http://www.youtube.com/eutube?user
http://www.youtube.com/eutube?user
=eutube&hl=en#p/f/8/lFyywfHbj3M
=eutube&hl=en#p/f/8/lFyywfHbj3M
http://www.youtube.com/eutube?user
http://www.youtube.com/eutube?user
Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1612/68 z dnia
Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1612/68 z dnia
15 października 1968 r. w sprawie swobodnego
15 października 1968 r. w sprawie swobodnego
przepływu pracowników wewnątrz Wspólnoty
przepływu pracowników wewnątrz Wspólnoty
(Dz.U. L 257 z 19.10.1968, str. 2—12)
(Dz.U. L 257 z 19.10.1968, str. 2—12)
Dyrektywa Rady z dnia 25 lipca 1977 r. w sprawie
Dyrektywa Rady z dnia 25 lipca 1977 r. w sprawie
kształcenia dzieci pracowników migrujących
kształcenia dzieci pracowników migrujących
(Dz.U. L 199 z 6.8.1977, str. 32—33)
(Dz.U. L 199 z 6.8.1977, str. 32—33)
Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego
Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie
i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie
uznawania kwalifikacji zawodowych (Tekst mający
uznawania kwalifikacji zawodowych (Tekst mający
znaczenie dla EOG)
znaczenie dla EOG)
(Dz.U. L 255 z 30.9.2005, str. 22—142)
(Dz.U. L 255 z 30.9.2005, str. 22—142)
Swobody europejskie
Swobody europejskie
art. 26 ust. 2 TFUE
art. 26 ust. 2 TFUE
U podstaw procesu integracji europejskiej
U podstaw procesu integracji europejskiej
leży filozofia wspólnego rynku. Rynek
leży filozofia wspólnego rynku. Rynek
wewnętrzny obejmuje obszar bez granic, w
wewnętrzny obejmuje obszar bez granic, w
którym zapewniony jest swobodny
którym zapewniony jest swobodny
przepływ: towarów, osób, usług,
przepływ: towarów, osób, usług,
przedsiębiorczości, kapitału i płatności.
przedsiębiorczości, kapitału i płatności.
Four freedoms
Four freedoms
(free movements)
(free movements)
of EU
of EU
(
(
1
1
) people, (2) goods, (3) services and
) people, (2) goods, (3) services and
(4) money
(4) money
can all move around freely.
can all move around freely.
Każda ze swobód ma ściśle określony
Każda ze swobód ma ściśle określony
zakres i dozwolone wyjątki od jej
zakres i dozwolone wyjątki od jej
zastosowania.
zastosowania.
Nie jest możliwe kumulatywne
Nie jest możliwe kumulatywne
stosowanie przepisów dotyczących
stosowanie przepisów dotyczących
różnych wolności rynku wewnętrznego.
różnych wolności rynku wewnętrznego.
Należy badać, która ze swobód ma w
Należy badać, która ze swobód ma w
danej sprawie charakter dominujący, z
danej sprawie charakter dominujący, z
uwagi na całokształt sytuacji
uwagi na całokształt sytuacji
faktycznej.
faktycznej.
Konstrukcja poszczególnych swobód
Konstrukcja poszczególnych swobód
jest w zasadzie jednolita i opiera się
jest w zasadzie jednolita i opiera się
na
na
zakazach ograniczeń.
zakazach ograniczeń.
Generalnie obejmuje ona zakazy:
Generalnie obejmuje ona zakazy:
dyskryminacji bezpośredniej
dyskryminacji bezpośredniej
dyskryminacji pośredniej
dyskryminacji pośredniej
utrudniania dostępu do rynku
utrudniania dostępu do rynku
Swoboda
Swoboda
przemieszczania się
przemieszczania się
osób
osób
(art. 45-48 TFUE)
(art. 45-48 TFUE)
swoboda migracji
swoboda migracji
swoboda przepływu
swoboda przepływu
pracowników
pracowników
Swoboda przepływu osób
Swoboda przepływu osób
(pracowników)
(pracowników)
swobodne przekraczanie granic (wjazdu i
swobodne przekraczanie granic (wjazdu i
wyjazdu) pomiędzy państwami
wyjazdu) pomiędzy państwami
członkowskimi;
członkowskimi;
swoboda poruszania się i pobytu na
swoboda poruszania się i pobytu na
terytorium państw członkowskich;
terytorium państw członkowskich;
zakaz dyskryminacji ze względu na
zakaz dyskryminacji ze względu na
obywatelstwo w dziedzinie zatrudnienia,
obywatelstwo w dziedzinie zatrudnienia,
wynagrodzenia i innych warunków pracy;
wynagrodzenia i innych warunków pracy;
prawo pobytu i podjęcia pracy w wybranym
prawo pobytu i podjęcia pracy w wybranym
państwie członkowskim
państwie członkowskim
Zasady przepływu pracowników
między
UE-15 a UE-10
zostały prawnie ustanowione w
traktatach akcesyjnych.
