńcowy przejściowo 

przepływ wieńcowy przejściowo 

ogromnie rośnie.

ogromnie rośnie.

•

Adenozyna (Ado) wydzielana przez 

Adenozyna (Ado) wydzielana przez 

niedotlenione miocyty działa 

niedotlenione miocyty działa 

naczyniorozszerzająco

naczyniorozszerzająco

•

NO

NO

Wpływ unerwienia wegetatywnego 

Wpływ unerwienia wegetatywnego 

na krążenie wieńcowe

na krążenie wieńcowe



NORADRENALINA /NA/

NORADRENALINA /NA/



ACETYLOCHOLINA /Ach/

ACETYLOCHOLINA /Ach/

Noradrenalina NA

Noradrenalina NA

Uwalniana z zakończeń 

Uwalniana z zakończeń 

pozazwojowych włókien 

pozazwojowych włókien 

współczulnych

współczulnych

Receptory a

Receptory a

1

1

 a

 a

2

2

miocytów 

miocytów 

ściany

ściany

naczyniowej

naczyniowej

Receptory a

Receptory a

2

2

komórek

komórek

śródbłonka

śródbłonka

EFEKT:

EFEKT:

 zwiększanie oporu 

 zwiększanie oporu 

naczyniowego!

naczyniowego!

Acetylocholina Ach

Acetylocholina Ach

Wydzielana z zakończeń 

Wydzielana z zakończeń 

pozazwojowych włókien 

pozazwojowych włókien 

przywspółczulnych

przywspółczulnych

Bezpośrednie

Bezpośrednie

działanie

działanie

skurczowe 

skurczowe 

na miocyty

na miocyty

Silnie pobudza

Silnie pobudza

wydzielanie NO 

wydzielanie NO 

ze śródbłonka

ze śródbłonka

EFEKT:

EFEKT:

 rozszerzenie naczyń 

 rozszerzenie naczyń 

krwionośnych!

krwionośnych!

Choroby krążenia 

Choroby krążenia 

wieńcowego

wieńcowego

Bibliografia

Bibliografia



„

„

Podstawy kardiologii” pod redakcją Lecha 

Podstawy kardiologii” pod redakcją Lecha 

Polońskiego, Zakład Poligrafii ŚAM Katowice 2000

Polońskiego, Zakład Poligrafii ŚAM Katowice 2000



„

„

Kardiologia, współczesne rozpoznawanie i leczenie”

Kardiologia, współczesne rozpoznawanie i leczenie”

Michael H. Crawford, PZWL Warszawa 1997

Michael H. Crawford, PZWL Warszawa 1997



„

„

Fizjologia człowieka” pod redakcją Wł. Traczyka, 

Fizjologia człowieka” pod redakcją Wł. Traczyka, 

A. Trzebskiego, PZWL Warszawa 2001/2003

A. Trzebskiego, PZWL Warszawa 2001/2003



„

„

Fizjologia człowieka, Ukł. Krążenia” Stanisław 

Fizjologia człowieka, Ukł. Krążenia” Stanisław 

Konturek, 

Konturek, 

WUJ Kraków 2001

WUJ Kraków 2001



„

„

Anatomia człowieka” tom III, Adam Bochenek, 

Anatomia człowieka” tom III, Adam Bochenek, 

Michał Reicher, PZWL Wrszawa 2002/2003/2006

Michał Reicher, PZWL Wrszawa 2002/2003/2006



„

„

Interactive Atlas of Human Anatomy” Frank Netter

Interactive Atlas of Human Anatomy” Frank Netter

Marcin Siek

Marcin Siek