STRUKTURA I

FUNKCJONOWANIE GN

1. GOSPODARKA JAKO SPECYFICZNY RODZAJ

STRUKTURY

• PODSTAWOWE MAKROSTRUKTURY GOSPODARCZE

2.1. struktura podmiotowa
2.2. struktura własnościowa
2.3. struktura prawno – organizacyjna
2.4. struktura funkcjonalno – instytucjonalna
2.5. struktura produkcyjna (rzeczowa)
2.6. struktura zatrudnienia i kwalifikacji
2.7. struktura stosowanych technologii

3. FUNKCJONOWANIE GOSPODARKI NARODOWEJ

3.1. pojęcie i istota funkcjonowania GN
3.2. sfera realna GN
3.3. sfera regulacyjna GN

Struktura – budowa, konstrukcja, ustrój, organizacja
wewnętrzna; układ; współzależność składników albo
części jakiegoś przedmiotu albo zbioru; układ
kryształów.

Strukturalizm – teoria podkreślająca znaczenie
struktury w przeciwieństwie do funkcji

1. GOSPODARKA JAKO SPECYFICZNY RODZAJ STRUKTURY

GOSPODARKA NARODOWA jest:
pewnym, względnie odosobnionym
makrosystemem
(podsystemem) społecznym, składającym się
z określonych elementów wzajemnie ze sobą
powiązanych (uzależnionych od siebie).

Powiązanie to występuje zarówno między
poszczególnymi elementami jak i między całością,
a elementami i mają charakter dwukierunkowy.
Najczęściej powiązania te mają charakter
przyczynowo-skutkowy.

Jest to definicja podkreślająca STRUKTURALNY
aspekt gospodarki.

Można także gospodarkę określić jako
CAŁOKSZTAŁT
DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ DANEGO KRAJU.

( w definicji tej podkreślony jest aspekt
funkcjonalny)

Na strukturę gospodarki składają się:

• relacje (czynnik jakościowy) między jej elementami
oraz
pomiędzy elementami a całością,

• proporcje (czynnik ilościowy) między jej elementami
oraz
pomiędzy elementami a całością,

Na strukturę gospodarki składają się:

• relacje (czynnik jakościowy) między jej elementami
oraz
pomiędzy elementami a całością,

• proporcje (czynnik ilościowy) między jej elementami
oraz
pomiędzy elementami a całością,

Gospodarkę narodową określa się też jako krajowy
system gospodarczy, na który składają się:

- zasoby materialne,

- składniki niematerialne produkcji, podziału i
konsumpcji,

- materialna i niematerialna działalność gospodarcza.

Zasoby materialne - geograficzna przestrzeń
gospodarki krajowej, rozpoznane zasoby naturalne,
baza materialna produkcji, zapasy dóbr produkcyjnych
i konsumpcyjnych

Składniki niematerialne - ogół instytucji tworzących
i zabezpieczających porządek gospodarczy, czyli
zasady tworzenia i działania podmiotów
gospodarczych oraz normy prawne, zasady
podatkowe, zasady obiegu pieniężnego, zasady
kredytowania, przepisy celne, prawa i obowiązki
pracowników i pracodawców, nakazy i zakazy moralne
( normy wewnętrzne, którymi kierują się ludzie w
swych decyzjach ekonomicznych)

Materialna i niematerialna działalność
gospodarcza - wytwarzanie dóbr usług
konsumpcyjnych i produkcyjnych, wielkość i
struktura zatrudnienia, poziom i dynamika inwestycji,
oszczędzania i konsumpcji, formy nierównowagi w
gospodarce (inflacja, niedobory, bezrobocie, za niski
popyt itp.)

Wszystkie te składniki systemu gospodarczego
(gospodarki) podlegają ciągłym przemianom, które
powodowane są przepływami decyzyjno -
informacyjnymi, czyli regulatorami ekonomicznymi i
administracyjnymi o określonych treściach

Treści te mogą zawierać: -opis, -zachętę do
działania, -polecenie działania lub zaniechania, -nakaz,
-zakaz, -limit

Rozpatrując więc w gospodarce poziom (wielkość)
składników materialnych oraz ich wzajemny układ,
rozmieszczenie i relacje, bardzo ogólnie omawiamy
strukturę materialną gospodarki.

Analogicznie możemy analizować strukturę
niematerialną gospodarki, uwzględniając wzajemny
układ i relacje instytucji tworzących i zabezpieczających
porządek gospodarczy.

Jest to podział bardzo ogólny. W praktyce, biorąc pod
uwagę różne kryteria, możemy w gospodarce opisywać
i analizować rozmaite struktury, w zależności od
potrzeb.

Struktura gospodarki nie jest niezmienna. Zmienia
się ona zarówno pod wpływem czynników rynkowych,
ale także w wyniku oddziaływań regulacyjnych na
szczeblu mikroekonomicznym i makroekonomicznym.

2. PODSTAWOWE MAKROSTRUKTURY GOSPODARCZE

2.1. struktura podmiotowa

Podmiot gospodarczy – to określona forma
organizacji, która podejmuje działalność gospodarczą
w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych, działając
samodzielnie i ponosząc związane z tym ryzyko.

do podmiotów gospodarczych zaliczamy:

• gospodarstwa domowe,
• przedsiębiorstwa,
• państwo.

W ramach struktury podmiotowej możemy
dokonywać kolejnych podziałów np. rozpatrując
gospodarstwa domowe wg kryterium liczby członków
albo wielkości dochodu, a przedsiębiorstwa według
wielkości lub stosowanych technologii.

Gospodarstwo domowe – dobrowolny związek ludzi
wspólnie zamieszkujących i podejmujących decyzje
dotyczące sposobu zarobkowania i wydawania
zarobionych pieniędzy.

Funkcje GD:

• konsumpcyjna – działalność poszczególnych
gospodarstw
domowych na rzecz zaspokojenia własnych potrzeb,

• produkcyjna – pozyskiwanie środków potrzebnych do
realizowania konsumpcji (uzyskiwanie dochodów w
zamian
za usługi czynników, którymi dysponują)

PRZEDSIĘBIORSTWO – organizacja pod jednym
zarządem, wyodrębniona ekonomicznie i prawnie,
której celem jest działalność gospodarcza przynosząca
zyski ze sprzedaży swoich produktów - dóbr i usług.

• Względnie autonomiczna organizacja dążąca do
osiągania korzyści ekonomicznych, składająca się z co
najmniej:

- jednej jednostki regulującej działalność gospodarczą
(co
produkować, po ile sprzedawać, itp.);

- jednostki realizującej materialne procesy
gospodarcze
(produkcję, sprzedaż, transport, itd.). (czasem łączy
to jedna
osoba).

• Podmiot gospodarczy prowadzący działalność
produkcyjną, handlową lub usługową. Jest on jednostką
wyodrębnioną pod względem ekonomicznym,
techniczno-organizacyjnym i prawno-organizacyjnym.
Zatrudnia różnorodne czynniki produkcji (pracę,
kapitał, ziemię) w celu wykonania określonych dóbr lub
świadczenia usług, które sprzedaje na rynku innym
przedsiębiorstwom, gospodarstwom domowym bądź
władzy centralnej lub lokalnej.