W przypadku krajów UE-8 (bez Malty i Cypru)
zostały wprowadzone uregulowania
przejściowe ujęte w formułę
modelu 2+3+2
(okresy stosowania uregulowań przejściowych
w latach). Na podstawie ww. modelu do 1 maja
2004 r. państwa UE-15 mogły zdecydować o
zniesieniu lub utrzymaniu barier na swoich
rynkach pracy. W 2004 r. jedynie
Irlandia,
Szwecja i Wielka Brytania
uznały okres
przejściowy za niepotrzebny, wprowadzając w
stosunkach bilateralnych swobodny przepływ
pracowników.
Niemcy, Belgia i Austria
zdecydowały się
na wprowadzenie znaczących
ułatwień, które opierają się jednak na
założeniu, że
wymóg pozwolenia na
pracę
nadal – co do zasady –
obowiązuje.
Ograniczenia w dostępie do rynków
pracy dla obywateli
Bułgarii i Rumunii
wprowadziło większość państw UE-15 i
niektóre z państw UE-10.
Zgodnie z
traktatem akcesyjnym
po pięciu latach od
przystąpienia do Unii Europejskiej (1 maja 2009 r.)
Polska zostanie objęta swobodnym przepływem
pracowników.
W uzasadnionych przypadkach (poważne zakłócenia
na rynku pracy lub nieuchronne ryzyko
wystąpienia takich zagrożeń) państwa
członkowskie UE-15 będą mogły przedłużyć – po
przedstawieniu analiz potwierdzających ich
zastrzeżenia – stosowanie uregulowań
przejściowych.
Prawdopodobnie jedynie
Austria i Niemcy
zdecydują się podtrzymać swoje zastrzeżenia,
przedłużając
do 2011 r.
obowiązywanie
uregulowań przejściowych.
Polityka państw członkowskich wobec pracowników
z „nowych” państw członkowskich
Lata 2004–2007 to okres
bezprecedensowego wzrostu skali
mobilności Polaków – szacowana przez
Główny Urząd Statystyczny liczba
migrantów wzrosła w tym czasie
z około 1 mln osób do
2,3 mln
.
W 2007 r. fala emigracyjna zaczęła się
stabilizować na poziomie
320 tys. osób rocznie.
Pracownik migrujący
Pracownik migrujący
Aby pracownik migrujący mógł w pełni
Aby pracownik migrujący mógł w pełni
korzystać ze swobody przepływu
korzystać ze swobody przepływu
pracowników:
pracowników:
1)
1)
konieczne jest posiadanie
konieczne jest posiadanie
obywatelstwa państwa
obywatelstwa państwa
członkowskiego,
członkowskiego,
2)
2)
niezbędne jest świadczenie pracy
niezbędne jest świadczenie pracy
podporządkowanej na rzecz innego
podporządkowanej na rzecz innego
podmiotu w zamian za wynagrodzenie.
podmiotu w zamian za wynagrodzenie.
O statusie
O statusie „pracownika migrującego”
„pracownika migrującego”
przesądza jego aktywność zarobkowa
przesądza jego aktywność zarobkowa
na podstawie różnych podstaw
na podstawie różnych podstaw
prawnych (bez względu na rodzaj
prawnych (bez względu na rodzaj
umowy, czas zatrudnienia, czy też
umowy, czas zatrudnienia, czy też
charakter pracodawcy).
charakter pracodawcy).
