Psiankowate

Podklasa – Zrosłopłatkowe – Sympetalidae /Sympetalae/
Rząd – Wargowce /Rurkokwiatowce, Lejkowce/ - Lamiales /Tubiflorae/
Rodzina – Psiankowate – Solanaceae
Gatunek: Lycopersicum esculentum L. - pomidor
Capsicum annuum L. – papryka słodka
Solanum melongena L. Oberżyna
Solanum tuberosum L. – ziemniak
Physalis peruviana L. – miechunka peruwiańska /rodzynek brazylijski/
Physalia ixocarpa Brot. – miechunka pomidorowa /pomidor skórzasty/
Solanum muricatum – psianka pepino

POMIDOR – pochodzenie

- Solanum lycopersicum L. var. cerasiforme A.
Vess. (Am. Płd. i Śr., od Peru po Meksyk)

-Solanum lycopersicum L. var. pimpinellifolium A
Vess. (Peru, Ekwador, Galapagos)

Krzyżowanie międzygatunkowe i selekcja na
wielkość owocu

1548 r. - Hiszpanie sprowadzili pomidor do Europy
jako tzw. ‘jabłko peruwiańskie’ albo ‘złote jabłko’

Do XIX w. podejrzewany w Europie środkowej o
właściwości trujące, traktowany jako roślina
ozdobna i afrodyzjak

Roślina jednoroczna

Samopylna, kwiaty
obupłciowe
zebrane w kwiatostany-
sierpiki

Charakterystyka

Owocem jest jagoda o
zróżnicowanych
kształtach – od kulistego i
płaskiego do
wydłużonego i o różnych
barwach

Nasiona owłosione

Znaczenie gospodarcze

Pomidor polowy – 12 -13% powierzchni pod
uprawę warzyw

Przemysł przetwórczy : soki, koncentraty,
ketchupy itp.

Wartość odżywcza

s.m. 6-8 %

białko 1,5 %

witaminy: gł. witamina C (10,4 –33,2 mg%),
witaminy B

1

, B

2

, prowitamina A

likopen (do 1,98 mg%)

kwasy organiczne (galakturonowy, maleinowy,
cytrynowy)

Wartość energetyczna: 22 kcal

PAPRYKA SŁODKA – pochodzenie

Wywodzi się z ośrodka
środkowoamerykańskiego i
wysokogórskich rejonów Peru, Boliwii oraz
Ekwadoru.

Do Europy sprowadzona na początku XVI
w. (początkowo w Hiszpanii, następnie w
basenie Morza Śródziemnego, Bułgarii,
Rumunii, na Węgrzech)

 

                 

Charakterystyka

Roślina jednoroczna, o długim okresie wegetacji (150

– 180 dni).

System korzeniowy palowy.

Łodyga prosta i sztywna, na pewnej wysokości
widełkowato rozgałęziona.

Samopylna, kwiaty na zakończeniach pędów
(pojedynczo lub po dwa).

Występuje zjawisko partenokarpii

naturalnej gdy temperatura jest

niesprzyjająca dla zapylenia.

Owocem jest jagoda właściwa.

Znaczenie gospodarcze

Światowa produkcja papryki w 2004 roku – 36 mln.
ton

W Polsce:

900-1000 ha – uprawa papryki pod osłonami

500-600 ha – uprawa papryki na otwartym polu

Spożywana świeża i przetworzona (mrożonki, sosy,
konserwy)

Wartość odżywcza

s.m 4 –17%

cukry (2- 9%)

witaminy: witamina C (80 – 400 mg%), tokoferol
(0,5 – 8 mg%), tiamina, ryboflawina, kwas
nikotynowy

karotenoidy (0,5 – 8 mg%)

sole mineralne (głównie wapnia i żelaza)

OBERŻYNA – pochodzenie

W Polsce:

XV w. – jako roślina ozdobna

i lecznicza

XIX w. – uprawiana jako warzywo

Inne nazwy: bakłażan,
gruszka miłosna, jajko
krzewiaste

Pochodzi z dalekiego wschodu
(Indie, Birma, Chiny)

XIV w. – we Włoszech
uprawiana początkowo jako
roślina ozdobna

XVI w. – kraje
śródziemnomorskie i Europa
Zachodnia

Charakterystyka

W klimacie umiarkowanym
roślina jednoroczna, w klimacie
ciepłym może być rośliną
wieloletnią

System korzeniowy słaby,
korzenie rozgałęziają się tuż pod
powierzchnią i mają małe
zdolności regeneracyjne

Łodyga sztywna, od spodu
zdrewniała

Wysokość roślin 20-60 cm

Kwiaty wyrastają w kątach liści, pojedynczo lub w
gronach po2-7 sztuk, kielich może mieć silnie
rozwinięte kolce

Owocem jest mięsista jagoda 7-70 cm długości, 3-22
cm szerokości

Nasiona gładkie, płaskie, okrągłe, żółte lub brązowe

Znaczenie gospodarcze

Oberżyna jest warzywem mało znanym

Uprawiana głównie w ogrodach przydomowych i na
działkach

Potrawy: marynaty, konserwy faszerowane i solone,
tzw. kawior

Wartość odżywcza

1,5 g białka

0,3 g tłuszczu

4 g cukrów

2,3 g błonnika

14 mg witaminy C

Związki mineralne (głównie związki wapnia i
fosforu)