Emeryci
Emeryci
i renciści
i renciści
Obywatele UE mają prawo przejść na
Obywatele UE mają prawo przejść na
emeryturę w innym państwie
emeryturę w innym państwie
członkowskim.
członkowskim.
Państwa, w których pracownik
Państwa, w których pracownik
odprowadzał składki emerytalne,
odprowadzał składki emerytalne,
proporcjonalnie dzielą
proporcjonalnie dzielą
odpowiedzialność za wypłacanie tej
odpowiedzialność za wypłacanie tej
emerytury na podstawie okresów
emerytury na podstawie okresów
zatrudnienia.
zatrudnienia.
Zakazy ograniczeń
Zakazy ograniczeń
swobody migracji
swobody migracji
Zakaz dyskryminacji (nakaz równego
Zakaz dyskryminacji (nakaz równego
traktowania) obejmuje:
traktowania) obejmuje:
zakaz dyskryminacji bezpośredniej
zakaz dyskryminacji bezpośredniej
(zróżnicowanie statusu pracowników
(zróżnicowanie statusu pracowników
krajowych oraz migrujących),
krajowych oraz migrujących),
zakaz dyskryminacji pośredniej
zakaz dyskryminacji pośredniej
(zróżnicowanie dokonane z pozoru z
(zróżnicowanie dokonane z pozoru z
innych przyczyn niż obywatelstwo)
innych przyczyn niż obywatelstwo)
Uprawnienia osób
Uprawnienia osób
migrujących
migrujących
Obywatel UE ma prawo pobytu w dowolnym
Obywatel UE ma prawo pobytu w dowolnym
państwie członkowskim w celu świadczenia tam
państwie członkowskim w celu świadczenia tam
pracy zgodnie z przepisami wewnętrznymi kraju
pracy zgodnie z przepisami wewnętrznymi kraju
przyjmującego.
przyjmującego.
Trzy kategorie prawa pobytu:
Trzy kategorie prawa pobytu:
1)
1)
przez okres poniżej 3 m-cy (bez konieczności
przez okres poniżej 3 m-cy (bez konieczności
wypełnienia jakichkolwiek warunków),
wypełnienia jakichkolwiek warunków),
2)
2)
powyżej 3 m-cy (konieczność spełnienia kilku
powyżej 3 m-cy (konieczność spełnienia kilku
warunków np. zameldowanie),
warunków np. zameldowanie),
3)
3)
prawo stałego pobytu – przysługuje obywaletom
prawo stałego pobytu – przysługuje obywaletom
UE, którzy legalnie zamieszkują w państwie
UE, którzy legalnie zamieszkują w państwie
przyjmującym przez nieprzerwany okres 5 lat.
przyjmującym przez nieprzerwany okres 5 lat.
Pracownik migrujący korzysta z takich
Pracownik migrujący korzysta z takich
samych
samych przywilejów socjalnych i
przywilejów socjalnych i
podatkowych
podatkowych
jak pracownicy krajowi.
jak pracownicy krajowi.
Uprawnienie to jest przedmiotem
Uprawnienie to jest przedmiotem
obszernego orzecznictwa TSUE, który
obszernego orzecznictwa TSUE, który
szeroko definiuje przywileje socjalne i
szeroko definiuje przywileje socjalne i
podatkowe (zasiłki dla bezrobotnych,
podatkowe (zasiłki dla bezrobotnych,
zasiłki dla niepełnosprawnych, zasiłki
zasiłki dla niepełnosprawnych, zasiłki
porodowe, pogrzebowe).
porodowe, pogrzebowe).
Kindergeld nie dla pracowników
Kindergeld nie dla pracowników
sezonowych
sezonowych
Europejski Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu
Europejski Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu
wydał
wydał
w lutym 2012 r.
w lutym 2012 r.
wyrok, w którym przyznał
wyrok, w którym przyznał
rację władzom Niemiec, które odmówiły prawa do
rację władzom Niemiec, które odmówiły prawa do
zasiłku na dziecko dwóm Polakom. Jeden z nich
zasiłku na dziecko dwóm Polakom. Jeden z nich
pracował sezonowo w rolnictwie, a drugi jako
pracował sezonowo w rolnictwie, a drugi jako
pracownik delegowany.
pracownik delegowany.
W myśl unijnych regulacji pracujący za granicą mają
W myśl unijnych regulacji pracujący za granicą mają
prawo do pobierania różnych świadczeń, w tym
prawo do pobierania różnych świadczeń, w tym
zasiłku rodzinnego, tam gdzie pracują, nawet gdy
zasiłku rodzinnego, tam gdzie pracują, nawet gdy
jest to krótkoterminowy kontrakt. Nie ma tu
jest to krótkoterminowy kontrakt. Nie ma tu
znaczenia czy
znaczenia czy
dzieci
dzieci
mieszkają razem z rodzicem,
mieszkają razem z rodzicem,
czy zostały w kraju.
czy zostały w kraju.
Niemieckie urzędy Familienkasse
Niemieckie urzędy Familienkasse
, które decydują o
, które decydują o
przyznaniu świadczeń, przez lata odmawiały Polakom,
przyznaniu świadczeń, przez lata odmawiały Polakom,
którzy pracowali sezonowo u bauerów prawa do
którzy pracowali sezonowo u bauerów prawa do
Kindergeld. Sytuacja zmieniła się, gdy wstąpiliśmy do
Kindergeld. Sytuacja zmieniła się, gdy wstąpiliśmy do
Unii. Wielu naszych rodaków postanowiło skorzystać z
Unii. Wielu naszych rodaków postanowiło skorzystać z
nowych uprawnień. Ich wnioski były jednak, i nadal
nowych uprawnień. Ich wnioski były jednak, i nadal
są, różnie interpretowane. Bywa, że dwa identyczne
są, różnie interpretowane. Bywa, że dwa identyczne
wnioski w jednej Familienkasse były akceptowane, a
wnioski w jednej Familienkasse były akceptowane, a
w innej odrzucane.
w innej odrzucane.
Najwięcej negatywnych decyzji dotyczy wniosków
Najwięcej negatywnych decyzji dotyczy wniosków
składanych przez pracowników sezonowych, którzy
składanych przez pracowników sezonowych, którzy
pracując w Niemczech byli cały czas ubezpieczeni w
pracując w Niemczech byli cały czas ubezpieczeni w
Polsce.
Polsce.
Waldemar Hudziński i Jarosław Wawrzyniak, którzy na
Waldemar Hudziński i Jarosław Wawrzyniak, którzy na
stałe mieszkają w Polsce i są objęci polskim
stałe mieszkają w Polsce i są objęci polskim
systemem zabezpieczenia społecznego, złożyli do
systemem zabezpieczenia społecznego, złożyli do
sądu ETS w Luksemburgu skargę na decyzję władz
sądu ETS w Luksemburgu skargę na decyzję władz
niemieckich, które odmówiły im prawa do Kindergeld.
niemieckich, które odmówiły im prawa do Kindergeld.
W. Hudziński, ojciec dwojga dzieci prowadzący
W. Hudziński, ojciec dwojga dzieci prowadzący
działalność na własny rachunek jako rolnik, pracował
działalność na własny rachunek jako rolnik, pracował
w okresie od 20 sierpnia 2007 r. do 7 grudnia 2007 r.
w okresie od 20 sierpnia 2007 r. do 7 grudnia 2007 r.
jako pracownik sezonowy w przedsiębiorstwie
jako pracownik sezonowy w przedsiębiorstwie
ogrodniczym w Niemczech. J. Wawrzyniak, mający
ogrodniczym w Niemczech. J. Wawrzyniak, mający
jedną córkę, pracował w Niemczech jako pracownik
jedną córkę, pracował w Niemczech jako pracownik
oddelegowany w okresie od lutego do grudnia 2006 r.
oddelegowany w okresie od lutego do grudnia 2006 r.
Jednemu i drugiemu Familienkasse odmówiły prawa do
Jednemu i drugiemu Familienkasse odmówiły prawa do
Kindergeld. Odwołali się w tej sprawie do trybunału w
Kindergeld. Odwołali się w tej sprawie do trybunału w
Luksemburgu. Opiniujący ich wniosek rzecznik
Luksemburgu. Opiniujący ich wniosek rzecznik
generalny ETS Jan Mazak napisał m.in.: Rozporządzenie
generalny ETS Jan Mazak napisał m.in.: Rozporządzenie
nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów
nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów
zabezpieczenia społecznego do pracowników
zabezpieczenia społecznego do pracowników
migrujących stanowi, że co do zasady pracownik
migrujących stanowi, że co do zasady pracownik
podlega ustawodawstwu państwa członkowskiego, w
podlega ustawodawstwu państwa członkowskiego, w
którym jest zatrudniony.
którym jest zatrudniony.
Jednakże, pracownicy oddelegowani do wykonywania
Jednakże, pracownicy oddelegowani do wykonywania
pracy w innym państwie członkowskim (pracownicy
pracy w innym państwie członkowskim (pracownicy
oddelegowani) lub pracownicy tymczasowo wykonujący
oddelegowani) lub pracownicy tymczasowo wykonujący
pracę w innym państwie członkowskim (pracownicy
pracę w innym państwie członkowskim (pracownicy
sezonowi) nadal podlegają ustawodawstwu z dziedziny
sezonowi) nadal podlegają ustawodawstwu z dziedziny
zabezpieczenia społecznego tego państwa, w którym
zabezpieczenia społecznego tego państwa, w którym
zazwyczaj pracują, a nie ustawodawstwu państwa
zazwyczaj pracują, a nie ustawodawstwu państwa
członkowskiemu, w którym rzeczywiście wykonują
członkowskiemu, w którym rzeczywiście wykonują
pracę.
pracę.
Prawo niemieckie stanowi, że osoba niemająca
Prawo niemieckie stanowi, że osoba niemająca
stałego lub zwykłego pobytu w Niemczech ma
stałego lub zwykłego pobytu w Niemczech ma
prawo do zasiłku na dziecko, jeżeli podlega
prawo do zasiłku na dziecko, jeżeli podlega
opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Na podstawie tej opinii trybunał ETS uznał, że
Na podstawie tej opinii trybunał ETS uznał, że
Niemcy mieli prawo Polakom odmówić prawa
Niemcy mieli prawo Polakom odmówić prawa
do Kindergeld. Kluczowa okazała się kwestia,
do Kindergeld. Kluczowa okazała się kwestia,
w jakim kraju się rozliczali, płacili podatki.
w jakim kraju się rozliczali, płacili podatki.
Skoro w Polsce, to należą im się polskie, a nie
Skoro w Polsce, to należą im się polskie, a nie
niemieckie świadczenia.
niemieckie świadczenia.
Niestety, nie jest łatwo Polakowi zostać uznanym
Niestety, nie jest łatwo Polakowi zostać uznanym
w Niemczech za osobę, która podlega
w Niemczech za osobę, która podlega
rozliczeniom podatkowym właśnie w tym
rozliczeniom podatkowym właśnie w tym
kraju. Decydujące jest tutaj ustalenie, który
kraju. Decydujące jest tutaj ustalenie, który
kraj stanowi dla nas główny ośrodek
kraj stanowi dla nas główny ośrodek
życiowych interesów, czyli gdzie osiągamy
życiowych interesów, czyli gdzie osiągamy
największe dochody. Jeśli na zbiory
największe dochody. Jeśli na zbiory
wyjedziemy tylko na dwa miesiące, a przez
wyjedziemy tylko na dwa miesiące, a przez
kolejne 10 miesięcy w Polsce też pracujemy i
kolejne 10 miesięcy w Polsce też pracujemy i
osiągamy dochody, może się okazać, że
osiągamy dochody, może się okazać, że
Kindergeld nam się nie należy.
Kindergeld nam się nie należy.
M
M
imo wyroku
imo wyroku
T
T
rybunału w
rybunału w
Luksemburgu, kwestia niemieckich
Luksemburgu, kwestia niemieckich
zasiłków rodzinnych dalej będzie
zasiłków rodzinnych dalej będzie
wzbudzać wiele nieporozumień i może
wzbudzać wiele nieporozumień i może
być dalej różnie traktowana przez
być dalej różnie traktowana przez
niemieckie urzędy.
niemieckie urzędy.
Warto wiedzieć, że o Kindergeld można
Warto wiedzieć, że o Kindergeld można
się w Niemczech
się w Niemczech
starać
starać
nawet do 4 lat
nawet do 4 lat
wstecz.
wstecz.
Miesięczne s
Miesięczne s
tawki
tawki
Kindergeld
Kindergeld
na pierwsze i drugie dziecko: 184
na pierwsze i drugie dziecko: 184
euro
euro
na trzecie dziecko: 190 euro
na trzecie dziecko: 190 euro
na czwarte i kolejne dzieci: 215 euro
na czwarte i kolejne dzieci: 215 euro
na podstawie:
na podstawie:
Zbigniew Greźlikowski
Zbigniew Greźlikowski
Celem prawa UE jest umożliwienie każdej osobie
Celem prawa UE jest umożliwienie każdej osobie
zainteresowanej wykonywanie działalności
zainteresowanej wykonywanie działalności
zawodowej na terytorium całej UE na
zawodowej na terytorium całej UE na
podstawie dyplomów uzyskanym w dowolnym
podstawie dyplomów uzyskanym w dowolnym
państwie członkowskim.
państwie członkowskim. Prawo wzajemnego
Prawo wzajemnego
uznawania kwalifikacji
uznawania kwalifikacji
uszczegółowione zostało
uszczegółowione zostało
w orzecznictwie TSUE i w prawie pochodnym.
w orzecznictwie TSUE i w prawie pochodnym.
Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania
z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania
kwalifikacji zawodowych (Tekst mający znaczenie dla
kwalifikacji zawodowych (Tekst mający znaczenie dla
EOG)
EOG)
(Dz.U. L 255 z 30.9.2005, str. 22—142)
(Dz.U. L 255 z 30.9.2005, str. 22—142)
Wzajemne uznawanie
Wzajemne uznawanie
dyplomów
dyplomów
Uznanie w celu
Uznanie w celu
kontynuacji
kontynuacji
kształcenia
kształcenia
(tzw. uznanie do celów
(tzw. uznanie do celów
akademickich)
akademickich)
↓
↓
Oparte na
Oparte na
prawodawstwie
prawodawstwie
wewnętrznym państw
wewnętrznym państw
oraz na umowach
oraz na umowach
międzynarodowych
międzynarodowych
Uznanie w celu
Uznanie w celu
zatrudnienia
zatrudnienia
(tzw. uznanie dla celów
(tzw. uznanie dla celów
zawodowych)
zawodowych)
↓
↓
Oparte na
Oparte na
dyrektywach
dyrektywach
uznanie dla celów zawodowych
uznanie dla celów zawodowych
oparte jest na:
oparte jest na:
Dyrektywach ogólnego
Dyrektywach ogólnego
systemu uznawania
systemu uznawania
kwalifikacji
kwalifikacji
zawodowych,
zawodowych,
np.:
np.:
-
dyrektywa Rady
dyrektywa Rady
89/48/EWG z
89/48/EWG z
21.12.1988r.,
21.12.1988r.,
-
dyrektywa PE i Rady
dyrektywa PE i Rady
99/42/WE z
99/42/WE z
7.06.1999r.
7.06.1999r.
Dyrektywach
Dyrektywach
szczegółowych
szczegółowych
(sektorowych)
(sektorowych)
mają na celu
mają na celu
ujednolicenie dostępu
ujednolicenie dostępu
do zawodu i odnoszą
do zawodu i odnoszą
się do m.in.
się do m.in.
-
zawodów medycznych
zawodów medycznych
-
prawników
prawników
-
architektów
architektów
Prawa obywatela UE
Prawa obywatela UE
do swobodnego poruszania się i przebywania
do swobodnego poruszania się i przebywania
na terytorium państw członkowskich
na terytorium państw członkowskich (art. 45
(art. 45
KPP),
KPP),
do głosowania oraz kandydowania w
do głosowania oraz kandydowania w
wyborach do władz lokalnych oraz do PE w
wyborach do władz lokalnych oraz do PE w
państwie członkowskim, na którego terenie
państwie członkowskim, na którego terenie
przebywa
przebywa (art. 39 i 40 KPP),
(art. 39 i 40 KPP),
do ochrony dyplomatycznej lub konsularnej ze
do ochrony dyplomatycznej lub konsularnej ze
strony każdego państwa członkowskiego dla
strony każdego państwa członkowskiego dla
każdego obywatela UE przebywającego na
każdego obywatela UE przebywającego na
obszarze kraju trzeciego, w którym jego
obszarze kraju trzeciego, w którym jego
państwo ojczyste nie ma swojego
państwo ojczyste nie ma swojego
przedstawicielstwa
przedstawicielstwa (art. 46 KPP)
(art. 46 KPP)
Prawa obywatela UE
Prawa obywatela UE
do składania petycji do PE
do składania petycji do PE (art. 46
(art. 46
KPP),
KPP),
do zwracania się ze skargami do
do zwracania się ze skargami do
Rzecznika Praw Obywatelskich UE
Rzecznika Praw Obywatelskich UE
(art. 44 KPP),
(art. 44 KPP),
dostępu do dokumentów PE, Rady UE
dostępu do dokumentów PE, Rady UE
i Komisji Europejskiej
i Komisji Europejskiej
Uprawnienia członków rodziny
Uprawnienia członków rodziny
pracownika migrującego
pracownika migrującego
Ze swobody przepływu pracowników
Ze swobody przepływu pracowników
korzystają również
korzystają również członkowie rodziny
członkowie rodziny
pracownika.
pracownika.
Prawo do swobodnego
Prawo do swobodnego
przemieszczania się i pobytu powinno
przemieszczania się i pobytu powinno
być przyznane,
być przyznane,
niezależnie od ich
niezależnie od ich
obywatelstwa, członkom rodziny
obywatelstwa, członkom rodziny
obywatela UE.
obywatela UE.
Uprawnienia członków
Uprawnienia członków
rodziny mają, co do zasady, charakter
rodziny mają, co do zasady, charakter
wtórny, ponieważ wynikają z praw
wtórny, ponieważ wynikają z praw
pracownika.
pracownika.
Dyrektywa 2004/38/WE z 29.04.2004 r. w
Dyrektywa 2004/38/WE z 29.04.2004 r. w
sprawie prawa obywateli Unii i członków ich
sprawie prawa obywateli Unii i członków ich
rodzin do swobodnego przemieszczania się i
rodzin do swobodnego przemieszczania się i
pobytu na terytorium Państw Członkowskich
pobytu na terytorium Państw Członkowskich
określa krąg członków rodziny pracownika,
określa krąg członków rodziny pracownika,
którzy są uprawnieni do korzystania ze
którzy są uprawnieni do korzystania ze
swobody:
swobody:
małżonek
małżonek
bezpośredni zstępni, którzy nie ukończyli 21 lat
bezpośredni zstępni, którzy nie ukończyli 21 lat
lub pozostają na utrzymaniu pracownika
lub pozostają na utrzymaniu pracownika
(zarówno dzieci wspólne, jak i dzieci jednego z
(zarówno dzieci wspólne, jak i dzieci jednego z
małżonków)
małżonków)
bezpośredni wstępni pracownika lub jego
bezpośredni wstępni pracownika lub jego
małżonka, którzy są na utrzymaniu pracownika
małżonka, którzy są na utrzymaniu pracownika
Kazus
Kazus
1)
1)
Rozporządzenie 1612/68/EWG w sprawie
Rozporządzenie 1612/68/EWG w sprawie
swobodnego przepływu pracowników
swobodnego przepływu pracowników
wewnątrz Wspólnoty nie precyzuje
wewnątrz Wspólnoty nie precyzuje
pojęcia „dziecko”. Jednakże dyrektywa
pojęcia „dziecko”. Jednakże dyrektywa
2004/38/WE definiując pojęcie „członek
2004/38/WE definiując pojęcie „członek
rodziny”
rodziny”
zrównuje dzieci pracownika z
zrównuje dzieci pracownika z
dziećmi jego współmałżonka.
dziećmi jego współmałżonka.
Maria może
Maria może
korzystać z przywilejów swobody jeśli nie
korzystać z przywilejów swobody jeśli nie
ukończyła 21 lat lub pozostaje na
ukończyła 21 lat lub pozostaje na
utrzymaniu rodziców.
utrzymaniu rodziców.
2)
2)
Rozporządzenie 1612/68/EWG
Rozporządzenie 1612/68/EWG
nie
nie
uzależnia przyznania uprawnień od
uzależnia przyznania uprawnień od
dalszego przebywania pracownika
dalszego przebywania pracownika
migrującego w państwie przyjmującym.
migrującego w państwie przyjmującym.
3) Przepisy o swobodnym przepływie
3) Przepisy o swobodnym przepływie
pracowników nie są adresowane wyłącznie
pracowników nie są adresowane wyłącznie
do państw członkowskich. Regulamin studiów
do państw członkowskich. Regulamin studiów
wyższej uczelni musi być zgodny z
wyższej uczelni musi być zgodny z
przepisami o swobodnym przepływie
przepisami o swobodnym przepływie
pracowników.
pracowników.
4) Fakt, iż decyzje rektora nie mogą być
4) Fakt, iż decyzje rektora nie mogą być
kwestionowane w postępowaniu
kwestionowane w postępowaniu
administracyjnym nie powoduje sprzeczności
administracyjnym nie powoduje sprzeczności
z prawem wspólnotowym. Maria musi mieć
z prawem wspólnotowym. Maria musi mieć
natomiast prawo kwestionowania decyzji
natomiast prawo kwestionowania decyzji
rektora w jakimkolwiek innym postępowaniu
rektora w jakimkolwiek innym postępowaniu
sądowym (o zapłatę, o odszkodowanie) –
sądowym (o zapłatę, o odszkodowanie) –
musi mieć prawo dochodzenia roszczeń
musi mieć prawo dochodzenia roszczeń
wynikających z prawa wspólnotowego.
wynikających z prawa wspólnotowego.
Ograniczenia swobody
Ograniczenia swobody
przepływu pracowników
przepływu pracowników
Art. 45 ust. 4 TFUE
Art. 45 ust. 4 TFUE
Swoboda przepływu
Swoboda przepływu
pracowników nie
pracowników nie
obejmuje zatrudnienia
obejmuje zatrudnienia
w administracji.
w administracji.
policji
policji
wojsku
wojsku
sądownictwie
sądownictwie
władzach podatkowych
władzach podatkowych
organach legislacyjnych
organach legislacyjnych
Art. 45 ust. 3 TFUE
Art. 45 ust. 3 TFUE
Swoboda przepływu
Swoboda przepływu
pracowników może
pracowników może
być ograniczona przez
być ograniczona przez
państwa członkowskie,
państwa członkowskie,
jeżeli przemawia za
jeżeli przemawia za
tym
tym potrzeba ochrony
potrzeba ochrony
porządku i
porządku i
bezpieczeństwa
bezpieczeństwa
publicznego oraz
publicznego oraz
zdrowia publicznego.
zdrowia publicznego.
Wyrok TSUE 41/74 w sprawie
Wyrok TSUE 41/74 w sprawie
Van Duyn
Van Duyn
v. Home Office
v. Home Office
–
–
obywatelki Holandii, która
obywatelki Holandii, która
przyjęła pracę sekretarki w szkole prowadzonej przez
przyjęła pracę sekretarki w szkole prowadzonej przez
Kościół Scjentologiczny na terytorium W.Brytanii.
Kościół Scjentologiczny na terytorium W.Brytanii.
TSUE uznał prawo władz brytyjskich do odmowy
TSUE uznał prawo władz brytyjskich do odmowy
wjazdu.
wjazdu.
Wyrok TSUE 65 i 111/95 w sprawie
Wyrok TSUE 65 i 111/95 w sprawie
Regina v. Secretary of the State for the
Regina v. Secretary of the State for the
Home Department
Home Department
–
–
dot.
dot.
z
z
akazu pobytu, jaki
akazu pobytu, jaki
władze belgijskie zastosowały wobec obywatelek
władze belgijskie zastosowały wobec obywatelek
innych państw członkowskich, kelnerek, zajmujących
innych państw członkowskich, kelnerek, zajmujących
się prostytucją. TSUE uznał prawa tych obywatelek.
się prostytucją. TSUE uznał prawa tych obywatelek.